ادبیات و مبانی نظری کیفیت سود و تغییرپذیری بازده سهام

ادبیات و مبانی نظری کیفیت سود و تغییرپذیری بازده سهام

ادبیات و مبانی نظری کیفیت سود و تغییرپذیری بازده سهام

فصل دوم: ادبيات و پيشينه­ي تحقيق

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………

2-1- بخش اول : ادبیات و مبانی نظری کیفیت سود ……………………………………………………………..

2-1-1 سود حسابداری…………………………………………………………………………………………………………….

2-1-2 تعاریف مربوط به سود………………………………………………………………………………………………….

2-1-3 سطوح مختلف سود……………………………………………………………………………………………………..

2-1-3-1مفهوم سود در سطح ساختاری………………………………………………………………………………….

2-1-3 -2 مفهوم سود در سطح رفتاری…………………………………………………………………………………..

2-1-3 -3 مفهوم سود در سطح معنایی…………………………………………………………………………………..

2-1-4 – مفهوم سود گزارش شده…………………………………………………………………………………………..

2-1-5 – اهداف گزارشگری سود…………………………………………………………………………………………….

2-1-6 – ظهور نظریی کیفیت سود…………………………………………………………………………………………

2-1- 7-کیفیت سود……………………………………………………………………………………………………………….

2-1-8- اهمیت ارزیابی کیفیت سود……………………………………………………………………………………….

2-1-9 -کیفیت سود برای چه کسانی اهمیت دارد؟………………………………………………………………..

2-1-10-روشهای ارزیابی کیفیت سود…………………………………………………………………………………….

2-1-10-1- مفهوم کیفیت سود مبتنی بر سری زمانی ویژگی های سود…………………………………

2-1-10-2- مفهوم کیفیت سود بر اساس رابطه ی بین سوداقلام تعهدی و وجه نقد………………

2-1-10-3- مفاهیم کیفیت سود براساس ویژگی های چارچوب نظری هیئت استانداردهای
حسابداری مالی………………………………………………………………………………………………………………………..

2-1-10-4- مفاهیم کیفیت سود ناشی از تصمیمات اجرایی……………………………………………………

2-1-11- عناصر تاثیر گذار بر کیفیت سود……………………………………………………………………………..

2-1-11- 1-روش های حسابداری…………………………………………………………………………………………..

2-1-11- 2-قابلیت اعتماد سود………………………………………………………………………………………………

2-1-11-3- براوردهای حسابداری…………………………………………………………………………………………..

2-1-11-4- هزینه های اختیاری…………………………………………………………………………………………….

2-1-11-5- نوع صنعت…………………………………………………………………………………………………………..

2-1-11-6- ویژگی های مالی………………………………………………………………………………………………….

2-1-11-7- عوامل سیاسی……………………………………………………………………………………………………..

2-1-11- 8-سیستم کنترل داخلی………………………………………………………………………………………….

2-1-11- 9-صداقت مدریت……………………………………………………………………………………………………

2-1-11-10- حفظ و نگهداشت سرمایه………………………………………………………………………………….

2-1-12-دیدگاه های مختلف درباره کیفیت سود……………………………………………………………………

2-2-ادبیات و مبانی نظری تغییرپذیری بازده سهام………………………………………………………………….

2-2-1-بازده……………………………………………………………………………………………………………………………

2-2-2 تعریف بازده………………………………………………………………………………………………………………….

2-2-3 بازده تحقق یافته درمقابل بازده مورد انتظار…………………………………………………………………

2-2-4 حداکثر شدن سود هرسهم به عنوان یک معیار…………………………………………………………….

2-2-5 حداکثر شدن قیمت هر سهم به عنوان یک معیار…………………………………………………………

2-2-6 بازده سرمایه گذاری……………………………………………………………………………………………………..

2-2-7 تفاوت در رجحان سهام داران……………………………………………………………………………………….

2-2-8 اجزای بازده………………………………………………………………………………………………………………….

2-2-9 عوامل موثر بر بازدهی…………………………………………………………………………………………………..

2-2-10  روش های محاسبه بازده سهام………………………………………………………………………………….

2-2-11محاسبه بازده کل……………………………………………………………………………………………………….

2-2-12 نوسان پذیری بازده سهام…………………………………………………………………………………………..

2-3- ارتباط بین متغیرهای تحقیق بصورت نظری…………………………………………………………………..

2-4- پیشینه تحقیقات……………………………………………………………………………………………………………

2-4-1  تحقیقات انجام شده در خارج از کشور………………………………………………………………………..

2-4-2 تحقیقات انجام شده در داخل کشور…………………………………………………………………………….

2-6 خلاصه فصل

منابع

فصل دوم:

ادبيـات و پيشـينه تحقيـق

• مقدمه
• بخش اول: ادبیات و مبانی نظری کیفیت سود
• بخش دوم: ادبیات و مبانی نظری تغییرپذیری بازده سهام
• بخش سوم: ارتباط بین متغیرهای تحقیق به صورت نظری
• بخش چهارم: پيشينه تحقيقات
• خلاصه‌ی فصل

مقدمه

از آنجايی که موضوع مورد بحث « بررسی رابطه کیفیت سود و تغییرپذیری بازده سهام در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» در برگيرنده دو بحث مجزای کیفیت سود و تغییرپذیری بازده سهام می باشد بنابراين برای تبيين و تشريح بهتر موضوع فصل حاضر به چهار بخش مجزا به شرح زير طبقه بندی می گردد:

بخش اول

در بخش اول مفاهيم ومبانی نظری وپيشينه موضوع کیفیت سود تشريح وتبيين می گردد . لذا در اين بخش مباحثی به شرح زير مورد بررسی قرار خواهد گرفت :

• سود حسابداري
• تعاريف مربوط به سود
• سطوح مختلف سود
• مفهوم سود گزارش شده
• اهداف گزارشگري سود
• ظهور نظريه کیفیت سود
• کیفیت سود
• اهميت ارزيابي كيفيت سود
• کيفيت سود براي چه کساني اهمیت دارد؟
• روش هاي ارزيابي كيفيت سود
• عناصر تاثيرگذار بر كيفيت سود
• ديدگاه هاي مختلف درباره کيفيت سود

بخش دوم

در بخش دوم مفاهيم ومبانی نظری وپيشينه موضوع تغییرپذیری بازده سهام تشريح وتبيين می گردد . لذا در اين بخش مباحثی به شرح زير مورد بررسی قرار خواهد گرفت :

• بازده
• تعريف بازده
• بازده تحقق یافته در مقابل بازده مورد انتظار
• حداکثر شدن سود هر سهم به عنوان یک معیار
• حداکثر شدن قیمت هر سهم به عنوان یک معیار
• بازده سرمایه گذاری
• تفاوت در رجحان سهامداران
• اجزای بازده
• عوامل موثر بر بازدهي
• روش های محاسبه بازده سهام
• محاسبه بازده کل
• نوسان پذيري بازده سهام

بخش سوم

در بخش سوم ارتباط بین متغیرهای تحقیق به صورت نظری بیان می شود.

بخش چهارم

در بخش چهارم، تحقیقات انجام شده كه مرتبط با موضوع پژوهش مي باشد آورده شده است.

ادبیات و مبانی نظری کیفیت سود

نقش اصلی اطلاعات حسابداری در بازارهای مالی فراهم کردن زمینه­های لازم برای تخصیص بهینه­ی منابع است. در پی رسوایی­های مالی اخیر، اطمینان و اعتماد سرمایه­گذاران به سیستم گزارش­گری مالی ضعیف شده و کیفیت سود به عنوان یک عامل مهم در تعیین اعتبار و قابلیت اعتماد ارقام گزارش شده پدیدار گشت. در نتیجه، تعیین کیفیت اطلاعات حسابداری و نتایج حاصل از آن، مورد علاقه­ی سرمایه­گذاران، مدیران، قانون­گذاران و تدوین­کنندگان استانداردها است. تحلیل­گران مالی، مدیران و سرمایه­گذاران در سال­های اخیر به گزارش سودآوری شرکت­ها توجه زیادی داشته­اند.

مدیران علاقه­مند به حفظ رشد سود هستند زیرا، پاداش آنان اغلب به سود شرکت وابسته است. سود حسابداری و اجزای آن از جمله اطلاعاتی محسوب می­شود که در هنگام تصمیم­گیری توسط افراد در نظر گرفته می­شود. سود حسابداری مبتنی بر ارقام تعهدی از نظر بسیاری از کاربران اطلاعات صورت­های مالی، ابزاری برای سنجش عملکرد شرکت­ها محسوب می شود. منظور از ارزیابی عملکرد شرکت­ها ارزیابی کلی وضعیت مالی و نتایج عملیات برای تصمیم­گیر­ی­های منطقی است.

سهام­داران که مهم­ترین گروه کاربران اطلاعات صورت­های مالی هستند منافع خود را در اطلاعات سود جستجو می­کنند. سود حسابداری نشانه­ای است که موجب تغییر باورها و رفتار سرمایه­گذاران می­شود. کیفیت سود می­تواند در گزارش­گری مالی اطمینان سرمایه­گذاران را در بازارهای مالی تحت تاثیر قرار دهد.

از عوامل مهم مؤثر در کیفیت سود می­توان به روش­های متعدد حسابداری، نارسایی­های موجود در فرآیند برآوردها و پیش بینی­ها، اختیار عمل مدیران و تاثیرپذیری سود از مبانی گزارش­گری و صلاح­دید مدیران اشاره کرد. عبارت کیفیت سود به توانایی مدیران در استفاده از اقلام اختیاری در اندازه­گیری و گزارش­گری سود اشاره دارد. اقلام اختیاری ممکن است شامل انتخاب از بین اصول یا استانداردهای حسابداری و به کارگیری برآوردها و زمان­بندی معاملات برای شناسایی اقلام غیرعادی در سود باشد (دسای و همکاران^[1]، 2009).

در طول سه دهه اخیر بحث کیفیت سود مورد توجه خاص پژوهشگران قرار گرفته و تلاش بر این بوده است که با دست یافتن به یک روش منطقی و معتبر، کیفیت سود مورد ارزیابی قرار گرفته و عوامل تاثیر­گذار بر آن شناسایی شود (همان منبع، 2009).

کیفیت سود زمانی مطرح می­شود که تحلیل­گران مالی تعیین کنند، تا چه میزان سود گزارش شده، منعکس کننده­ی سود واقعی است. برداشت عموم سرمایه­گذاران از مفهوم سود واقعی، سود حاصل از عملیات عادی است که قابل تکرار در سال­های مالی آینده و ایجاد کننده جریان­های نقدی است. مفهوم کیفیت سود به دو ویژگی سودمندی در تصمیم­گیری و ارتباط بین کیفیت سود و سود اقتصادی اشاره                          می­کند.

جهت مشاهده و دانلود ادبیات پیش بینی بهای عوامل تولید توسط مدیران، در زمان انتشار گزارشات کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود کیفیت سود در شرکت های بورسی کلیک کنید .

سود حسابداری

اغلب استفاده كنندگان داده هاي حسابداري بر اين باورند كه سود حسابداري سودمند است و در برگيرنده يك عامل تعيين كننده از شيوه‌هاي عملي، روشهاي اجرايي و الگوهاي تصميم‌گيري مي‌باشد. از آنجايي كه سود حسابداري مبتني بر رويدادهاي واقعي و حقيقي است، اين سود بصورت عيني محاسبه و گزارش مي‌شود. از اينرو اصولاً قابل اتكا است. سود حسابداري از طريق نا ديده انگاشتن  تغيير در ارزشها به صورت معقول متجلي مي‌شود. پنداشته مي‌شود كه سود حسابداري براي اعمال كنترل بويژه در گزارشگري در مورد مباشرت سودمند مي‌باشد (عظیمی، 1390).

طبق بيانيه شماره 1 مفاهيم حسابداري هيات استانداردهاي حسابداري مالي استفاده كنندگان صورتهاي مالي، از سود استفاده‌هاي گوناگون مي‌كنند. آنها مي‌توانند:

الف) عملكرد مديريت را ارزيابي كنند.

ب) توان سودآوري شركتها را در طي يك افق طولاني مدت ارزيابي مي‌كنند.

ج) سودهاي آتي را پيش بینی كنند.

د) مخاطرات سرمايه‌گذاري در شركت يا اعتبار دهي به آن را برآورد كنند (عظیمی، 1390).

تعاريف مربوط به سود

آدام اسميت، اقتصاددان مشهور اسکاتلندي، نخستين كسي بود که سود را اين گونه تعريف کرد«سود مبلغي است که مصرف آن آسيبي به سرمايه وارد نمي آورد».

فيشر(اقتصاددان)، سود را به عنوان مجموعه اي از رويدادها با وضعيت هاي مختلف از قبيل لذت ناشي از سود ذهني سود واقعي و سود پولي تعريف نمود.

هيأت اصول حسابداري امریکا نيز تعريف زير را ارائه داده است:

«سود (زيان) خالص، مازاد(کسري) درآمد بر هزينه در يک دوره حسابداري است»

کميته واژه شناسی در امریکا (1955) سود را به صورت زير تعريف نموده است.

«سود، مبلغي است که از کسر بهاي تمام شده کالاي فروش رفته، ساير هزينه ها، زيانهاي غير عملياتي يا درآمدهاي عملياتي حاصل مي شود.

هيأت استانداردهاي حسابداري مالي امریکا در 1980 سود را به صورت زير تعريف نموده است:

«سود جامع تغيير در خالص داراييها يک واحد انتفاعي طي يک دوره، بر اثر معاملات و ساير رويدادها و شرايطي است که منشأ آنها مالکان نباشند.»

«سود خالص عبارتست از مازاد درآمد هزينه هاي يک دوره که در نتيجه فعاليتهاي انتفاعي يک واحد تجاري ايجاد و سبب افزايش خالص حقوق صاحبان سهام شده و طبق اصول مورد قبول حسابداري شناسايي و اندازه گيري مي شود ( عالی ور، 1383).

سود جامع مفهومي گسترده تر از سود خالص است زيرا موارد زير را نيز در برمي گيرد:

«برخي از تغييرات ديگر در داراييهاي خالصي که طي دوره مالي شناسايي شده است مانند تغيير ارزش بازار سرمايه گذاري در اوراق بهادار(سهام) که به عنوان دارايي غيرجاري طبقه بندي
شده اند يا تعديل مربوط به تبديل پولهاي خارجي، سود خالص از سوي ديگر، شامل اقلامي نيز هست که ماهيت جاري ندارد.» (هیات تدوین‌ استانداردهای حسابداری، نشريه 113، 1376).

سود اقتصادي براي اولين بار توسط آدام اسميت تعريف شد، وي سود را مبلغي تعريف كرد كه مي توان به مصرف رساند، بدون اينكه سرمايه اوليه كاهش يابد. بعدها اقتصاد دان ديگري به نام هيكس 1939 اين تعريف را بسط داده و سود را مبلغي تعريف كرد كه شخص مي تواند طي يك دوره مصرف كند و در آخر دوره داراي همان رفاهي باشد كه در اول دوره داشته است.كيفيت سود نيز عبارت از اين است كه سود حسابداري تا چه حد سود مورد نظر هيكس را صادقانه ارائه مي دهد (جعفريان، جعفري، 18).

جهت مشاهده و دانلود ادبیات و مبانی نظری نقدشوندگی (نقدشوندگی سهام در شرکت های بورسی) کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود صندوق های سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران کلیک کنید .

 سطوح مختلف سود

اهداف متفاوت گزارشگري سود به تعاريف متفاوتي از سود، اشاره دارد و نيز مخاطبان متفاوتي را مورد خطاب قرار داده است تعاريف و مفاهيم سود را مي توان در سه سطح، بررسي کرد (شباهنگ، 1382).

الف) مفهوم سود در سطح ساختاري¹

ب) مفهوم سود در سطح رفتاري²

ج) مفهوم سود در سطح معنايي³

مفهوم سود در سطح ساختاري

در اين سطح، سود براساس يکسري قوانين که عمدتا با پديده هاي دنياي واقعي يا انعکاس رفتاري بي ارتباط هستند، تعريف مي شود در اين سطح از اصطلاحاتي همانند هزينه، فرض تطابق و … استفاده مي شود که مفاهيم مشابه و ملموس در دنياي واقعي ندارد و به ناچار بايد آنها را با قواعد صريح و دقيق تعريف کرد يعني سود حسابداري در اين سطح، خلاصه اي از اقلام مثبت و منفي است که بعضي از آنها مفهوم تفسيري ندارند ولو اين که براي سرمايه گذاران، حاوي اطلاعات باشند.

مفهوم سود در سطح رفتاري

در اين سطح، سود از طريق شيوه استفاده کننندگان(سرمايه گذاران)، صرف نظر از نحوه اندازه گيري سود و مقصود آن تعيين مي شود. همچنين در اين سطح، سود به عنوان معياري براي پيش بيني سرمايه گذاران و اعتباردهندگان نسبت به ارزيابي آينده واحد اقتصادي، واکنش هاي بازار و قيمت اوراق بهادار نسبت به گزارشگري سود، تصميم هاي مربوط به هزينه هاي سرمايه اي توسط مديران و واکنش هاي بازخوردي حسابداران و مديران نظير مديريت و هموار سازي سود، مورد توجه قرار مي گيرد. در تحقيق حاضر تاکيد بر مفهوم سود در اين سطح مي باشد.

مفهوم سود در سطح معنایی

در اين سطح، سود از طريق تاکيد بر وقايع اقتصادي تعريف مي شود. دو مفهوم اقتصادي در اين سطح براي سود وجود دارد. اين دو مفهوم اقتصادي شامل تغيير سطح رفاه و حداکثر کردن سود مي باشد.

[1]  -Desai and et al

1– Syntactic

2– Pragmatic

3– Sematntic

کیفیت سود

كيفيت سود و اينكه معناي اين اصطلاح چيست، مورد توجه و علاقه مديران، حسابداران، تحليلگران مالي، مراجع تدوين كننده استانداردهاي حسابداري و ساير استفاده كنندگان صورتهاي مالي است. مديريت به اين دليل به موضوع علاقمند است كه در تجزيه و تحليل­هاي مديريتي خود، نياز به دانستن دلائل تغيير در اقلام درآمدها و هزينه­هائي كه بر كيفيت سود تاثير مي­گذارند، داشته و آنها را مورد بحث قرار مي­دهند. دليل ديگر كه مديريت به اين موضوع علاقمند است، اين است كه كيفيت سود يك بنگاه اقتصادي مورد توجه بازار قرار دارد و در تعيين قيمت سهام مي­تواند يكي از عوامل موثر باشد (محمدی، 1388).

توجه به موضوع كيفيت سود به طور وسيعي در هر دو حرفه حسابداري و مديريت سرمايه گذاري مورد بحث قرارگرفته است. در اين زمينه در متون حسابداري، مديريت مالي، مديريت سرمايه گذاري، دستورالعملها و مقررات بورس اوراق بهادار، گزارش هاي كارگزاران بورس به طور مستقيم و يا غيرمستقيم اشاراتي به اين موضوع شده است. توجه حرفه حسابداري بر محور اين هدف استوار است كه سود خالص گزارش شده، عملكرد عملياتي واحد تجاري را به طور منصفانه منعكس نمايد، ليكن كاربرد سود گزارش شده در علوم ديگر به منظور تحقق اهداف خاص ديگري است ( قائمی و همکاران، 1387،73).

فرانسيس و ديگران (2003) فرض كردند كه كيفيت سود توسط سرمايه گذاران به عنوان يك متغير اساسي براي ارزيابي اطلاعات ناشي از الگوهاي سود مورد استفاده قرار مي گيرد . بنابراين كيفيت سود، مورد توجه سرمايه گذاران فعلي و آتي است .

اما واژه كيفيت سود به تنهايي مفهوم مهمي ندارد و با تفاسير مختلفي مورد استفاده قرار  مي گيرد و مفهوم نسبتاً مبهمي است و تعاريف مختلفي از كيفيت سود به عمل آمده است . برخي از اين تعاريف مربوط به پايداري سود^[1] (ويژگيهاي سري زماني سود) مي شود و پايداري بدين مفهوم است كه واحد تجاري در دوره اي بلند مدت مي تواند سود خود را حفظ كند . به عبارت ديگر سود دوره جاري، نشانه خوبي براي سود دوره هاي آتي است .ساير تعاريف به ارائه بيان صادقانه معاملات و رويدادهاي اقتصادي مي پردازند . با اين حال، برخي از محققان به ارتباط بين اقلام تعهدي و جريانهاي نقدي پرداخته اند.

شيپرو وينسنت (2003) كيفيت سود را با توجه به سود مورد نظر هيكس بررسي و كيفيت سود را ميزان توانايي سود در بيان صادقانه، سود اقتصادي مورد نظر هيكس تعريف كرده اند . واژه بيان صادقانه عبارتست از «تطابق بين يك اندازه يا توصيف پديده اي است كه به نظر نشان دهنده آن مي باشد» (شامی زاده، 1390).

[1] – Persistence of Earnings

جهت مشاهده و دانلود پیش بینی سود در شركت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود ادبیات و مبانی نظری و پیشینه تحقیق مالکیت چیست و ترتیب مالکیت در شرکت های بورسی کلیک کنید .

 ادبیات و مبانی نظری تغییرپذیری بازده سهام

بازده

همانطور که ميدانيم هدف سرمايه گذاران حداکثرکردن بازده مورد انتظاراست. بازده در فرآيند سرمايه گذاری نيروی محرکی است که ايجاد انگيزه می کند و پاداشی برای سرمايه گذاران محسوب می شود. بازده سهام يکی از فاکتورهای مهم در انتخاب بهترين سرمايه گذاری است. يک ارزيابی از بازده تنها راه منطقی

( قبل از ارزيابی ريسک) است که سرمايه گذاران می توانند برای مقايسه سرمايه گذاری های جايگزين و متفاوت از هم انجام دهند. برای درک بهتر عملکرد سرمايه گذاریاندازه گيری بازده واقعی( مربوط به گذشته) لازم است. مخصوصا اينکه بررسی بازده مربوط به گذشته درتخمين و پيش بينی بازده های آتی نقش زيادی دارد (ربيعی، 1383).

 تعريف بازده

بازده عبارت است از نسبت كل عايدي(ضرر) حاصل از سرمايه گذاري در يك دوره معين به سرمايه اي كه براي بدست آوردن اين عايدي در ابتداي دوره مصرف گرديده است. بازده سهام شامل تغيير در اصل سرمايه ( تغيير قيمت سهام) و سود نقدي دريافتي مي باشد. براي محاسبه بازده سهام شركتهاي مورد بررسي  فاكتورهاي افزايش سرمايه بايستي مد نظر قرار گيرند (همان منبع،1383).

 نوسان پذيری بازده سهام

نوسان پذيري بازده سهام، يكي از موضوع­هاي بحث برانگيز مالي است كه در سالهاي اخير مورد توجه محققان بازار سرمايه در بازارهاي نوظهور قرار گرفته است. دليل اين گرايش به ارتباط بين نوسان پذيري قيمت و به تبع آن بازده و تأثير آن بر عملكرد بخش مالي و همچنين كل اقتصاد برمي گردد.

از طرف ديگر، فايده مندي مطالعه نوسان پذيري بازده سهام از طرف سرمايه­گذاران از اين جهت است كه آنها نوسان پذيري بازده سهام را به عنوان معياري از ريسك در نظر مي گيرند و همچنين خطي مشي­گذاران بازار سرمايه مي توانند از اين معيار به عنوان ابزاري براي اندازه گيري ميزان آسيب­پذيري بازار سهام استفاده نمايند.

از اين رو، مطالعه و بررسي عوامل مؤثر بر نوسان پذيري بازده سهام مي تواند در اتخاذ بسياري از تصميات بازار سرمايه مفيد و راه گشا بوده، نتيجه آن براي فعالان بورس اعم از نهادهاي مالي، مديران شركت ها، ناظران سيستم­هاي اقتصادي و سرمايه­گذاران عادي قابل استفاده باشد (فخاري و طاهري، 1389). در این تحقیق نوسانات بازده سهام عبارت است از واریانس بازده سهام حاصل از بازده های ماهانه در طول یکسال مالی.

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های حسابداری کلیک کنید

https://ung.edu/

نمونه ای از منابع فارسي