طلاق زوجین قبل و بعد از زندگی مشترک

طلاق زوجین در زندگی مشترک

طلاق زوجین

فصل دوم : پيشينه پژوهش

2-1ازدواج و مسائل آن.

2-2 منشأ طبیعی ازدواج.

2-3آثار و فواید ازدواج.

2-4 ازدواج دراسلام.

2-5 اهمیت و جایگاه ازدواج دراسلام.

2-6 الگوهای گوناگون ازدواج.

2-7الگوهای دیگر ازدواج.

2-8 ازدواج درایران.

2-9 طلا‌ق نامزدي.

2-10عوامل رخداد در ‌اين پديده اجتماعي.

2-11مراحل طلا‌ق در دوره نامزدي.

2-12طلاق.

2-13طلاق در اديان.

2-14 انواع طلاق در اسلام.

2-15فروپاشي نهاد ازدواج در غرب..

2-16الگوهاي جديد ازدواج و طلاق در غرب..

2-17دلایل رشد طلاق.

2-18 تاثیرات طلاق بر کودکان.

2-19چارچوب نظري تحقيق.

2-20 نظریه کارکردگرایی ساختی این پدیده .

2-21 انواع فونکسیون این پدیده .

2-22 تحليل ساخت و پديده طلاق.

2-23جامعه شناسی مسائل اجتماعی و پدیده طلاق.

2-24نظريه هاي كلان.

2-25 نظريه هاي خرد

2-26 نظريه هاي آسيب شناسي يا انحرافات اجتماعي.

2-27علل و زمينه هاى جامعه شناختى طلاق.

2-28 طلاق در جوامع امروزين.

2-29 طلاق در ایران و دیگر کشورها

2-30 علل و عوامل طلاق.

2-31 طلاق و سستی روابط اجتماعی.

2-32 مدل تحقيق.

منبع

ازدواج و مسائل آن

« ازدواج» هم در رشته جامعه شناسی و هم دردیگر رشته های علوم انسانی چون روان شناسی ، علوم تربیتی ، و انسان شناسی به عنوان موضوعی مستقل مطرح و بررسی شده است . درجامعه شناسی به دلیل اهمیت این موضوع از «جامعه شناسی ازدواج»یاد شده است . دراین حوزه مطالعاتی و آموزشی به سابقه ، تحول ، مراحل ، گوناگونی ، ابعاد ، مسائل ، نتایج و مشکلات ازدواج دردوره جدید توجه شده و نقش ازدواج در تحولات خانواده درسطح نهادی و سازمانی و برساختار کلی جامعه به لحاظ نظری و تجربی شناسایی شده است . اهمیت این حوزه درکنارطلاق درجامعه شناسی امریکا موجب جایگزینی جامعه شناسی خانواده شده است . تالیفات انجام شده تحت عنوان جامعه شناسی ازدواج به اندازه جامعه شناسی خانواده است .

ازدواج یکی از اصلی ترین موضوعات و مسائل مطرح خانواده درجامعه ایرانی است . از میان مسائل و موضوعات متعددی چون سابقه ، مراحل ، گوناگونیها ، سلامت ، تحصیل ، اشتغال ، و همسرگزینی ، ازنظر والدین ازدواج برای آینده و سلامت فرزندان و بقای خانواده ، اهمیت بیشتری دارد .

بدین دلیل یکی از دغدغه های اصلی بیشتر خانواده های ایرانی یافتن زوج مناسب و سازگار برای فرزندانشان است. به لحاظ فرهنگی و اجتماعی بی توجهی والدین نسبت به ازدواج فرزندان امری ناپسند به شمار می رود زیرا دراندیشه ایرانی ، بقای خانواده درگروبقا و ساماندهی ازدواج است.توجه والدین به ازدواج فرزندان و فشارهای اجتماعی و فرهنگی از طرف جامعه نسبت به ازدواج موجب شده است که این موضوع از دیگر امور اجتماعی درایران با اهمیت تر جلوه کند . تاکید و توجه زیاد به ازدواج موجب مشاجره ها و مناقشات عمده و اساسی دراین زمینه درمقایسه با دیگر اموراجتماعی و فرهنگی شده است .

بی دلیل نیست که بسیاری از سیاستمداران و مدیران برای بد یا خوب جلوه دادن جامعه و خانواده به تعداد افراد ازدواج نکرده درمقایسه باتعداد افراد ازدواج کرده یا تاخیر درسن ازدواج ، و مشکلات و مسائل آن می پردازند . از طرف دیگر ، تغییر درالگوی ازدواج یکی از شاخصهای اصلی تغییر اجتماعی و فرهنگی است . اگر شواهد نشان دهندة کاهش بسیاردرمیزان ازدواج و افزایش میزان طلاق باشد ، جامعه با فروپاشی خانواده و درنهایت نوگرایی افراطی روبه رو خواهد بود. درصورت تغییرات اندک درمیزان ازدواج و طلاق ، خانواده و جامعه درمقابل وقایع و حوادث جدید مقاومت می کنند(آزاد ارمکی،1386،ص100) .

ازدواج درایران

ازدواج و تشکیل خانواده درایران ، امری واجب و مقدس تلقی می شود ، افراد همواره به ازدواج و تشکیل خانواده تشویق می شوند این امر بالطبع درمیان جوامع روستایی و عشیره ای با شدت بیشتری وجود دارد . تقدس خانواده و نگرش به آن ، به عنوان امری واجب دردوران باستان ، با تاکید برکتاب مقدس زرتشتیان ، اوستا ، چنین آمده است : « زناشویی درایران ، کارنیکوو پسندیده ای تلقی می گشت و سرباز زدن از این عمل و مجرد زیستن ، گناه بزرگی به شمار می آمد:چنان که دردفتر های آوستا تقدس زناشویی و ارزش اجتماعی آن آشکارا مشهود است .

یکی از معیارهای معم ازدواج بین جامعة عشایری درایران ، تعلق داشتن به یک قشریا یک طبقه است ، به عبارتی ازدواج درون همسری ست :بدین ترتیب ، درمیان جوامع عشایری ، درمیان هریک از تقسیمات ایلی ، افراد ترجیحاًازدواج درمیان خود را برتر می دانند : و این که ، درمواردی ازدواج با طبقات پایین انجام نمی شود :از این رو ویژگی درون همسری دربین عشایر، اولین و مهمترین ویژگی قالب است(مقصودی،1386،ص282-283) .

جهت مشاهده و دانلود رضایت از زندگی (پیشینه تجربی و مبانی نظری) کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود مهریه – مبانی نظری و پیشینه تحقیق مهریه کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود  نظریه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی استقلال زنان و رفتاری باروری کلیک کنید .

طلاق

طلاق به عنوان یک مساله اجتماعی یکی از مهم ترین پدیده های حیات انسانی است . می توان گفت که کمتر پدیدة اجتماعی به پیچیدگیاین پدیده باشد .درابعاد گوناگون تاثیر فزاینده ای برزندگی انسانها می گذارد .طلاق درطبقات اجتماعی پدیده ای است موثر برتمامی جوانب جمعیت دریک جامعه تاثیرمی گذارد .زیرا نظام خانواده را ازهم می پاشد .

درسالهای اخیرشاهد افزایش میزان طلاق درتهران و شهرهای مختلف بوده ایم . عواملی متعددی درگسترش طلاق نقش داشته اند . این عوامل مربوط به تغییرات اجتماعی می باشند . دگرگونیهای عمده ای درالگوهای زندگی خانوادگی درشهرها ، خصوصاً دراین سالهای اخیر، به وجود آمده است . درصد بالایی از زنان به تحصیلات بالا دسترسی پیدا نموده اند و گروه زیادی از آنان درنیروی کارمزد بگیراشتغال دارند.

میزان طلاق نه تنها درتهران بلکه درشهرها رو به افزایش است و نسبت های زیادی از جمعیت یا درخانواده های تک سرپرست و یا درون خانواده های ناتنی زندگی می کنند . در خانواده های ناسازگار ،زندگی خانوادگی به هیچ روی همواره تصویری از هماهنگی و خوشبختی نیست . اکثر زنان درمعرض خشونت خانوادگی هستند . افزایش طلاق و مسائل متعددی که درساختار خانواده ناسازگار وجود دارد ، مشکلاتی برای جامعه به وجود آورده است . اکثر زنان از نقش هایی که درخانواده سنتی و گسترده به آنان محول شده دچار تعارض نقش و فاصله نقش گردیده اند . مکانیسمی است که زن و شوهر ازطریق آن به زندگی مشترک خویش پایان داده و پیوند زناشویی را می گسلند.

طلاق دربین انسانها و درطبقات مختلف اجتماعی به صورگوناگونی رخ می دهد و به فروپاشی هسته اصلی و بنیادین جامعه یعنی خانواده اثر می گذارد . عوامل متعددی برساختار خانواده اثر نامناسب می گذارند . این اثرات نامناسب ، کارکردهای مناسب خانواده را مختل می کنند . درچنین شرایطی ، خانواده دچار ناسازگاری شده و درزندگی آنان تعارض به وجود می آید . ادامه کشمکش ها ، برروی کارکرد اجتماعی زن و شوهر اثر گذاربوده و این پدیده رخ می دهد . دگرگونی درساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برروی کارکردخانواده اثر گذاربوده و این دگرگونی تعادل خانواده را برهم می ریزد.

طلاق ، به عنوان یک آسیب اجتماعی ، برساختارخانواده اثر گذاشته و پیامدهای متعددی از آن درجامعه برجای می گذارد ، و کارکردهای مناسب را به کارکردهای نامناسب تبدیل نموده و مسائل بیشماری را بوجود می آورد . کارکردهای پنهان و نامناسب این پدیده درطبقات اجتماعی موجب شده است تا ازدواج کاهش یابد . علاوه برکاهش ازدواج مسائل متعددی را برای جامعه به وجود آورده است . زیرا این پدیده درطبقات اجتماعی به یک مساله جدی تبدیل شده و با گسترش خود مشکلاتی را به جامعه تحمیل نموده .

ادامه مبحث طلاق

علل و عوامل موثردرطلاق درایران خصوصاًشهرتهران ازطبقه ای به طبقه دیگر، متفاوت است . زیراهرطبقه ای ازنظرقدرت، منزلت ، ثروت و شیوه زندگی  شرایط خاص خودش را دارد ، چون شهرتهران به دلیل مهاجرپذیری شدیدو صنعتی بود نسبت به سایرنقاطکشوراز بیشترین میزان تحرک اجتماعی برخورداراست به دلیل این تحرک اجتماعی شدید می بایست عوامل اقتصادی و اجتماعی مورد توجه قرارگیرد.

منشاءشرایط و عوامل موثر درطلاق برحسب طبقه اجتماعی موجب می گرددتا این پدیده از دیدگاه های مختلف مورد مطالعه و بررسی قرارگیرد، تاعلل طلاق را از ابعاداقتصادی و اجتماعی مورد تحلیل قراردهد ، علاوه برعلل این پدیده ، ساختارخانواده و تاثیرآن برشبکه روابط متقابل اجتماعی و وفاق اجتماعی نیزباید توجه نمود.

طلاق به عنوان یک پدیده اجتماعی علاوه برخانواده سایرموسسات اجتماعی و جامعه را درگیرخویش نموده و اثرات نامطلوبی برکارکردهای خانواده برجای گذاشته است .

بارزترین نتیجه منفی طلاق درطبقات اجتماعی اثرآن برفرزندان خانواده های ناسازگاربه شمار می رود، مشکلات متعددشخصیتی ، افت تحصیلی، تنهایی ، از خودبیگانگی ، بزهکاری ، اعتیاد و صدها آسیب اجتماعی دیگر درکنارسایرعوامل به این پدیده مربوط است . گسترش این پدیده و افزایش آن موجب شده تا جامعه دچارمشکل شود ، بالابودن دادخواست ها و این پدیده های واقع شده گویای این مسئله است ، گسترش پدیده طلاق درطبقات اجتماعی آنقدرعیان و آشکاراست که ازطریق مشاهده همراه بامشارکت دردادگاه مدنی خاص درشهرتهران می توان به رشد شتابان آن پی برد.

طلاق به عنوان یک مساله اجتماعی ، موجب تنش ها و ناسازگاریهای اجتماعی گردیده و به نحوی انحا جامعه و یازندگی افرادو جامعه را مورد تهدیدو تضعیف قرارمی دهد.

این پدیده درطبقات اجتماعی از نظراقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، نوع معیشت ، پایگاه اجتماعی ، منزلت اجتماعی ، شیوه زندگی و غیره دارای تفاوت هائی هستند، این تفاوت ها برحسب قشربندی اجتماعی مورد ارزیابی قرارگیرد.عوامل موثردرطلاق درطبقه بالای جامعه و طبقه پائین جامعه و طبقه متوسط دارای تفاوت هایی می باشد زیراهنگامی که سخن از طبقه اجتماعی به میان می آیدباید به شاخص هائی از قبیل درآمد، شغل ، سطح تحصیلات و دیگر متغیرهای مهم دیگر طبقات اجتماعی یعنی محل سکونت ، شیوه زندگی ، آداب و رسوم و غیره توجه بشود تا علت تفاوت های جامعه شناختی طلاق درهریک از طبقات اجتماعی معلوم شود ، و چنانچه این پدیده به هرعلت درهر طبقه ای واقع شود چه نتایجی دربرخواهد داشت ؟

طلاق به دلایل گوناگون رخ می دهد . تحرک شدید طبقاتی ، بحرانهای اقتصادی، تفاوت های فرهنگی دربین خانواده ها ، بالارفتن نیازهای مادی و معنوی ، فقراقتصادی ، بیکاری ، ازهم گسیختگی، همه این مسائل موجب شده که خانواده کارکرد مناسب خودش را نتواندبدست آوردو آرامش ، نظم ، تعادل ، سازگاری و وفاق اجتماعی درنهاد خانواده روبه کاهش باشد و این امرمشکلاتی برای خانواده به وجود آورده است .

محیط پرتشنج چنین خانواده هایی به تخریب شرایط روانی زن و شوهر و فرزندان پرداخته ، آنان را برای درگیرشدن با مسائل و مشکلات عدیده ای آماده می سازد ، نکته ای که بسیارمهم است آن شرایطی است ، که منجر به طلاق می گردد . دراین پژوهش شرایط و منشاء دادخواست و این پدیده دارای اهمیت است . هیچ دختری هنگام ازدواج و شروع زندگی و درپای سفره عقد تصور نمی کند و درفکر آن نیست که روزی مشکلات آنچنان براو غلبه کند، و شرایطی به اوتحمیل شود، تا دادخواست طلاق بدهد و به زندگی مشترک خویش پایان دهد(آقاجانی مرسا،1387،ص9-14) .

طلا‌ق نامزدی

پديده طلا‌ق به‌ويژه در دوران نامزدي از عمده مسائلي است كه ثبات يك واحد اجتماعي را تهديد مي‌كند، زيرا ناسازگاري‌هاي دو نفر را نشان مي‌دهد كه در تشكيل خانواده به خاطر عدم سازگاري با يكديگر تصميم به جدايي مي‌گيرند ‌اين پديده از آن جهت اهميت دارد كه هر روز بر آمار متقاضيان این پدیده افزوده مي‌شود و سن طلا‌ق نيز به موازات آن در حال كاهش است.

در عصر حاضر و به‌ويژه در بين اقشار جوان اين پديده با نوع و قالب ديگري ظهور پيدا كرده است كه در آن زوجين قبل از تشكيل زندگي مشترك كه بيشتر عوامل فرهنگي و اجتماعي در آن دخيل هستند، از هم دلزده شده و همديگر را ترك مي‌كنند؛ شايد يكي از‌ اين عواملي كه در رخ‌داد‌ اين پديده از سهم بيشتري برخوردار باشد نوع همسرگزيني است.

همسرگزيني به‌عنوان سنگ بناي اوليه تشكيل خانواده تحت‌تأثير تغيير و تحولا‌ت ساختار فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي پيرامون خود بوده و جامعه در حال گذار ما از نظر فرهنگي در حال تغيير سريع از معيار‌هاي سنتي به مدرن است كه پيامدهاي ناگواري مثل طلا‌ق را در سنين پايين بر جا مي‌گذارد.

معيارهاي مناسب همسر گزيني تا حدي مي‌تواند از تشديد پديده طلا‌ق جلوگيري كرده به استحكام و پايداري خانواده كمك كند گرچه در روند انتخاب همسر شاخص‌ها و عوامل پيچيده‌اي دخالت دارند كه كشف و مطالعه همه آنان مشكل است، اما مي‌توان گفت كه بخشي از‌ اين جريان آگاهانه و عقلا‌ني و بخشي ديگر ناخودآگاه و مبتني بر احساسات است.

جهت مشاهده و دانلود خانواده و آسیب های خانواده کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود حل اختلاف – ادبیات، پیشینه تحقیق و مبانی نظری حل اختلاف کلیک کنید .

مراحل طلا‌ق در دوره نامزدی

اينگونه طلا‌ق‌ها در ابتدا از اختلا‌فات جزيي شروع شده و به تكرار و جدي شدن اختلا‌فات مي‌انجامد، به مرور زمان و قهرهاي طولا‌ني زوجين، از ميزان عواطف آنان نسبت به يكديگر كاسته شده و در نتيجه احترام و علا‌قه‌اي كه يك زوج پيش از آن نسبت به هم داشتند از ميان مي‌رود و بي‌اعتمادي جاي آن را مي‌گيرد، در‌ اين ميان اگر خانواده نسبت به ازدواج آنها راضي نبوده باشند مي‌تواند ذهنيت زوجين را نسبت به يكديگر تغيير داده آنها را نسبت به هم بي‌اعتنا كنند. ‌

تصميم به جدايي نيازمند طي كردن مراحل مختلفي در زندگي است كه به تغيير در سبك زندگي و نگرش آنان مي‌انجامد، مراحل طلا‌ق ممكن است با دشواري‌ها و تنش‌هايي همراه باشد، كه بر زوجين، خانواده‌ها و خويشاوندان اثرگذار باشد. به‌طور كلي‌ اين مراحل عبارتنداز:

1-طلا‌ق عاطفي، يا طلا‌ق پنهان بيانگر رابطه زناشويي است كه روبه زوال مي‌رود و درآن تنش ميان زوجين معمولا‌ به جدايي مي‌انجامد در واقع مي‌توان گفت كه طلا‌ق عاطفي اولين مرحله و زمينه براي طلا‌ق قانوني است، كه در آن زوجين هيچ علا‌قه و همدلي نسبت به هم ندارند.

2-طلا‌ق اجتماعي، كه به تغييرات در دوستي‌ها و ساير روابط اجتماعي مربوط مي‌شود و فردي كه قصد طلا‌ق دارد با آنها روبه‌رو مي‌شود و‌ اين نوع روابط منفي به ميان دو خانواده نيز كشيده شده و تنش بين دو خانواده را بيشتر مي‌كند تحقيقات صورت گرفته نشان از آن دارد كه‌ اين مساله در بين ازدواج‌هاي فاميلي نسبت به ديگر ازدواج‌ها بيشتر به چشم مي‌خورد تا جايي كه روابط بين دو خانواده براي هميشه قطع مي‌شود.

3-طلا‌ق رواني، كه از طريق آن فرد سرانجام بايد پيوندهاي وابستگي عاطفي را قطع كند، و با الزامات تنها زيستن رودرو شود.

4-طلا‌ق قانوني، متضمن زمينه‌ها و دلا‌يلي كه بر پايه آنها به ازدواج پايان داده مي‌شود.

جهت مشاهده و دانلود  کیفیت زندگی زناشویی کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود  مبانی نظری شناخت زن کلیک کنید .

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های علوم اجتماعی کلیک کنید.

نمونه ای از منابع و مأخذ

الف) منابع فارسي

1. آزادارمکی،تقی،جامعه شناسی خانواده ایرانی،تهران،سمت،1386.
2. آقاجانی مرسا،حسین،جامعه شناسی،همسرگزینی،ازدواج وطلاق،تهران،نشرعلم،1387.
3. اسلامی پناه،هادی،ازدواج پژوهی درآیات الهی،کتاب زنان،شماره27،تهران،فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان،1384.
4. امار روابط عمومی ثبت احوال تهران (1389)،اداره کل ثبت احوال تهران.
5. دانش، كتايون ، سيما سعيدي قوي اندام و فريبا خاكي فيروز (1370). “ علل و عوامل مؤثر طلاقدر شهر تهران” . پيك ماما، دوره ششم و هفتم، شماره هاي اول تا سوم ، صفحات 30 تا 34.
6. دواس، دي، اي (1376). پيمايش در تحقيقات اجتماعي. ترجمه هوشنگ نايبي، تهران: نشرني.
7. رحيمي، حسين(1379). “ بررسي عوامل (طلاق) در استان خراسان”. فصلنامه جمعيت، سال هشتم، شماره 33و 34، صفحات 100 تا 112.
8. ساروخانیريالباقرريالطلاق،پژوهش در شناخت واقعیت وعوامل آن،تهران،دانشگاه تهران،1376
9. عميد، حسن(1369). فرهنگ عميد. تهران: انتشارات امير كبير.
10. فرجاد، محمدحسين(1372). آسيب شناسي اجتماعي. خانواده وطلاق، تهران: انتشارات منصوري.
11. …
12. …

https://ro.uow.edu.au/thss/