تعریف خودکشی و افکار خودکشی

خودکشی و افکار خودکشی

1-6-4-اقدام به خودکشی  .

1-2مقدمه.

2-2تعریف خودکشي و افکار خودکشي ..

2-3اقدام به خودکشي ..

2-4عوامل خطر در خودکشي کامل.

2-5علایم هشداردهنده خودکشي ..

2-6نشانه­های مرتبط با خودکشي ..

2-7انگیره برای خودکشي ..

2-8علل خودکشي ..

2-9علل خودکشي در ایران.

2-10نظریه­های خودکشي ..

2-10-1-نظریه اشنایدمن.

2-10-2-نظریه فروید.

2-10-3-کارن هورنای..

2-10-4-دیدگاه جامعه شناسی.

2-11اختلالات شخصيت..

2-11-1-گروه اول (A)

2-11-2گروه دوم (B)

2-11-3-سومين گروه  (C)

2-12اختلالات شخصیت و خودکشي ..

2-13اختـلالات خلقـي يا عاطفـي..

2-13-1-اختلالات افسردگي.

2-13-2-اختلالات دوقطبي(شيدايي- افسردگي)

2-14رابطه اختلالات شخصیتی با اقدام به خودکشي ..

منابع

تعریف خودکشی و افکار خودکشی

واژه­ی خودکشی به معنای قتل نفس است. در فرهنگ معاصر خودکشی به مفهوم خاتمه دادن عمدی به زندگی به میل خود و به سمت خود تعبیر شده است و اعتقاد بر آن است که این واژه اولین بار در نیمه قرن هفدم به کار برده شده است. علم خودکشي شناسی را پرفسور آلمانی به نام بونگر¹ در سال 1929 ابداع کرد. در اواخر قرن نوزدهم امیل دورکیم²، جامعه شناس فرانسوی، و فروید³ زمینه روش شناسی خودکشي را مورد بررسی جدی قرار دادند (به نقل از آذر،  و شفیعی کندجانی، 1385).

خودکشی از ترکیب دو واژه­ی سوی⁴ به معنی خود و ساید⁵ به معنی کشتن تشکیل شده است. خودکشی عملی است که با قصد آسیب رساندن به خود توسط شخص انجام می­شود که می­داند چه می­کند و چه پیامد احتمالی خود را می­داند (فولادی، 1381).

خودکشی در لغت نامه ی دهخدا به معنای ” خود را به وسیله ای کشتن ، انتحار ، کار زیاد کردن ، کوشش بسیار ” آمده است ( لغت نامه ی دهخدا ،1347).

اشنایدین⁶ خودکشی را چنین تعریف می کند«عمل آگاهانه نابودسازی بدست خود که در بهترین مفهوم آن را می توان یک ناراحتی چند بعدی در انسان نیازمندی دانست که برای مسئله مشخص ، خودکشی را بهترین راه می داند».(علیرضایی،1382) برطبق نظر کی ردفیلد جیمون (خودکشي مخفیانه ترک کردن اعضاء خانواده ، دوستان و همکاران به خاطر تعامل با یک فقدان شدید یا احساس گناه است»(علیرضایی،1382).

امیل دورکیم¹ (1917) دراثر معروف خود به نام  خودکشی  آن را پدیده ای اجتماعی به شمار آورده و چنین تعریف می کند :خودکشي عبارت است از هر نوع مرگی که نتیجه مستقیم یا غیرمستقیم کردار منفی یا مثبت خود قربانی است که می­بایست چنان نتیجه­ای به بار آورد  (رفیعی ،1388).

هم چنین می توان به تعریف دشه اشاره کرد که می گوید : ” اقدامی معمولاً از روی آگاهی برای سر به نیست کردن خود به آن ترتیب که مرگ هدف یا وسیله باشد .” (ریئس دانا ،1380).

دلماس² نیز خودکشي را عبارت می داند از  ” عملی که به وسیله ی شخص برای معدوم ساختن خود انجام می دهد ، در حالی که اختیار مرگ  و زندگی در حیطه قدرت اوست و از لحاظ اخلاقی موظف به انجام این عمل نمی باشد” (اسلامی نسب، 1371).

مین جر³ روانشناس، میل به مرگ را نزد فرد خودکش آرامشی می­داند که در اثر تنشهای جامعه – محدودیت های اجتماعی واخلاق، که توانسته مانع از رهاشدن انرژی پرخاشگری  و جنسی فرد شود و در نهایت  فشار داخلی پدید می آورد – به آن دست پیدا کرده است (ریئس دانا،1380).

خودکشی یکی از معضلات بهداشت روان است. بر اساس گزارش رسمی سال 1996 سازمان بهداشت جهانی هر ساله حداقل 500 هزار نفر درجهان با خودکشي به زندگی خود پایان می­دهند.

اقدام به خودکشی

جانیل⁴(2000) معتقد است که اقدام به خودکشی به عملی اطلاق می شود که در آن فرد اقدام به نابودی خود می­کند (محمد خانی 1383). بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، اقدام به خودکشي عبارت است از عملی غیر کشنده که در آن شخص عمداً و بدون مداخله­ی دیگران، رفتاری غیر عادی را انجام می­دهد که منجر به خودآسیب زنی یا خوردن غیر عادی یک ماده به میزان بیشتر از مقدار تجویز شده می شود و هدف شخص از این عمل، تحقق تغییرات مورد نظر وی می­باشد (پلات⁵ ، 1992؛ به نقل از هاوتون⁶و  هیرینگن⁷، 2000). به عبارت دیگر اقدام به خودکشی طیفی از آسیب رساندن غیر عمدی به خود تا اقدام جدی برای مردن را در بر می­گیرد (گونیل⁸ ،2000).

 عوامل خطر در خودکشی کامل

• سفید پوست بودن، سن بالای 65 سال
• طلاق یا بیوه شدن
• تنها زندگی کردن
• رویدادهای استرس زای زندگی
• اختلالات روان پزشکی (افسردگی عمده، مصرف مواد به خصوص الکل، اسکیزوفرنیا، اختلالات پانیک، اختلال شخصیت مرزی، به علاوه در نوجوانان رفتارهای پرخاشگری و ضد اجتماعی و مخرب)
• پیشینه ی فرد (تلاش های خودکشی قبلی و سابقه ی خودکشی در خانواده) (گیانو¹ ، 1999).

 علایم هشداردهنده خودکشی

• بهبود ناگهانی یک بیمار افسرده همیشه باید مورد توجه قرار گیرد، زیرا بهبود سریع ممکن است ناشی از یک تصمیم سریع و قاطع جهت خودکشی باشد.
• وقتی بیمار در مورد مرگ و خودکشي سخن می­گوید یا سؤال می­کند.
• زمانی که علایم افسردگی عمیق مانند ناامیدی، درد، نگرانی، انزوا، غم، عدم لذت از زندگی، بی اشتهایی، درون مداری، وحشت و هراس، کابوس­های وحشتناک و نظایر این­ها وجود داشته باشد.
• قطع ناگهانی داروهای ضد افسردگی
• کاهش شدید میزان ارتباط فرد با محیط و اطرافیان
• تجویز بیش از حد داروها به خصوص داروهای خطرناک مانند فنوباربیتال و ضد افسردگی های چند حلقه­ای و تکرار بیش از یک نسخه بدون تجویز پزشک.
• مواردی که بیمار در حملات بیماری روان­پزشکی خود قبلاً خودکشی کرده یا سابقه خودکشي در خانواده وجود داشته باشد.
• در بیماران روان­پریش که سابقه توهمات شنوایی آمرانه دارند امکان خودکشی­های ناگهانی زیاد است. در ضمن، در بیماران روان پریش که دچار افسردگی ثانویه می­شوند میزان خودکشي بالاست.
• الکسیم و وابستگی دارویی، پیش­بینی خودکشي را تسریع می­کند. افراد الکلی گاه تا پنجاه برابر افراد عادی اقدام به خودکشی می­کند و در آمریکا در 25 درصد کل خودکشی­ها الکسیم مطرح است.
• سالمندانی که در اثر بیماری­های مزمن و نابود کننده، قدرت دفاعی و توانایی­های خود را از دست می­دهند.
• بیماری­های جسمی اغلب معلولیت به بار می­آورند.
• بیماری­های بدخیم که می­توانند باعث افسردگی ثانویه شوند مانند سرطان­ها
• یدشکلی و زشتی صورت و اندام­ها به خصوص در زنان به علت از هم گسیختگی روابط اجتماعی میزان خودکشي را بالا می­برد.
• شکست­های مالی و تجاری و ورشکستگی­ها و استرس­های پشست سر هم گاه فرد را به این فکر وا می دارد که همه زندگی این وضعیت را خواهد داشت. افرادی که دچار فقر عاطفی هستند؛ مانند فقدان یک عزیز یا یک مقام اجتماعی که بطور ناگهانی فوت شده است (به نقل از آذر، نوحی و شفیعی کدجانی، 1385).

انگیره برای خودکشی

در اولین بررسی جدید خودکشی، جامعه‌شناس فرانسوی امیل دورکیم¹ (1917)، سه انگیزه را برای خودکشي متمایز کرد که همه‌ی آن‌ها با نحوه‌ای که فرد جایگاه خود را در جامعه می‌بیند رابطه‌ی نزدیکی دارند. او این انگیزه‌ها را انگیزه‌ی هنجار گسستی، انگیزه‌ی خودخواهانه وانگیزه‌ی نوع دوستانه نامید. خودکشي هنجارگسستی به وسیله‌ی گسستی ویرانگر در رابطه‌ی فرد با جامعه‌اش ایجاد می‌شود، مانند: از دست دادن شغل، رکود اقتصاد، حتی دستیابی ناگهانی به ثروت.

خودکشي خودخواهانه زمانی روی می‌دهد که فر پیوندهای بسیار اندکی با هم‌نوعانش دارد؛ و بلاخره خودکشی نوع دوستانه⁵ که به درخواست جامعه صورت می‌گیرد. فرد زندگی خود را می‌گیرد برای این که به جامعه‌ی خود منفعت برساند. متفکران جدید دو نوع انگیزه‌ی دیگر را نیز برای خودکشی در نظر می‌گیرند: انگیزه‌ی پایان و دست‌کاری. آن‌هایی که آرزوی پایان دارند، صرفاً از زندگی دست‌کشیده‌اند. پیشانی‌ هیجانی آن‌ها غیر قابل تحمل است و راه‌حل دیگری نمی‌بینند آن‌ها پایان مشکلاتشان را مرگ می‌بینند.

پنجاه و شش درصد از اقدام کنندگان به خودکشی که در یک بررسی منظم مورد مطالعه قرار گرفته‌اند تحت عنوان افرادی که سعی داشتند به پایان دست یابند، طبقه‌بندی شدند. این اقدامات خودکشي ، افسردگی و ناامیدی بیش‌تری در بر داشتند و از اقدامات خودکشي دیگر، مهلک‌تر بودند. (بک²، 1976) انگیزه‌ی دیگر برای خودکشي ، میل به دستکاری کردن دیگران از راه اقدام به خودکشی است.

برخی افراد دوست دارند، با مردن، دنیایی را که باقی می‌ماند دستکاری کنند: برای این که حرف آخر را در یک مشاجره زده باشند، برای این که از دلباخته‌ای ترد کننده انتقام بگیرند. برای این که زندگی دیگری را به نابودی بکشند و … آن‌چه بیش‌تر در خودکشي از راه دست‌کاری متداول است.

این است که فرد در نظر دارد زنده بماند، اما با نشان دادن جدی بودن مشکل خود، از کسانی‌که برای او اهمیت دارند تقاضای کمک می‌کند. سعی در جلوگیری از ترک کردن یک دلباخته، بستری شدن در بیمارستان و داشتن فراغت موقتی از مشکلات و جدی گرفته شدن، همگی انگیزه‌های دست‌کاری برای خودکشی به قصد زندگی کردن به شمار می‌آیند. (روز نهان³ وسلیگمن⁴، ترجمه‌ی سید محمدی، 1379، ص 97)

همان‌طور که اکثر یادداشت‌های خودکشی نشان می‌دهند، متاسفانه اکثر خودکشي ها، مضامین دینی ندارند به این معنی که اکثر خودکشی‌کنند‌ه‌ها به این که کجا خواهند رفت، فکر نمی‌کنند. آن‌ها فقط می‌خواهند از این دنیا فرار کنند. هدف آن‌ها از خودکشی، خاتمه بخشیدن کامل به فکر و خیال‌هایشان است و دوست ندارند بازهم به زندگی پس از مرگ و آخرت فکر کنند. آن‌ها دوست ندارند از مخمصه‌ای به مخمصه‌ای دیگر بیافتند. هدف از خودکشی، دست‌یافتن به آرامش و عدم دغدغه‌ی خاطر است. (اشنایدمن¹، ترجمه‌ی فیروز‌بخت، 1378) «اشنایدمن» اظهار می‌دارد که: محرک‌ تمام خودکشي ها، درد روانی است و هدف مشترک آن‌ها حل یک مشکل یا قطع فکر و خیال می‌باشد. (اشنایدمن، ترجمه ی فیروزبخت،1378)).

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های روانشناسی کلیک کنید.

نمونه ای از منابع

• احدی، حسن؛ مسچی، فرحناز؛ ایمانی، فرناد و رهگذر، محمد. (1390). مقایسه الگوهای بالینی شخصیت بر اساس پرسشنامه بالینی چندمحوری میلون در زنان. فصلنامه علمی-پژوهشی جامعه‌شناسی زنان، شماره 4، 72-49.
• احمدی، علیرضا. (1384). فراوانی اقدام به خودسوزی در اقدام کنندگان به خودکشیدر شهرستان ایلام غرب(81-1376). بهبود. فصلنامه علمی-پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، شماره اول، 36-26.
• اخوت، ولی ا…، تشخیص اختلالات روانی، انتشارات رز، 1362.
• استونز ،راب.1383.متفکران بزرگ جامعه شناسی. مهرداد  میردامادی (مترجم) .تهران : انتشارات مرکز.
• اسلامی نسب ،بجنوردی. 1371.بحران خودکشی.تران :نشرفردوس.
• اشکانی، حمید و همکاران. (1381). بررسی همه‌گیرشناسی خودکشي در مراجعان به بخش اتفاقات روان‌پزشکی. مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، شماره 56، 22-16.
• اشنایدمن، ادوین. 1378. روانشناسی خودکشي : ذهن خودکشی گرا. مهرداد فیروزبخت(مترجم ). تهران : انتشارات رسا.
• امامی فر، طاهره (1380). بررسی میزان و تنوع علائم اختلالات شخصیت در بین دانش­آموزان دختر متوسطه شهر اصفهان. طرح تحقیقی سازمان  آموزش و پرورش.
• ايلدرآبادي، اسحاق. فيروزكوهي، محمد رضا. مظلوم، سيد رضا. نويديان، رضا (1383). بررسي ميزان شيوع افسردگي دانشجويان دانشكده علوم پزشكي زابل در سال تحصيلي 80-81. دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد. 6 (2): 15-21.
• آذر، ماهیار؛ نوحی، سیما؛ شفیعی کندجانی، علیرضا (1385). خودکشی، چاپ اول، انتشارات ارجمند.
• آقابیگلویی، عباس و همکاران. (1379). تعیین فراوانی مواد شیمیایی و دارویی در موارد اقدام به خودکشي منجر به بستری در بخش مسمومین بیمارستان لقمان تهران. 13-10
• باچر،ج.؛ مینکا،س. و هولی، ج. (1389). آسیب‌شناسی روانی. ج2. (سیدمحمدی، یحیی). تهران: نشر ارسباران (2007).
• تولایی، سیدعباس، قاتعی، مصطفی؛ لرگرد دزفولی‌نژاد، محمد و حبیبی، مهدی. (1385). متغیرهای مرتبط به خودکشي در     جانبازان متوفی. طب نظامی، شماره 2، 148-143.
• ثقه‌الاسلام، طاهره و رضایی، امیدوار. (1384). بررسی مواردی از خودکشي کودکان مراجعه کننده به بیمارستان لقمان حکیم. مجله علمی پزشکی قانونی، شماره 3، 127-123.
• …
• …