مالیات – ادبیات ، چهارچوب نظری و پیشینه پژوهش مالیات

  مالیات

مبانی نظری مالیات

1-14) تعریف اصطلاحات

فصل دوم:چهارچوب نظری وپیشینه پژوهش

گفتار اول:تاریخچه اصلاحات انجام گرفته در قانون مالیات در جهان وایران

2-1) مقدمه ………………………………………………………………………………………..

2-2)نگاهی گذرا به اصلاحات مالیاتی در جهان…………………………………………

2-3)تاریخچه اصلاحات مالياتی در ایران …………………………………………………

گفتار دوم:مبانی نظری مالیات

2-4)مبانی نظری مالیات ………………………………………………………………………….

2-4-1)مفاهیم ماليات  …………………………………………………………………………….

2-4-2) اهداف وضع مالياتها ……………………………………………………………………

2-4-3)عدالت مالياتی ……………………………………………………………………………

2-4-4)سیستم مالياتی و اجزای آن  ………………………………………………………….

2-4-5)اصول سيستم مالیاتی مطلوب ………………………………………………………..

2-4-6)اصول جديد ماليات ……………………………………………………………………..

2-4-7)وقفه های زمانی وصول ماليات ……………………………………………………..

2-5)طبقه بندی نظام مالياتی در ایران ………………………………………………………..

2-6)مالیات بر درآمد ………………………………………………………………………………

2-6-1)تاریخچه مالیات بر درآمد …………………………………………………………….

2-6-2)بررسی تطبیقی مالیات بر درآمد شرکتها در چند کشور ……………………

گفتار سوم:

مبانی نظری سرمایه گذاری  و شیوه های تامین مالی

2-7) سرمایه گذاری ………………………………………………………………………………..

2-7-1)عوامل موثر بر سرمایه گذاری ………………………………………………………..

2-7-2) مالیات بر شرکتها وتشویق سرمایه گذاری ………………………………………

2-8) منابع مالي واحدهاي اقتصادي و فرآيند تامين مالي  …………………………….

2-9)ابزارهای مالی(شیو های تامین مالی) …………………………………………………..

2-9-1) روشهای مختلف تامین مالی …………………………………………………………

2-10)مالیات و حسابداری ……………………………………………………………………….

گفتار چهارم:پیشینه پژوهش

2-11)پیشینه پژوهش   ……………………………………………………………………………..

2-11-1)تحقیقات انجام شده خارجی  ……………………………………………………….

2-11-2)تحقیقات انجام شده در ایران ………………………………………………………

منابع

ي

گفتار دوم

مبانی نظری مالیات

مفاهیم ماليات

اولین مرحله درتوسعه وگسترش دانش، تشخیص مفاهیم نظری و تجربی است. ابهام در گسترش دانش،ناشی از از به کاربردن این مفاهیم به صورت غلط است. ممکن است مفاهیم یا گزاره های یکسان برای افراد مختلف معانی متفاوتی داشته باشند لذا افراد برای ایجاد ارتباط یا انتقال می بایست از مفاهیم دقیق و روشن استفاده شود و برداشت یکسان از مفاهیم نیاز به تعریف دارد.براي اينكه تعريف يك مفهوم جامع باشد بايد دو ويژگي داشته باشد:

-تعريف بايد طوري باشد كه فضاي مفهوم به طورپايدار تثبيت شود تا همه افراد، از آن مفهوم فقط يك مطلب را بفهمندو امكان تغيير مفهوم وتعبير گوناكون از آن وجود نداشته باشد.

– تعريف بايد به گونه اي دقيق باشد كه بتوان آن مفهوم را به سادگي بررسي نمود. بدين معني كه صفات واصطلاحات به كار رفته برا ي تعريف يك موضوع ،خود داراي فضاي مفهومي مشخص وصريحي باشند.

کنفوسیوس در ارتباط با مفاهیم می گوید: اگر من فرمانروای جهان بودم اولین کاری که  می کردم تثبیت معنی و مفهوم واژه ها بود ، زیرا تعریف واژه مقدمه عمل است )خاکی ، 1382، 34).

بنابراین از آنجایی که مفهوم مالیات در موضوع مورد پژوهش اهمیت ویژه ای را دارا می باشد لذا تعریف این واژه از دیدگاه صاحبنظران ارائه می گردد:

• ماليات عبارت است از وجوهي كه دولت به اختيار و بدون استرداد به صورت بلاعوض از مودي بر اساس قدرت پرداخت وي براي تامين مخارج عمومي وصول مي كند..
• به گفته کاستون[1] اقتصاددان کلاسیک مالیات عبارتست از یک نوع پرداخت و تادیه مالی که در نتیجه الزام قانونی از نظر تامین مخارج دولت بلاعوض بوسیله مردم انجام می شود.
• به گفته فتسکیو[2] درآمد دولت جزئی از دارایی هر یک از اعضای یک جامعه می باشد که به منظور حفظ بقیه دارایی خودبه سیستم حاکم می پردازد.
• دانشمند فرانسوی به نام آبلیو[3]، مالیات را بهای انجام خدماتی که از طرف دولت شده یا می شود دانسته است.
• به عقیده کوس[4]، مالیات عبارتست از وجوهی که هیات حاکم به موجب اصل تعاون ملی و به منظور تامین هزینه های دوائر دولتی و پرداخت بدهی های عمومی از پرداخت کننده مالیات مطالبه   می نماید.
• از دیدگاه پروفسور ماسگریو[5]، ماليات قسمتی از درآمد یا دارایی افراد است که به منظور پرداخت مخارج عمومی یا اجرایی سیاست های مالی در راستای حفظ منافع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور به موجب قوانین و به وسیله اهرمهای اداری و اجرایی دولت وصول می شود.
• ماليات يك برداشت قهري از درآمد و دارايي اشخاص به منطور تامين هزينه هاي عمومي است (قديري اصل،1373، 16).
• عده ای از صاحبنظران مالیات را اصل مبلغی می دانند که دولت از اشخاص، شرکت ها وموسسات بر طبق قانون برای تقویت عمومی حکومت و تامین مخارج عامه می گیرد.
• ماليات یک نوع هزینه اجتماعی است که شرکت ها و اشخاص حقیقی در قبال استفاده از خدمات رفاهی اجتماعی می بایست پرداخت کنند.
• ماليات بهایی است که اشخاص حقیقی و حقوقی بابت تمدن کشور خود به دولت پرداخت می کند.
• سازمان همکاری و توسعه اقتصادی(OECD)[6] یک تعریف عملی از مالیات به دست آورده و آن را پرداختی الزامی و بلاعوض می داند. مالیات ممکن است به شخص، موسسه دارایی و غیره تعلق گیرد. تعریف مذکور، حقوق پرداختی در ازای استفاده و همچنین جریمه های مالیاتی را در بر نمی گیرد،اما پرداختیهای تامین اجتماعی را شامل می شود (دكتر توكل،  1379، 276).

درپایان تعریف دیگری از ماليات با توجه به اوضاع و احوال اقتصادی جوامع در حال حاضر که کم و بیش مورد تایید قریب به اتفاق دست اندرکاران امور مالی می باشد به شرح زیر از نظر می گذرد:

به موجب اصل تعاون ملی و برابر قوانین ومقررات مصوب هریک از افراد یک کشور موظف است به منظور تامین مخارج عمومی مملکت و حفظ منابع اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بر حسب توانایی و استطاعت مالی خود سهمی از درآمد و یا دارایی خویش را به خزانه دولت بپردازد.

از تعریفهای ارئه شده در فوق چنین استنباط می گردد که:

• مالیات برای پرداخت مخارج عمومی است:هدف اصلی مخارج عمومی رسیدن به اصل حد مزاج (اصلS.A)[7] یا اصل حداکثر رفاه کل جامعه است.
• مالیات برای اجرای سیاست گذاری مالی است:اجرای سیاست گذاری دارای سه دسته اثر مهم بوده که عبارتند از:

آثار اقتصادی اجرای سیاست گذاری مالی در چارچوب محدودیت مصرف کالای بخصوص، حمایت از یک صنعت بخصوص و حمایت از صنایع داخلی مطرح است.

آثار اجتماعی اجرای سیاست گذاری مالی، رسیدن به اهداف اجتماعی و پیش بینی شده در قانون اساسی هر کشور منعکس در برنامه های میان مدت و دراز مدت توسعه اقتصادی و اجتماعی آن است.

آثار سیاسی سیاست گذاری مالی رسیدن به اهداف سیاسی پیش بینی شده در قانون اساسی هر کشور است.

• این پرداخت براساس قانون بوده و الزام قانونی دارد:لذا هر کشور با توجه به نوع حکومت و نظام اقتصادی، اجتماعی و سیاسی خود به نحوی موارد فوق را در وضع قوانین مالیاتی خود مورد نظر است. ) توکل، 1379، 376(.

جهت مشاهده و دانلود مالیات (فایل اول) – مبانی نظری و مروری بر پیشینه تحقیق مالیات کلیک کنید .

 اهداف وضع مالياتها

توزيع دوباره درآمدها

عملكرد غيرمتعادل سيستم هاي پيشرفته ،روابط متقابل عوامل اقتصادي را مختل كرده ،جامعه را به دو قطب فقير وغني تفكيك نموده ونوعي ناهمگوني ميان اقشار مختلف پديد مي آورد. اين عدم توازن اجتماعي در نظام سرمايه داري يا شبيه سرمايه داري به صورت حادتري ظاهر مي شود. راه حلي كه اقتصاددانان در اين رابطه پيشنهاد مي كنندتوزيع دوباره درآمدها و ثروت ها مي باشد.

اين مهم از طريق كمكهاي بلاعوض نقدي وغيرنقدي،پرداخت سوبسيد وارائه خدمات عمومي رايگان يا ارزان صورت مي گيرد. منابع مالي اين گونه تسهيلات،ممكن است ماليات هايي باشد كه در بهترين وجه خود ،از ثروتمندان جامعه اخذ مي شود. پرداخت ماليات ها بوسيله اقشار پردرآمد و توزيع آن ميان گروههاي درآمدي پايين مي تواند شكاف درآمدي ميان اقشار را تا حدودي جبران كند. اگرچه توزيع دوباره درآمدها درمان قطعي اين عارضه نيست وتنها مي تواند درحكم يك مسكن براي مدت كوتاهي موثر باشد (گورچين قلعه، 1384،  39).

 ايجاد توازن در دخل وخرج دولت

يكي از وظايف ماليات ها، تامين هزينه هاي جاري دولت دروهله اول وپشتيباني از طرحهاي عمراني در مراحل بعدي است. اقتصاددانان در بحث تعادل بودجه براين نكته تاكيد دارند كه وجود كسري مداوم بودجه ،يعني فزوني مخارج بر دريافتي هاي دولت مي تواند عواقب وخيمي را براي اقتصاد به وجود آورد. كسري بودجه با افزايش تقاضاي بازار ونقدينگي درجامعه،زمينه بروز فشارهاي تورمي را پديد مي آورد،وجود كسري به ويژه در بودجه جاري دولت مشكل ساز است،زيرا در مقابل هزينه هاي جاري انجام شده كالايي توليد نمي شود تا جوابگوي تقاضاي انساني بوجود آمده باشد اما چنانچه از پشتيباني منابع مالي دست كم به ميزان تامين هزينه هاي جاري بهره مند باشد، تاحدود زيادي از بروز كسري بودجه جلوگيري كرده است. به همين دليل مالياتها در زمينه جلوگيري از كسري بودجه و ايجاد تعادل وتوازن در دخل وخرج دولت نقش اساسي را بر عهده دارند(گورچين قلعه، 1384،40).

 ابزار سياست گذاري هدايتي

همانطور كه ماليات ابرازي براي محو قله هاي ثروت و حذف شكاف درآمد ميان فقير وغني جامعه است،همچنين مي تواند ابزاري براي ايجاد توازن ميان بخشهاي اقتصادي باشد. رشد موزون بخشهاي مختلف اقتصادي و جلوگيري از عدم تمركز امكانات در مناطق خاص ،از جمله اهدافي است كه اقتصاد هر كشور دنبال مي كند. توفيق در اين زمينه باعث مي شود امكانات ومنابع را براي فعاليتهاي اقتصادي در بخشهاي مختلف به طور يكسان و عادلانه اي فراهم كنند. نمونه اي از رشد نامناسب بخشهاي اقتصادي ،رشد بي رويه بخش خدمات قبل از توسعه متناسب بخش توليد جامعه است، كه مي تواند باعث عقب افتادگي وعدم توسعه مناطق محروم ودورافتاده شود.

راه حلي كه صاحبنظران اقتصادي در اين زمينه ارائه مي كنند عبارت است از وضع مالياتهاي سنگين به امور غيرتوليدي وبرقراري معافيت هاي مالياتي در رشته هاي توليدي خاص يا اعطاي امتياز به واحدهاي متمركز در مناطق محروم . بدين ترتيب با بكارگيري ماليات به عنوان ابزار سياست گذاري مي توان سودآوري فعاليتهاي اقتصادي را به نحوي تغيير داد كه فعاليتهاي توليدي دررشته هاي مورد نظر توسعه يابند (گرجي،1380،  45).

عدالت مالیاتی

عدالت یک مفهوم ارزشی است وبراساس قضاوت ها ومعیارهای مختلف ارزشی به  صورت های متفاوت تعبیر و تفسیر می گردد.صاحبنظران معتقدند که مفهوم عدالت نتیجه تفکر و رضایت اجتماعی است و دو نوع تعبیر و تفسیر از این مفهوم وجود دارد:

• عدالت افقی
• عدالت عمودی

مالیات بندی بر طبق توانایی پرداخت مقرر می دارد که افراد با ظرفیت های یکسان، پرداخت یکسان وافراد با توانایی بیشتر، پرداخت بیشتری انجام دهند به حالت اول عدالت افقی و به حالت دوم عدالت عمودی اطلاق می گردد.

قاعده عدالت افقی صرفاً اصل پایداری عدالت را تحت قانون اعمال می کند.به عنوان مثال در مالیات بر درآمد، افراد با درآمد یکسان باید مالیات یکسانی پرداخت نمایند. قاعده عدالت عمودی نیز در انطباق با رفتار برابر است. اما براین پایه استدلالی است که افراد با توانایی مختلف اگر قرار باشد بار یکسانی به دوش کشند باید به مقدار متفاوت مالیات بپردازند. با توجه به توضیحات داده شده هر دو قاعده عدالت از اصل رفتار برابر، تبعیت می کنند و هیچ کدام از آنها نسبت به دیگری اساسی تر نیست.

[1]. Caston

[2]. Fetiskiu

[3]. Abliu

[4]. Caos

[5]. Masgeriu

[6]. Orgenization Economic Cooperation Development.

[7].Maximum Socail Advantage.

 مالیات بر درآمد

مالیاتی است که بر درآمد مالی اشخاص، شرکت ها و یا دیگر شخصیتهای قانونی وضع   می شود. نظام مالیات بر درآمد در کشورهای مختلف، متفاوت می باشد که این اختلافات       می تواند تا حدود زیادی به عوامل زیر بستگی داشته باشد:

الف) درآمد مشمول مالیات

آن قسمت از درآمدي كه در هر مورد براي محاسبه ماليات قابل پرداخت و ملاك عمل قرار مي گيرد، درآمد مشمول ماليات مي گويند. بسیاری از درآمدها در بعضی از کشورها مشمول مالیات می شوند در صورتی که همان درآمد در کشورهای دیگر معاف از مالیات می باشند.

ب)نرخ های مالیاتی

درصدی که به عنوان مالیات از درآمد مشمول مالیات کسر می شود نرخ مالیاتی گویند. نرخ های مالیاتی ممکن است برای درآمدهای شبیه به هم در کشور های مختلف، متفاوت باشد. مثلاً نرخ مالیات بر حقوق در کشور x برابر با 10 درصد باشد در صورتی که در کشور Y برابر با 15 درصد می باشد.

ج)زمان شناسایی درآمد های مختلف

زمان شناسایی هم ممکن است برای درآمدهای شبیه به هم در کشور های مختلف، متفاوت باشد.مثلاً سودهای سرمایه ای در بعضی از کشورها در زمان فروش ودر بعضی دیگر به هنگام افزایش سرمایه مشمول مالیات می شوند.

د)نحوه شناسایی

نحوه شناسایی درآمدها نیز ممکن است متفاوت باشد. بسیاری از درآمدها، همچون       بهره مربوط به پس انداز در بانک ها ممکن است در بعضی سیستمهای مالیاتی به عنوان درآمدهای شخصی(شبیه دستمزد) یا سود تحقق یافته(شبیه فروش سهام) در نظر گرفته شود و در بعضی سیستم ها،حتی ممکن است همان درآمد به عنوان درآمد غیر مترقبه شناسایی می شود. به همین دلیل ممکن است این نوع درآمدها در کشورهای مختلف، در طبقات مختلف مالیاتی قرار گیرند.

ه)نظام مالیاتی

نظام مالیاتی که در کشورهای مختلف وجود دارند ممکن است تصاعدی، نزولی و یا ثابت باشد.نظام مالیات تصاعدی متناسب با فزونی مقدار درآمد افزایش می یابد.مثلاً درآمد های کمتر از10000 دلار مشمول نرخ مالیاتی 5 درصد، درآمدهای بیشتر از 10000 دلار ، 10 درصد و درآمدهای خیلی بالاتر 20 درصد مشمول مالیات می شوند.

درنظام مالياتی نزولی ، نرخ های مالياتی با افزایش ماخذ درآمدی کاهش می یابند و ممکن است تا سقف معینی از درآمدها، مشمول ماليات شوند و درآمدهای بالاتر از آن، معاف از ماليات می باشند. نظام مالياتی با نرخ ثابت، نرخ یکنواختی را برای کل درآمدها در نظر می گیرد یعنی درآمد به هر میزان، مشمول یک نرخ ثابت می شوند[1](www.wikipedia.com).

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های حسابداری کلیک کنید

نمونه ای از منابع جهت مطالعه بیشتر

• ارشدی ،علی(1377) اثر سرمایه گذاری بر رشد اقتصادی،پایان نامه کارشناسی ارشد ،دانشگاه شهید بهشتی .
• امامي ،علیرضا(1383)” واژه مالیات “، ص 12.
• اميدوارخرم،علي (1386) ” بررسي تاثير كاهش نرخ ماليات بر رفتار مالياتي موديان اشخاص حقوقي” ، پايان نامه كارشناسي ارشد حسابداري،دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي.
• برارنیا ادبی، قربان(1383) ” بررسی عوامل موثر بر سیاست سود تقسیمی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران” ،پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت، دانشگاه مازندران.
• بهبودیان، جواد،(1383) آمار واحتمال مقدماتی ،چاپ بیست ویکم،ص45.
• پژویان ، جمشید(1373) ” اقتصاد بخش عمومی ماليات ها”، موسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس ،ص46.
• پژوهشکده صنعتگر (1380) ماليات واختلال در فعالیت های اقتصادی ،نشریه فرهنگ بام ایران .
• پورمقيم ، سيد جواد(1369) اقتصاد بخش عمومي، تهران،نشرني،ص 170.
• تدوین شده تحت نظر sunmolyons( 1379)ترجمه دکتر محمد توکل،فرهنگ توصیفی اصطلاحات بین المللی ماليات،ناشردانشکده امور اقتصادی ، ،صفحه
• تودارو،مايكل(1366) توسعه اقتصادي در جهان سوم،ترجمه دكتر غلامعلي فرجادي وحميد سهرابي ،تهران ،وزارت برنامه وبودجه،ص 747.
• …
• …

https://ung.edu/