سمپاش ها و نازل آن ها در کشاورزی

آشنایی با سمپاش ها 8

2-1 تقسیم‌بندی سمپاش  ها 8

2-1-1 سم‌پاش‌های دستی.. 9

2-1-2 سم‌پاش‌های پشتی بدون موتور. 9

2-1-2-1 سم‌پاش پشتي با فشار متناوب (كتابي) 9

2-1-2-2 سم‌پاش پشتي با فشار دائم (استوانه‌اي) 10

2-1-3 سم‌پاش‌های پشتی موتوری.. 10

2-1-4 سم‌پاش‌های موتوری زنبه‌ای و چرخ‌دار موتوری.. 10

2-1-5 سم‌پاش‌های پشت‌تراکتوری.. 11

2-1-6 تریلر‌های سم‌پاش یا سم‌پاش‌های چرخ‌دار. 12

2-2 سم‌پاش‌های پشت‌تراکتوری بوم‌دار. 12

2-2-1 کاربرد سم‌پاش پشت‌تراکتوری بوم‌دار و کالیبراسیون آن. 19

2-2-2 عوامل موثر در کالیبراسیون یک سم‌پاش…. 20

2-2-3 سرویس و نگه‌داری سمپاش 400 لیتری پشت‌تراکتوری بوم‌دار. 22

2-3 نازل. 23

2-3-1 ساختمان نازل. 24

2-3-1-1 بدنه نازل. 24

2-3-1-2 درپوش نازل. 24

2-3-1-3 صافی نازل. 25

2-3-1-4 نوک نازل. 25

2-3-2 انواع نازل. 25

2-3-2-1 نازل سوزنی مارپیچ‌دار. 25

2-3-2-2 نازل بدون سوزن. 25

2-3-2-3 نازل شیاری.. 25

2-3-2-4 نازل مخروط‌پاش توپر. 26

2-3-2-5 نازل مخروط‌پاش تو‌خالی.. 26

2-3-2-6 نازل سیلابی.. 26

2-3-2-7 نازل تخت (یکنواخت) 26

2-3-2-8 نازل بادبزنی.. 26

2-3-2-9 نازل تی‌جت… 27

2-4 نازل‌ها و انتخاب نوع نوک آن‌ها 27

2-4-1 انتخاب نوک… 28

2-4-1-1 نوک بادبزنی مسطح.. 28

2-4-1-2 نوک یکنواخت… 29

2-4-1-3 نوک مخروط توخالی.. 29

2-4-1-4 نوک بارانی.. 29

2-4-1-5 نازل‌های نامتقارن و بدون بوم. 30

2-4-1-6 نوک‌های جریان پیوسته. 31

2-5 مروری بر تحقیقات گذشته. 31

منابع

سمپاش کشاورزی چیست؟

آشنایی با سمپاش ها

“سمپاش ها به شکل‌ها و ابعاد مختلف ساخته می‌‌شوند. در سطوح کوچک از سمپاش های دستی، استوانه‌ای و پشتی غیر‌موتوری استفاده می‌شود.

در زراعت‌های وسیع و باغات، از انواع سمپاش های موتوری (اتومایزر و لانسی)، چرخ‌دار، تراکتوری و یا از هواپیمای سمپاش استفاده می‌شود.

 تقسیم‌بندی سمپاش ها

سمپاش ها به دو دسته محلول‌پاش‌ها و گردپاش‌ها تقسیم می‌شوند. هر کدام از این دو دسته خود می‌تواند در انواع مهم زیر طبقه‌بندی شوند.

1- سم‌پاش های دستی

2- سم‌پاش های پشتی بدون موتور

3- سم‌پاش های پشتی موتوری

4- سم‌پاش های زنبه‌ای موتوری

5- سم‌پاش های چرخ‌دار موتوری

6- سم‌پاش های تراکتوری سوار

7- تریلر‌های سم‌پاشی

سمپاش های دستی

سم‌پاش‌های دستی شکل (2-1)  که غالباً ساختمانی شبیه به تلمبه امشی دارند در منزل برای مبارزه با حشرات خانگی و در گلخانه‌ها و باغچه‌های خیلی کوچک به کار می‌روند”

سم‌پاش‌های پشتی بدون موتور

“این سم‌پاش‌ها به وسیله دو بند مثل کوله‌پشتی روی شانه‌های شخصی که سم‌پاشی می‌کند قرار می‌گیرند و معمولاً دو نوع می‌‌باشند، با فشار متناوب و با فشار دایم

سمپاش پشتي با فشار متناوب (كتابي)

در اين نوع سم‌پاش كه به سم‌پاش كتابي معروف است، مايع سم به وسيله فشار موجود در منبع كوچكي از سم‌پاش خارج مي‌شود. فشار در اين نوع سم‌پاش متناوب است يعني كسي كه با اين سم‌پاش كار مي‌كند با يك دست تلمبه مي‌زند و با دست ديگر سم‌پاشي مي‌نمايد

سمپاش پشتي با فشار دائم (استوانه‌اي)

در این نوع سمپاش ، فشار سمپاش به وسيله يك پمپ پيستوني ساده دستي كه در قسمت داخلي بالاي مخزن قرار دارد تأمین مي‌شود. شخصي كه سمپاشی مي‌كند پس از اينكه مخزن را در حدود نصف تا دو سوم از مايع سم پر كرد تلمبه مي‌زند و هوا تحت فشاري در حدود 5 تا 6 اتمسفر در داخل مخزن (در بالاي مايع) حبس مي‌گردد. سپس شير خروجي مايع سم را باز مي‌نمايد و شروع به سمپاشی  مي‌كند.

سم‌پاش‌های پشتی موتوری

“به طور کلی سمپاش هایی که مایع سم در آن‌ها تحت فشار نباشد و قطرات مایع در اثر برخورد با جریان شدید هوا تبدیل به ذرات بسیار ریز شوند اتومایزر نامیده می‌شود. قطر ذرات سم در این نوع سمپاش ها در حدود 100 میکرون است. بنابراین می‌توان با حجم معینی از مایع سم، سطح بیشتری را سمپاشی نمود مشروط به اینکه غلظت محلول سمی نیز زیاد باشد.

سم‌پاش‌های موتوری زنبه‌ای و چرخ‌دار موتوری

این سمپاش ها دارای یک موتور بنزینی و پمپ سم‌پاش پیستونی بوده که بر روی یک شاسی نصب می‌شوند. برای حمل مایع سم معمولاً از بشکه‌های جدا استفاده می‌شود.

این سمپاش  ها دارای یک موتور بنزینی دو یا چهار زمانه با قدرت 2 تا 3 قوه اسب بخار می‌باشند. مخزن آن‌ها بزرگ بوده و در حدود 100 تا 200 لیتر ظرفیت دارد. پمپ مولد فشار از نوع پمپ‌های پیستونی موتوری است که به وسیله موتور سمپاش کار می‌کند. اتصال محور پمپ به موتور سمپاش به وسیله تسمه یا چرخ‌دنده انجام می‌گیرد. مقدار مایع پاشیده شده معمولاً در حدود 15 تا 20 لیتر در دقیقه است.

سمپاش های پشت‌تراکتوری

این سمپاش ها برای اتصال به اتصال سه نقطه تراکتور ساخته شده‌اند و معمولاً بر روی یک شاسی مستقر می‌گردند. مخزن معمولاً از جنس پلاستیک یا فلز ضد زنگ ساخته می‌شود. در انواع پلاستیکی سطح مایع درون مخزن معمولاً به خوبی نمایان است و حجم مایع مصرف شده معلوم است. ظرفیت مخزن در انواع مختلف سم‌پاش‌های پشت تراکتوری متفاوت و بین 150 تا 500 لیتر است شکل (2-4).

تریلر‌های سمپاش یا سم‌پاش‌های چرخ‌دار

این سمپاش ها به شکل تریلر می‌باشند و مخزن بزرگ مایع سم بر روی یک شاسی با دو چرخ حامل لاستیکی قرار دارد. سم‌پاش به وسیله تراکتور کشیده می‌شود. ظرفیت مخزن سم در سمپاش ها مختلف بوده و از 189 تا 3785 لیتر می‌رسد.

حال به تشریح مفصل اجزای موجود در سمپاش های پشت‌تراکتوری بوم‌دار و سپس به انواع نازل پرداخته می‌شود.

سمپاش های پشت‌ تراکتوری بوم‌دار

“سمپاش های پشت‌تراکتوری بوم‌دار یکی از بهترین انواع سمپاش ها در جهان بوده و با هم‌پوشانی نازل‌ها یا تنظیم نازل‌ها جهت پاشش در روی خطوط کاشت، کلیه گیاهان موجود در مزرعه به طور کامل سم‌پاشی می‌گردند. این سمپاش ها در انواع سوار‌شونده، کششی و خودکششی ساخته و در ایران عمدتاً از انواع سوار‌شونده با عرض کار 8 متر استفاده می‌شود.

ساختمان این سمپاش از بخش‌های اصلی زیر تشکیل شده است: مخزن، شاسی، بوم، پمپ و رگولاتور، اتصالات و نازل‌ها. (شکل در فایل)

مخزن از جنس پلاستیک، فایبر‌گلاس و در مواردی از ورق گالوانیزه ساخته می‌شود که نوع پلاستیکی بیشتر معمول می‌باشد. حجم اسمی آن 400 لیتر ولی حجم واقعی کمی بیش از 400 لیتر می‌باشد که به علت کف‌کردگی محلول سمی عملاً نمی‌توان بیش از 400 لیتر محلول در مخزن تهیه نمود. دهانه‌ی مخزن حداقل باید 20 سانتی‌متر قطر داشته و ضمن این که درب آن به راحتی بسته می‌شود در موقع حرکت نباید محلول سمی از آن به بیرون ریخته یا درب آن باز شود. درب در انواع، پلاستیکی فشاری، لاستیکی فشاری و پلاستیکی بست‌دار ساخته می‌شود که نوع اخیر بهتر از سایر انواع می‌باشد. گوشه‌های مخزن باید گرد و شکل مخزن به صورت کتابی باشد تا تلاطم محلول سمی موجب شکستگی بدنه نگردد.

قبلاً ساخت مخزن‌های پهن معمول بوده که به علت اشکال یاد شده استفاده از آن‌ها در حال حاضر منسوخ گردیده است. در زیر مخزن حوضچه کوچکی با دو شیار از طرفین وجود دارد که لوله خروجی یا صافی زیر مخزن در این محل نصب می‌گردد که برای سفت کردن پیچ آن نیاز به آچار مخصوص می‌باشد لذا در موقع نشت محلول کشاورزان با مشکل مواجه بوده و توصیه می‌شود مانند فلاش تانک سیفون توالت مهره نگه دارنده از زیر بسته شود تا هم آب‌بندی آن آسان شده و هم در موقع تخلیه و شستشو کلیه آب موجود در مخزن از آن خارج گردد.

در روی مخزن دو عدد شیار یا برجستگی عمودی وجود دارد که تسمه‌های نگه‌دارنده در این محل قرار می‌گیرد. مخزن در قسمت عقب و بعضی مواقع در جلو در سمت راست و چپ درجه‌بندی شده و فاصله درجات از هم 50 لیتر می‌باشد.

شاسی از جنس پروفیل و یا نبشی محکم ساخته شده و مخزن در نشیمن‌گاه بالای آن قرار گرفته و پمپ در پایین مخزن نصب می‌گردد. شاسی در قسمت جلو توسط سه عدد بازوهای تراکتور نگه‌داری و در قسمت عقب آن جای نصب خرپای بوم قرار دارد. اتصال خرپای بوم به شاسی به وسیله قلاب‌های متحرک یا پیچ و مهره به صورت ثابت انجام می‌شود که نوع پیچ و مهره‌ای ثبات بیشتری داشته و ارجحیت دارد.

با توجه به نازل‌های جدید پایه‌های پشت شاسی باید آن‌قدر بلند باشد که در موقع سمپاشی ، محور توان‌دهی تراکتور (PTO) افقی ایستاده و پایه‌های شاسی به اندازه کافی از زمین فاصله داشته و سوراخ‌های تنظیم ارتفاع از پایین تا بالا با فاصله‌های 10 سانتی‌متری تعبیه شده باشد به‌طوری‌که بتوان ارتفاع نازل از روی محصول را از 40 تا 120 سانتی‌متر تنظیم نمود که به این ترتیب با توجه به حداقل ارتفاع زراعت در مبارزه با علف‌های هرز (که 20 سانتی‌متر می‌باشد) ارتفاع نهایی بوم از زمین باید 140 سانتی‌متر باشد.

جهت مشاهده نمونه های دیگر از فصل دوم پایان نامه مهندسی کشاورزی کلیک کنید.

نمونه ای از منابع لاتین

•  – Koszel, M. 2009. Influence of fan flat nozzles wear degree on drop tracks size. Department of Agricultural Equipment. Department of Agricultural Engineering, University of Life Sciences, Lublin, Poland.
•  – Matthews G.A. 1992. Pesticide application method. 2^nd  edition. John wiley& sons Inc, England.
•  -Ozkan E, Reichard D.L and Ackerman K.D. 1992. Effect of  orifice wear on spray patterns from fan nozzles. Transactions of the ASAE,35(4),Pp.1091-1096.
•  -Robert E. Wolf, Dennis R. Gardisser, John Slocombe,  Bryan W. Shaw. 2002. Nozzle types for boom sprayer applications of crop protection products. Kansas State University.
•  -Tredaway.D,Macdonald.G and Cromwell.R. 2004. Application Equipment and Tecniques.Florida Cooperative Extension Service, Intitute of Food and
• …
• …