منع برچسب زنی در دادرسی کیفری کودکان

منع برچسب زنی در دادرسی کیفری کودکان

در این مقاله قصد داریم تمامی مصادیق منع برچسب زنی در دادرسی کیفری کودکان را خدمت شما عزیزان در 101 صفحه ارائه دهیم . دقت داشته باشید که این نوشته تماما همراه با منابع لاتین و فارسی بوده است. امید است که شما عزیزان را در راستای ارتقای علمی کمک رسانده باشیم .

فصل اول:مفاهیم، تاریخچه و مبانی منع برچسب زنی در دارسی کودکان و نوجوانان..9

گفتار اول: مفاهیم    11

الف ـ مفهوم کودک و نوجوان      11

ب-انواع کودک و نوجوان  12

1-کودکان و نوجوانان در معرض خطر  12

2-کودکان و نوجوانان بزهدیده 13

3-کودکان و نوجوانان معارض قانون  13

ج ـ برچسب زنی  14

دـ دادرسی کیفری کودکان و نوجوانان         15

گفتار دوم: تاریخچه               16

گفتار سوم: مبانی منع برچسب زنی در دادرسی کودکان و نوجوانان ……………………..19

الف ـ شکل گیری شخصیت مجرمانه در کودک و نوجوان برچسب خورده      20

ب ـ افزایش احتمال تکرار جرم توسط کودک و نوجوان برچسب خورده        22

فصل دوم: اصول حاکم بر دادرسی کودکان و نوجوانان در راستای احتراز از برچسب زنی    25

گفتار اول: اصول مشترک       28

الف ـ اصل برائت       28

ب ـ اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها   31

ج ـ اصل تناسب جرایم و مجازات              33

د ـ اصل فردی کردن مجازات ها                37

1-فردی کردن تقنینی  38

2-فردی کردن قضایی  40

3-فردی کردن اجرایی  42

ه ـ اصل تساوی سلاح ها           43

و-اصل قابل اعتراض بودن احکام………  46

گفتار دوم: اصول اختصاصی   47

الف ـ اصل تأمین منافع عالیه کودک          47

ب ـ اصل عدم مداخله               48

ج ـ اصل مخدوش بودن اراده     51

د ـ اصل تدریجی بودن مسئولیت کیفری    53

ه ـ اصل غیرعلنی بودن دادرسی 56

و ـ اصل حضوری تلقی کردن دادرسی        59

ی-اصل قابل تجدید نظر بودن آراء دادگاه های اطفال توسط مرجع صادرکننده حکم…60

فصل سوم:  راهکارهای پرهیز از برچسب زنی در دادرسی کیفری کودکان و نوجوانان        63

گفتار اول :منع برچسب زنی در مرحله پیش از محاکمه               65

الف ـ اقدامات قضازدایی پلیس اطفال و نوجوانان         65

1ـ اخطار  69

2ـ اخذ تعهد به عدم تکرار جرم  71

3ـ معرفی به مراکز حمایتی و درمانی    72

ب ـ دادسرای کودکان و نوجوانان و قضازدایی             73

1ـ تعلیق تعقیب       76

2ـ میانجیگری          80

3 ـ لزوم استفاده از قرارهای جانشین بازداشت موقت و بکارگیری آن به عنوان  آخرین راهکار   82

ج ـ لزوم سریع بودن تحقیقات مقدماتی      86

گفتار دوم:پرهیز از برچسب زنی در مرحله محاکمه و پس از آن          88

الف ـ لزوم تخصصی شدن دادگاه اطفال و نوجوانان..          88

ب ـ تصمیمات دادگاه کودکان و نوجوانان با هدف قضازدایی         92

1ـ سپردن کودک و نوجوان به والدین یا سرپرستان قانونی           92

2ـ تعویق صدور رأی  93

3ـ تعلیق اجرای مجازات            95

4ـ اعمال مجازاتهای اجتماعی     96

5ـ آزادی مشروط      100

ج ـ مراقبت بعد از خروج 102

فهرست منابع  113

برچسب زنی

جان مایه نظریه برچسب زنی این عقیده است که ((وقتی یک فرد از سوی دیگران در قالب خاصی توصیف شود در نتیجه فشار اجتماعی به تغییر ادراک از خویشتن و رفتار خود دست خواهد زد تا با این تعریف هماهنگ گردد))[1]

این قالب ها یا به تعبیر دیگر بر چسب ها ممکنست مثبت و یا منفی باشند که در هر دو شکل تداوم روند بر چسب زنی ، فرد را به تلاش برای انطباق با قالب یاد شده ، متعهد می نماید . عین این فرایند در خصوص افرادی که به دنبال ارتکاب جرم ، بر چسب مجرمانه دریافت میکنند ، جریان دارد و تکرار و تاکید بر برچسب یاد شده به تثبیت فرد در حالت بزهکاری منجر خواهد شد .

توضیحات فوق بخوبی از عبارت فرانک تاننبام که بعنوان پدر نظریه برچسب زنی چهره ای شناخته شده است ، قابل استنباط می باشد :

فرایند شکل گیری یک مجرم عبارتست از برچسب زدن ، تعریف کردن ، تعیین کردن (هویت فرد) ، تفکیک کردن ، نمایش دادن ، تاکید کردن ، هشیار ساختن و ایجاد خود آگاهی . این (روند) راهیست برای تحریک کردن ، پیشنهاد دادن و فراخواندن صفاتی که از آنها شکایت می شود .[2](که همان مجرمیت و بزهکاری است)

بر همین اساس و با هدف احتراز از پیامد های منفی الصاق برچسب مجرمانه ، نظریه پردازان برچسب زنی کاهش و یا فقدان واکنش رسمی نسبت به ارتکاب جرایم را سبب کاسته شدن جرایم میدانند . وقتی بد نامی و طردی [3]نسبت به  بزه صورت نگیرد ، حرفه مجرمانه تکوین نمی یابد و بالعکس ، این گروه ، استفاده از دیدگاه های مبتنی بر عدم مداخله و یا کمترین میزان مداخله و البته جرم زدایی را پیشنهاد می دهند .[4]

نظریه برچسب زنی چنانکه در فصل آتی با تفصیل بیشتر خواهیم پرداخت ، بیشترین تاثیر و توصیه را برای نظام عدالت اطفال و نوجوانان به همراه ذاشته است که بحق و بجهت شخصیت حساس و آسیب پذیر آنان ، تبعات یک برچسب مجرمانه را بنحوی شدیدتر تجربه می کنند .

مبانی منع برچسب زنی در دادرسی کودکان و نوجوانان

واژه مبنا در لغت بمعنی شالوده ، اساس و بنیاد است .[1]  وقتی از مبنای موضوعی صحبت می کنیم به چرایی یا بعبارتی علت آن نظر داریم و در واقع بدنبال منابع حیاتی تغذیه کننده آن موضوع هستیم .

برای مثال وقتی میگوئیم مبنای حقوق چیست ، یعنی چرایی حقوق یا به تعبیر دیگر ، حقوق به عنوان یک مجموعه قواعد ، به چه علت لازم الاجرا بوده و باید مورد احترام قرار گیرد ؟ دو پاسخ گوناگون که به این پرسش داده می شود یکی عدالت و دیگری قدرت حکومت همانا مبنای حقوق را بیان می کنند .[2]

در واقع منظور از مبنا چرایی و علت و جودی یک مسئله است.

با این توضیح ، مبنای منع بر چسب زنی یعنی :

چرا نباید برچسب زد ؟

پاسخ این پرسش شامل شکل گیری شخصیت مجرمانه در کودک و نوجوان بر چسب خورده و افزایش احتمال تکرار جرم توسط کودک و نوجوان وی،همان چرایی (مبنا) منع بر چسب زنی است که در این گفتار به آنها خواهیم پرداخت.

اصول حاکم بر دادرسی کودکان و نوجوانان در راستای احتراز از بر چسب زنی

واژه اصل در لغت بمعنی ریشه ، بیخ ،بن و بنیاد است .[1] معنای این کلمه یادآور تعریفی است که در مورد مبنا ارائه شد و بروشنی تفاوت این دو قابل درک نیست . از این جهت شاید ذکر توضیح انگلیسی کلمه اصل به فهم بهتر آن کمک کند :

اصل یعنی باور یا عقیده ای که مجموعه ای از عقاید ، مقررات و یا یک سیستم انجام کار بر آن بنا نهاده شدند .[2]

برای مثال اصل عدم مداخله یا کمترین مداخله در رسیدگی به جرائم اطفال و نوجوانان بیانگر آنست که در خصوص جرائم خفیف تر،حتی المقدور کودک را از نظام عدالت کیفری دور نگه داریم . این،یک اصل قابل قبول در دادرسی اطفال است که خود بر مبانی مهمی  یعنی شکل گیری شخصیت مجرمانه و تکرار جرم از سوی کودک در صورت مداخله نابجا و نامناسب ، استوار است .

در گام بعد با توجه به این اصل ، راهکارهایی چون اکتفا نمودن به اخطار و اخذ تعهد از کودک ، میانجیگری ، قضازدایی و … ارائه شده و در قوانین کیفری کشورها پیش بینی می شوند . این مثال کاملا روشن می کند که رابطه میان مبانی ، اصول و راهکارها،در نوشتار حاضر،نوعی رابطه سلسله مراتبی است . مبانی بیانگر علل وجودی و چرایی یک مسئله (بصورتی کلی) هستند و سپس اصول با نگاه و توجه به آن مبانی پی ریزی می شوند و نهایتا بر اساس این اصول و مبانی ، راهکارهایی جهت تحقق و احترام به آنها ارائه شده ، مورد توصیه قرار میگیرند .

پس از درک معنای مورد نظر از واژه اصل باید گفت که اصول و قواعد متعددی در اسناد بین المللی و بتبع آن قوانین داخلی، در راستای تضمین حقوق کودک و یا نوجوان معارض قانون پیش بینی شدند که در کتب و مقالات مرتبط با حقوق اطفال و نوجوانان و بزهکاری آنها به کرّات مورد اشاره قرار گرفتند.

از میان تمامی این الزامات، با تفسیری که در فصل حاضر ارائه می شود، خواهیم دید که چگونه میتوان از ظرفیت این اصول بمنظور تقویت و تحکیم هدفمان که همانا احتراز از الصاق برچسب مجرمانه بر کودک و نوجوان معارض قانون است، بهره برد.به این معنا که اصولا برچسب زنی مجرمانه خلاف بسیاری از اصول پذیرفته شده در حقوق کیفری کودکان و نوجوانان است.

گفتار نخست این فصل، با همین دیدگاه به بیان و بررسی اصولی میپردازد که در فرآیند دادرسی جرائم بزرگسالان نیز قابل طرح و استفاده اند که از جمله میتوان به اصل برائت و یا فردی کردن مجازاتها اشاره نمود و گفتار دوم،اصول ویژه و اختصاصی دادرسی اطفال را مورد توجه قرار میدهد. نهایتا در فصل پیش رو این هدف دنبال می شود که بد نام کردن کودک و نوجوان در برخورد با قانون شکنی آنان،نقض بسیاری از اصول شناخته شده حقوق کیفری و بطور خاص حقوق کیفری اطفال و نوجوانانست، اصولی که به حق مورد شناسایی قرار گرفتند و در اعتبار آنها نمیتوان تردید کرد.

 راهکارهای پرهیز از برچسب زنی در دادرسی کیفری کودکان و نوجوانان

طی فصول گذشته، از رهگذر اصول مشترک و اختصاصی مربوط به دادرسی کیفری اطفال و نوجوانان به این نتیجه رسیدیم که ممنوعیت الصاق برچسب‌های مجرمانه و محکوم کننده بر کودکی که مرتکب بزه می‌شود یک الزام است واز مبانی قابل توجهی همچون شکل‌گیری شخصیت مجرمانه در کودک و نوجوان برچسب خورده و یا افزایش احتمال تکرار جرم توسط وی، سرچشمه می‌گیرد و توسط مجموعه‌ای از الزامات مشترک و ویژه دادرسی کودکان و نوجوانان، حمایت می‌شود.

در این فصل اما، هدف ارائه راهکارها و روش‌هایی است که در هر یک از مراحل رسیدگی به بزه ارتکابی کودکان اعمال می‌شوند با این هدف که حتی‌الامکان از تماس و ارتباط نوجوان با نظام رسمی عدالت کیفری بکاهند و نتیجتاً مانع شکل‌گیری هویتی مجرمانه برای او، گردند.

فصل حاضر در دو گفتار ارائه خواهد شد. گفتار نخست ناظر به اقداماتی است که در مرحله پیش از محاکمه (مرحله تحقیقات مقدماتی به معنای اعم) از سوی ضابطین دادگستری و مقامات قضایی دادسرا، با هدف پرهیز از برچسب زنی مجرمانه بر نوجوان، قابل اعمالند و گفتار دوم به توضیح راهکارهای قابل اجرا در جریان دادرسی و پس از آن،با هدف پیش گفته، اختصاص یافته است. در حقیقت می خواهیم ببینیم که در مراحل مختلف رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان اعم از مرحله پلیسی، دادسرا و دادگاه، چه تصمیماتی به منظور اجتناب از الصاق برچسب مجرمانه بر طفل مرتکب بزه، قابل اتخاذند.

برچسب زنی

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های حقوق کلیک کنید.

نمونه ای از فهرست منابع منع برچسب زنی به کودکان

• 1ـ آشوری، محمد. عدالت کیفری (2) مجموعه مقالات، تهران: دادگستر، 1392.
• 2ـ آنسل، مارک. دفاع اجتماعی، ترجمه محمد آشوری و علی حسین نجفی ابرندآبادی، تهران: گنج دانش، 1391.
• 3ـ پرادل، ژان. تاریخ اندیشه های کیفری، ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، تهران: سمت، 1388.
• 4ـ پیکا، ژرژ. جرم شناسی، ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، تهران: میزان، 1390.
• 5 ـ حسینی نثار، مجید. فیوضات، ابراهیم. نظریه های انحرافات اجتماعی، تهران: پژواک، 1390.
• 6ـ رجبی پور، محمود. مبانی پیشگیری اجتماعی از بزهکاری اطفال و نوجوانان (آموزش و پرورش و پیشگیری اجتماعی پلیسی)، تهران: منتهی، 1387.
• 7ـ رحمدل، منصور. تناسب جرم و مجازات، تهران: سمت، 1389.
• 8ـ روشن، محمد، پلیس کودک و نوجوان (نگرشی بر حقوق کودکان و نوجوانان)، تهران: چکه، 1389.
• 9ـ زهر، هوارد. کتاب کوچک عدالت ترمیمی، ترجمه حسین غلامی، تهران: مجد، 1388.
• 10ـ سرمست بناب، باقر. اصل برائت در حقوق کیفری، تهران: دادگستر، 1387.
• 11-…
• 12-…