توسعه خدمات الکترونیک در روستاها

توسعه خدمات الکترونیک در روستاها

توسعه خدمات الکترونیک

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق…………………………………………………………………………………………………

2-1-مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2-2- فناوری اطلا عات ایران در سال های اخیر……………………………………………………………………………………………………….

2-3- خدمات الكترونیكی……………………………………………………………………………………………………………………………………………

2-3-1-مدل ارتباط برقرار کردن ……………………………………………………………………………………………………………………………

2-3-2-مدل فعال‌کردن ‌…………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2-3-3-مدل ادغام ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2-3-4-مدل رشد ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2-3-5-گذرگاه ادغام …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2-3-6-ابزار تعامل کاربر …………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2-3-7-درگاه پرداخت ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2-3-8- پورتال داخلی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2-4-مدل‌های اطلاع‌رسانی و ارائه خدمات  الكترونیك……………………………………………………………………………………………..

2-4-1- مدل انتشاری………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2-4-2.مدل جریان اطلاعات حساس………………………………………………………………………………………………………………………….

2-4-3-مدل تحلیل مقایسه‌ای……………………………………………………………………………………………………………………………………

2-4-4-مدل مشاركت عمومی…………………………………………………………………………………………………………………………………….

2-4-5-مدل ارائه خدمات به صورت تعاملی………………………………………………………………………………………………………………

2-4-6-مدل توسعه دولت الكترونیك…………………………………………………………………………………………………………………………

2-5-فناوری اطلاعات و ارتباطات……………………………………………………………………………………………………………………………….

2-5-1-فناوری اطلاعات وارتباطات و توسعه انسانی………………………………………………………………………………………………….

2-5-2-فناوری  اطلاعات وارتباطات ابزاری برای توسعه روستایی…………………………………………………………………………….

2-5-3-کابرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه روستایی ………………………………………………………………………………..

2-5-3-1-تسهیلات دسترسی …………………………………………………………………………………………………………………………………..

2-5-3-2-طراحی خدمات اطلاعات ………………………………………………………………………………………………………………………….

2-5-3-3-طراحی مراکز اطلاع رسانی ………………………………………………………………………………………………………………………

2-5-4-زمینه های اطلاع رسانی فناوری اطلاعات وارتباطات …………………………………………………………………………………..

2-5-4-1-تأمین بهداشت عمومی …………………………………………………………………………………………………………………………….

2-5-4-2-ایجاد فرصتهای اقتصادی ………………………………………………………………………………………………………………………….

2-5-4-3-شبکه های آموزش و یادگیری …………………………………………………………………………………………………………………

2-5-4-4-حفاظت محیط زیست ………………………………………………………………………………………………………………………………

2-5-4-5-توانمند سازی و مشارکت افراد …………………………………………………………………………………………………………………

2-6-تجارت الکترونیک ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2-7-تجارت الكترونیكی در برابر تجارت سنتی …………………………………………………………………………………………………………

2-8-دوران گذار فناوری اطلاعات ایران ………………………………………………………………………………………………………………….

2-9-فناوری اطلاعات و ارتباطات و روستاهای ایران ………………………………………………………………………………………………..

2-9-1–مدیریت روستایی و توسعه کشاورزی ،ICT ……………………………………………………………………………………………..

2-9-2-ترویج کشاورزی و فناوریهای ارتباطات و اطلاعات ………………………………………………………………………………………

2-9-2-1-رویکرد های برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات …………………………………………………………………………..

2-10-تاریخچه سرویسهای اینترنتی و پیدایش آنها …………………………………………………………………………………………………

2-10-1-کیوسکهای اینترنت در کشورهند ………………………………………………………………………………………………………………

2-11-اهداف دفاتر ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2-12-مدل های TTF, UTAUT  ……………………………………………………………………………………………………………………….

2-12-1-مدل TTF …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2-12-2-مدل UTAUT …………………………………………………………………………………………………………………………………………

منابع توسعه خدمات الکترونیک

توسعه خدمات الکترونیک

مقدمه توسعه خدمات الکترونیک

توسعه روستایی بطور مشخص یکی از وجوه مهم فعالیت های توسعه در سراسر جهان است . افز ایش توان وآمادگی مد یران و دست اندرکاران بخش روستا یی بر ای درک پیچیدگی ها ی فزاینده و ارائه راه حل ها ی راهبردی نیازمند اطلاعا ت با یسته و مفید، بمنظور گز ینش و اجرا ی بهتر پروژه ها، طرح ها و سیاست ها ی توسعه روستایی می باشد . فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند یک فرصت طلا یی برا ی مد یران روستا یی بمنظورکسب آمادگی و پاسخگویی به چالش ها و تنگناهای روستایی فراهم آورد.

با آنکه سکونتگاههای روستایی سهم عمده ای از جمعیت و منابع اقتصادی کشور را در خود دارند، ولی کمتر به نیازها و خواسته های ساکنان این سکونت گاههای کوچک اما مؤثر در تولید اقتصادی توجه شده است .اطلاعات در عرصه کشاورزی و توسعه روستایی نه تنها به عنوان یکی از اصل ی ترین نهاده ها و سرمایه ها تلقی و اثربخشی دیگر منابع تولید و توسعه نیز به شمار می آید .  فناوری اطلاعات مهمترین ابزار استراتژیک برای مدیریت صحیح جامعه معاصر به شمار می آید که با سرعت چشم گیری نیز در حال توسعه است. اين که در برنامه دولت 10000 روستا براي راه اندازي دفاتر فنآوري اطلاعات و ارتباطات در نظر گرفته شده و تاکنون بیش از ٦٠٠٠ دفتر آن به بهره برداري رسیده است  .

فرآيند توسعه فنآوري اطلاعات و ارتباطات در مناطق روستايي داراي پنج مرحله اصلي پیدايش، ارتقاء،تعامل، تراکنش و يکپارچگي است. ايران از سال ١٣٨٢ اولین مرحله در فرآيند توسعه اين فنآوري را براي جوامع روستايي آغاز کرد.در حال حاضر مراحل پنجگانه، انجام شده و وقت آن رسیده است تا عوامل مؤثر در پذيرش و بکارگیري فنآوري اطلاعات و ارتباطات در بین روستائیان مورد ارزيابي قرار گیرند. همین امر ضرورت و اهمیت اين پژوهش را روشن مي سازد .(الهامی،1385)

اکنون که پس از چند دهه، مدیریت روستایی در قالب تشکیل شوراهای اسلامی روستا و نهاد و دهیاری عملی شده، به نظر می رسد آموزش و اطلا ع رسانی به شوراهای روستایی و دهیاران، برای توسعه روستایی ضرورتی اجتناب ناپذیر است . علاوه بر آن به دلیل نوپایی نهاد مدیریت روستا همکاری و همفکری مجموعه استاندار ی ها شرطی اساسی برای موفقیت آنها است.رضوانی،1387)

خدمات الكترونیكی 

بهترین خدمات الکترونیکی به عنوان هدف رویكرد الکترونیک:

هدف اصلی از رویكردهای موفق خدمات الکترونیکی در سراسر جهان در واقع ارايه خدمات بهتر دولت به کاربر است. به‌عبارتی ارايه خدمات به مشتریان دولت در اولویت است.

خدمات ارايه‌شده توسط دولت را می‌توان به سه گروه زیر تقسیم كرد:

خدمات دولت به شهروند یا خدمات‌G2C : خدمات ارايه‌شده به افراد (از جمله مهاجران)، براي مثال، خدمات اشتغال، اخذ پذیرش دانشگاه و اجازه اقامت

خدمات دولت به کسب‌و‌کار یا‌G2B : خدمات ارايه‌شده به کسب‌وکار، به‌عنوان مثال، ثبت‌نام تجاری، پروانه کار و مجوز رستوران

خدمات دولت به دولت یا خدمات G2G: خدمات ارايه‌شده به سازمان‌های دولتی، از جمله سفارشات پرداخت و ارتقاي خدمات کارکنان دولت. این خدمات از دو مورد قبلی متفاوت است؛ زیرا برای کاربران نهایی نیست، اما به‌طور کلی عملکرد دولت را بهتر می‌كند.

مدل‌های مختلف پیاده‌سازی خدمات الکترونیک :

ارايه خدمات بهتر به کاربر، از جنبه‌های مختلف ارزیابی می‌شود و دارای درجه‌بندی مختلفی در سراسر جهان است كه با چهار نوع مختلف از مدل‌های خدمات الکترونیک مطابقت دارد.(هدایتی مقدم،1387)

فناوری اطلاعات وارتباطات ابزاری برای توسعه روستایی – توسعه خدمات الکترونیک :

کلید اصلی توسعه روستایی بکارگیری اطلاعات مقتضی است. جامعه روستایی اطلاعاتی در باره عرضه نهاده های کشاورزی، سیستمهای هشدار دهنده آفات و بیماریها، اعتبارات، قیمتهای بازار و سایر موارد نیاز دارد. رسانه های سنتی و فناوری اطلاعات وارتباطات در شکل جدید آن نقش مهمی در انتقال اطلاعات به این جوامع ایفا  می نمایند و پتانسیل بیشتری برای انتقال بیشتر نیز دارند.

لازم است که بین تحقیقات ـ توسعه و جامعه روستایی ارتباط مناسبی وجود داشته باشد، به گونه ای که نیازهای اطلاعاتی و جوامع روستایی برآورده شود.  فناوری اطلاعات وارتباطات بر طیفی وسیع از رسانه ها تأکید دارد ولی در شکل جدید آن با استفاده ازکامپیوتر سیستم ارتباطی قوی بین جوامع بوجود آورده است.

این تکنولوژی امکاناتی برای دستیابی وسیع به اطلاعات فراهم می کند. این شیوه باصرفه است و می تواند همراه با رسانه های سنتی نیز بکار رود. نامه های الکترونیکی یکی از ابزارهای فناوری اطلاعات وارتباطات است که موجب تحول فرهنگی در سازمانها گردیده است و از نظر زمان و هزینه و فاصله موجب تحولی بزرگ شده اند. کاربرد مهم دیگر فناوری اطلاعات وارتباطات استفاده از دنیای جهانی وب است که افراد را قادر می سازد به اطلاعات میلیونها کامپیوتر دیگر دسترسی پیدا کنند. اگر چه کاربرد رسانه های سنتی موفقیت آمیز بوده است اما مشکل عمده آنها این بود که امکان تعامل کاربران وجود نداشته است.

بعنوان مثال رادیو در انتقال اطلاعات به طیف وسیعی از شنوندگان مفید و مؤثر بوده است. اما زمان پخش برنامه ها بیشتر مواقع متناسب با نیاز مردم نبوده است و امکان استفاده کامل از برنامه ها برای همه مقدور نبوده است اما رادیو می تواند به اینترنت متصل شود. به عنوان مثال پروژه رادیو اینترنتی در سریلانکا کاربران را قادر ساخت که در زمان مقتضی از طریق اتصال با شبکه از برنامه های رادیویی استفاده کنند. همچنین نظرات خود را از طریق ارسال نامه های الکترونیکی و یا استفاده از گفتگوهای مستقیم chat)  به شبکه های رادیویی ابراز نمایند )مانی یوا،۲۰۰0 (

کابرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه روستایی – توسعه خدمات الکترونیک

هدف توسعه روستایی بهبود استانداردهای زندگی مردم روستایی است. نظریه پردازان توسعه علت فقر شدید در کشورهای در حال توسعه را عمدتاً محروم بودن اکثریت مردم از اطلاعات و جامعه اطلاعاتی می دانند. برای مثال نظامهای مالی کشورها طبق شرایط خاصی کمکهایی را بصورت یارانه یا وام در اختیار مردم قرار می دهند و مردم با اخذ آنها متقابلاً از اجرای پروژه های دولتی حمایت می کنند و به مشارکت در آبادانی و محرومیت زدایی برمی خیزند.

اما امکان اطلاع رسانی دولتها به شدت وابسته به سطح شاخصهای فناوری اطلاعات وارتباطات در کشور است و امکان مطلع شدن مردم و دسترسی به خدمات دولتی نیز متقابلاً وابسته به امکانات دسترسی به این اطلاعات از طریق رسانه ها و پایانه های ارتباطی است. بنابراین در جوامع نیاز به زیرساختهای مقتضی شامل نرم افزارها و سخت افزارهای مناسب برای دست یابی به اطلاعات و اطلاعات مورد نیاز است. برخی از عوامل مورد نیاز در طراحی و گسترش فناوری اطلاعات وارتباطات که باید مورد توجه قرار بگیرند و در جامعه لحاظ شوند به شرح ذیل هستند (گورستین، ۲۰۰۰(

فناوری اطلاعات و ارتباطات و روستاهای ایران

در روستاهها از جمله اهداف برنامه اصول و عمل جامعه اطلاعاتی بوده است که در ICT بدون شک توسعه اجلاسهای سران کشورها در ژنو و تونس مورد توجه قرار گرفته است . در اجلاس جامعه اطلاعاتی تونس حتی شرکتهای بزرگی مانند آی بی ام، مایکروسافت، سیسکو و اینتل، روستائیان و مناطق محروم و ب صورت ویژ یونسکو توانمند سازی زنان را جزء برنامه های دراز مدت خود قرار داده بودند . طرح توزیع کامپیوترهای 100و سازمان ملل متحد نیز نشان دیگر از توجه جهانی به جامعه اطلاعاتی¹ دلاری با همکاری دانشگاه  روستایی دارد. بنابراین برای کشور ما تلاش در ساخت جامعه اطلاعاتی روستایی یک فرصت مغتنم است.

فناوری اطلاعات و ارتباطات با توجه به گستردگی و امکانات بالقوه اش،شرایط و بسترهای مناسبی را در راه کاربردی شدن تکنولوژ ی در کلیه شئون زندگ  بشر به و یژه در امر اقتصاد و حیات اقتصادی جوامع فراهم کرده است، تا جا یی که می توان گفت ” در دنیای حاضر ، سلامت اقتصاد ی ملت ها با سطح مهارت ها یشان درفناوری اطلاعات و ارتباطات سنجیده می شود و در ا ین میان نقش و جایگاه آموزش و توسعه ی مهارت ها ی علمی و عملی در روند توسعه همه جانبه جامعه بدون تردید بسیار مهم خواهد بود”. از جمله بخشهای اجتماع که نیاز به توسعه فناور ی اطلاعات در آن ضروری  می نماید روستاها هستند . در زمان حاضر 40 درصد از جمعیت کل جهان در روستاها جای گرفته اند .(فخر زادگان و همکاران،1390)

به منظور ارتقا ی سطح دانش فناور ی اطلاعات و ارتباطات در روستا ها،طبق اعلامیه اصول جامعه اطلاعاتی که در آذر ماه 1372 به امضا ی 140 کشور جهان از جمله ایران رسید، قرار است تا پا یان سال 2015 تمام روستاهای عضو جامه اطلاعاتی- از جمله ایران – به اینترنت و امکانات دسترسی به اطلاعات مجهز شوند.

از آنجا که روستاها ی کشور بیش از 50 درصد از پهنه جغرافیایی و 35 در صد از جمعیت کل کشور را به خود اختصاص داده اند ، در سال ها ی اخیر موضوع آموزش و توانمند ساز ی آنها از طریق دستیابی به اطلاعات ونحوه بهره بردار ی از آن ،به و یژه در میان برنامه ر یزان و سیاستگذاران حیطه روستا یی مورد توجه قرار گرفته است .

اطلاعات و ارتباطات فقط یکی از نیازهای روستا و توسعه است و به عنوان کاتالیزور توسعه را سریعتر بر بهره وری و کارایی مدیران روستایی تأثیر دارد، لیکن ICT فراهم می آورد.باید توجه داشت علاوه بر اینکه بر مدیران روستایی آثار مفید دیگری را برای روستاها به همراه دارد ICT حائز اهمیت است توجه شود که تأثیرکه با عنایت به نقطه نظرات کارشناسی و یافته های تحقیق می توان به موارد زیر اشاره نمود.(جلالی،1385)

توسعه خدمات الکترونیک

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های مدیریت کلیک کنید.

منابع فارسي توسعه خدمات الکترونیک:

• 1-احمدي، ع،وحید سعید نهایی و حسن رضازاده . ( 1382 ) نقش فناوري اطلاعات و ارتباطات در توسعه ملی. نشریه آفتاب یزد،.82/2/ 1
• 2-اربابیان، م؛ سهل آبادي، ع؛ جلالی، ع( 1382 ).  فناوري اطلاعات و ارتباطات ابزاري قدرتمند درخدمت توسعه روستاهاي هندوستان. مجموعه مقالات: همایش کاربرد فناوري اطلاعات وارتباطات در روستا،
  3-ايمبودن، نيكلاس .( 1373 )  مديريت اطلاعات براي پروژه­هاي توسعه روستايي، سلسله انتشارات روستا و توسعه شماره 13 ، تهران: انتشارات مركز تحقيقات و بررسي مسائل روستايي.
• 4-بدرقه، علي. ( 1385 ) استراتژي هاي توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات،«ICT» تهران: انتشارات روناس.
  5- پهلوانيان، حسين و همكاران) ICT   1384( و اشتغال زايي، تهران: انتشارات بهراد.
  6-جلالي،علي­اكبر و عباسي، فاطمه. ( 1382 )  آسيب شناسي فناوري اطلاعات در روستا، اولين همايش كاربرد فنّاوري اطلاعات و ارتباطات در روستا، تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت ايران،پژوهشكده الكترونيك.
  7-  جلالي، علي اكبر. ( 1383 ) شهر الكترونيك، تهران:  انتشارات علم و صنعت ايران.
  8–  جلالي، علي اكبر، سعيد روحاني و محمد امين زارع. ( 1385 )  روستاهاي الكترونيك، تهران:انتشارات علم و صنعت ايران
• 9-جمعه پور، م . 1384 .نگرشی سیستمی به روستا و توسعه روستا یی . سلسله انتشارات روستا و توسعه سال. هشتم،شماره 1 بهار 1384
• 10-. مرکز آمار ایران. ( 1381 ) قابل دسترس در www.SCI.ir
• …
• …

نمونه ای از منابع  لاتین:

• 1-Anonymous (n.d). Sustainable ICT case histories. [Online] available at:www. Eldis.org/ ICT/ index/ html.
  2-Anonymous (n.d). Status survey on rural telecommunication in developing countries: summary. [Online] available at: www. Eldis.org/ ICT/ index/ html.
  3-Anonymous (2002). Implementing the president’s management agenda for E-Government Simplified delivery of services to Citizens. [Online] available at: www. UNDP. Org.
  4-Anonymous (2004). ICT and rural services. [Online] available at:www.countryside.gov.uk.
  5-Bhasker, G. and Verdatashwar Rao, K. 1999. Cyber- Extension: A new era in agricultural extension in India. MANAGE Bulletin, April- May 1999 issue. [Online] available at:www.manage.gov.in/managelib/bulletin/Current/aprmay99.htm – 26k
  6-Dalkey, N. C. 1969. The Delphi method: An experimental study of group opinion. Santa Monica, CA: Rand Corp. [Online] available at:www.rand.org/pubs/research_memoranda/RM5888/ – 19k.
  7-David, M. J. R. 2002. Rural Community ICT Applications: The Kothmale Modle. EJISDC, Vol. ⁸, No. ⁴, pp.18-
  8-…

9-…

توسعه خدمات الکترونیک