شکل گیری و ظهور مسیحیت در دوران ساسانیان

شکل گیری و ظهور مسیحیت در دوران ساسانیان

 

شکل گیری و ظهور مسیحیت در دوران ساسانیان

ظهور مسیحیت در دوران ساسانیان

شکل گیری و ظهور مسیحیت در دوران ساسانیان……………………………………..

بخش اول : 3-1. سرگذشت عیسی (ع)…………………………………………………

3-1-1. ناصری………………………………………………………………………….

3-1-2. ولادت عیسی در انجیل و قرآن (کتب مقدس)………………………………….

3-1-3. اخبار انبیاء به ظهور مسیح (ع)………………………………………………..

3-1-4. ذکر نبوت عیسی بن مریم (ع)………………………………………………….

3-1-5. بعثت عیسی (ع)………………………………………………………………..

3-1-6. رسالت حضرت عیسی (ع)…………………………………………………….

3-1-7. بروز شرک در زمان حضرت عیسی (ع)……………………………………..

3-1-8. دیدگاه قرآن کریم در مورد عیسی مسیح (ع)…………………………………..

بخش دوم : 3-2. مسیحیت بعد از مسیح (ع)…………………………………………..

3-2-1. مسیحیت پس از عیسی (ع)……………………………………………………..

3-2-2. مسیحیت در نخستین سده های میلادی………………………………………….

3-2-3. شاگردان عیسی مسیح (ع)………………………………………………………

3-2-4. انتشار و رسمیت مسیحیت………………………………………………………

3-2-5. محیط رومی و ریشه های یهودی مسیحیت…………………………………….

بخش سوم : 3-3. شوراهای مسیحیت………………………………………………….

3-3-1. شورای داد شیوع………………………………………………………………..

3-3-2. شورای مدائن……………………………………………………………………

3-3-3. شوراهای سال 484-485-486 (جدایی عقیدتی از غرب)……………………

3-3-4. مدرسه نصیبین………………………………………………………………….

بخش چهارم : 3-4. کلیساهای مسیحیت………………………………………………..

3-4-1. وجه تسمیه کلیسا…………………………………………………………………

3-4-2. کلیسای اورشلیم نخستین تشکل رسمی مسیحیت………………………………..

3-4-3. پیامدهای تأسیس قسطنطنیه : تشکیل امپراتوری مسیحی………………………

3-4-4. تقسیمات مسیحیت……………………………………………………………….

3-4-5. پیروان راه……………………………………………………………………….

بخش پنجم : 3-5. وضعیت مسیحیت در امپراتوری ساسانی «ایران»………………..

3-5-1. کیش ترسایی در ایران………………………………………………………….

3-5-2. یزدگرد و مسیحیان………………………………………………………………

3-5-3. شروع آزارها در اواخر حکومت یزدگرد اول…………………………………

3-5-4. وضعیت مسیحیان در زمان پادشاهی بهرام پنجم……………………………….

3-5-5. کرتیر و مسیحیان………………………………………………………………..

3-5-6. گسترش کلیسا و مراکز مهم کلیسایی……………………………………………

3-5-7. زمینه های نسطوری شدن کلیسای ایران و ایجاد شورای مذهبی………………

3-5-8. نقش بارصوما در نسطوری کردن کلیسای ایران و استقلال نسطوریان از کلیسا روم شرقی………. .

3-5-9. مسجد سنگی داراب آتشکده آذرخش…………………………………………….

3-5-10. کلیسای نسطوری خارک………………………………………………………

بخش هفتم :3-7. منابع و خط مسیحی………………………………………………….

3-7-1. اسناد منابع سریانی………………………………………………………………

3-7-2. فارسی میانه مسیحی…………………………………………………………….

بررسی آموزه های مسیحیت……………………………………………………………..

بخش اول : 5-1. تعالیم مسیح (ع)……………………………………………………..

5-1-1. کتاب مقدس………………………………………………………………………

5-1-2. تعالیم عیسی مسیح (ع)………………………………………………………….

5-1-3. مختصری از وظایف اخلاقی……………………………………………………

5-1-4. اعتقاد به تثلیث در نظر قرآن……………………………………………………

بخش دوم : 5-2. شعائر هفت گانه مسیحیت……………………………………………

5-2-1. متعه (یا ازداواج موقت)…………………………………………………………

5-2-2. تعمید…………………………………………………………………………….

5-2-3. عشاءِ ربانی……………………………………………………………………..

5-2-4. تأیید………………………………………………………………………………

5-2-5. . دست گذاری (یا درجات مقدس روحانیت)……………………………………

5-2-6 . تدهین نهایی…………………………………………………………………….

5-2-7. توبه………………………………………………………………………………

5-2-8. ازدواج مسیحی………………………………………………………………….

5-2-9. تصویب اصول مسیحیت………………………………………………………..

بخش سوم : 5-3. اعتقادات مسیحیت…………………………………………………..

5-3-1. عبادات و نیایش در مسیحیت……………………………………………………

5-3-2. روزه گرفتن……………………………………………………………………..

5-3-3. گناه در آئین مسیحیت……………………………………………………………

5-3-4. ماهیت مرگ…………………………………………………………………….

5-3-5. مراسم سبت نزد مسیحیان……………………………………………………….

5-3-6. ذکر نشانه های قیامت……………………………………………………………

5-3-7. تدفین در مسیحیت و مقابر عیسویان…………………………………………….

بخش چهارم : 5-4. انجیل و اعیاد مسیحیت……………………………………………

5-4-1. انجیل های چهارگانه…………………………………………………………….

5-4-2. احترام به زن در انجیل و حجاب در انجیل…………………………………….

5-4-3. مفهوم خدا نزد مسیحیان…………………………………………………………

5-4-4. اعیاد مسیحیت……………………………………………………………………

بخش پنجم : 5-5. موعظه ها و پیام ها عیسی…………………………………………

5-5-1. موعظه های عیسی به دوازده شاگردش………………………………………..

5-5-2. درخت طوبی…………………………………………………………………….

5-5-3. پیام عیسی (ع) و مسئله اسطوره شناسی……………………………………….

5-5-4. عرفان مسیحی خدای گرای انسان نگار………………………………………..

5-5-5. مبارزه با انحراف و تعریف…………………………………………………….

5-5-6. چهار امری که موجب آرامش می شوند………………………………………..

بخش ششم : 5-6. آموزشهای اجتماعی عیسی (ع) و پیروان عیسی (ع) و بعضی

 از فرقه ها مسیحیت……………………………………………………………………..

5-6-1. آموزشهای اجتماعی عیسی (ع)………………………………………………..

5-6-2. وضع اجتماعی و خرافی مسیحیان……………………………………………..

5-6-3. گفتگوها و مشاجرات مذهبی……………………………………………………

5-6-4. شریعت و آزادی روح القدس……………………………………………………

5-6-5. رسولان و اعتقاد نامه رسولان………………………………………………….

5-6-6. اعتقادات مسیحیان و مسیحیت نسطوری در ایران……………………………..

 بخش هفتم : 5-7. تأثیر آموزه های مسیحی بر دیگر ادیان و بالعکس……………….

5-7-1. مسیحیت و ویژگی های پسندیده آن……………………………………………..

5-7-2. ظهور اندیشه های گنوسی و مارکیونی…………………………………………

5-7-3. مهر پرستی و مسیحیت………………………………………………………….

5-7-4. هزاره سلطنت عیسی مسیح (ع)………………………………………………..

5-7-5. دعای اوزیریس برای خدای آفتاب (مقایسه با دین مسیح)

بررسی تطبیقی آموزه های مانوی و مسیحیت در عصر ساسانی………………………

بخش اول : 6-1. سرگذشت مانی و عیسی (ع)………………………………………..

6-1-1. خانواده مانی و عیسی (ع)………………………………………………………

6-1-2. دوازده سالگی مانی و عیسی (ع)………………………………………………

6-1-3. محتوای سخنان مانی و عیسی (ع) و پیروزی در میان مردم………………….

6-1-4. دین مانی و مسیح (ع)…………………………………………………………..

6-1-5. نام مانی و عیسی (ع) در آیین مانویت و مسیحیت……………………………..

بخش دوم : 6-2. تعالیم در مانویت و مسیحیت…………………………………………

6-2-1. اساس تعالیم در آیین مانویت و مسیحیت………………………………………..

6-2-2. بعثت مانی و عیسی (ع)………………………………………………………..

6-2-3. خدا در مانویت و مسیحیت………………………………………………………

6-2-4. شیوه های گوناگون آموزه های مانی و عیسی (ع) به پیروانشان………………

6-2-5. اعتقادات مانی و مسیح (ع)……………………………………………………..

6-2-6. معجزات مانی و عیسی (ع)…………………………………………………….

6-2-7. اخلاقیات و زهد و تقوی در مانویت و مسیحیت………………………………..

6-2-8. علم نجوم در مانویت و مسیحیت………………………………………………..

بخش سوم : 6-3. سلسله  اعتقادات در مانویت و مسیحیت…………………………..

6-3-1. معاد در مانویت و مسیحیت……………………………………………………..

6-3-2. روزه و نماز و صدقه در مانویت و مسیحیت…………………………………..

6-3-3. بهشت و جهنم در مانویت و مسیحیت…………………………………………..

6-3-4. گناه و توبه در مانویت و مسیحیت………………………………………………

6-3-5. آیین اعتراف در مانویت و مسیحیت…………………………………………….

6-3-6. تثلیث در مانویت و مسیحیت…………………………………………………….

6-3-7. رستگاری و پرهیزگاری در مانویت و مسیحیت……………………………….

6-3-8. تعمید و عشاءِ ربانی در مانویت و مسیحیت…………………………………….

6-3-9. موضوع داستان آفرینش و خلقت ماه و خورشید در مانویت و مسیحیت……….

6-3-10. اعیاد در کیش مانویت و مسیحیت…………………………………………….

6-3-11. اشعار و سرودهای مذهبی در مانویت و مسیحیت……………………………

6-3-12. دعا در مانویت و مسیحیت…………………………………………………….

6-3-13. آیین ازدواج در مانویت و مسیحیت……………………………………………

6-3-14. نور وظلمت در مانویت و مسیحیت…………………………………………..

6-3-15. عروج مانی و مسیح (ع) به آسمان……………………………………………

بخش چهارم : 6-4. فعالیت های مذهبی در مانویت و مسیحیت……………………….

6-4-1. محل عبادت و فعالیت زنان در کیش مانویت و مسیحیت……………………….

6-4-2. آیین تطهیر و موعظه ها در مانویت و مسیحیت………………………………..

6-4-3. جهان بینی در کیش مانویت و مسیحیت…………………………………………

6-4-4. گرامیداشت روزهای هفته در مانویت و مسیحیت………………………………

6-4-5. پایان جهان و داوران در واپسین روزها در کیش مانویت و مسیحیت…………

6-4-6. اسطوره ها در مانویت و مسیحیت………………………………………………

6-4-7. حضرت آدم در کیش مانویت و مسیحیت……………………………………….

6-4-8. تولید مثل در مانویت و مسیحیت………………………………………………..

6-4-9. وجود آثار در مانویت و مسیحیت……………………………………………….

بخش پنجم : 6-5. پیروان و سلسله مراتب در مانویت و مسیحیت……………………

6-5-1. پیروان و شاگردان مانی و مسیح (ع)…………………………………………..

6-5-2. مانویت و مسیحیت پناهگاه طبقات محروم……………………………………..

6-5-3. مبلغین مانوی و مسیحی و اختلافات میان آنها………………………………….

6-5-4. شرط لازم برای مانوی شدن در مانویت و مسیحی شدن در مسیحیت…………

6-5-5. سلسله مراتب در مانویت و مسیحیت و اعمال آنها……………………………..

6-5-6. مراسم سوگواری در مانویت و مسیحیت……………………………………….

بخش ششم : 6-6. تأثیر ادیان بزرگ در مانویت و مسیحیت………………………….

6-6-1. عملکرد زرتشتیان نسبت به مانویان و مسیحیان و تأثیر آن بر مذاهب…………

6-6-2. تأثیر کیش بودایی در مانویت و مسیحیت……………………………………….

6-6-3. تأثیر کیش زروانی در مانویت و مسیحیت……………………………………..

6-6-4. تأثیر آیین مهر بر مانویت و مسیحیت…………………………………………..

6-6-5. تأثیر گنوسی ها و آموزه های مارکیونی در مانویت و مسیحیت……………….

منابع ظهور مسیحیت در دوران ساسانیان

ظهور مسیحیت در دوران ساسانیان

شکل گیری و ظهور مسیحیت در دوران ساسانیان

ناصری:

(منسوب بناصره) برتیماوس از عیسی ناصری شنید مر 47:10 و همچنان پطرس زیرا ناصری خوانده اع 22:20 و پولس هم عیسی را بناصری ملقب نمود اع 9:26 و خود خداوند ما هم خود را بناصری نامید اع 8:22 و نوشته که بر بالای صلیب وی گذاردند عنوانش عیسی ناصری بود یو 019:19

اما قولیکه در کتاب پیغمبران مکتوب است که به ناصری موسوم خواهد شد شامل اشکالست و تفسیر آن از قرار ذیل است اولا که مقصود از نذیره و غیره است اعد 13:6 لکن مسیح نذیره نبود.که پیغمبرانی که بدیشان اشاره رفته است قولی را که ذکر کرده در کتابهای قانونی مستعمله مرقوم نگشته و این هم با آراء انجیلیان که شهادت مطلب مسطور را از آیات انبیاء می آورند منافات دارد که مقصود از آنچه در انبیاء مذکور است نه فقط قول یک نفر است بلکه مختصر و خلاصۀ اقوال تمام ایشان است و کلیه اشاره بحلم و تواضع مسیح می باشد و از برای این تواضع اشارات متعدد یافت می شود که مشهورترین آنها در باب 53 اشعیا است. اما ناصره در انظار یهود خیلی محقر بود و چنان می نماید که سکنای مسیح در این مدت قلیل الاعتبار اسباب یادآوری متی گشته مطالب و نبوات انبیا را کلاو مختصرا به نظر آورده گفت بناصری موسوم خواهد گشت و این را ملخص و مختصر اقوال انبیا قرار داد.[1]

 

 ولادت عیسی در انجیل و قرآن (کتب مقدس):

عیسی در بیت لحم زاده شد. مادرش مریم باکره نامزد یوسف نجاری از شهر ناصره بود. داستان تولد عیسی در بیت لحم

زاده شد. مادرش مریم باکره نامزد یوسف نجاری از شهر ناصره بود. داستان تولد عیسی در دو باب آغازین هر یک از انجیل های متی و لوقا موجود است.[2]

در انجیل متی چنین آمده که مریم(ع) از روح القدس حامله شد و بنا به فرمان فرشته الاهی، که در عالم خواب یوسف ناصری پدیدار گشت، به او امر شد که طفل در رحم را عیسی بنامد. گذشته از برخی اختلافات در تاریخ ولادت عیسی باید گفت تولد حضرت عیسی(ع) را به روزگاری که هرودس پادشاه یهودا بود منتسب می کنند.[3]

در آیات سورۀ مریم ماجرای آبستن شدن و زاده شدن عیسی توسط مریم را به تفصیل بیان می کند:

« پس روح خود را به سوی او فرستادیم به شکل بشری خوش اندام بر او نمایان شد.مریم گفت: من از تو به خدای رحمان پناه می برم اگر پرهیزکاری باشی. گفت من فقط فرستاده پروردگار توأم برای این که به تو پسر پاکیزه ای ببخشم. گفت:چگونه مرا پسرباشد با آن که دست بشری به من نرسیده و بد کار نبوده ام؟ گفت: [فرمان] چنین است. پروردگار تو فرمود: آن آسان است و برای این است که او را آیتی برای مردم قراردهیم و رحمتی از جانب ما باشد و این امر حتمی است. پس مریم از او حامله شد وبا او در نقطه ای دور دست خلوت گزید.»  [4]

در قرآن کراراً باکره بودن مریم و خلقت شگفت عیسی اعجازی بر قدرت و حقانیت خداوند و فرستادۀ او یعنی عیسی به شمار آمده است. عیسی را «روح الاهی» می داند که در رحم مریم دمیده شده است.

خلقت شگفت و خارق العاده عیسی در نزد خدا چون آفرینش آدم ابوالبشر است .[5]

 

ظهور مسیحیت در دوران ساسانیان

جهت مشاهده و دانلود  شکل گیری و ظهور مانویت در عصر ساسانی کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود تاریخ ساسانیان  کلیک کنید .

 

  اخبار انبیا به ظهور مسیح:

از قرن پنجم ق.م که قوم یهود استقلال سیاسی خود را بتدریج از دست داده، روزگاری مغلوب بابلیان و زمانی مسخر ایرانیان و یونانیان و بالاخره تابع رومیان شدند، همه وقت ایام اضطرار و محنت خود را با علاقۀ بیشتر به آداب ملی و عقیدۀ دینی می گذرانیدند. تعالیم انبیاء سلف ایشانرا بیکدیگر متحد وپیوسته می ساخت. همه به انتظار آن روزی بودند که بزعم ایشان دیگر بار لوای استقلال برافرازند و پادشاهی از اولاد اسرائیل ظهور کند و بر تخت سلطنت بنشیند و تمام اقوام روی زمین به امر او گردن نهند و صلح و عدالت در عالم جاری گردد.

اشعیاء نبی به آنها گفته بود: «ای اسرائیل! تاریکی جهانرا در ظلمت غلیظ طوائف پوشانیده، اما خداوند بر تو طلوع خواهد نمود.(اشعیا:60/2). بعضی دیگر از انبیاء قوم یهود را بشارت داده بودند که سلطنت داود دوباره قائم خواهد گردید بدست کسی که با روغن مسح شد. یعنی «مسیح» است. چنانکه گفتند: «برای ما ولدی زائیده و پسری بما بخشیده که سلطنت بر دوش او خواهد بود و اسم او عجیب و مشیر و خدای قدیر و پدر سرمدی و سرو سلامتی خوانده خواهد شد(اشعیا:9/6)

از این قبیل پیش گوئیها در صحف انبیاء قدیم بنی اسرائیل فراوان دیده می شود :

این پیغمبران که همه را احساس قومیت و علاقه به ملت خود بحد کمال بوده در ستایش قوم خود سخنان بسیار گفته و آنها را «قوم منتخب» نام کرده بودند، از اینرو در دو قرن و بعد از میلاد مسیح که ایام نکبت و محنت ایشان بود عواطف و احساسات «ناسیونالیزم» یهودیان به اتکاء سخنان و پیشگوئیهای انبیا به اوج شدت خود رسید. بعبارت دیگر در برابر اجحاف و ستم و استبداد یونانیان و رومیان آن مردم شکست خورده با دلهای پر از انتظار و امید نشسته بودند که  دورۀ مجد و عظمت دیرین دیگر بار بدست شخصی که موعود و منتظر است تجدید شود و او سوار برابرها از آسمان بر زمین فرود آید و سلطنت داود وسلیمان را بار دیگر احیا فرماید .

اینگونه عقاید و افکار تمام یهودیان متفرق در امکنه و امصار را بهم پیوسته و همۀ آنها را در همه حال و در همه جا مستعد و آماده ظهور مسیح نموده بود . [6]

 

  ذکر نبوت عیسی بن مریم صلوات الله و سلام علیه:

قاضی ناصرالدین بیضاوی در تفسیر خویش آورده است که عیسی معرب ایشوعست اما معنی این لفظ را بیان نکرده و گفته که اشتقاق عیسی از این اسم تکلفی است که فایدۀ بر آن مترتب نمی شود و لقب عیسی بقول صحیح روح الله است و مسیح و در معنی مسیح اقاویل مختلفه سمت ورود پذیرفته قولی آنکه مسیح فعیلی است بمعنی مفعول و چون آنجناب ممسوخ القدمین بود یعنی تمامی کف پای مبارکش بر زمین می نشست یا آنکه جبرئیل بپر خویش او را مس کرده بود تا شیطان را بروی دستی نباشد به این لقب ملقب گشت .

قولی دیگر آنکه مسیح خوانده اند که دست بر بیماران می کشید و همه شفا می یافتند و زمره ای بر آن رفته اند که چون عیسی سیاحت می فرمود ملقب مسیح شد (وقیل المسیح الجمیل و المسیح بخاء المعجمه القبیح) و قاضی بیضاوی در تفسیر خویش آورده است که اصل مسیح به زبان عبری مشیحا است و معنی مشیحا مبارک و به روایت اکثر ائمه تاریخ بعد یک ماه از ولادت عیسی علیه السلام مریم به اتفاق یوسف نجار قرة العین خود را برداشته بجانب دمشق برد ودر غوطۀ یا قریه دیگر از قرای آنولایت ساکن می بود تا آن زمان که انجیل نزول یافته به بیت المقدس مراجعت کرد و قولی آنکه آنجناب در آن وقت سی ساله بود و بر هر تقدیر چون عیسی علیه السلام به بیت المقدس شناخته یهود را بدین قوم و ملت مستقیم دعوت فرمود از وی معجزه طلبیدند روح الله ایشان  را از آنچه خورده بودند و ذخیره نهاده و از کل هیأت مرغی ساخته باد در وی دمید تا حیات یافته پرواز نمود و بیشتر مورخان بر آن رفته اند که آن مرغ به شکل خفاش بود و ایضا عیسی علیه السلام اکمه و ابرص را علاج کرد و چون یهود زبان بطلب معجزه دیگر بگشادند. [7]

 بعثت عیسی :

بعد از این مکاشفه عیسی را لطافت و شکیب نمانده رو به صحرا نهاد، چهل روز تمام در بیابان اردن به تنهایی و تجرد می گذرانید و در کار خداوند و رابطۀ خود با خدا و آدمیان اندیشه و تفکر می فرمود. مسیحیان بر آنند که در آن مدت وی با وحوش بسر می برد و فرشتگان او را محافظت می کردند و چند بار در معرض تجربه و افتتان شیطان قرار گرفت. ولی استقامت ورزید. پس چون از حق بخلق باز آمد، راه و روشی نوین اختیار کرد که با مبادی و تعلیم فرق متکلمین یهود یعنی صدوقیان، فریسیان و غیره بکلی میاین بود وی آنها را مخاطب داشته گفت: وای بر شما، ای کاتبان و فریسیان ریاکار که درب ملکوت آسمان را روی مردم می بندید، زیرا خود داخل آن نمی شوید خانه های بیوه زنانرا می برید و از روی ریا نماز را دراز می کنید.(متی:23/13)

عیسی از آن پس بار سنگین نبوت و هدایت خلق و تعلیم جهانیان را بر دوش شریف خود گرفت و در میان مردم عام پاکدل و نیکو نهاد به نشر مواعظ خود پرداخت حتی با طبقات سافله مانند گناهکاران و باجگیران و مردم خطا پیشه بد نام نشست و برخاست می کرد و آنها را پیوسته پند میداد. در آن عصر و زمان که نسوان در هیئت اجتماعیه شأن و مقامی نداشتند عیسی دربارۀ آنها عنایت خاص مبذول می داشت و با زنان گناهکار نشسته آنها را نصیحت می فرمود در نظر او زن و مرد یکسان بودند و آنانرا خواهر خود میشمرد.(متی 12/50)

[1] هاکس، قاموس کتاب مقدس،ص 867

[2] کاشفی، فرهنگ و مسیحیت در غرب، ص 33

[3] کابلی، ، انجیل برنابا، صص 15،14

[4] سورۀ مریم، قرآن کریم، آیات 17تا 22

[5] کابلی، انجیل برنابا، ص 199

[6] حکمت، نُه گفتار در تاریخ ادیان، ص118،119

[7] «خواندمیر»الحسینی، تاریخ حبیب السیر، ص 141

 

شکل گیری و ظهور مسیحیت در دوران ساسانیان

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات و پیشینه تحقیق پایان نامه های تاریخ کلیک کنید . 

شروع آزارها در اواخر حکومت یزدگرد اول :

درسال های آخر پادشاهی یزدگرد، تسامح کلی وی درباره مسایل دینی که برای یهودیان نیز سودمند بود، تغییر کرد، و در پی آن دوره ای بسیار ناآرام که گه گاه با تعقیب و آزار همراه بود، برای مسیحیان آغاز گردید. زمینه ی این تغییر نگرش را می توان در سازش و تفاهمی که گویا میان شاه و روحانیت پیش آمد و برآیند مستقیم آن گماردن دشمن مجسم مسیحیان، مهرنرسه در مقام«وزرگ فرمدار» بوده است. تعصب دینی مسیحیان نیز بی گمان دخالت داشته است، اما این تعصب تنها یک محرک بود نه بهانه ی مستقیم. از جمله از اقدامات آنان تخریب یک آتشکده بود. [1]

مسیحیان ایران به خاطر وقاحت خود حسن ظن یزدگرد را مبدل به بدبینی کرده بودند و قبل از مرگش فرمان آزار و تنبیه آنان را صادر کرد و مجری فرمان را «مهرشاپور» موبدان موبد قرار داد. [2]

در اعمال شهدای مسیحی بارها زندانیان را وادار می کردند تا به جای گوشت قربانی، گوشت حیوانات تازه ذبح شده بخورند یا خورشید را با به جای آوردن بعضی اعمال نیایش کنند. اگر این کارها را می کردند رهایی می یافتند.[3]

 

وضعیت مسیحیان درزمان پادشاهی بهران پنجم :

در زمان سلطنت بهرام پنجم (بهرام گور) بار دیگر جنگ هایی بین ایران و روم درگرفت و اوضاع مسیحیان ایران آشفته شد و دوباره مورد تعقیب و آزار واقع شدند. معابد آنان را ویران کردند و بسیاری از آنان به قتل رسیدند.[4]

در زمان پادشاهی بهرام پنجم دشمنی با مسیحیان با بالا گرفتن نفوذ مهرنرسه افزایش یافت. شاید شاه که به رغم خواسته بزرگان به تخت نشسته بود می خواست با همکاری این مرد، دل دستگاه دینی زرتشتیان را به دست آورد. [5]

در زمان بهرام پنجم دوباره اذیت و آزار عیسویان توسط زرتشتیان شروع شد بحدی که عیسویان ممالک مجاور سرحدات غربی دسته دسته به ایالات بیزانس فرار کردند. مهرشاپور قبایل عرب را بر علیه آنها تحریک کرد و تعداد زیادی از آنان را به قتل رساندند.  [6]

کشتار ترسایان سراسر ایران در زمان بهرام گور از تلخ ترین حوادث تاریخ ساسانیان است. در یک شهادت نامه از شخص ناشناس در این مورد آمده: وی دستور داد بزرگانی را که پیروان دین یزدان بودند را از سرزمین خود برانند، خانه یشان را تاراج کنند وهرچه دادند ببرند و ایشان را به سرزمینهای دوردست فرستاد تا در اثر بدبختی و جنگ در آنجا آزار ببینند و تمام مسیحیان را اینطور آزار دادند تا از دین خود برگردند و به دین خدایان ایشان بگروند و به اموال کلیسا و به ساختمان های مذهبی دستبرد زدند و مصالح را در ساختمانهای خود به کار بردند[7]

حوادث این دوره در کلیسای ایران نیز تأثیر گذاشته بود. بطوریکه دراین زمان سه نفر به نامهای «معنه» و «فربخت» و «دادیوشع» همزمان مقام جاثلیقی داشتند. «معنه» در نتیجۀ دخالت فرمانده لشکریان که ظاهراً مهرنرسی بوده به این مقام رسید. فربخت را نیز یکی دیگر از فرماندهان سپاه به این مقام رسانده و تعهد کرده بوده از آیین مغان پیروی کند. اما دادشیوع در سال 421 به این مقام رسید در انتخاب وی اختلافات زیادی بوقوع پیوست. وی به کمک «سموئیل» اسقف طوس که از این شهر در برابرحمله هیاطله دفاع کرده بود مورد توجه بهرام قرار گرفت و به این مقام رسید بعدها دشمنان وی او را به دوستی با دولت روم متهم کردند. [8]

همچنین وی را متهم کردند اشیاء مقدس را فروخته و مرتکب رباخواری شده و مغان را به آزار و قتل نصارا تحریک کرده است. به همین دلیل به دستور بهرام وی زندانی شد و بعداً در نتیجه اقدامات «تئودوسیوس» دوم قیصر روم آزادشد و از مقام خود متنفر شد و می خواست استعفا کند ولی پیروان وی واسطه شدند و مجمعی در شهری از منطقه عرب نشین متشکل از سی اسقف تشکیل دادند. این مجمع به این دلیل اهمیت داشت که در آن استقلال فرقه عیسوی ایران از کلیسای بیزانس اعلام شد. [9]

این تصمیمات به معنای آزادی قانونی بالفعل از انطاکیه بود و بدین ترتیب کلیسای ایرانی خود را بیرون از اتحادیه پنجگانه رم، قسطنطنیه، اسکندریه، انطاکیه و اورشلیم قرارداد. انگیزه سیاسی این کار چندان زیاد نبوده است. دوستی با غرب گسیخته نشد و تنها چشم پوشی از تمامی تعالیم مسیحی می توانست تأثیر سیاسی داشته باشد. مسئله اساسی یافتن راهی برای دعوی مقتدرانه و اگر ضرورت می یافت تحمیل کردن صلح داخلی بدون دخالت بیگانه بوده است.

در عین حال چنین تحولی را باید برآیند نفوذ تدریجی آن دسته از مسیحیان دانست که در محیط زرتشتی رشد کرده بودند. پیدا شدن نامهای ایرانی فراوان از مردم عادی و روحانی در اسناد کلیسایی گوناگون سده پنجم میلادی دلیل پیروزیهای تبلیغاتی کلیسای سریانی در میان هم میهنان ساسانیان است. [10]

به این ترتیب در زمان بهرام پنجم مسئله عیسویان ایران حل شد و امتیازی نصیب حکومت ساسانی گردید که «جاثلیق» جدید را وادار به تشکیل مجلسی از کشیشان کرد که در آن مجمع کلیسای مسیحی ایران به کلی همانطورکه گفته شد از کلیساهای بیزانس جدا گردید و بدبینی های منسوب به ایرانیان مسیحی که متهم به توطئه به نفع رومیان بودند می بایست خاتمه پذیرفته باشد.[11]

شکل گیری و ظهور مسیحیت در دوران ساسانیان

ظهور مسیحیت در دوران ساسانیان

فهرست منابع جهت مطالعه بیشتر :

• ناطق ، ناصح . ، 1357 ، بحثی دربارۀ زندگی مانی و پیام او ، امیرکبیر ، تهران ، چاپ اول .
• نعمتی پیر علی ، دل آرا . ، 1386 ، شخصیت زن در قرآن و کتاب مقدس ، نشرمجنون ، تهران ، چاپ اول .
• نعیم آبادی ، غلامعلی . ، 1379 ، صلیب خونین ، انتشارات کیش مهر ، قم ، چاپ اول .
• نفیسی ، سعید . ، 1366 ، سرچشمه تصوف در ایران ، فروغی ، تهران ، چاپ اول .
•  ، 1383 ، مسیحیت در ایران تا صدر اسلام ، اساطیر ، تهران ، چاپ اول .
•  ، 1383 ، تاریخ ادبیات پیش از اسلام ، اساطیر ، تهران ، چاپ دوم .
•  ، 1384 ، تاریخ تمدن ایران ساسانی ، انتشارات اساطیر ، تهران ، چاپ دوم .
• نوری ، محمد امیر . ، 1387 ، تاریخ بیزانس ، انتشارات تهران «دانشگاه پیام نور» ، تهران ، چاپ دوم .
• نیرنوری ، حمید . ، 1379 ، سهم ایران در تمدن جهان ، زرین ، تهران ، چاپ اول .
• هوشنگی ، لیلا . ، 1389 ، تاریخ و عقاید نسطوریان ، انتشارات بصیرت، تهران ، چاپ اول .
• هویان ، آندرانیک . ، 1383 ، کلیساهای مسیحیان در ایران زمین ، نشر دستان ، تهران ، چاپ اول.
• وایتهاوس ، دیوید . ، ویلیامسن ، آندرو ، 1376 ، بازرگانی دریایی ساسانیان ، ترجمه گیو آقاسی ، کشتیرانی ملی آریا (بی تا) بی جا ، تهران ، چاپ دوم .
• وبکر ، بارنز . ، 1370، تاریخ اندیشه های اجتماعی (از جامعه ابتدایی تا جامعۀ جدید) ، ترجمه جواد یوسفیان ، علی اصغر مجیدی ، امیرکبیر ، تهران ، چاپ سوم .
• وزیریان ، آرمین ، 1383 ، روح القدس و نقش آن در حیات مسیحیت ، نشر «رضویه» ، تهران ، چاپ اول .
• وسیهوفر ، یوزف . ، 1378 ، ایران باستان ، ترجمه حسن قنبری ، مرکز اطلاعات ادیان و مذاهب ، قم ، چاپ اول .
• ولز، ه.ج . ، 1351 ، کلیات تاریخ «دور نمائی از تاریخ زندگی و آدمی، از آغاز تا 1960 میلادی» ، ترجمه مسعود رجب نیا ، انتشارات بنگاه و ترجمه و نشر کتاب ، تهران ، چاپ اول ، ج 1 .
• ولی ، وهاب . ، بصیری ، میترا . ، 1379 ، ادیان جهان باستان (ایران) ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ، تهران ، چاپ اول، ج 3 .
• ویدن گرن ، گئو . ، 1376، مانی و تعلیمات او ، ترجمه نزهت الصفا اصفهانی ، نشر مرکز ، تهران ، چاپ اول .
• ویدن گرن ، گئو . ، 1377 ، دین های ایران ، ترجمه دکتر منوچهر فرهنگ ، انتشارات آگاهان ایده ، تهران ، چاپ اول .
• ویلسون ، برایان ، 1376 ، دین مسیح ، ترجمه حسن افشار ، نشر مرکز ، تهران ، چاپ دوم .
• ویور ، مری جو . ، 1381 ، درآمدی به مسیحیت ، ترجمه حسن قنبری ، مرکز مطالعات ادیان و مذاهب ، قم ، چاپ اول .
• یانگ ، کایلر و دیگران . ، 1385 ، ایران باستان (بیش از تاریخ ـ ایلامیان ـ هخامنشیان ـ سلوکیان «پارتیان» ـ ساسانیان) ، ترجمه یعقوب آژند ، نشر مولی ، تهران ، چاپ اول .
• …
• …

www.nomadicmatt.com