تنوع هيات مديره

تنوع هيات مديره

 هيات مديره

(فایل بروز شده در تاریخ 1401/6/1)

 هيات مديره

هیات مدیره

بر اساس آیین نامه نظام حاکمیت شرکتی، مسئولیت اصلی هيات مديره ایجاد حاکمیت کارآمد بر امور شرکت در راستای منافع سهامدران و تعادل در منافع ذینفعان مختلف آن، از جمله مشتریان،کارکنان، سرمایه گذاران و جوامع محلی می باشد.(کالن و همکاران،2007).

 سیر تحول زمانی ترکیب هیات مدیره

سیر تطور و تحول زمانی ترکیب هیات مدیره در سه دوره زمانی قابل تفکیک است که در هر یک از این دوره ها، این موضوع متأثر از عوامل خاصی بوده است. در دهه 1950 تا 1970،هیات مدیره ها تحت تسلط بخش مدیریت سازمان(تیم اجرایی مدیرعامل) عمل می کردند و در عمل بیشتر صندلی های اتاق آنان را اعضای اجرایی شاغل در تیم مدیریت سازمانی اشغال می کرد.

با ورود به دهه 1980 شرایط تا حد زیادی تغییر کرد و هيات مديره ها حضور اعضای غیراجرایی را در خود تجربه کردند. دهه 1990 به بعد نیز با چالش بهت برانگیزی همراه بود، به گونه ای که روند یاد شده در طی این سالها در برخی از شرکت ها ادامه یافت و برخی شرکت ها با حرکت ارتجاعی غیرمنطقی که به سالهای گذشته داشتند، همگان را به تحریر روبه رو ساختند.

این عقب گرد به رویکردهای سنتی را می توان بیشتر به پرهزینه بودن به کارگیری اعضای غیراجرایی، تفکر غیرکارکردی مدیران مسلط بر هیات مدیره به سبب از دست دادن قدرت خود و انجام اقداماتی در تخریب این گونه اعضاء و در نهایت برخی از اشتباه های صورت پذیرفته این اعضاء در تصمیم های هیات مدیره و تمایل نداشتن برخی شرکت ها در بهره جویی از حضور آنها در ترکیب هیات مدیره مربوط دانست.(لگزیان و همکاران،1390).

 ترکیب هيات مديره

یکی از مهمترین عوامل تأثیر گذار بر سلامت فرایند حسابداری و گزارشگری مالی، ترکیب اعضای هیات مدیره است. مسئولیت هیات مدیره، فراهم کردن نظارت مستقل بر عملکرد مدیران اجرایی و الزام مدیران به پاسخگویی در قبال سهامداران است. باور عمومی بر این است، هیات مدیره زمانی از استقلال بیشتری برخوردار است كه نظارت مؤثرتری بر مدیران اجرایی اعمال می کند.

بعنوان مثال ،بیسلی در سال 1996 در پژوهش تجربی دریافت که حضور اعضای غیرموظف هیات مدیره، احتمال تقلب در ارائه صورتهای مالی را کاهش داده است هچنین کلین در سال 2002 شواهدی را در رابطه با استقلال اعضای هيات مديره و دستکاری سود فراهم آورد که نشان می داد شرکت هایی که دارای اعضای هيات مدیره مستقل از مدیران اجرایی بودند، اقلام تعهدی غیر عادی کمتری گزارش کرده اند.(بولو،1385)

هيات مديره با درصد بیشتر مدیران برون سازمانی می تواند حاکمیت شرکتی مناسبتری را برای شرکت به ارمغان آورد، زیرا مدیران برون سازمانی از مدیران اجرایی مستقل شرکت اند.نظارت قوی تر، تخصص بیشتر و ایجاد ارتباط های تجاری جدید از جمله مزایای حضور مدیران برون سازمانی در یک شرکت می باشد و بواسطه همین مزایا، احتمال رشد شرکت ،کاهش هزینه های نمایندگی، حداکثر شدن ارزش شرکت و افزایش كیفیت گزارشگری مالی دور از دسترس نخواهد بود.(متوسلی و همکاران،2002).

 هيات مديره

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های اقتصاد کلیک کنید.

ويژگی های اعضای هيات مديره

نكته كليدي در تركيب اثربخش هيات مديره ،حصول اطمينان از اين امر است كه افرادي صندلي هاي تصدي عضويت در هيات مديره را تصاحب كنند كه از مهارت، تجربه و دانش كافي به منظور تحليل مسائل سازمان و چاره جويي براي پاسخگويي آنها برخوردار باشند.ترديدي نيست كه بهترين ايده ها و تصميم ها در جلسات هيات مديره هايي با تركيب اثربخش ، سوالاتي را مطرح مي كنند كه تبيين و تفسيري عميق از مسائل پيش روي هيات مديره ها را امكان پذير مي كند و اطلاعاتي را مطالبه مي كنند كه مي تواند در تحليل چالشها و پديده هاي مقابل سازمان كمك فراواني كند.

نادلر و همكارانش (1389) معتقدند كه براي ايجاد تركيبي بهينه در هيات مديره و انتخاب اعضايي مناسب و متناسب مي بايست سه عنصر كليدي مدنظر قرار گيرد.لحاظ اين عناصر و وزن دهي مشخص به هر يك از آنها با توجه به نقش و انتظار مورد نظر از آن كرسي در تيم هيات مديره مي تواند به بهبود كلي و افزايش اثر بخشي جمعي هيات مديره،كمك قابل ملاحظه اي كند.

وظايف هيات مديره

وظيفه را مي توان مجموعه اي از فعاليت ها دانست كه انجام آن براي دستيابي به اهداف، توسط هر گروه الزامي است(هلمس ،2005). بديهي است كه به هيات مديره ها همچون ساير گروه ها و بخش هاي سازماني نيز وظايفي محول شده است كه اجراي آنها مي تواند نقش حياتي در پيشرفت و اثربخشي سازمان داشته باشد.

اگرچه ديدگاه هاي سنتي نسبت به هيات مديره ها،بيش از هر چيزي بر وظايف نظارتي و كنترلي و مفاهيم مشهور”پاسداري” و “وفاداري” تأكيد كرده است، اما با بهبود جايگاه هيات مديره ها در حاكميت سازماني و نقش بارزتر آنها در پيشبرد و تسهيل فعاليت ها در نيل به اهداف سازماني، وظايف محوله به آنها گسترش يافته و درگيري و مشاركت بيشتري از هيات مديره ها انتظار مي رود. از اين رو مي توان وظايف زير را براي هيات مديره ها برشمرد :

1. انتخاب مدیرعامل، تعیین پاداش، ارزیابی عملکرد و جایگزینی او در شرایط ضروری؛
2. تأیید و نظارت بر فرایند استخدام،پاداش و جایگزینی اعضای تیم مدیریت سازمان؛
3. انتخاب اعضای جدید هیات مديره و برقراری ترکیبی متوازن به تناسب شرایط سازمانی و حاکمیتی؛
4. تشکیل کمیته های مختلف؛
5. نظارت بر عملکرد کمیته های حاکمیتی سازمان؛
6. ارزیابی و بازنگری در عملکرد سازمان متناسب با بودجه سال قبل و میزان رقابت موجود؛
7. مشارکت در تهیه و ارزیابی مجدد طرح های استراتژیک؛
8. تأیید و تصویب طرح سرمایه گذاری عمده،خرید و فروش بخشی از دارایی های شرکت؛
9. تأیید و تصویب تغییرات کلیدی در حوزه ساختار مالی،توسعه بازارها و محصولات و درنهایت گسترش اندازه سازمان؛
10. نظارت و کنترل بر میزان مقبولیت فعالیت های محیطی،اخلاقی و قانونی سازمان؛
11. اعلام سود تقسیمی سهام؛
12. حضور فعال و اثربخش در مواقع بروز بحران؛
13. ارتباط با نیروی کار(روابط انسانی)
14. ارزیابی عملکرد هیات مدیره به صورت ادواری بر اساس اصول حاکمیتی ناظر بر آن،
15. ارزیابی عملکرد هر یک از اعضای هیات مدیره به تناسب مسئولیت ها،نقش ها و وظایف و اصول حاکمیتی وارد بر آنها.
16. …
17. …

نمونه ای از منابع و مآخذ جهت مطالعه بیشتر:

• احمدپور ، ا.(1377)، مدل پیش بینی ریسک سیستماتیک با استفاده از اطلاعات حسابداری.رساله دکترا، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
• احمد پور، ا .، و غلامی، ر. (1384). بررسی رابطه اطلاعات حسابداری و ریسک بازار. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، شماره 2.
• احمدپور، ا.، ملکیان، ا.، بهمن میری، م.،و نادی،ز.(1391).بررسی نفش ساختار هیات مدیره بر سرمایه فکری شرکتها با رویکرد فازی، مطالعه موردی شرکتهای داروسازی بورس اوراق بهادار تهران.دانش حسابداری.شماره 8.بهار91.صص 73 – 94.
• اسماعیل زاده مقری، ع.، جلیلی، م.، و زند عباس آبادی، ع.(1389). بررسی تأثیر حاکمیت شرکتی بر کیفیت سود در بورس اوراق بهادار تهران،مجله حسابداری مدیریت،سال سوم،شماره7.
• امیری، ه.، و محمدی خورزوقی، ه.(1391).تحلیل ارتباط بین تأمین مالی از طریق بدهی و کیفیت سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مالی، شماره 16،صص 61 –
• اميدوار، ع. (1391).رازهاي اتاق هيات مديره،حاكميت شركتي براي زندگي بهتر. چاپ دوم، نشر گندمان.
• اولی،م.، قائمی اصل،م.، امین زادگان،س.،و عظیمی،ا.(1393).رابطه حاکمیت شرکتی و ارزش افزوده اقتصادی.فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت.سال هفتم.شماره21.صص 59 –
• ایزدی نیا، ن.، و رساییان ، ا. (1390). سازوکار نظام راهبری شرکتی و کیفیت سود. فصلنامه پژوهش های تجربی حسابداری مالی.سال اول.شماره1.
• …
• …

هيات مديره

 https://era.ed.ac.uk