ادبیات و مبانی نظری نقدشوندگی (نقدشوندگی سهام در شرکت های بورسی)

 نقدشوندگی سهام در بورسی

 نقدشوندگی سهام

فصل دوم: ادبیات موضوع و پیشینه تحقیق

2- 1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………

2-2 تعریف نقدشوندگی……………………………………………………………………………………………………………….

2-3 دلایل اهمیت نقدشوندگی……………………………………………………………………………………………………..

2-3-1 اهمیت نقدشوندگی در رشدو توسعه بازار………………………………………………………………………..

2-3-2 نقدشوندگی معیاری برای ارزیابی ریسک………………………………………………………………………….

2-3-3 تاثیر نقدشوندگی بر هزینه سرمایه…………………………………………………………………………………….

2-3-4 نقدشوندگی عامل بهبود عملکرد شرکتها و کل اقتصاد……………………………………………………..

2-3-5 نقدشوندگی اوراق بهادار عامل مورد توجه در مدیریت سبد…………………………………………….

2-3-6 تاثیر نقدشوندگی بازار بر بازده سهام…………………………………………………………………………………

2-3-7 کاربرد نقدشوندگی در قیمت گذاری دارایی ها………………………………………………………………..

2-3-8 تاثیر نقدشوندگی در نوآوری های توسعه ای بازار سرمایه………………………………………………..

2–4  معیارهای متداول سنجش نقدشوندگی………………………………………………………………………………….

2-5 اقدامات لازم جهت افزایش نقدشوندگی بازار……………………………………………………………………….

2-6 مفهوم جهش برای نقدشوندگی …………………………………………………………………………………………..

2-7 شاخص های اندازه گیری نقدشوندگی………………………………………………………………………………….

2-8 میزان سهام شناور آزاد…………………………………………………………………………………………………………..

2- 9 ریسک نقدشوندگی

منابع

مقدمه

      ریسک ونقدشوندگي سهام یکی از موضوعاتی است که در چند دهه گذشته همواره مورد توجه  خاص محققان حسابداری بوده است، به نحوی که تا کنون تحقیقات متعددی برای آزمون توانایی ریسک نقدشوندگي جهت پیش بینی بازده غیرعادی سهام شرکتها انجام و مدل های متفاوتی نیز برای پیش بینی بازده غیرعادی سهام ارائه شده است. با این حال در مورد اینکه کدام یک از مدل ها برای پیش بینی  بازده غیرعادی سهام مفیدتر است نظرات متفاوتی وجود دارد.

نقش عامل نقدشوندگي در ارزشگذاري دارايي ها حايز اهميت است، زيرا سرمايه گذاران به اين موضوع توجه دارند كه اگر بخواهند دارايي هاي خود را به فروش رسانند، آيا بازار مناسبي براي آنها وجود دارد يا خير؟ شواهد تجربي نيز نشان ميدهند كه عامل نقدشوندگی در تصميم گيريها نقش مهمی را ايفا مينمايد، اما به رغم مطالعات بسياري كه در اين زمينه از سوي پژوهشگران صورت گرفته است، هيچ يكنواختي در انتخاب معيار قابل قبول از نقدشوندگي بازار وجود ندارد (2007. (Zhang F., Tian Y., & Wirjanto T.,

تعریف نقدشوندگی

نقدشوندگی مفهوم پیچیده اي است و تعاریف و استنباط هاي گوناگونی درباره آن ارایه شده است، نقدشوندگي هم در سطح اوراق بهادار انفرادي مانند یک سهم معین و هم در سطح کل بازار سهام قابل بررسی است. در ادبیات مربوط به ریزساختار بازار، همواره تأکید اصلی بر روي نقدشوندگي اوراق بهادار انفرادي بوده است. از عوامل اصلی تعیین کنندة نقدشوندگی هر ورقه بهادار می توان به مواردي مانند حجم معاملات، قیمت و نوسان پذیري اشاره کرد در حالی که عوامل مهم مؤثر بر تغییر نقدشوندگي بازار مواردي مانند ریسک موجودي ها و اطلاعات نامتقارن را شامل می شود که در مجموع در چارچوب فعالیت هاي معاملاتی اثر خود را نشان می دهند .(Cordia et al., 2000)

به طور کلی نقدشوندگي میزان سهولت خرید و فروش یک دارایی بدون تغییر قابل ملاحظه در قیمت آن است. به همین ترتیب عدم نقدشوندگي[1] ، نمایانگر تاثیري است که روند سفارش برروي قیمت میگذارد. این تأثیر به صورت تخفیف اعطایی فروشندگان یا صرف دریافتی خریداران براي اجراي یک سفارش در بازار است. در عین حال که نقدشوندگي مجموعه متنوعی از تعاریف و تفاسیر را دربر می گیرد در این قسمت به تعدادي از آنها براي نمونه اشاره می شود.

در ساده ترین حالت می توان نقدشوندگي را “توانایی انجام یک معامله بدون هزینه” تعریف کرد. به زعم آمیهود (2006)  نقدشوندگي را می توان به عنوان توانایی خرید یا فروش مقدار دلخواه از اوراق بهادار به قیمت بازار و در یک دوره زمانی کوتاه مدت تعریف کرد. نقدشوندگي داراي ارزش است به طوري که در شرایط مساوي، اوراق بهادار با نقدشوندگي بالاتر در مقایسه با اوراق بهادار با نقدشوندگي پایین تر داراي قیمت بیشتري خواهند بود.

برخی محققان درجه نقدشوندگی بازار را توانایی تبدیل به نقد شدن یا خرید و فروش سریع یک قلم دارایی خاص بدون این که منجر به تغییر معنادار در قیمت شود تعریف می کنند. به زعم این گروه، در صورتی یک دارایی از نقدشوندگي بالا برخوردار است که فروش آن سریع، بدون هزینه تبلیغات، با هزینه معاملاتی بسیار پایین و در هر موقعیت و مکانی امکان پذیرباشد.

از دیدگاه اثر قیمتی، نقدشوندگی توانایی بازار براي جذب حجم عظیم معاملات بدون ایجاد نوسانات شدید در قیمت تعریف می شود. علاوه بر این، ویژگی اصلی بازارهاي نقد[2] یا با نقدشوندگی بالا، اندك بودن فاصلۀ بین قیمت هاي پیشنهادي خرید و فروش است. در این حالت معاملات به روش مقرون به صرفه اي اجرا می شوند. لازمه نقدشوندگی وجود خریدار و فروشنده به تعداد کافی است به نحوي که بازار داد و ستد اوراق بهادار به صورت روان جریان داشته باشد و بتوان اوراق بهادار را به سرعت و با قیمتی نزدیک به قیمت جاري بازار خریداري کرده یا به فروش رساند. به این ترتیب، نقدشوندگی را می توان به صورت احتمال انجام معامله بعدي با قیمتی معادل قیمت معامله قبلی تعریف نمود.

جهت مشاهده و دانلود ادبیات پیش بینی بهای عوامل تولید توسط مدیران، در زمان انتشار گزارشات کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود کیفیت سود در شرکت های بورسی کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود ادبیات و مبانی نظری کیفیت سود و تغییرپذیری بازده سهام کلیک کنید .

براساس این توصیف کلی، نقدشوندگي بازار اوراق بهادار به شرح زیر تعریف می شود:

“درجه اي که در آن اوراق بهادار می تواند در بازار خریداري یا فروخته شود بدون اینکه تأثیر قابل توجهی بر قیمت آن سهم در بورس بگذارد. این درجه بر اساس سطح فعالیت معاملاتی مشخص می شود”.

ویژگی اصلی یک بازار نقد این است که در هر زمان خریداران و فروشندگان آماده و مایل به انجام معامله وجود دارند. نقدشوندگي یک معیار مهم بازار است. در بازارهاي با نقدشوندگي بالا حجم معاملات به اندازه اي هست که امکان پیوستگی مبادلات را فراهم سازد. در چنین بازاري قیمت ها به کندي حرکت می کنند و فاصله هاي قیمتی بین معاملات بسیار پایین است. مقدار سفارشات به قدر کافی بالا و قادر است بالاترین قیمت تقاضا را به پایین ترین قیمت عرضه نزدیک نماید و این دو را به هم برساند. در بازار با نقدشوندگی بالا، فاصله یا اختلاف بین قیمت پیشنهادي خرید و قیمت پیشنهادي فروش، نزدیک به صفر است.

به زعم لی[3](2006) نقدشوندگی مفهومی است که براي طرح و بیان انواع هزینه هاي معاملات به کار میرود و بالقوه داراي  ابعاد زیادي است که از انتخاب معکوس نشأت می گیرد و مستلزم انجام فوري معاملات است. در سطح وسیع تر، نقدشوندگی براي توصیف سهولت انجام معامله بر روي مقدار زیادي سهام در مدت زمان معین بدون تأثیر قابل توجه در قیمت ها تعریف می شود

بلک[4] (1971)  با ارایه تعریف فنی تري از نقدشوندگی بازار معتقد است که بازار نقد بازاري است که از استحکام و عمق زیاد برخوردار باشد و به طور معمول قیمت هاي واقعی و منصفانه دارایی ها را نشان دهد.

همچنین، لیو[5](2006)  نقدشوندگي را توانایی معامله دارایی در مقادیر زیاد، با سرعت بالا، با هزینه پایین و با تأثیر قیمتی اندك تعریف کرده است.

بازارهای سرمایه به منظور تخصیص بهینه منابع  و در نتیجه افزایش رفاه جامعه ایجاد شده اند . ویژگی های اصلی بازارهای مالی جهت تحقق این هدف شامل 1- حضور موسساتی که قدرت جلوگیری از تقلب و سوء استفاده را داشته باشند 2- وجود ابزارهای مالی متعدد و متنوع که بازار و توزیع ریسک را تکمیل کند و3- بازاری که بتوان در آن دارایی ها را در کمترین زمان و هزینه ممکن معامله کرد می باشد.بنابراین یکی از اصلی ترین کارکردهای بازار سرمایه،تأمین نقدشوندگی است . تئوری های جدید پیش بینی می کنند که هم میزان نقدشوندگی و هم ریسک نقدشوندگی در بازار قیمت گذاری می گردد (اگاروال ،2008: 189) ^[6] .

افزایش نقدشوندگی می تواند موجب تقسیم هر چه بیشتر ریسک مالی از طریق کاهش هزینه های سبد گردانی وانگیزش بیشتر سرمایه گذاران در تصمیم گیری های معاملاتی آنان شود . مطالعات نشان می دهد که هزینه معاملات در بازارهای امریکا به لحاظ اقتصادی با اهمیت بوده است (لسموند و همکاران ،1992،189) ^[7]

دلایل اهمیت نقدشوندگي

نقدشوندگی براي بورس هاي اوراق بهادار ارزشمند است زیرا بورسی که اوراق بهادار معینی با نقدشوندگي بالاتر را نسبت به بورس هاي رقیب مورد معامله قرار میدهد با داشتن هزینه هایی معادل بورسهاي رقیب می تواند انتظار جذب حجم بیشتري از معاملات را داشته باشد. نقدشوندگي سهام هر یک شرکت ها و مجموعه بازار سرمایه از ابعاد مختلف داراي اهمیت زیادي است که برخی از آنها را می توان در قالب موارد زیر بیان کرد:…

  Illiquidity1

 Liquid Markets 1

Lee1

 Black2

Liu3

4Agarwal ,2008,189

5 Lesmond et al ,1992,189

تأثیر نقدشوندگی بازار بر بازده سهام

مطالعات انجام شده در خصوص تأثیر نقدشوندگی بر بازده سهام نشان می دهد که به طور معمول همبستگی مثبتی بین بازده سهام و نقدشوندگی کلی بازار وجود دارد. این نتیجه در بازارهاي توسعه یافته عمومیت دارد و برخی بررسی ها از قبیل جون[1] و دیگران (2003 ) وجود این رابطه را در بازارهاي نوظهور نیز مورد تأیید قرار داده است.

در تحقیق جون که از نسبت گردش معاملات و ارزش معاملات[2] به عنوان معیارهاي نقدشوندگي استفاده شده است در سطح دو نوع تحلیل شامل مقطعی[3] و سري هاي زمانی[4] تأثیر نقدشوندگي کلی بازار بر بازده سهام مورد بررسی و تأیید قرار گرفته که با نتایج حاصل از مطالعات در بازارهاي توسعه یافته سازگار است,آمیهود (2002 ) نشان داد که در طی زمان، عدم نقدشوندگي با بازدهی اضافی پیش بینی شده سهام رابطه مستقیم دارد و در نتیجه بازدهی مورد انتظار سهام تا انداز هاي، بیانگر صرف عدم نقدشوندگي است .

Jun1

Trading Value2

Cross-sectional3

Time-Series4

جهت مشاهده و دانلود صندوق های سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود پیش بینی سود در شركت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود ادبیات و مبانی نظری و پیشینه تحقیق مالکیت چیست و ترتیب مالکیت در شرکت های بورسی کلیک کنید .

اقدامات لازم جهت افزایش نقدشوندگي بازار

1– کاهش تمرکز مالکیت شرکت های پذیرفته شده و افزایش میزان سهام شناور آزاد که باعث افزایش عرضه سهام  قابل معامله در بازار می شود.

2- آزادسازی بخش واسطه گری به منظور فراهم کردن امکان مشارکت خارجی در بازار که باعث افزایش رقابت بازیگران داخلی می شود و همچنین دسترسی بازار به منابع نقدی بین المللی را افزایش می دهد. افزایش دسترسی به بازار، در کنار سیستم های سنتی کارگزار، معامله گر و فراهم آوردن امکان دسترسی مستقیم به بازار که باعث افزایش تنوع سرمایه گذاران و استراتژی های معاملاتی آنها می شود. امکان انجام معاملات اینترنتی در در بورس، باعث افزایش مشارکت سرمایه گذاران جزء به خصوص سرمایه گذاران فعال می شود، و در عین حال نقدشوندگي بازار را نیز بهبود می بخشد.

3-  ارائه روش های کاهش هزینه های معاملات که شامل کاهش نرخ های متداول کارمزد و مالیات به منظور افزایش تعداد دفعات معامله است.

4-  بهبود زیر ساخت های بازار از طریق پیشرفت های تکنولوژیکی سیستم های معاملاتی .

5-  افزایش محصولات سرمایه گذاری در دسترس بازار، به ویژه ابزارهای مشتقه. متنوع و تعداد محصولات گزینه های مختلفی را پیش روی سرمایه گذاران با استراتژی های معاملاتی، ریسک پذیری و افق سرمایه گذاری متفاوت قرار می دهد. مهمتر آنکه سرمایه گذاران به سمت بازارهایی جذب می شوند که محصولات سرمایه گذاری متنوعی را به منظور کاهش ریسک سرمایه گذاری در اختیارشان قرار می دهد.

6-  افزایش عرضه اوراق بهادار، این امر از طریق پذیرش های دوگانه و متقابل و افزایش کیفیت شرکتهای دارای طرح های مناسب، از راه نظارت و بهره گیری از نظام راهبری شرکتی، انجام میشود. این اقدامات باعث جذب سرمایه گذاران و همچنین ناشران به بازار می شود و افزایش عرضه و تقاضای اوراق بهادار را در پی خواهد داشت . همچنین امکان پذیرش دوگانه باعث تشویق شرکت های داخلی به پذیرش بهترین استانداردهای بین المللی نظیر استانداردهای حسابداری و افشای اطلاعات می شود.

7-  افزایش مشارکت سرمایه گذاران جزء به منظور ایجاد تعادل در ترکیب کلی سرمایه گذاران در بازار، به ویژه در بازارهایی که سرمایه گذاران جزء اشتیاق زیادی برای معامله دارند. وجود تنوع در مشارکت کنندگان بازار به لحاظ نیازهای معاملاتی ، ریسک پذیری و افق سرمایه گذاری می تواند باعث افزایش نقدشوندگي بازارشود.

8-  اصلاحات در نظام صندوق های بازنشستگی و همچنین توسعه طرح های سرمایه گذاری جمعی بازار. این اقدام می تواند باعث ورود حجم نقدینگی عظیمی به بازار شود.

9-  ایجاد ارتباط با سایر بازارها و تجدید ساختار بورس ها . ایجاد ارتباط با بازارهای دیگر این امکان را برای بورس ها فراهم می آورد تا انتفاعی عمل کنند و به منظور جذب جریان های بین المللی سفارش با یکدیگر رقابت کنند(همان منبع،22)^[1] .

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های حسابداری کلیک کنید

نمونه ای از منابع فارسی:

1. آذر،عادل. مومنی، منصور (1385). آمار و کاربرد آن در مدیریت،تهران، انتشارات سمت، جلد دوم .
2. ايزدي نيا،ن(1382) “ارزشيابي واحدهاي تجاري با استفاده از مدل هاي ارزش افزوده اقتصادي و جريان هاي نقدي آزاد(FCF)و تعيين شكاف قيمت و ارزش سهام”،رساله دكترا دانشگاه علامه طباطبايي، ص 206-168.
3. بست،ج.”روش های تحقیق در علوم تربیتی و رفتاری”، ترجمه شریفی وطالقانی(1371)، انتشارات رشد،ص 125
4. تهرانی،رضا(1390). “مدیریت مالی”، تهران، نشر نگاه دانش، چاپ نهم، ص 342-349
5. جمالی، محمد(1387). “بررسی رابطه بین میزان سهام شناور آزاد و بازدهی شرکتها در بورس اوراق بهادار تهران”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
6. جونز،چ. ،”مديريت سرمايه گذاري”، ترجمه رضا تهراني و عسگر نوربخش(1386)، نشر نگاه دانش، چاپ سوم.
7. حافظ نیا ،م.(1381) “مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی”،انتشارات سمت.
8. خاکی،غ.( 1382) ” روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی ” ،انتشارات بازتاب، ص 155.
9. رساییان،ا. مهرانی، ساسان (1388). ” بررسی رابطه بین معیارهای نقدشوندگي سهام و بازده سالانه ی سهام در بورس اوراق بهادار تهران”، مجله حسابداری دانشگاه شیراز، شماره اول،ص222
10. سرمد ،ز و همکاران(1381). “روش تحقیق در علوم رفتاری”،تهران ، نشر آگاه.
11. …
12. …