خانواده و آسیب های خانواده

 آسیب های خانواده

 آسیب های خانواده کدام اند؟

گفتار يكم- خانواده

تعريف خانواده

اهميت خانواده

گفتار دوم – آسیب های خانواده

اختلاف خانوادگی

خشونت خانوادگی

تجاوز جنسی عليه زنان

تجاوز جنسی عليه كودكان

فقر و انحرافات اجتماعي

طلاق و انحراف

اثرات اعتياد والدين بر فرزندان

بزهكاري يكي از افراد خانواده

منابع

 گفتار يکم : خانواده

مطالعات انجام يافته توسط متخصصان علوم اجتماعي و دستورات و راهنمايي‌هايي كه پيامبران الهي براي هدايت و رشد و كمال و تربيت انسانها از منبع وحي ابلاغ كرده‌اند، بر نقش نهاد خانواده به عنوان اصلي‌ترين كانون پرورش و تربيت تأكيد شده است.

خانواده نهاد اجتماعي همگاني و با دوامي است كه از دير باز و از دوران ما قبل تاريخ وجود داشته است. استحكامي كه خانواده در روابط اجتماعي افراد ايجاد مي‌كند و روابطي كه بر آورنده مهمترين نيازها و خواستهاي حياتي آدمي است، باعث شده كه به رغم مخاطرات بسيار بعنوان نهادي كه حيات اجتماعات انساني بدان وابسته است، باقي و پايدار بماند.

در همه تعريف‌ها، بدون استثناء، خانواده واحدي از اجتماع قلمداد شده است، يعني جامعه از مجموعه خانواده‌ها تشكيل مي‌شود، بقاء خانواده و موفقيت و شكست جامعه وابسته به خانواده است. اگر خانواده محيطي سالم براي پرورش روح و جسم افراد باشد، در سلامت جامعه مؤثر است.

«خانواده» زنجيره ارتباطي اجتماعي و تضمين‌كننده آرامش و ثبات جامعه است. كودكان نخستين وابستگي‌هاي عاطفي نزديك و صميمي خود را در خانواده بر قرار مي‌سازند و دروني كردن ارزشها و هنجارهاي فرهنگي را در آن آغاز مي‌كنند
(يان رابرستون، 1372 : ص11).

كاركرد عاطفي “خانواده” از نياز انسان به محبت و وابستگي‌هاي عاطفي ناشي مي‌شود. بدون وجود محبت و احساس پيوستگي، خانواده ممكن است با مشكلات عاطفي و رواني مواجه گردد. كودك، درس محبت، رحم و شفقت، نيكوكاري، وفاداري، صفا، خلوص. راستي، شجاعت. فروتني و ساير سجاياي انساني را در نخستين سالها در زندگي خود در دامن پر مهر و محبت پدر و مادر مي‌آموزد. نياز به محبت از مباحث اصلي در روانشناسي تربيتي روانكاري است. كارن هورناي محور اساسي مطالعات خود را نيازهاي اساسي قرار داده و بر محبت و برخورداري از آن در سالهاي اوليه زندگي تأكيد مي‌ورزد.

جهت مشاهده و دانلود رضایت از زندگی (پیشینه تجربی و مبانی نظری) کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود مهریه – مبانی نظری و پیشینه تحقیق مهریه کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود  نظریه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی استقلال زنان و رفتاری باروری کلیک کنید .

تعريف خانواده

خانواده در لغت به معني خاندان، دودمان و اهل خانه است و طبق تعريف قانون مدني ايران، خانواده عبارت است از زن و شوهر و فرزندان تحت سرپرستي آنها، كه با هم زندگي مي‌كنند و تحت رياست شوهر و پدر هستند (آقابيگلويي و همكاران 1380 : 13). برگسي و لاك در اثرشان خانواده به سال 1953 مي‌نويسند: «خانواده گروهي است متشكل از افرادي كه از طريق پيوند زناشويي، همخوني و يا پذيرش (به عنوان فرزند) با يكديگر به عنوان شوهر، زن، مادر، پدر، برادر و خواهر در ارتباط متقابلند و فرهنگ مشتركي پديد آورده و در واحد خاصي زندگي مي‌كنند» (ساروخاني باقر، 1370 ص135).

مك آريو مي‌نويسد: «خانواده گروهي است داراي روابط جنسي چنان پايا و مشخص كه به توليد مثل و تربيت فرزندان منجر مي‌گردد» (همان منبع 1381 : 135).

خانواده از ديدگاه كاركردگرايان : واحدي است كه تنظيم رفتار جنسي، جايگزين كردن اعضاء، جامعه‌پذيري مراقبت و نگهداري از كودكان، حمايت عاطفي و تعيين جايگاه اجتماعي را به عهده دارد. خانواده در مفهوم اختصاصي آن يك گروه اجتماعي است كه در آن به روابط جنسي زن و مرد مشروعيت داده مي‌شود. توليد مثل به شيوه مشروع امكان‌پذير مي‌گردد. در مقال جامعه، از نظر مراقبت و رشد فرزندان مسئول است. گونه‌هاي خاص مستحكمي از احساسات و عواطف ايجاد و تقويت و بالاخره اينكه يك واحد اقتصادي و حداقل مصرفي است (محسني، منوچهر 1379 : 200).

گفتار دوم: آسیب های خانواده

خانواده بهم ريخته منبع رفتارهاي ضد اجتماعي مي‌باشد زيرا اين تنها محيطي است كه به او تحميل شده است. او در اينجا متولد شده و به ادامه زندگي در همين محيط مجبور مي‌باشد به همين خاطر به آن نام محيط بي چون و چرا يا اجتناب ناپذير داده‌اند. در صورتيكه خانواده هدف از تشكيل خود را به خاموشي بسپارد اهداف و وظايف خود را در فرزند پروري ناديده بگيرد و يا توانايي صحيح برقرار ساختن روابط با ساير افراد خانواده و جامعه و مقابله با مشكلات و مسائل فردي و گروهي را كسب كرده باشد و يا از دست داده باشد و نتواند خود را با تحولات و تغييرات جامعه و محيطش همگام سازد.

و در اين راه علائق فردي، گروهي، عواطف و نيازهاي خود را منكر شود، چهره مقدس خانواده مخدوش مي‌گردد و بالطبع در اين راستا ستيزه‌ها، مجادله‌ها و طردها، تكذيب‌‌‌ها، خواست‌ها و تأييدهاي ناروا در ميان خواهد بود و  والدين كه عهده‌دار ياري دادن، مرارت كردن و اداره نمودن تشكيلات خانواده خود هستند اگر در انجام اين وظايف شكست بخورند ديگر نفوذ واقع بينانه و منطقي خود را در ارتباط با فرزندان از دست خواهند داد.

خانواده براي فرزنداني كه از چنين نعمتي برخوردار نيستند محل شكل گرفتن افكار مختل و ناشايست مي‌گردد و در بعضي از اين خانواده‌ها وضعيت خانواده طوري است كه فرزندان در آن احساس نا امني مي کنند و هميشه نگران آتيه خود هستند اختلافات شديدي كه بين والدين از يك طرف و والدين و فرزندان از سوي ديگر بين خواهران و برادران، بين والدين واقوام در مورد مسائل گوناگون وجود دارد مشكلاتي را براي آنها به وجود مي‌آورند که منجر به مشكلات و انحرافات رفتاري در بين نوجوانان خانواده مي‌شود.

ادامه گفتار دوم: آسيب های خانواده

از نظر مبناي رشد شخصيت ، مهمترين ريشه‌ها را بايد در خانواده و در روابط بين والدين و فرزندان جستجو كرد. كودكان نگرشهاي اجتماعي را نخست از خانوادة مي‌آموزند و ممكن است در پاره‌اي موارد نسبت به بزهكاري نگرشهاي مساعدي در خانوادة كسب كنند. تحقيقات و شواهد زيادي گوياي اين واقعيت است كه در پس بسياري از بزهكاري‌‌‌‌هاي نوجوانان كانون خانواد‌گي ناسالم و متلاشي شده‌اي پنهان است.

بيشتر بزهكاران متعلق به خانواده‌هايي هستند كه در آن از محبت و تفاهم اثر كمي وجود دارد و غالباٌ داراي خانوادةهاي از هم پاشيده ( بر اثر طلاق، مرگ يكي از والدين و يا جدايي آنها به هر علتي) مي‌باشند ( نوابي نژاد 1475 : 113).

خانه‌اي كه اعضاي آن با هم كار و تفريح مي‌كنند و با اتفاق نظر تصميمات مهم مي‌گيرند، بي ترديد كودكان و نوجواناني داراي اعتماد به نفس مي‌پرورند. از سوي ديگر كودكان و نوجواناني كه در خانه‌هاي مملو از سوء ظن و عيب جوئي و تنش، بزرگ مي‌شوند، دريافتن هويت خويش و ايجاد روابط مطلوب با گروه همسالان دچار مشكل خواهند بود، نوجوان متعلق به اين گونه خانه‌‌ها اغلب دچار مشكلات رفتاري شده و به خيابان و گروههاي مختلف از جمله گروه بزهكاران پناه مي‌برد ( همان منبع198).

براي آنكه كودك بتواند به شيوه‌اي سالم و بهنجار رشد و تكامل يابد، نيازهاي شخصيتي، فيزيكي و اجتماعي او بايد در حد معتدل ارضا شود. مشكلات رفتاري،بزهكاري، و ناشادي كودك و نوجوان اساساٌ مربوط به ناكامي در رفع اين نيازهاست. شرايط نامساعد خانوادگي در كودكان و نوجوانان، ايجاد ناكامي و سرانجامي ناسازگاري مي‌كند از جمله اين شرايط. خانوادةهاي از هم پاشيده، طردشدگي، سخت‌گيري و خشونت، آگودگي اعضا خانواده… مي‌‌باشد.

خانوادة به عنوان نخستين پايگاه آموزشي و پرورشي و از اساسي‌ترين عوامل تشكيل شخصيت كودك است. بدون ترديد هر گونه نارسايي و نقص در ساخت خانوادة مي‌تواند از همان طفوليت در رشد و  پرورش كودك  تأثير نامطلوبي داشته باشد به ميزاني كه فضاي خانواده نامناسب و ناسالم باشد، بهداشت رواني فرد نيز به همان نسبت در معرض آسيب قرار مي‌گيرد و صدمات ناشي از چنين محيط ناسالمي در هر يك از دوره‌هاي بعدي رشد به گونه‌اي نامطلوب ظاهر مي‌شود.

جهت مشاهده و دانلود طلاق زوجین قبل و بعد از زندگی مشترک کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود حل اختلاف – ادبیات، پیشینه تحقیق و مبانی نظری حل اختلاف کلیک کنید .

اختلاف خانوادگي:

مشاجرات دائمي ميان پدر و مادر يا ساير افراد خانوادة موجب اختلال تعادل عاطفي فرد مي‌شود و سبب مي‌شوند كه كودك همواره در اضطراب و ترس زندگي كند چه دائماٌ نگران است كه مبادا اين مشاجرات باعث محروميت او از محبت يكي از آنها باشد از طرف ديگر نمي‌داند حق را به كدام يك از آنها بدهد. اگر به هيچ يك توجه نكند مانند آن است كه از محبت هيچ كدام برخوردار نيست پس ناچار مي‌‌كوشد گفته‌هاي يكي از آنها را به اجبار تصديق كند، اما اين انتخاب براي او مشكل است و او را در كشمكش رواني قرار مي‌دهد و اگر به يكي از آنها حق بدهد، بي اختيار نسبت به ديگري بي مهر شده است.

تشنج در محيط خانوادگي منجر به تشويش، فشار رواني، نا امني وميل به ارزيابي جهان به عنوان جاي نا امني و خطرناك در كودكان مي‌شود (شعاري‌نژاد، 1354 : 103). آنچه كه در مورد اختلاف والدين بيشتر جلب توجه مي‌كند، علت اختلاف آنهاست كه مبين نابساماني‌ها و نارسائيهاي موجود در خانوادة مي‌باشد.

گاهي مشكلات خانواده منجر به قهر و حتي ترك يكي از والدين از محيط خانواده مي‌شود. بنابراين ملاحظه مي‌شود كه اختلاف خانوادگي و ناسازگاري زن و شوهر با هم تأثير مستقيم و نامطلوبي بر روي كودكان معصوم گذاشته و غالباٌ آنها را به سوي ارتكاب جرم ويا خودكشي سوق مي‌دهد.

زيرا در خانوادةاي كه تفرقه و جدايي حكومت مي‌كند اگر چه طفل عملاٌ و در ظاهر امر از كانون خانوادگي طرد نشده ولي باطناٌ طفل خود را بي پناه و منزوي حس خواهد كرد، مخصوصاٌ كه در چنين مواقعي اطفال غالباٌ از محبت پدر و يا مادر ويا هر دو محروم شده و بالنتيجه پژمرده و عبوس و بي حوصله مي‌گردد. (شامبياني1375 :199) مشكلي كه در بعضي از خانوادةها به چشم مي‌خورد وجود نوعي طلاق رواني است يعني با اينكه خانواده از نظر رواني و دروني از همديگر جدا نيستند روابط آنها سرد و خشك همراه با تهديد و گاه توبيخ و اهانت است.

و…

جهت مشاهده و دانلود  کیفیت زندگی زناشویی کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود  مبانی نظری شناخت زن کلیک کنید .

تجاوز جنسي عليه زنان

ارزيابي ميزان تجاوز جنسي با هر دقتي بسيار دشوار است. تنها نسبت اندكي از تجاوزات جنسي عملاً به اطلاع پليس مي‌رسد و در آمارها گزارش مي‌شود رقم واقعي ممكن است تا پنج برابر آنچه آمار رسمي نشان مي‌دهند باشد. هر چند كه برآوردها تا اندازه زيادي فرق مي‌كنند. يك بررسي درباره 1236 زن در لندن آشكار ساخت كه از هر شش تن يك تن مورد تجاوز قرار گرفته بودند، از هر پنج تن بقيه يك تن توانسته بود با مبارزه مانع اقدام به تجاوز شود، و نيمي از تجاوزات جنسي يا در خانه خود زن يا در خانه تجاوز كننده رخ داده بود (هال[1]، 1985 :  147 به نقل از گيدنز).

اكثريت زناني كه مورد تجاوز قرار مي‌گيرند يا مي‌خواهند اين واقعه را از ذهن خود بيرون كنند و يا مايل به شركت در آنچه كه مي‌تواند يك فرايند اهانت‌آميز معاينه پزشكي، بازجويي پليس و رسيدگي در دادگاه باشد نيستند. فرايند قانوني اغلب مدت زيادي طول مي‌كشد يا ممكن است قبل از اينكه دادگاه رأي بدهد هجده ماه از وقوع حادثه گذشته باشد.

محاكمه نيز مي‌تواند نگران‌كننده باشد. جريان دادگاه علني است و قرباني بايد با متهم روبه‌رو شود. مردان معمولاً فقط بر اساس شهادت قرباني محكوم نمي‌شوند. بنابراين بايد مدارك تأييد كننده از ديگران كسب شود. مدارك مربوط به اثبات دخول، هويت تجاوز كننده و اين واقعيت كه عمل بدون رضايت زن رخ داده است هم مي‌بايست فراهم گردد.

چنانچه جرم در كوچه يا خيابان تاريكي به وقوع پيوسته باشد، ممكن است مدارك مؤيد هويت حمله كننده به سختي به دست آيد. شايد تصور شود زني كه به تنهايي در شب قدم مي‌زند مي‌خواهد توجه مردان را جلب كند. هرگاه كه تجاوز جنسي رخ دهد، ممكن است از زن درباره تاريخچه روابط جنسي قبلي‌اش پرسش شود، در صورتي كه روابط جنسي گذشته مرد به همين طريق به مسأله مربوط دانسته نمي‌شود. در واقع، محكوميتهاي قبلي به علت تجاوز جنسي يا حمله از سوي متهم نمي‌تواند در موارد تجاوز جنسي ذكر شود (گيدنز، 1278 :201).

[1] – Hall

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های علوم اجتماعی کلیک کنید.

نمونه ای از منابع و ماخذ:

منابع فارسی:

• آزاد ارمكي ، نقي ، بررسي مسائل اجتماعي ايران ، چاپ اول ، تهران : موسسه نشر جهاد ، 1377.
• آقا بخشي ، حبيب الله ، اعتياد و آسيب شناسي خانوادة ، انتشارات : دانش آفرين، 1379 .
• آقا بيگلوئي عباس ، رسول زاده طباطبايي کاظم ، موسوي چلک حسن ، کودک آزاري ، انتشارات : آوند دانش ، 1380.
• ابوينا عمران ، فرحناز ، بررسي تاريخي جرائم جنسي از دوران باستان تا کنون، تهران : انتشارات رنگارنگ ، 1381.
• احدي ، حسن ، بررسي علل اختلالات رفتاري نوجوانان و جوانان با تاکيد بر دزدي و انحرافات جنسي ، تهران : معاونت فرهنگي اجتماعي نخست وزيري ، 1356.
• احمدي احمد ، روانشناسي نوجوانان و جوانان ، نشر نخستين ، چاپ هفتم ، 1377.
• احمدي ، علي اصغر ، تحليلي تربيتي بر روابط دختر و پسر در ايران ، تهران : انجمن اوليا و مربيان جمهوري اسلامي ايران ، 1375.
• اسد بيگي ، حسين ، بزهکاري دختران ، تهران : دفتر آسيب ديدگان اجتماعي سازمان بهزيستي کشور ، 1381.
• اکبر زاده ، علي ، وضعيت روسپيگري در آمريکا ، تهران : دفتر آسيب ديدگان اجتماعي سازمان بهزيستي کشور ، 1381.
• اعزازي ، شهلا ، جامعه شناسي خانوادة با تأکيد بر نقش ، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر ، تهران : انتشارات روشنگران و مطالعات زنان ، 1380.
• اقليما ، مصطفي ، دلايل بازگشت دختران به مراکز نگهداري بهزيستي ، تهران : نشر سازمان بهزيستي کشور ، 1382.
• …
• …

https://ro.uow.edu.au/thss/