انديشمندان تأثير گذار بر رويدادهای آلمان و فرانسه در قرن نوزدهم

انديشمندان تأثير گذار بر رويدادهای آلمان و فرانسه در قرن نوزدهم

انديشمندان تأثير گذار بر رويدادهاي آلمان و فرانسه در قرن نوزدهم

9-1 ايمانوئل کانت…

9-2 يوهان گوتفريدفن هردر.

9-3 فیخته.

9-4هگل..

آثار سیاسی هگل..

9-5 اگوست کنت…

9-6 نیچه.

منابع

انديشمندان تأثير گذار بر رويدادهای آلمان و فرانسه در قرن نوزدهم

 ايمانوئل کانت

ایمانوئل کانت که موسس ایده آلیسم آلمانی است در سال 1724 در کینگسبرگ از شهرهای آلمان متولد شد. در خانواده­ی مذهبی رشد یافت.

و عمر خویش را وقف علم و حکمت نمود. در زندگی فلسفی­اش تحت تاثیر هیوم و روسو قرار داشت و بر فلسفه­ی بعد از خود مانند هگل، تاثیر زیادی به جای گذاشت.

کانت با فراهم ساختن بستر نقد به عنوان یکی از بسترهای چالش برانگیز در عرصه­ی فلسفه­ی مدرن اروپا توانست روند تکامل فلسفه را دگرگون سازد و تلاش نمود بین واقع گرایان و ایده آلیستها وساطت کند. اما خود اذعان دارد که فلسفه­اش شکلی از ایده­آلیسم است.

کانت در سیاست و دیانت «آزاد منشی» را توصیه می­کرد و تا پیش از «حکومت وحشت» هوادار انقلاب فرانسه بود. اما پس از جریانات استبدادی فرانسه از هواداری آن دست برداشت. در فلسفه­ی آزادی، کانت آزادی را تنها حق اولیه­ای هر انسانی می­داند که به دلیل انسان بودنش صاحب آنست.

و سایر اصل‌هاي انسانی مانند برابری و استقلال را از همین اصل بنیادین آزادی مشتق می‌کند.

«کانت معتقد است که باید چنان عمل کنیم که هر فردی را به خوری خود غایتی در نظر بگیریم. این نظریه را می­توان شکل انتزاعی حقوق بشر دانست».(راسل، 973).

با نگاهی دیگر می­توان این اصل کانت را یک اساس اخلاق برای دموکراسی دانست.

جهت مشاهده و دانلود تأسیس و سیاست بیسمارک امپراتوری آلمان (رايش دوم) کلیک کنید .

يوهان گوتفريدفن هردر[1]

یکی از کسانی که به نظریه­ی ملیت گرایی کانت نظراتی را افزود، یوهان گوتفرید فن هردر یکی از فیلسوفان تاثیرگذار و شاگرد سابق کانت و دوست او در آن زمان بود.

هردر در 1744 در پروس شرقی دیده به جهان گشود و با ورود به دانشگاه کونیکسبرگ با کانت آشنا شد. هردر به مراتب خوشبین­تر از کانت بود و در کتاب خود تحت عنوان«‌اندیشه­های در باب تاریخ بشریت» تکامل انسانی و اجتماعی را به تحقق ظرفیتهای بالاتر و تکامل بیشتر فکر بشری منجر می­دانست.

هردر در زمینه­ی فلسفه تاریخ میان ادوار تاریخی گوناگون و مفاهیم، اعتقادات و احساسات مردم متعلق به هر یک از ادوار تاریخی تفاوتی بنیادی قایل است. و به جای توجه نشان دادن به رفتارها و حوادث بزرگ سیاسی و نظامی در تاریخ، بر«حالات درونی» شرکت کنندگان در تاریخ تاکید می­نهد. اگرچه هردر را عموماً یک فیلسوف سیاسی نمی­شناسند اما آرمان‌هاي سیاسی او تحسین برانگیز، موضوع نظری او قابل دفاع موضوعات مورد تاکید او در مقایسه با دیگر فیلسوف­های آلمانی هم عصرش معتبرتر هستند. اگر بخواهیم ویژگی‌هاي اصلی فلسفه سیاسی هردر را برشماریم، باید آرمانهای سیاسی او را، نخست در سیاست داخلی و سپس در سیاست بین المللی بررسی نماییم.

[1] .j.g.herder,Ideas to wards a philosophy of the history of mankind(1785)

جهت مشاهده و دانلود سياست فرانسه از عصر لوئی چهارم تا کنگره وين کلیک کنید .

فیخته

یکی از شاگردان بی واسطه کانت فیخته فیلسوف آلمانی است.

یوهان گتلیب فیخته[1] در سال 1762 در دهکده­ای از آلمان به دنیا آمده و پدر و مادرش مردمان پرهیزکار بودند و او را به کلیسا می‌بردند.

در هجده سالگی به عنوان دانشجوی الهیات در دانشگاه پذیرفته شد. پس از انجام تحصیل علم چون طبیعتش مایل به اشتغال به امور کشیشی نبود، برای تحصیل معاش به معلمی خصوصی پرداخت.

این امر او را به سویس کشانید. پس از مدتی از سویس به آلمان برگشت. به فلسفۀ کانت آشنا شد و با وی ملاقات کرد «فیخته پس از آنکه به تحقیات کانت آشنا شد، اساسش را بپسندید. جز اینکه ذهنش بیشتر متوجه به یکتایی بود و قبول تعدد حقیقت را روا نمی­داشت.»(فروغی،379)

بر طبق فلسفۀ آن حکیم در اساس دیانت رساله­ای نگاشت. کانت آن رساله را نیکو یافت و ترویج کرد. کم کم تضیعات دیگر هم از فیخته رسید و نام او را بلند گردید.

همان اوقات هم او را در شهر ینا از شهرهای آلمان به جای یکی از دانشمندان عالیقدر که تغییر شغل می­داد به استادی دانشگاه برگزیدند.

اگرچه تدریسش بسیار پسندیده بود اما پس از شش سال معلمی بعضی از تعلیماتش را با اصول دیانت منافی دانستند و چون فیخته  به جای فروتنی و مدارا به خشونت دست زد از تدریس در دانشگاه ینا معاف شد و به برلین رفت. پادشاه پروس معترض او نشد و گفت اگر فیخته با خدا نزاع دارد به ما مربوط نیست.

[1] .Johann Gottlieb fichte

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات و پیشینه تحقیق پایان نامه های تاریخ کلیک کنید

 هگل

پس از فیخته، ظهور‌اندیشه­ی هگل را می­توان نقطه­ی عزیمت تحولات زیر بنای فرهنگ غرب دانست. هگل تناقض را خمیر مایه‌ای دانست که جهان از آن ساخته شده است و«هرگاه چیزی بخواهد خود را اثبات کند مستلزم این است که چیزهای دیگر را نفی کند.»(ژیلسون، 228).

می­توان فیخته و هگل را سخنگویان فلسفی پروس دانست که راه را برای وحدت وطن پرستی آلمان و رهبری پروس فراهم ساختند و بیسمارک بر پایه­ی عناصر فکری آنان توانست به این توفیق دست یابد.

هگل در 1770 به دنیا آمد. پسری جدی و کمی کسل کننده بود. در دوران دانشگاه متوسط بود. و استادانش او را در فلسفه پایین­تر از متوسط می­دانستند.

در جوانی سخت مجذوب عرفان شد و نظریات بعدیش را می­توان تا حدی صورت عقلانی مطالبی دانست که وی در جوانی از راه اشراق دریافته بود.

هگل ابتدا به عنوان دانشیار در دانشگاه ینا فلسفه تدریس می­کرد.

پس به نورمبرگ رفت و بعد با عنوان استاد در هایدلبرگ درس داد (1816-1818) و سرانجام در برلین از 1818 تا هنگام مرگ به تدریس فلسفه ادامه داد.

اگوست کنت

از حکمای فرانسه در نیمه­ی اول سده­ی نوزدهم می­توان اگوست کنت را نام برد که تعلیماتش در افکار مردم تاثیر فراوانی داشت.

اگوست کنت در 1798 متولد و تا سال 1857 زندگی نمود.

با مدد از استعداد علمی فوق العاده­اش در بیست و هشت سالگی در خانه­ی خود مجلسی درسی را برای بیان عقاید علمی و فلسفی خویش فراهم نمود.

کنت در پی آن بود که به اصلاح هیئت اجتماع یعنی مدنیت بپردازد و سیاستی نیکو و درست را تامین نماید. کنت ریسون به این مقصود را از انقلاب و یا توسل به زور ممکن نمی­دانست بلکه به اصلاح علم سیاست اعتقاد داشت. اگوست کنت معتقد بود که باید قانون طبیعی حاکم بر جامعه را در سیاست جاری ساخت و اصول و عقاید مشترک را در جهت جامعه به کار گرفت و دانشمندان وظیفه دارند که به عنوان رهبران جامعه این اصول و عقاید را در بنیاد کلی سیاست به کار گیرند.

اگوست کنت سه مرحله را در تفکر انسان مطرح می­سازد و معتقد است که «معلومات انسان به مرور زمان سه مرحله را می­پیماید: مرحله­ی ربانی که تخیلی است، مرحله­ی فلسفی که تعقلی است، مرحله­ی علمی که تحققی است». (فروغی، 449).

«پس او (تاریخ اروپا) را در این سه مرحله ردگیری و کشف می­کند. بنابه نظریه اگوست کنت نخست یک دوران مذهبی طولانی قراردارد که علاوه بر توحش بدوی، تمدنهای یونان و روم و قرون وسطی را نیز در بر دارد و علامت مشخصه­ی آن شیءپرستی و پس عبور از مرحله­ی شرک به چند خدایی و رسیدن به یکتاپرستی است.

پس در دوران تجدد حیات یا جنبش فکری و هنری اروپا(رنسانس) و نیز با ظهور علوم و توسعه­ی صنایع، مرحله­ی فلسفی فرا رسید که عبارت بود از دوران انتقاد و افکار منفی که از ویژگی‌هاي آن متلاشی شدن نهادهای اجتماعی قدیم بود و به انقلاب فرانسه منجر گشت. و بالاخره دوران مثبت­گرایی که فقط قسمتی از آن تحقق یافته و عبارت است از احیای بسیاری از خصایص عالم مسیحیت قرون وسطایی».(والش، 169).

جهت مشاهده و دانلود سياست فرانسه از عصر لوئی چهارم تا کنگره وين کلیک کنید .

نیچه

در نیمه­ی نخستین از سده­ی نوزدهم شاهد ظهور دو فلسفه­ی بزرگ در اروپا می­باشیم اول فلسفه­ی رمانتیک که بنیادکنندگانش آلمانی و اشخاص برجستۀ آنان فیخته، شلینگ، و هگل و شوپنهاور می­باشند و دوم فلسفه­ی تحققی که موسس آن اگوست کنت فرانسوی بود.

از نیمه­ی سده­ی نوزدهم به بعد در آلمان نسبت به فلسفه­ی رمانتیک مخالف پدیدار گشت و ماده­گرایی یا ماتریالیسم طرفداران فراوانی پیدا نمود. در این نوع تفکر همه­ی امور به ماده و جسمانیات منتسب می­شد و این امر ناشی از پیشرفتهای علمی بود.

دانشمندان آلمانی که در این دوره تحقیقات فلسفی کرده­اند بسیارند، لیکن کلیات تحقیقاتشان در راستای مطالبی است که پیشینیان آنان مطرح نموده­اند.

انديشمندان تأثير گذار بر رويدادهای آلمان و فرانسه در قرن نوزدهم

كتابنامه جهت مطالعه بیشتر

• آرنت، هانا، انقلاب، ترجمه عزت اله فولادوند،انتشارات خوارزمی،1361.
• ابوالحمد، عبد الحميد، مباني سياست، جلد اول، انتشارات توس، چاپ چهارم 1386 ش.
• استيس، ولترترسن، فلسفه هگل، ترجمه حميد عنايت، انتشارات علمي و فرهنگي، 1381ش.
• استنفورد، مايكل، در آمدي بر فلسفه ي تاريخ، ترجمه احمد گل محمدي، تعمران، انتشارات ني، چاپ اول، 1382 ش.
• افيموف، آدرياتف، تاريخ عصر جديد، ترجمه فريدون شايان، محمد تقي فرامرزي، انتشارات شباهنگ، 1359 ش.
• اوئيس، اشنايدر، جهان در قرن بيستم، ترجمه محمد ابراهيم آيتي، شركت سهامي انتشار، چاپ اول، تير ماه 1342 ش.
• اي. جي . پي تيلر، عظمت و انحطاط اروپا، ترجمه هرمز عبد اللهي، تهران، انتشارات افست، چاپ اول 1360 ش.
• …..

انديشمندان تأثير گذار بر رويدادهای آلمان و فرانسه در قرن نوزدهم

جهت مشاهده و دانلود تأسیس و سیاست بیسمارک امپراتوری آلمان (رايش دوم) کلیک کنید .

www.nomadicmatt.com