شهید باهنر – زندگینامه و آثار شهید دکتر محمّدجواد باهنر

 زندگینامه و آثار شهید باهنر

زندگینامه و آثار شهید دکتر محمّدجواد باهنر

شهید باهنر

شهید باهنر – زندگینامه و آثار شهید دکتر محمّدجواد باهنر در 42 صفحه همراه با منابع خدمت شما عزیزان ارائه می شود .

2-1-مقدّمه…………………………………………………………………………………………………………………………

2-2- زندگی نامۀ شهید باهنر  از زبان خودشان………………………………………………………………………

2-3- زندگی شهید باهنر به روایت داستانی………………………………………………………………………….

2-4- نگاهی به شخصیّت سیاسی، علمی و فرهنگی شهید باهنر ……………………………………………..

2-4-1- کار گروهی و مشارکتهای دیگران…………………………………………………………………………

2-4-2-   فعّالیّتهای فرهنگی مدرسۀ رفاه ……………………………………………………………………………..

2-4-3- دیدگاه شهید باهنر  در ارتباط با اسلامی کردن مدارس و دانشگاهها………………………….

2-4-3-1- انقلاب فرهنگی از دیدگاه شهید باهنر………………………………………………………………..

2-4-3-2- آموزش و پرورش، اساسی ترین نهاد در نظام جمهوری اسلامی…………………………..

2-4-3-3- معیارهای ارزشی در انقلاب فرهنگی از دیدگاه شهید باهنر………………………………….

2-4-4- تحوّل در آموزش و پرورش بزرگترین کار فرهنگی………………………………………………..

2-5- آثار شهید باهنر ………………………………………………………………………………………………………….

2-5-1- قسمتی از کتاب گسترش نهضت حسینی…………………………………………………………………

2-6- دیدگاه امام و رهبری دربارۀ شهید باهنر ……………………………………………………………………..

2-6-1- گزیده ای از سخنان امام امّت به مناسبت شهادت دو یار وفادار اسلام…………………

2-6-2-دیدگاه حضرت آیت الله خامنه ای راجع به شهید باهنر …………………………………………….

2-7-نتایج فصل دوم

منابع

مقدّمه  

همان گونه که اشاره شد، زندگی افراد خاص و بزرگان انقلاب و جنگ و آثار علمی و قلمی ایشان در شناساندن اهداف انقلاب به نسل های بعدی بسیار حائز اهمیّت بوده و هست. طبق فرمایش مقام معظّم رهبری: «نخبگان انقلاب وجنگ، باید بیش از پیش به نسل جوان معرفی شوند ». اگر چه تا کنون، افراد بسیاری این سطور را ورق زده اند؛ تا با شرح زندگی این بزرگان،دین خویش را به امام و انقلاب ادا کنند؛ امّا گویی در هر بار گشودن کتاب زندگی انسان های برجسته، گم گوشه هایی از شیوۀ زندگی و جهاد علمی و عملی ایشان در راه خدا آشکارتر می شود ،و در هر بار نگریستن به راهی که شهیدان اهل علم و قلم در آن گام نهاده اند، شیوه های سیر و سلوک در راه الله بیشتر شناسانده می شود.

حدیث زندگی بهشتیانی چون شهید بهشتی و مطهّری و شهید باهنر و… حدیث عشق به خداوند و انسانهاست و از هر زبان که باز گفته شود نامکرّر است. در حین بررسی زندگی نامه های این بزرگان، متوجّه شدم این شهدا، با زبان خویش به معرّفی خود و فعّالیّتهای خود پرداخته اند. آنچه در سرتاسر این متنها موج می زد، روح تقوی و تواضع، بزرگواری و بزرگ منشی و اندیشه های والای این عزیزان بود. بنابر این،در صدد بر آمدم آغاز هر فصل را، به کلام دلنشین آنها در معرّفی خویش اختصاص دهم؛ چنانکه گویی، خود زبان به سخن گشوده اند و به معرّفی خویش می پردازند.

نکتۀ دیگر، روایت های داستانی از زندگی این شهدا بود؛ که به قلم نوبسندگان توانا تحریر شده بود؛ به علّت اثر بخش بودن هنر قلم و نویسندگی و مقایسه آن با متن های دیگر، برش های کوتاهی از این روایت های داستانی نیز نقل شده است تا مخاطب با تمام کارهای انجام شده در جهت شناسایی این شخصیّتها آشنا شود. قابل ذکر است که نام این شهدا به تفکیک شهدای انقلاب و جنگ در دو قسمت، به صورت الفبایی تنظیم شده است.

زندگی نامه شهید باهنر از زبان خودشان

شهید باهنر : من، (محمّد) جواد باهنر، در سال 1312 در شهر کرمان متولّد شدم. دومین فرزند خانواده بودم و غیر از من هشت خواهر و برادر دیگر هم بودند. محلّۀ ما معروف به «محله شهر» از محلّه های بسیار قدیمی و مخروبه شهر کرمان به شمار می رفت. پدر، پیشه ور ساده ای بود. زندگی بسیار محقّرانه ای داشت، مغازۀ کوچکی در سرگذر، که از این راه امرار معاش می کردیم. هم اکنون 76 سال دارد و پیرمردی از کار افتاده است. مادرم نیز در حدود 10 سال پیش، فوت کرد.

در پنج سالگی به مکتبخانه ای سپرده شدم که نزدیک منزلمان بود، چون اوّلاً در آن ایّام مدارس چندان زیادی نبود، اگر هم بود، خانواده های امثال ما به آن دسترسی نداشتند. اتّفاقاً پیش آمد مکتبخانه بسیار خیر بود، برای اینکه در آنجا بانوی متدیّنه ای بود که قرآن را نزد ایشان خواندم. فرزندی داشت به نام آقای حقیقی که از تحصیل کرده های آن روز بود و بعد وارد حوزۀ علمیّۀکرمان شد.

در همان خانه، نزد ایشان خواندن و نوشتن و درسهای معمول آن روز را فرا گرفتم. با راهنمایی حجت الاسلام حقیقی به مدرسۀ معصومیّۀ کرمان راه یافتم. از آن به بعد، درسهای رسمی ما درس طلبگی بود. مدرسه معصومیّه، بعد از سالها بسته بودن در دوره رضاخان، بعد از شهریور 20 باز شده و چند نفر طلبه جمع آوری کرده بود. بعد از گذشت دو سه سال، من نیز همراه چند نفر از دوستان خود وارد این مدرسه شدیم، تحصیلات جدید به صورت متفرّقه و داوطلبانه انجام شد. در سال 32 که 20 ساله شده بودم توانستم ضمن ادامۀ تحصیلات دینی، به گرفتن پنجم علمی قدیم موفق شوم.

تا آن سال، درس را تا حدود سطح رسانده بودم. در اوایل مهرماه 32 به قم عزیمت کردم. وضع مالی خانواده ام طوری بود که به هیچ وجه، قادر به پرداخت مخارج تحصیلی من نبودند، من از شهریۀ محدودی که آیه الله بروجردی در آن زمان می دادند (23 تومان در ماه)، زندگی می کردم، البته بعد از مدتی 50 تومان هم از حوزۀ علمیّۀ کرمان به آنجا حواله می شد.

سال اوّل اقامتم در قم، در مدرسۀ فیضیّه سکونت داشتم و توانستم «کفایه و مکاسب» را در خدمت چند تن از استادان آن روز، مرحوم آقای مجاهدی و آقای سلطانی و دیگران، تمام کنم. از سال 33 به درس خارج رفتم، اساتید ما در درس خارج، عمدتاً رهبر بزرگوارمان آیت الله العظمی امام خمینی بودند که ما اوّلین درس خارج، درس فقه و درس اصول را از محضر ایشان استفاده کردیم و تا سال 41، یعنی بیش از 7 سال، در خدمت ایشان بودیم، در مدت دو سال محضر درس ایشان را درک کردم. هنوز هم بسیاری از یادداشت های درس آن روز به عنوان یادگار، ذخیره علمی خوبی برای ما باقی مانده است.

ادامه زندگینامه

همچنین، سر درس مرحوم آیه الله بروجردی که درس فقهی بود، حاضر می شدیم. با اینکه به خاطر مرجعیّت ایشان و گستردگی درس، از نظر شاگردان، کلاس صورت خاصی پیدا کرده بود، ولی تا پایان سال 40 که سال فوت ایشان بود، درس ایشان را ادامه دادیم، استاد دیگر ما، علّامه طباطبایی بود که درس فلسفۀ «اسفار» را مدت شش سال در خدمت ایشان خواندیم، از درس تفسیر ایشان نیز استفاده کردیم. یادم هست، اوّلین روزهایی که درس تفسیر را شروع کردند؛ ابتدا درس می گفتند، سپس مطالب در جمع طلّاب مورد بحث قرار می گرفت، بعد از رفع اشکالات، درس را می نوشتند که بعدها به صورت «المیزان»، دورۀ تفسیر عالی درآمد.

ما از ابتدای سورۀ بقره به بعد در محضر ایشان بودیم و من یادداشت های فراوانی دارم که خاطرۀ پر باری از آن دوران می باشد. در آن دوران، درس امام پرشور بود، چون ایشان عمدتاً به تر بیت طلّاب می پرداختند و معروف بود، طلبه هایی که می خواهند بیشتر درس بخوانند و اهل فکر و تحقیق و کار هستند، در درس ایشان شرکت می کنند. و امروزه، عمدتاً کسانی که به صورت علمای جوان شهرها یا ائمۀ جمعه یا افراد شورای عالی قضایی، فقهای شورای نگهبان و مسئولان روحانی و بنام مملکت و تعداد معتنابهی از نمایندگان مجلس که سنشّان مقداری بالاتر است (و) به انقلاب خدمت می کنند، همه شاگردان آن روز امام هستند. ما بهترین خاطرات علمی و تحصیلی خود را از دوران 9 ساله ای که در قم بودیم، داریم….. (ادامه در فایل)

نگاهی به شخصیّت سیاسی، علمی و فرهنگی شهید باهنر

شهید باهنر، شخصیّتی آرام و منطقی و در عین حال پرشور و پر تکاپو داشت و برای احیای تربیت دینی نسل جوان،از طریق اصلاح امور سیاسی مملکت؛گامهای زیادی برداشت. او معتقد بود تا جامعه اصلاح نشود؛ فرد اصلاح نمی شود و تا فرد اصلاح نشود؛ جامعه سامان نمی یابد. دکتر ابراهیمی نژاد می گوید:

«دکتر باهنر، قبل از انقلاب اسلامی و بعد از آن ،فعّالیّتها و جلسات بسیاری با دیگر مدیران انقلاب برای حرکت های بعدی داشتند. یکی از این جلسات، جلسۀ هیأت های مؤتلفه برای بیان اصول ارزشی اسلام بود. برنامۀ دیگر جلساتی بود که به طور مداوم، شبانه در مدرسه رفاه برگزار می شد. سوم، جلساتی که در منزل ایشان و شهید بهشتی برگزار می شد. چهارم جلساتی که هر هفته در باغی در حوالی کرج برگزار می شد. این جلسات باغ کرج از صبح تا عصر بود، پنجم ؛جلساتی که معروف به جلسات ده نفری امام خمینی بود و شهید باهنر از مربّیان و آموزش دهندگان این جلسات بود که تا نزدیکی سال 1350 نیز ادامه داشت سپس به خاطر فشار ساواک به صورت خانوادگی در منازل برگزار می شد»

(ابراهیمی نژاد، 1380: 16-15)

«دکتر باهنر از همان ابتدای زندگی در کرمان با تشکیلات مربوط به فدائیان اسلام و شهید نوّاب صفوی ارتباط داشت. ایشان در کرمان نمایندگی نشریۀ «منشور برادری» را داشت و افکار فدائیان اسلام را در آنجا منتشر می ساخت. بعد از اینکه به قم عزیمت کرد، به همراه آقای حاج علی ایرانمنش و آقای حجتی کرمانی ارتباط خود را با شهید نوّاب صفوی حفظ کرده و برای مبارزه ،همیشه آماده بودند ».

(همان، 18)

«دکتر باهنر در طول مبارزه بارها به زندان افتاد ولی تا انتهای مسیر مقاومت کرد. وقتی از زندان آزاد می شد در حالیکه لبخند بر لبان داشت به منزل می آمد و با بچه ها از وقایعی که گذشته بود سخن می گفت.

یکی از دوستان شهید می گوید: در فروردین ماه سال 1343 در برنامه های مسجد جامع تهران آقای باهنر را دعوت کردیم برای سخنرانی تشریف بیاورند. شب اوّل مأمورین متوجه شدند که فرد جدیدی آمده و مثل اینکه حرف های نو هم می زند، دکتر باهنر خیلی با سلیقه، وارد، خوش بیان، خوش مطلب و گیرا بود.

خلاصه ،شب دوم؛ ما متوجّه شدیم که انگار سازمان امنیّت لشکر کشی کرده و احتمال داشت که ایشان را دستگیر کنند. ایشان آمد مسجد و بعد از سخنرانی برق خاموش شد و ایشان همان پای منبر لباسشان را عوض کردند و مأموران هرچه گشتند دیدند آقایی در کار نیست، شب دوم و سوم و بالاخره تا شب هفتم وضع به این منوال بود که دیگر شب آخر ایشان را بین منبر دستگیر کردند و این ابتدای زندانی شدن ایشان ،بعد از تبعید حضرت امام بود».

(به نقل از نوار شماره 27، آقای دکتر ولایتی)

آثار شهید باهنر

از شهید باهنر آثار دینی، علمی و سخنرانی های زیادی باقی مانده است. فهرست این سخنرانی ها بیش از 100 مورد است ،که همۀ آنها در جهت شناساندن دین اسلام و فلسفۀ تربیت و بیداری سیاسی مردم می باشد. تألیف کتابهای تعلیمات دینی برای دانش آموزان دبستان، راهنمایی و دبیرستان که قبل از انقلاب نوشته شده است؛ یک دوره درس هایی از قرآن، و روش تدریس دینی از مباحث دیگری است که دکتر باهنر به تدوین آن همّت گماشت.

مقالات ایشان از جمله «سیر یا تحوّل مکتب تشیّع» « شخصیّت و فطرت» «هدفهای تربیت و تعلیم دینی» است.

«فهرست کتابهای شهید باهنر که توسط دفتر تدوین و نشر آثار شهید باهنر به چاپ رسیده به قرار زیر است.

• 1- گفتارهای تربیتی
• 2- مباحثی پیرامون فرهنگ انقلاب اسلامی
• 3- اسلام برای نوجوانان
• 4- انسان و خودسازی
• 5- گذرگاه های الحاد
• 6- مواضع ما در و ولایت و رهبری
• 7- سیری در عقاید و اخلاق اسلامی
• 8- گسترش نهضت حسینی»

(زند ،1390:32)

شهید باهنر

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های زبان و ادبیات فارسی کلیک کنید..

نمونه ای از فهرست منابع جهت مطالعه بیشتر :

1. نظری، مرتضی، (1378)خاطرات ماندگار، چاپ اوّل، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
2. نیکبخت، رحیم،(1384) زندگی و مبارزات، آیت الله شهید دکتر مفتّح، چاپ اوّل، مرکز اسناد انقلاب.
3. واعظ زاده خراسانی، محمد،(1374) سه گفتار پیرامون استاد شهید مطهّری، تهران، نشر شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی
4. وحیدی، رضا،(1387) استاد شهید دکتر مفتّح، چاپ اوّل، تهران ، نشر سوره.
5. وفا، افسانه،(1385) زندگی محمد حسینی بهشتی، چاپ اوّل، نشر روایت فتح
6. ولدی، محمد حسین،(1386) افلاکیان زمین، چاپ سوم، نشر شاهد.
7. یاران امام به روایت اسناد ساواک، شهید بهشتی،(1378 ) ، نشر مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
8. یاران امام به روایت اسناد ساواک، (شهید باهنر)، ، نشر مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
9. یاران امام به روایت اسناد ساواک، (شهید چمران)، (1379)، نشر مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
10. یاران امام به روایت اسناد ساواک، (شهید مفتّح)،(1382 ) ، نشر مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
11. …
12. …

جهت مشاهده و دانلود شهید مطهری – زندگینامه و آثار شهید مرتضی مطهری کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود شهید آوینی – زندگینامه و آثار شهید سیّد مرتضی آوینی کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود شهید چمران – زندگینامه و آثار شهید دکتر مصطفی چمران کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود شهید آوینی – زندگینامه، آثار و اندیشه های شهید آوینی کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود شهید بهشتی – زندگینامه و آثار شهید دکتر محمد حسینی بهشتی کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود شهید مفتح – زندگینامه و آثار شهید دکتر محمد مفتح کلیک کنید .

شهید باهنر