مقایسه سلامت روانی و ابعاد آن در دانش آموزان پسر دبیرستانی ورزشکار و غیر ورزشکار مدارس شبانه روزی

 سلامت روانی و ابعاد آن در دانش آموزان پسر دبیرستانی ورزشکار و غیر ورزشکار

مقایسه سلامت روانی و ابعاد آن در دانش آموزان پسر دبیرستانی ورزشکار و غیر ورزشکار مدارس شبانه روزی

سلامت روانی

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1- مفهوم سلامت روانی …………………………………………………………………………………………………..

2-2- تاریخچه بهداشت روان……………………………………………………………………………………………..

2-3- تعاریف سلامت روان………………………………………………………………………………………………….

2-4- سلامت روان از دیدگاههای مختلف…………………………………………………………………………..

2-5-سلامت روانی از نظر مکاتب مختلف……………………………………………………………………………

2-5-1- مکتب زیست گرایی…………………………………………………………………………………………

2-5-2- مکتب رفتار گرایی…………………………………………………………………………………………..

2-5-3-مکتب روانکاری………………………………………………………………………………………………..

2-5-4-مکتب انسانگرایی………………………………………………………………………………………………

2-5-5-مکتب بوم شناسی…………………………………………………………………………………………….

2-6- اصول سلامت روانی……………………………………………………………………………………………………

2-7- اهداف ایجاد سلامت روان………………………………………………………………………………………….

2-7-1- پيشگيري اوليه………………………………………………………………………………………………..

2-7-2- پيشگيري ثانوي(درمان)…………………………………………………………………………………..

2-7-3- پيشگيري ثالث…………………………………………………………………………………………………

2-8- سلامت روان و نوجوانی و مدرسه………………………………………………………………………………

2-9-  بزرگی مسأله سلامت روانی ………………………………………………………………………………………

2-10-  اهداف عمومي تربيت بدني در وزارت آموزش و پرورش…………………………………………

2-11- اهداف اختصاصی تربیت بدنی در آموزش و پرورش………………………………………………..

2-12- اصول تدریس تربیت بدنی در آموزش و پرورش……………………………………………………..

2-13- در تدریس درس تربیت بدنی اصول ذیل باید مورد توجه قرار گیرد………………………..

2-14- خصوصیات رشد و اهداف تخصصی تربیت بدنی در مقطع متوسطه…………………………

2-15- ویژگی­های عمومی پسران………………………………………………………………………………………

2-16- دسته بندی رشته ­های ورزشی……………………………………………………………………………….

2-17- اصول روانی انتخاب فعالیت­های ورزشی………………………………………………………………….

2-18- ویژگی­های ورزش…………………………………………………………………………………………………..

2-19- فواید ورزش……………………………………………………………………………………………………………

2-20- سه حیطه کسب سلامتی……………………………………………………………………………………….

2-20-1- اهداف جسمانی (فواید جسمانی)………………………………………………………………….

2-20-2- اهداف روانی (فواید روانی)…………………………………………………………………………….

2-20-3- اهداف اجتماعی(فواید اجتماعی)…………………………………………………………………..

2-21- چرا ورزش می­کنیم؟………………………………………………………………………………………………

2-21-1- کنترل وزن…………………………………………………………………………………………………..

2-21-2- کاهش خطر بیماریهای قلبی_عروقی……………………………………………………………

2-21-3- کاهش فشار روانی و افسردگی………………………………………………………………………

2-21-4- لذت بردن…………………………………………………………………………………………………….

2-21-5- ایجاد عزت نفس…………………………………………………………………………………………..

2-21-6- مشارکت در امور اجتماعی…………………………………………………………………………….

2-22- چرا ورزش نمی­کنیم؟…………………………………………………………………………………………….

2-23- اساسنامه‌ مدارس‌ شبانه‌­روزي‌………………………………………………………………………………….

2-24- دستورالعمل اجرایی مدارس شبانه­روزی………………………………………………………………….

2-25-  پژوهشهاي پيشين

منابع

جهت مشاهده و دانلود  مبانی نظری و پیشینه تحقیق درباره ورزشکاران  کلیک کنید .

سلامت روانی

مفهوم سلامت روان

پیش از پرداختن به تعریف سلامتی روانی لازم است به یک نکته اشاره نماییم. سه واژه­ «بهداشت روانی» و«سلامت روانی» و « بهزیستی روانی» اگر چه دارای معانی متفاوتی هستند، ولی در مواردی بجای یکدیگر به کار می­روند (هرشنسن^[1] و پاور^[2]، 1988، ترجمه منشی طوسی،1374).

سلامت یکی از مفاهیم ضروري و همواره مورد بحث دنیاي پیچیده انسان است که قدمتی به بلنداي هستی وي دارد. سلامتی کیفیتی از زندگی می­باشد که تعریف آن مشکل و اندازه­گیري آن نیز سخت می­باشد. متخصصان تعاریف متعددي از مفهوم سلامت ارائه کرده­اند اما همه آنها به­طور مشترك مسؤولیت درقبال وجود خود و انتخاب سبک زندگی سالم را سرلوحه مباحث خود قرار داده­اند و همه آنها با هدف به حداکثر رساندن توان فرد براي بهتر زیستن توجه دارند.

براي سلامتی معانی متعددي وجود دارد هرچند کلمه سلامتی براي ما شناخته شده و داراي مفهوم مشخص است، با این وجود تعریف آن آسان نیست و براي مردم مختلف معناي متفاوتی دارد. معناي لغوي سلامتی کامل بودن، بی­عیب بودن، تندرستی و مقدس بودن است. سلامت در بُعد جسمانی و روانی معنا می­یابد، زیرا انسان به تنهایی نه جسم است و نه روان، بلکه تلفیقی از این دو عنصر می­باشد. لذا چون انسان در محیط اجتماع به سر می­برد و در اجتماع پیوسته در معرض عوامل اجتماعی و بیولوژیکی گوناگون قرار می­گیرد، نتیجه آن اختلال در سلامت روانی است.

اغلب مردم از اهمیت حفظ سلامت جسمانی خود آگاهند و از روش­هایی چون ورزش منظم، تغذیه مناسب، و آزمایش­هاي طبی مرتب براي کسب اطمینان از سلامتی خود استفاده می­کنند، اما تنها تعداد کمی از مردم به اهمیت حفظ بهداشت روان خود واقف هستند. هر چند همه در زندگی خود فشار روانی را تجربه می­کنند و قطعاً میزان معینی از آن براي انگیزش مفید است، اما سطوح فشار روانی باید به دقت مورد بازبینی واقع شود. فشار روانی می­تواند مشکلات جسمانی (فشارخون بالا، سردرد، گردن­درد، خستگی)، تولید کند و ممکن است سرآغازي براي ناتوانی روانی در بعضی از افراد باشد.

بنابراین اصطلاح سلامت روانی، اصطلاحی است که از آن براي بیان و اظهارکردن هدف خاصی براي جامعه استفاده می­شود. هر فرهنگی براساس معیارهاي خاص خود به دنبال سلامت روانی است. هدف هر جامعه این است که شرایطی را که سلامت اعضاي جامعه را تضمین می­کند آماده نماید. منظور از سلامت روانی، سلامت ابعاد خاصی از انسان مثل هوش، ذهن، حالت و فکر می­باشد. از طرف دیگر سلامت روانی روي سلامت فیزیکی هم تأثیر دارد. بسیاري از پژوهش­هاي اخیر مشخص کرده­اند که یک سري اختلال­هاي فیزیکی و جسمی به شرایط خاص روانی مرتبط هستند (نجات، 1378).

 جهت مشاهده و دانلود مبانی نظری و پیشینه تحقیق درباره سلامت روانی کلیک کنید .

تاریخچه بهداشت روان

در حقيقت بهداشت روان را مي­توان يكي از قديمي­ترين موضوعات به شمار آورد. زيرا بيماري­هاي رواني از زمان­هاي قديم وجود داشته، بطوري­كه بقراط در حدود 400 سال قبل از ميلاد عقيده داشته كه بيماران رواني را مانند بيماري جسمي بايد درمان كرد . تقريباً از سال 1930 يعني بعد از تشكيل اولين كنگره بين المللي بهداشت روان بود كه اين رشته بصورت جزئي از علوم پزشكي درآمد و سازمان­هاي روانپزشكي و مراكز پيشگيري دركشورهاي مترقي يكي بعد از ديگري فعاليت خود را شروع كردند.

در سال 1930 اولين كنگره بين­المللي بهداشت روان با شركت نمايندگان پنجاه كشور در واشنگتن تشكيل شد و مشكلات رواني كشورها و مسائلي از قبيل تأسيس بيمارستان­ها، مراكز درمان سرپايي، مراكزكودكان عقب مانده ذهني و نظاير آن مورد مطالعه قرار گرفت. ولي در 18 سال بعد يعني در سال 1948 در سومين كنگره بين المللي بهداشت روان كه در لندن تشكيل شد اساس فدراسيون جهاني بهداشت روان بنيان­گذاري شد و در همان سال اين فدراسيون به عضويت رسمي سازمان يونسكو و سازمان جهاني بهداشت درآمد بطوري­كه اين سازمان در ژنو نقش رهبري رسمي فدراسيون جهاني بهداشت روان را به عهده گرفت .

از آن تاريخ به بعد هر سال يك جلسه بين­المللي و هر چهار سال يكبار كنگره جهاني تشكيل شده و مي­شود. در نتيجه تلاش و كوشش­هاي پيگير روز 18 فروردين مطابق با هفتم آوريل روز جهاني بهداشت اعلام گرديده و در سراسر جهان مسائل بهداشتي كشورها مورد بررسي قرار مي گيرد .ضمناً از مسئولين بهداشتي كشورهاي مختلف خواسته شده تا برنامه­هاي بهداشت رواني را جزو برنامه­هاي بهداشت عمومي قرار دهند.

[1] – Hershenson

[2] – Power

تعاریف سلامت روانی

امروز سلامت روانی توجه روزافزون محققان شاخه­هاي علوم را به خود جلب كرده و به تبع آن شمار قابل توجهي از پژوهش­ها را به خود اختصاص داده است. از اين­روست كه مي­توان در ادبيات سلامت از تعاريف متعدد با روي­آوردهايي متكثر سراغ گرفت (چاهن[1]، 2000).

سلامتی، در واقع، داشتن تعادل کامل است. این تعادل در سه بُعد جسمانی، روانی و اجتماعی مطرح می­شود. سلامت روانی در تعریف سازمان جهانی بهداشت یک نشانه مهم در سلامت عمومی است. سلامت عمومی عبارت از حالت رفاه کامل جسمی و روانی و اجتماعی است، نه فقط فُقدان بیماری(کاپلان و سادوک[2]، 1381).

در تعریفی دیگر، سلامت روانی، وضع روانی فرد است که احساس راحتی و آسایش کرده و در آن حالت می­تواند در اجتماع خود، به­راحتی و بدون اشکال فعالیت داشته باشد و ویژگی­های شخصی او در آن اجتماع سبب خوشنودی و رضایت خاطرش می­شود ( بهرامی و منصوری، 1383).

ربر[3](1368) سلامت روانی را برای مشخص کردن کسی که کارکرد او در سطح بالایی از سازگاری و انطباق رفتاری است، به­کار می­برد. بر اساس تعریف حسینی، فرد سالم فردی است که در ضمن تطبیق با شرایط زمان و مکان محیط خویش، با آگاهی از فلسفه وجودی بشر، هدف ترقی و انسانی برای خود در نظر گرفته و رو به آن روان است و برای دست یافتن به آن در تلاش است، در نتیجه، افق روشنی در مقابل دارد و افکار و رفتارش برای خود و دیگران ایجاد امنیت می­کند (حسینی، 1371).

فرهنگ روانپزشکی کمپل[4]“سلامت روانی” را احساس رضایت و بهبود روانی و تطابق کافی اجتماعی با موازین مورد قبول هر جامعه تعریف کرده است (پورافکاری،1373).

کارل مننجر[5] می­گوید: سلامت روانی عبارت از سازش فرد با جهان اطرافش با حداکثر امکان به­ طوری که باعث شادی و برداشت مفید و مؤثر به طور کامل شود (میلانی­فر،1382).

[1] – Chauhan

[2] – Kaplan & Sadock

[3] – rebar

[4] – cample

[5] – Karl Menninger

 اصول روانی انتخاب فعالیت­های ورزشی

1- فعالیت­ها می­بایست متناسب با شرایط روحی و روانی دانش­آموزان باشد.

2- فعالیت­هایی که به نوعی احساسات دانش­آموزان را جهت شرکت در فعالیت­های حرکتی تحریک می­کند انتخاب شود.

3- فعالیت­هایی انتخاب شود که ادامه تمرین آن در سال­های بعدی فراهم گردد و آموزش­ها زمینه آموزش­های بعدی گردد.

4- فعالیت­ها می­بایستی متناسب با اوضاع جغرافیایی و شرایط آبو هوایی انتخاب شود، مثلاً در فصل زمستان ورزش­های سالنی و در فصل بهار ورزش­های میدانی توصیه می­گردد.

5- فعالیت­ها  ورشته­های ورزشی می­بایستی طوری انتخاب شوند که بتواند حداکثر نیرو و انرژی مازاد دانش­آموزان را به خود اختصاص دهد.

6- فعالیت­هایی انتخاب شوند که دانش­آموزان از نظر روانی به آن علاقه­مند بوده و با تمام وجود در آن فعالیت­ها شرکت کنند.

7- اماکن و سالن­های ورزشی می­بایستی طوری تزئین گردند که از نظر روانی برای دانش­آموزان جذاب بوده و دل­زدگی در آن­ها ایجاد نکند (شفیعی، 1387).

 ادبیات مربوط به سلامت روان

یوسفی و محمدخانی (1392)، در یک مطالعه با عنوان “بررسی میزان سلامت­روانی دانشجویان دانشگاه علوم­پزشکی کردستان و رابطه آن با متغیرهاي سن، جنس و رشته تحصیلی آنان” پرداختند. نوع مطالعه توصیفی – تحلیلی، و جامعه مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان و روش نمونه­گیري، نمونه­گیري در دسترس بوده است . تعداد نمونه مطالعه مذکور، 1000 نفر دانشجو (382 نفر مذکر و 6 نفر مونث) بوده و روش گردآوري داده­ها، پرسشنامه 28 GHQ بود. این پژوهش نشان داده است که تعداد2/40% از آزمودنی­ها فاقد سلامت روانی بوده­اند و همچنین بر اساس نتایج به­دست آمده از مطالعه حاضر، بین جنسیت و سلامت روانی افراد مورد مطالعه رابطه معنی­داري (01/0>P) وجود داشته است.

در پژوهشی که حسین پور و کاشف (1390)، با عنوان “مقایسه­ی سلامت عمومی دانش­آموزان پسر فعال و غیرفعال مدارس راهنمایی ارومیه” انجام دادند. جامعه­ی آماری این تحقیق را کلیۀ دانش­آموزان پسر مقطع راهنمایی ارومیه تشکیل می­دادند. از میان این مدارس، شش مدرسه­ به صورت  تصادفی خوشه­ای و از میان دانش­آموزان این مدارس 370 نفر به صورت تصادفی برگزیده شدند (192 غیر فعال و 178فعال).

برای تحقیق از پرسشنامۀ 28سؤالی سلامت عمومی استفاده شد. برای مقایسه­ی وضعیت سلامت روان افراد فعال و غیر فعال و خرده­مقیاس­های آن از آزمون یومان – ویتنی در سطح معنی داری 05/0 P = استفاده شد. نتایج آزمون یومان – ویتنی نشان داد بین سلامت عمومی و خرده­مقیاس­های آن (علائم جسمانی، اضطراب،اختلال در عملکرد اجتماعی و افسردگی) در دانش­آموزان فعال و غیر فعال تفاوت معنی داری وجود داشت….

سلامت روانی

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات و مبانی نظری تربیت بدنی کلیک کنید.

نمونه ای از منابع فارسی

• احمدوند، محمد علي (1382). بهداشت رواني. تهران: انتشارات دانشگاه پيام نور.
• احمدی، عزت­اله؛ شیخ علیزاده، سیاوش؛ شیرمحمدزاده، محسن(1383). بررسی آزمایشی تأثیر ورزش بر سلامت روانی دانشجویان. فصلنامه حرکت: 28: 29- 19.
• آزرمی، یدالله (1371). خانه و مدرسه: دو پرورشگاه نسل فردا. نشریه ماهانه آموزشی_تربیتی پیوند. آموزش و پرورش. شماره 160.
• امیدی، عبداله ؛ یعقوبی، حمید ؛ پیروی، حمید ؛ حسن آبادی، حمیدرضا ؛ ظفر، مسعود (88-1386). مقایسه سلامت روانی دانشجویان ورودی جدید و دانشجویان سال بالایی: نتایج مقدماتی یک مطالعه ملی. مجموعه مقالات ششمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
• ایزدی، علی اکبر؛ میر حیدری، مینو دخت؛ رحمتی، مهناز (1381). تربیت بدنی عمومی 1. چاپ بیستم. انتشارات دانشگاه پیام نور.
• برماس، حامد؛ جوادی آسایش، سحرانه (1388). مقایسه سلامت روانی بین دانشجویان رشته­های تحصیلی مختلف دانشگاه آزاد اسلامی کرج. فصلنامه اندیشه­های تازه در علوم تربیتی، زمستان، 5(1).
• بنائی، مهدي (1384). ورزش واکسنی براي پیشگیري از بیماريها و ناهنجاريها. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.190 – 187.
• بهرامی، حسن ؛ منصوری، حمید(1383). ابعاد رابطه میان جهت گیری مذهبی و سلامت روانی و ارزیابی مقیاس جهت­گیری مذهبی. فصلنامه روانشناسی و علوم تربیتی، پاییز و زمستان، شماره34(2): 41- 63
• ….
• …

نمونه ای از منابع انگلیسی:

• Sakinepoor, , Mohseni, H., Tayebi, M., Sanjarinia, G,. Chaeb, F,. & Salari, Z. (2013). Comparison of the Mental Health between Athlete and Non-Athlete Students in Islamabad-E-Gharb City. International Journal of Academic Research in Applied Science 2(12): 15-20.
• Abassian Esfarjani, M.R., & Abtahi, S.N., “Study of problems of boarding high schools based on views of responders,teachers and students”. Quarters of Amoozeh 2001;24:70-4.
• Asadi, H., Ahmadi, M. R., Comparsion students mental health athlete and nonathlete in Harakt Journal 2000; 5:49-84. (Persian)
• Carless, D., & Douglas, K. (2010). “Sport and Physical Activity for Mental Health”. Blackwell Publishing Ltd.
• Chauhan,s.s.(2000). Mental Hygiene new Delhi , Alied Publishers .
• Chavooshifar, J. A. Comparative study of stressors and coping behaviors of adolescents in residential group care and in two parent families in Tehran [dissertation]. Tehran: Tarbiat Modares university; 2000. P. 45-87.
• Fasting, k. Leisure Time,  Physical activity and some Indices of mental health. Second j Soc Med suppl.  1992; 29: 113-9.
• Hussey, D., & Guo, S.(2005). Characteristics and trajectories of treatment foster care youth. Child Welfare, 84(4): 485-506.
• Hosseini, S. H., Moosavi, S. E,. & Reza zadeh, H. Assessment of mental health in students of junior high schools in the city of Sari. The Quarterly Journal of Fyndamentals of Mental Health 2003.; 6(19-20): 92-99 .(Persian)
• ….

سلامت روانی

https://digitalcommons.usf.edu/edj_etd/