روش‌های تامین مالی شرکت‌ های بورسی

روش‌های تامین مالی شرکت‌ های بورسی

روش‌های تامین مالی شرکت‌ ها

2-2) بخش اول: روش‌های تامین مالی شرکت‌ ها

1-2-2) سیستم مالی

1-1-2-2) بازارهای مالی

2-2-2) ساختار و منابع اصلی تأمین مالی

1-2-2-2) تأمین مالی بر اساس منبع

1-1-2-2-2) فرض ترتیب هرمی تأمین مالی

1-2-2-2-2) تأمین مالی کوتاه‌مدت

2-2-2-2-2) تأمین مالی میان‌مدت

3-2-2-2-2) تأمین مالی بلندمدت

3-2-2) سهام عادی

1-3-2-2) ویژگی‌های سهام عادی (حقوق و امتیازات سهامداران)

2-3-2-2) تأمین مالی از طریق انتشار سهام عادی

1-2-3-2-2) محاسن انتشار سهام عادی به عنوان منبع تأمین مالی

2-2-3-2-2) معایب انتشار سهام عادی به عنوان منبع تأمین مالی

3-3-2-2) سایر جنبه‌های تأمین مالی از طریق حقوق صاحبان سهام

4-2-2) سودهای توزیع نشده

1-4-2-2) سود انباشته

1-1-4-2-2) تأمین مالی از طریق سود انباشته

1-1-1-4-2-2) محاسن تأمین مالی از طریق سود انباشته

2-1-1-4-2-2) معایب تأمین مالی از طریق سود انباشته

2-4-2-2) سود سهمی

1-2-4-2-2) مزایا و معایب سود سهمی

5-2-2) وام‌ بلندمدت

1-5-2-2) ویژگی‌های وام‌های بلندمدت

2-5-2-2) تأمین مالی از طریق وام بلند مدت

1-2-5-2-2) محاسن انتشار وام‌های بلندمدت به عنوان منبع  روش‌های تامین مالی شرکت‌ ها

2-2-5-2-2) معایب انتشار وام‌های بلندمدت به عنوان منبع روش‌های تامین مالی شرکت‌ ها

6-2-2) وام کوتاه‌مدت

1-6-2-2) انواع وام‌های کوتاه‌مدت

2-6-2-2) شرایط وام

7-2-2) نوآوری در تأمین مالی

منابع روش‌های تامین مالی شرکت‌ ها

روش‌های تامین مالی شرکت‌ ها

 سیستم مالی ^[1]

بازارهای مالی (بازار اوراق قرضه و سهام) و واسطه‌های مالی (بانک‌ها، شرکت‌های بیمه و صندوق‌های بازنشستگی) این وظیفه را دارند که اشخاصی پول مازاد بر نیاز دارند، وجوه اضافه خود را در اختیار کسی بگذارند که با کمبود بودجه روبرو است. از موارد عینی‌تر می‌توان این موارد را هم نام برد: هنگامی که شرکت اپل^[2] ، یک رایانه‌ی بهتر اختراع می‌کند به پول نیاز دارد تا بتواند آن را به بازار عرضه کند، یا اینکه دولت محلی برای ساختن جاده یا یک مدرسه به پول نیاز دارد. برای بهبود وضع اقتصادی افراد و سلامت سیستم اقتصادی، به بازارهای مالی اثر بخش و کارا و نیز واسطه‌های مالی کارآمد نیازمندیم (میشکین^[3]، 1389، 24).

به طور کلی، آمار و اطلاعات موجود حاکی از این واقعیت است که تقریباً در تمامی کشورهای پیشرفته‌ی صنعتی، سیستم‌های مالی به نحو چشم‌گیری تکامل و گسترش یافته‌اند و وجود این سیستم‌های مالی کارآمد نقش بسیار اساسی در هدایت پس‌اندازها و منابع مالی پراکنده‌ی مردم و بنگاه‌های تجاری به سرمایه‌گذاری‌هایی که توسط دیگر مؤسسات اقتصادی انجام می‌گیرد ایفا می‌کند؛ به عبارت دیگر، در یک سیستم مالی کارآمد انتقال پس‌اندازهای مردم و دیگر امکانات سرمایه‌گذاری به بنگاه‌هایی که فرصت سرمایه‌گذاری دارند ولی منابع مالی آنها کافی نیست، فرآهم می‌آید(حقیقت، 1386).

بازارهای مالی^[4]

عبارت بازار مالی، اشاره به یک «مکانیسم مفهومی» دارد تا یک محل فیزیکی یا نوع خاصی از سازمان یا ساختار؛ معمولاً بازارهای مالی را به عنوان سیستمی مرکب از افراد و مؤسسات، ابزارها و رویه‌‌هایی که پس‌اندازکنندگان و قرض گیرندگان را در یک‌جا جمع می‌کند تعریف می‌نمایند(بسلی و بریگهام^[5]، 1999).

نقش اولیه‌ی بازارهای مالی کمک به قرض‌ گیرندگان^[6] و قرض‌ دهندگان^[7] از طریق تسهیل جریان وجوه، از افراد و واحدهایی که وجوه اضافی در اختیار دارند به افراد و سازمان‌هایی که نیاز به وجوه دارند می‌باشد. در اقتصادهای توسعه‌یافته، بازارهای مالی به تخصیص بهینه‌ی وجوه اضافی (از پس‌اندازکنندگان) به افراد و سازمان‌هایی که نیاز به وجوه، جهت سرمایه‌گذاری یا مصرف دارند، کمک می‌نمایند. هر اندازه که فراگرد انتقال جریانات نقدی کاراتر باشد، اقتصاد، هم بر حسب تولید و هم بر حسب تأمین مالی، بهره‌ورتر می گردد(راعی، 1389).

در مواردی که تأمین مالی به صورت مستقیم صورت می‌گیرد (خط پایینی در نمودار1-2) گیرندگان وام به صورت مستقیم در بازارهای مالی از طریق فروش اوراق قرضه اقدام به گرفتن وام می­کنند و این اوراق باعث می‌شود که افراد ادعاهایی نسبت به درآمدها یا دارایی‌های وام‌گیرنده پیدا کنند. اگرچه این اوراق برای کسی که اوراق قرضه می­خرد، به صورت دارایی در می‌آید، اما برای فرد یا شرکتی که این اوراق را می­فروشد (منتشر می‌کند) چیزی جز اقلام بدهی تلقی نمی‌شود( میشکین^[8]، 1389).

[1] Financial system

[2] Apple

[3] Mishkin

[4] Financial markets

[5] Besley & Brigham

[6] Borrowers

[7] Lenders

[8] Mishkin

ساختار و منابع اصلی تأمین مالی – روش‌های تامین مالی شرکت‌ ها

تأمین منابع مالی از جمله مهم‌ترین مباحث در مدیریت مالی است. آگاهی مدیران مالی از شیوه­های مختلف تأمین مالی موجب می‌گردد که تداوم فعالیت شرکت‌ها امکان‌پذیر شود و ساختار مالی شرکت کمتر ضربه‌پذیر گردد و جریان عملیات تسهیل یابد. در بعضی از موارد تأمین منابع مالی با تعهد و پرداخت هزینه همراه است. ارزیابی روش‌های مختلف تأمین مالی با ارزیابی هزینه‌های مالی مرتبط با آنها در تعامل است. بنابراین ضروری است این دو مقوله به صورت نظام‌مند، مد نظر قرار گیرد(نیکو مرام و همکاران، 1388).

آگاهی از منابع مختلف تأمین مالی در مدیریت مالی از چنان اهمیتی برخوردار شده است که بدون توجه به آن، سیاست‌ها و برنامه‌های تأمین مالی، کارآمد و اثر بخش نخواهد بود. بنابراین ضرورت دارد تا مدیران مالی نسبت به این موضوع آگاهی یابند و بر اساس آن برنامه‌ریزی مالی مناسبی را طرح‌ریزی کنند.

تأمین مالی بر اساس منبع

شرکت‌ها برای تأمین نیازهای مالی کوتاه‌مدت و بلند‌مدت خود از دو منبع استفاده می‌کنند:

• منابع داخل شرکت، که عمدتاً شامل موارد زیر است:
• كاهش دارايي‌هاي جاري
• فروش دارايي‌هاي ثابت اضافي
• سود انباشته
• اندوخته و سود تقسيم نشده
• منابع خارج از شرکت (بازارهای پول و سرمایه)
• اخذ وام از بانک‌ها و مؤسسات اعتباري
• خريدهاي نسيه و اقساطي
• به تعويق انداختن (افزايش) بدهي‌ها
• صدور و انتشار اوراق قرضه، سهام عادي و سهام ممتاز( عالی و معروفانی‌اصل، 1381، 47).

آیا شرکت‌ها بیش از حد بر وجوه داخلی تکیه می‌نمایند؟

معمولاً به طور متوسط، وجوه داخلی (سود انباشته به اضافه‌ی استهلاک) بیشترین وجوه مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری را تأمین می‌نمایند. چنین به نظر می‌رسد که تأمین مالی از محل درآمدهای داخلی نسبت به تأمین مالی از محل فروش سهام و اوراق قرضه راحت‌تر باشد. ولی برخی از صاحبنظران از این بابت نگران هستند که مدیران نسبت به تأمین مالی از محل منابع خارج از شرکت به شیوه‌ای نابخردانه و در جهت عکس منافع خویشتن (شرکت) عمل نمایند.

اگر مدیری بداند با انتشار سهام جدید و رویارویی با پرسش‌های ناهنجار از جانب سرمایه‌گذاران بالقوه روبه‌رو خواهدشد، احتمالاً وسوسه می‌شود در پروژه‌ای پرریسک، ولی خالص ارزش فعلی مثبت چشم‌پوشی نماید تا مبادا شغل وی به خطر افتد (از نظر استخدامی احساس راحتی بیشتر می‌نماید). شاید مدیران مسیری را انتخاب نمایند که با مقاومت کمتری روبه‌رو شوند و از رعایت «نظم حاکم بر بازار سرمایه» طفره روند.

ولی همچنین در مورد تکیه کردن بر وجوه ایجاد شده در داخل شرکت چندین دلیل خوب هم ارائه کرده‌اند. برای مثال، شرکت نباید هزینه‌ی انتشار اوراق بهادار جدید را تحمل نماید. گذشته از این، معمولاً اعلام انتشار سهام جدید برای سرمایه‌گذاران خبر خوشایندی نمی‌باشد زیرا آنها نگران این هستند که مبادا چنین اعلامیه‌ای به معنی کاهش یافتن سودهای آینده یا افزایش ریسک باشد. اگر انتشار، پرهزینه باشد و پیام ناخوشایندی به سرمایه‌گذاران بدهد، در آن صورت شاید اقدام شرکت‌هایی که در مورد پروژه‌هایی که نیاز به انتشار سهام جدید دارد دقت بیشتری می‌نمایند، قابل توجیه است(بری‌لی و دیگران^[1]، 2006).

[1] Brealey & others

معایب انتشار سهام عادی به عنوان منبع تأمین مالی

1- هزینه‌ی خاص سرمایه‌ی متعلق به سهام عادی، در مقایسه با سایر ابزارهای تأمین مالی، بیشتر است. این بدان معنی است که سهام عادی، یک منبع گران قیمت تأمین مالی است و باعث افزایش هزینه‌ی سرمایه شرکت می‌شود؛ لذا بهتر است شرکت‌هایی از این منبع استفاده کنند که دارای فرصت‌های سرمایه‌گذاری بسیار سودآور باشند.

2-سود سهام عادی پس از کسر مالیات پرداخت می‌شود، در حالی که بهره‌ی اوراق قرضه یک هزینه‌ی قابل قبول مالیاتی است؛ بنابراین پرداخت سود سهام باعث صرفه‌جویی مالیاتی برای شرکت نمی‌شود.

• شاید شرایط مندرج در اوراق قرضه شرکت به گونه‌ای باشد که میزان پرداخت سود سهام عادی را محدود کرده باشد. وجود این نوع قید و بندها باعث خواهد شد که انتشار سهام عادی با مشکلاتی مواجه شود. این قید و بندها می‌تواند دست‌کم هزینه‌ی سرمایه‌ی متعلق به سهام عادی را افزایش دهند.
• اگر شرکتی که سهامش در دست افراد محدودی است (سهام خاص) بخواهد سهام جدیدی منتشر کند، در مسئله‌ی مالکیت و کنترل شرکت مشکلات نسبتاً زیادی به وجود خواهدآمد. در چنین شرایطی، سهامداران که تقریباً همه از مدیران شرکت هستند، ممکن است وجوه لازم را جهت مشارکت در افزایش سرمایه نداشته باشند و در این صورت، درصد مالکیت آن‌ها در شرکت کاهش خواهدیافت.
• انتشار سهام عادی جدید باعث خواهد شد که موقتاً سود هر سهم کاهش یابد. کاهش سود هر سهم بر قیمت سهام آن سال آثار منفی خواهد داشت(پی. نوو، 1389).

سایر جنبه‌های تأمین مالی از طریق حقوق صاحبان سهام

سهام عادی را باید از دیدگاه اجتماعی نیز مورد توجه قرارداد. سهام عادی شکل مطلوب تأمین مالی است، زیرا باعث می‌شود شرکت‌های تجاری، به عنوان بخش بزرگ اقتصاد، در برابر کاهش آتی فروش و عواید، کمتر آسیب‌پذیر باشند. اگر فروش و عواید کاهش یابد تأمین مالی از طریق سهام عادی متضمن هزینه‌ی ثابتی نخواهد بود (هزینه‌هایی که ممکن است شرکت را به سازماندهی مجدد یا ورشکستگی وادارد).

اما، جنبه‌ی دیگر سهام عادی ممکن است از نظر اجتماعی کمتر مطلوب باشد. در دوران رکود، قیمت‌های سهام عادی سقوط می‌کند، و در نتیجه، هزینه‌ی سرمایه‌ی صاحبان افزایش می‌یابد. افزایش هزینه‌ی سرمایه‌ی صاحبان، کل هزینه‌ی سرمایه را بالا می‌برد و در نتیجه، سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد. کاهش سرمایه‌گذاری، رکود را بد‌تر می‌کند. اما، در حالت رونق اقتصادی، قیمت سهام بالا می‌رود. با بالا رفتن قیمت سهام هزینه‌ی سرمایه کاهش می‌یابد. در نتیجه سرمایه‌گذاری شتاب می‌گیرد و ممکن است به رونق تورمی فزاینده اضافه می‌شود. به طور خلاصه، با توجه به تأثیر آن بر هزینه‌ی سرمایه، تأمین مالی از طریق سهام عادی ممکن است نوسانات دوره‌ای را تشدید کند.

اینکه چگونه نیروهای متضاد یاد شده با هم تلفیق می‌شوند تا برآیند آنها پدید آید، نامعلوم است، اما نویسندگان این سطور معتقدند که تأمین مالی از طریق سهام، بیشتر به تثبیت اقتصادی می‌انجامد(وستون و دیگران^[1]، 1386، 286).

[1] Weston

روش‌های تامین مالی شرکت‌ ها

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های مدیریت کلیک کنید.

نمونه ای از منابع و ماخذ روش‌های تامین مالی شرکت‌ ها:

منابع فارسی روش‌های تامین مالی شرکت‌ ها

1. احمدپور احمد و سلیمی امین،(1389)،« تاثیر صنعت و اندازه بر ساختار سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» ، مجله علوم اجتماعی و انسانی، دانشگاه شیراز شماره 55.
2. ایزدی نیا،ناصر؛ دستجردی، محسن،(1386)، ساختار سرمایه بر بازده سهام، تحقیقات حسابداری، سال اول، شماره 3.
3. تهرانی رضا،(1387)، مدیریت مالی، انتشارات نگاه دانش.
4. جولا, غ. اسلامی بیدگلی، ج. (1389). “بررسی رابطه ساختار سرمایه با ریسک سیستماتیک شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.” شماره 8، فصلنامه بورس اوراق بهادار تهران,: 91-113.
5. خلیفه سلطانی، سید احمد.ساعدی، رحمان. اخلاقی، حسنعلی. (1391). “بررسی تأثیر ویژگیهای خاص شرکت و ابزارهای راهبری شرکت بر ساختار سرمایه با استفاده از مدل توبیت”، مجله پژوهشهای حسابداری مالی دانشگاه اصفهان، شماره 4. صص.135-112.
6. راعی، رضا،(1389)، مدیریت مالی، جلد دوم، نشر آگه.
7. سینایی، حسنعلی. سلگی، محمد. محمدی، کامران. (1391). تأثیر فرصتهای رشد بر رابطه بین ساختارسرمایه، سود تقسیمی و ساختار مالکیت با ارزش شرکت. مجله پژوهشهای حسابداری مالی دانشگاه اصفهان، شماره 10. صص. 102-87.
8. عالی، محمد و معروفانی اصل، جلال، (1387)، «بررسی رابطه‌ی ساختار سرمایه با سودآوری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران»، مجله بررسی های حسابداری و حسابرسی، دانشگاه تهران شماره 42.
9. عزیزی،محمدعلی. علامه حائری,فریدالدین. (1391). مبانی نظری روش های تامین مالی، هزینه سرمایه و ساختار سرمایه. اقتصاد”حسابداری و مدیریت مالی”, 107-129.
10. قالیباف اصل، حسن. ایزدی، سلما (1388). مطالعه تجربی تئوری توازی ایستا در بورس تهران. دانش و توسعه. شماره 26.
11. …
12. …

روش‌های تامین مالی شرکت‌ ها