ادبیات و مبانی نظری تهدید (مفاهیم، روش‌ها و اقسام و تحلیل جرم‌شناختی و روانشناختی)

تهدید

مفاهیم، روش‌ها و اقسام و درآمدی بر تحلیل جرم‌شناختی و روانشناختی تهدید

مبحث نخست: مفاهیم. 6

گفتار اول: مفاهیم لغوی و اصطلاحی.. 6

الف) مفهوم لغوی.. 6

ب) مفهوم اصطلاحی.. 8

گفتار دوم: رابطه تهدید با مفاهیم نزدیک… 9

الف) رابطة تهدید با معاونت در جرم. 9

دیدگاه اول: 9

دیدگاه دوم: 11

دیدگاه سوم: 12

ب) رابطه‌ی تهديد مدنی با تهدید جزایی.. 12

ج) رابطه‌ی تهديد با اکراه و اجبار. 14

د) رابطه‌ی تهديد با اخاذی.. 25

مبحث دوم: روش‌ها و اقسام 26

گفتار اول: روش‌ها 26

الف) تهدید کتبی.. 26

ب) تهدید شفاهی.. 27

ج) تهدید تصویری.. 28

د) تهدید عملی.. 29

گفتار دوم: اقسام و انواع. 29

الف) تهدید صریح و ضمنی.. 29

ب) تهدید ساده، دستوری یا شرطی.. 30

ب) تهدید ساده و دستوری یا شرطی.. 30

د) تهدید مطبوعاتی و انتخاباتی.. 34

مبحث سوم: تحلیل روانشناختی و جرم شناختی تهدید. 41

گفتار نخست: رویکرد روانشناختی جرم تهديد . 41

گفتار دوم: تحلیل جرم شناختی جرم تهديد . 44

الف) پیشگیری از جرم تهديد . 45

ب) بزهکاران جرم تهديد . 47

ج) بزه‌دیدگان جرم تهديد . 49

منابع

تهدید در حقوق مدنی

عناصر تهدید در قانون مدنی عبارت است از:

الف) وعده انجام عملی یا اعمالی به ضرر کسی که او را در آتیه دچار ضرر خواهد کرد.

ب) وعده مذکور باید به حسب طبیعت خود نوعاً در عاقل متعارف به لحاظ سن و شخصیت و اخلاق و جنس تأثیر کند به این معنی که در او بیم بر جان، مال یا عرض خود یا خویشاوندان ایجاد نماید. میزان تهدید ممکن است به قدری باشد که امکان قصد انشاء را هم سلب کند و از همین جا است که تهديد با اکراه فرق پیدا می‌کند زیرا اکراه تا حدی است که قصد انشاء را سلب نکند.

علم شخص تهديد شده به عدم توانایی تهدید کننده در اجراء تهديد خود مانع تحقق تهديد نیست و حال اینکه مانع تحقق اکراه محسوب است به دلیل این که در شناسایی تهدید به جنبه‌ی فاعلی آن توجهی شود و در شناسایی اکراه به جنبه‌ی قابلی یا نتیجه‌ی آن.

عناصر تهدید در قانون جزا این است:

الف) تحقق تهدید به خصوصیت روحی و جسمی و سن و شخصیت و اخلاق و جنس تهديد شونده مرتبط است.

ب) امری که تهديد کننده انجام دادن آن را از تهديد شده توقع دارد باید برخلاف قوانین الزامی می‌باشد یا خلاف میل تهديد شونده ولی ممکن است اساساً تقاضای انجام امری را نکند.

ج) عمد، تهدید غیرعمدی وجود ندارد.

د) تهديد ممکن است به جان یا مال یا حیثیت باشد.[1]

تهدید در حقوق جزا

در قوانین جزایی تعریفی از تهدید ارائه نشده است در واقع قانونگذار فقط با ذکر موضوعاتی که می‌تواند مورد تهدید قرار گیرد و همچنین با اشاره به مصادیق و صور خاص تهدید به بیان جرم تهدید و شرایط و احکام مربوط به آن پرداخته است. تهديد در مبنای اعلام یک خبر بد که باعث نگرانی شنونده آن می‌شود به عناوین مختلف مورد توجه حقوق جزا قرار گرفته است.

در مرتبه اول تهديد به عنوان یکی از مصادیق معاونت در جرم درنظر گرفته می‌شود (موضوع بند یک ماده 43 ق.م.ا) در مرتبه بعد تهدید به عنوان کیفیات مشدده برخی از جرایم مانند نشان دادن اسلحه به قصد تهديد توسط یک فرد موضوع بند یک ماده 607 ق.م.ا. مورد توجه قرار می‌گیرد. گاهی نیز تهديد به عنوان یکی از عناصر تشکیل دهنده برخی از جرایم مطرح می‌شود.

موضوع بند 5 ماده 651 ق.م.ا. راجع به سرقت مشدده توأم با تهديد در نهایت در مرتبه‌ی دیگر که موضوع این پایان نامه است صرف تهديد ارتکابی و به طور مستقل به عنوان عمل مقدماتی جرمی که مباشر آن بزه دیده را مورد تهدید قرار می‌دهد قابل بررسی است. (موضوع ماده 668 ق.م.ا. – 669 ق.م.ا.)

ب) مفهوم اصطلاحی

برخی از حقوقدانان تهدید را چنان تعریف نموده‌اند: تهدید عبارت است از بیان رفتار نامشروعی است که مرتکب نمی‌خواهد آن را انجام دهد[2] یا اینکه تهديد عبارت است از ترسانیدن طرف مقابل بر اعمال مجرمانه علیه او بنحوی که تحقق آن بر میزان توانایی تهدیدکننده بر انجام فعلی که نوعاً در تهدید شونده به لحاظ سن، جنس، شخصیت و سایر اوضاع و احوالی که موثر واقع شود بستگی دارد.[3]

تهدید از نظر حقوقی عبارت است از مجموعه اقدامات کتبی و یا شفاهی که شخص به عمل می‌آورد تا دیگری را برخلاف میل باطنی خود وادار به ارتکاب عملی بنماید به نحوی که اگر از ارتکاب این اعمال امتناع کند احتمال خطر جانی، مالی، شرافتی، افشای سر، یا نسبت دادن اموری که موجب هتک شرف و حیثیت او می‌شوند را تهدید می‌کند که با توجه به وضعیت وی از جمله وضع شخصی و سنی و جسمی تهدید شونده قادر به مقابله با آن نباشد.[4]

به نظر می‌رسد تعریف مذکور با توجه به بیان شرایط تهديد کننده و تهديد شونده، همچنین اوضاع و احوال حاکم بر ارتکاب جرم تعریف کامل‌تری نسبت به سایر تعاریف ارائه شده از سوی حقوقدانان می‌باشد.

 روش‌ها و اقسام تهدید

الف) تهديد کتبی

در این نوع از تهدید، فرد با استفاده از نوشته، متن یا سند مکتوبی طرف خود را به انجام عمل مجرمانه یا انجام عملی که تهديد شونده راضی به انجام آن نیست مورد تهديد قرار می‌دهد. در مورد نوشته قانون اطلاق دارد، بنابراین فرقی نمی‌کند که نوشته چاپی یا دستنویس، به زبان و با خط فارسی باشد یا غیر از آن همچنین با امضاء یا بی‌امضاء بودن نوشته موثر در تهديد نیست ولی در هر حال نوشته باید قابلیت انتساب بر تهديد شونده را داشته باشد.

تهدید کتبی می‌تواند به صورت رسمی باشد یا غیررسمی، همچنین تهديد کتبی می‌تواند به صورت درج در روزنامه یا محله و نشریات صورت گیرد.

تهدید کتبی می‌تواند به صورت فعل یا ترک فعل باشد یعنی می‌تواند دائر بر انجام کار یا تقاضایی باشد یا به صورت ترک فعل یا خودداری از انجام کار و… . در تهديد کتبی فرقی نمی‌کند که تهديد کننده نوشته را شخصاً و به طور مستقیم به فرد تهدید شونده بدهد یا به وسیله شخص دیگر و به صورت غیرمستقیم توسط پست یا ارسال یک پیامک یا از طریق نمابر (فاکس) در اختیار تهدید شونده قرار دهد.

تهدید به وسیله تصویر، علامت، رسم و نقاشی را باید شکل دیگری از تهديد کتبی پنداشت زیرا اولاً در خصوص تهديد به وسیله این موارد در حقوق ایران متنی وجود ندارد، ثانیاً اگر وسایل فوق‌الذکر از مصادیق کتابت نباشد به طریق اولی شفاهی نیز نخواهد بود ثانیاً تهدید به وسایل مذکور تهديد عملی نیز محسوب نمی‌شود.[1]

نوع خاصی از تهدید از تهديد نوشتاری و کتبی که موضوع جرایم سایبری نیز قرار گرفته است، تهديد از طریق دستگاههای کامپیوتری و اینترنت است که تهديد کننده با دستیابی به اطلاعات و اسرار محرمانه و سری اشخاص از طریق نفوذ شبکه‌های کامپیوتری صاحبان آن اطلاعات را مورد تهديد قرار می‌دهد (موضوع ماده 15 و 17 جرایم رایانه‌ای).

ب) تهدید شفاهی

در این نوع از تهديد ابراز قصد ارتکاب جرم به وسیله لفظ است. تهديد شفاهی ممکن است همراه با تقاضا یا امر به انجام کار یا خودداری از انجام کار باشد. در تهدید شفاهی علنی بودن شرط نیست و حتی در غالب شخص مخاطب می‌توان فرد را مورد تهديد قرار داد و این جرم محقق می‌شود. تهديد شفاهی معمولاً در زمانی پیش می‌آید که مرتکب دستخوش هیجانات عاطفی یا خشم قرار می‌گیرد.

در واقع تهديد شفاهی بیشتر در درگیری‌ها و مشاجره‌های لفظی دیده می‌شود. تهديد شفاهی می‌تواند به صورت غیرمستقیم واقع شود، بدین صورت که مطلب تهديد آمیز به شخص گفته شود با علم براینکه وی آن را به شخص موردنظر تهديد کننده منعکس خواهد نمود.[2]

تهديد ارتکابی به وسیله رادیو، تلویزیون و نوار کاست را باید از مصادیق تهديد شفاهی به شمار آورد زیرا این‌گونه وسایل، زبان و شفاهاً انجام می‌گیرد و به تهديد شونده عرضه می‌شود و او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تهديد شفاهی از طریق تلفن وقتی عنصر مادی جرم تهديد را تشکیل می‌دهد که مکالمه تلفنی از طریق اداره مخابرات کنترل شود و مرتکب شناسایی گردد. در ضمن تهديد تلفنی ممکن است به صورت مزاحمت تلفنی باشد که در این صورت موضوع مصداق تعدد معنوی قرار می‌گیرد.[3]

ج) تهدید تصویری

در تهديد تصویری تهدید کننده با استفاده از تصاویر و تمثال و شمایلی که از آن برداشت می‌شود تهدید شونده را مورد تهدید قرار می‌دهد. تهدید تصویری می‌تواند در غالب یک کاریکاتور، مجسمه، دیسک کامپیوتری و یا عکس و فیلم صورت گیرد و فرد را مورد تهدید قرار دهد.

در خصوص تهديد تصویری می‌توان به موردی اشاره داشت که مردی با برقراری رابطه‌ی جنسی نامشروع با زنی اقدام به فیلمبرداری و عکسبرداری از این رابطه نمود و این آثار مستهجن را دستمایه تهدید زن به منظور سوء استفاده جنسی قرار داده است.

بنابراین در تهديد تصویری، تهديد کننده به زبان تصویر تهديد شونده را تحت فشار قرار داده تا وی در اثر تهديد به خواسته‌ او تن دهد.

د) تهدید عملی

در این نوع از تهديد فرد برای آنکه به اهداف موردنظر دست یابد اعمال و اقدامات عملی و مستقیم و بی‌واسطه روی شخص مخاطب انجام می‌دهد. در واقع جسم و تمامیت فیزیکی شخص را هدف می‌گیرد و آن را وسیله تهديد قرار می‌دهد. برای نمونه می‌توان به موردی اشاره داشت که تهديد کننده با قرار دادن اسلحه بر روی شقیقه‌ی فردی او را وادار به برقراری رابطه جنسی با خود بنماید و یا با گذاشتن چاقو بر روی گردن شخصی او را تهدید به مرگ می‌نماید.

تهديد عملی با توجه به اعمال و اقداماتی که مرتکب به منظور تهدید فرد به کار می‌برد خطرناک‌ترین نوع تهدید می‌باشد و به دلیل خشونت آمیز بودن این‌گونه تهديد ضمانت اجراهای بسیار شدیدی نیز نسبت به آن اتخاذ می‌شود.

اقسام و انواع تهدید

الف) تهدید صریح و ضمنی

یکی از اقسام جرم تهديد ، تهديد صریح است به طور معمول مرتکب در این نوع تهديد ، قصد مجرمانه خود را به صراحت اعلام می‌کند. تهديد صریح زمانی رخ می‌دهد که شخص به طور مستقیم دست به اقداماتی برای تهديد کردن افراد می‌زند، در واقع در این نوع تهديد صراحت فردی مورد تهديد قرار می‌گیرد. متداول‌ترین و در عین حال ساده‌ترین وسیله ابراز تهديد الفاظ می‌باشد. بدین صورت که تهديد به وسیله گفتار و شفاهاً صورت بگیرد. از طرفی اعلام صریح تهديد به وسیله نوشته و کتباً نیز امکان‌پذیر می‌باشد.

در واقع در این گونه تهديد مرتکب باید اعمال و اقداماتی به کار گیرد که به وضوح و به طور صریح تهديد از آن برداشت شود مانند این که شخصی به فردی بگوید که امروز تو را خواهم گشت یا با ارسال یک پیامک فردی را تهدید به ایراد ضرب و جرح نماید به عبارت دیگر صرف اعمال و اقدامات مرتکب باید خود گویای تهديد ارتکابی از ناحیه مرتکب باشد و تهديد کننده به وضوح تهديد صورت گرفته را حس و درک کند.

تهدید ضمنی

از اقسام دیگر جرم تهدید، تهديد غیرصریح و در واقع تهديد ضمنی می‌باشد. این نوع از تهديد دربردارنده حالت‌هایی است که تهديد واقعی اما به صورت بیان نشده‌ای علیه افراد صورت می‌گیرد. به عبارت دیگر در این نوع تهديد اقداماتی صریح از طرف تهدیدکننده صورت نمی‌گیرد ولی اوضاع و احوال و قراین نشانگر نوعی تهديد برای تهديد کننده به حساب می‌آید.

برای نمونه می‌توان به موردی اشاره داشت که مردی پس از رابطه‌ی نامشروعی با زن شوهرداری با حضور خود درب منزل وی و با نشان دادن خود به همسر زن و مراوده با او زن را بدین نحو تهديد به افشای رابطه‌ی نامشروع نموده و حق سکوت می‌خواهد.

در واقع علی‌رغم اینکه چنین تهدیدی به صراحت از سوی فرد ابراز نشده ولی با توجه به اوضاع و احوال حاکم به قضیه چنین تهدیدی قابل بداشت و استنباط می‌باشد. تهديد ضمنی در عمل بسیار گسترده‌تر از تهدید صریح می‌باشد. اهمیت این نوع از تهديد زمانی آشکار خواهد شد که بدانیم تهدید صمتی به همان اندازه صریح و علنی و حتی بیشتر از آن برای افراد موثر واقع می‌شود.

ب) تهدید ساده، دستوری یا شرطی

به تهدیدی اطلاق می‌گردد که تهديد کننده صرف نظر از اینکه خواسته و اوامری از تهديد شونده داشته باشد و او را وادار به انجام عمل و ترک علمی نماید وی را مورد تهديد قرار می‌دهد. در واقع دراین نوع از تهديد ، صرف تهديد مخاطب مورد نظر و مطلوب تهديد کننده می‌باشد. به عبارت دیگر تهديد سازده و ناب تهديد هایی است که همراه با دستور و با شرطی نباشد. در حقوق ایران قانونگذار در ماده 669 ق.م.ا. با آوردن عبارت (اعم از اینکه بدین واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را ننموده باشد) حرف تهديد و در واقع تهديد ساده و ناب را پیش‌بینی و مدنظر قرار داده است.

ب) تهدید ساده و دستوری یا شرطی

از اقسام دیگر تهدید، تهديد دستوری یا شرطی می‌باشد هنگامی که اعمال تهديد همراه و توأم با دستور و شرط باشد تهديد ارتکابی معمولاً شدت خاصی یافته و ترس و وحشت و فشار روانی زیادی بر تهديد شونده تحمیل می‌گردد. تهديد دستوری در واقع به تهدیدی اطلاق می‌‌گردد که تهديد کننده علاوه بر اعمال تهديد از تهديد شونده درخواست اجرای اوامر و دستوراتی را نیز می‌نماید.

در این نوع از تهديد ، تهديد کننده اجرا و عملی ساختن تهدیدات خود را موکول به عدم اجابت و پاسخ به خواسته‌هایش از طرف تهديد شونده می‌کند. اکثر قریب به اتفاق تهدیدات ارتکابی توام با دستور می‌باشد و معمولاً تهدیدات دستوری شدیدتر از تهدیدات ساده و فاقد دستور می‌باشد.

در حقوق ایران، تهدید دستوری نیز در ماده 669 ق.م.ا. مدنظر قرار گرفته است. به عبارت دیگر قانونگذار با بیان عبارت (تقاضای وجه یا مال یا انجام امر یا ترک فعل نموده باشد) تهديد دستوری را پیش‌بینی نموده است نکته‌ای که در این خصوص حائز اهمیت است این مطلب است که تهديد بدون تقسیم‌بندی ساده و دستوری به طرق مطلق در ماده 669 ق.م.ا. جرم‌انگاری شده است و بین تهديد ساده و تهديد  که توأم با دستور باشد و مجازات متناسب با هریک از این‌ها تمایزی وجود ندارد، البته در صورتی که تهديد ارتکابی توام با دستور یا تقاضایی باشد می‌تواند به عنوان کیفیات مشدده مورد توجه قرار گیرد.

ج) تهدید بزه دیده در فرایند دادرسی

طبق قاعده کلی تا زمانی که جرمی ارتکاب نیافته مفهومی به نام بزه دیده و بزهکار قابل تصور نمی‌باشد. در این مرحله است که شخص متحمل جرم و آثار زیانبار می شود و می‌توان نام بزه دیده بر آن گذاشت. بزه دیده یکی از بازیگران صحنه‌ی مجرمانه است که باید به عنوان یکی از ارکان پدیده مجرمانه به طور خاص مورد بررسی و توجه قرار گیرد.

مطالعه و اصولاً توجه به بزه دیده چه از منظر علمی صرف و چه از دیدگاه حقوقی در چارچوب نظام عدالت کیفری از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد. زمانی که بزه ارتکابی به طور اساسی به مصالح خصوصی بزه دیده لطمه وارد سازد و نقش عمومی جامعه آسیب‌ زیادی نبیند حکم تعقیب بزهکار به خواست و اراده زیان دیده از جرم متوقف می‌گردد. چنین بزه‌دیده‌ای ممکن است به نظام عدالت کیفری متوسل شود که در این حالت شاکی نامیده می‌شود.[4]

بزهکاران جرم تهدید

یکی از مهم‌ترین بازیگران صحنه مجرمانه شخص بزهکار است. لذا بررسی بزهکاران جرم تهدید و علل و عوامل ارتکاب جرم از سوی این شخص باید مورد توجه و بررسی خاص قرار گیرد. تهدید از دیدگاه روانشناسی جنایی به دو صورت تهدید کلامی و نیز تهدید غیرکلامی قابل تصور است. آنچه مسلم است این نکته است که تهدید را باید در چهارچوب پرخاشگری، خشونت و شیوه خوبی مورد بررسی قرار داد. پرخاشگری معمولاً به رفتاری اطلاق می‌شود که قصد از آن صدمه رساندن (جسمانی یا زبانی) به خود فرد دیگر و نابودکردن دارایی افراد است.[1]

محققان علت‌های گوناگونی را برای پرخاشگری برشمرده‌اند، اولین نظریه فرضیه ناکامی پرخاشگری است. طبق این نظریه افرادی که دچار ناکامی و محرومیت می‌شوند و مورد بی‌اعتنایی و یا در معرض تهدید قرار می‌گیرند رفتار پرخاشگرانه از خود نشان می‌دهند، به عبارت دیگر در شرایط ناکام‌کننده، پرخاشگری پاسخ طبیعی و تقریباً خودکار ناکامی است.[2]

نظریه دوم فرضیه پرخاشگری رفتار آموخته شده اجتماعی است. طبق این نظریه پرخاشگری آموختنی و تجربی است بدین صورت که پرخاشگری می‌تواند از طریق مشاهده یا تقلید آموخته شود و هرچه بیشتر تقویت شود احتمال وقوع آن بیشتر می‌شود. طبق این نظریه ناکامی به ویژه کسانی را به پرخاشگری برمی‌انگیزد که یاد گرفته باشند در برابر موقعیت‌های ناراحت‌کننده، رفتار و نگرش‌های پرخاشگرانه از خود نشان دهند. نظریه دیگر زیست‌شناسی تکاملی است.

طبق این نظریه انسان‌ها مجهز به برخی مکانیسم‌های عصبی هستند که به آنان امکان می‌دهد پرخاشگرانه رفتار کنند اما فعال شدن این مکانیسم‌ها در اختیار کنترل شناختی است. در برخی از افرادی که مبتلا به ضایعه‌ی مغزی هستند ممکن است محرکی که به طور طبیعی رفتار پرخاشگرانه ایجاد نمی‌کند، پرخاشگرانه واکنش نشان دهد، در چنین مواردی نظارت قشر مختل شده است، یعنی تحریک نواحی مغز به ویژه هیپوتالاموس به خودی خود سبب برانگیختگی پرخاشگری یا کاهش آن می‌شود.[3]

بنابراین دو خصیصه عمده در افراد پرخاشگر وجود دارد:

1. خشونت‌ زبانی و کلامی (تهدید) تنها وسیله ارتباط آن‌ها با محیط است.
2. عدم توانایی ایشان در اجرای ارتباطات مسالمت‌آمیز با دیگران

مورد دیگری که در خصوص بزهکاران جرم تهدید مورد توجه قرار می‌گیرد سن این افراد است. از منظر جرم شناسی دوره‌های سنی مختلفی وجود دارد و هریک از این دوره‌ها ویژگی خاص خود را دارد.

سومین رده سنی از این دوره‌ها 18 تا 30 سالگی است. به افراد این دوره سنی، جوانان بزرگسال می‌گویند. معمولاً این دوره سنی با ارتکاب بیشتر جرایم خصوصاً جرایمی که نیاز به قدرت و زور و صرف اعمال بیشتر انرژی باشد همراه است. بزهکاران جرم تهدید معمولاً در این دوره سنی قرار دارند، زیرا تهدید جرمی همراه، خشونت است و به لحاظ قدرت جسمی بالا مرتکب این نوع جرایم می‌شوند.[4] در روانشناسی علتهای دیگری نیز برای پرخاشگری و تهدید ذکر گردیده که از جمله می‌توان به تغییرات محیط جسمانی (مانند صدا، حرارت، آلودگی هوا) و تأثیر الکل و مواد مخدر و محرک و عوامل دیگری مثل فقر، تراکم جمعیت و اعمال مقاماتی از قبیل پلیس و نحوه تربیت و محیط خانوادگی و… اشاره کرد.[5]

ج) بزه‌دیدگان جرم تهدید

بزه‌دیده از دیگر بازیگران پدیده مجرمانه است که نه تنها باید به بررسی نقش مهم او در فرایند جنایی پرداخته شود بلکه باید به نقش و جایگاه او در فرایند عدالت کیفری نیز توجه شود زیرا این توجه و حمایت بایسته از او از چشمگیری در پیشگیری از جرم در رهگذر پیشگیری از بزه‌دیدگی دارد علمی که به بررسی بزه دیده‌ و ابعاد و جنبه‌های مختلف آن می‌پردازد بزه دیده شناسی می‌باشد.

به طور خلاصه منظور از بزه دیده‌شناسی عبارت است از: «علم شناخت بزه دیده در ابعاد مختلف آن یعنی تأثیر کسب اطلاعات از بزه دیده در وقوع جرم، حمایت و کسب اطلاعات از بزه دیده و راههای پیشگیری از بزه دیدگی».[6]

به طور کلی هنگامی که فرد با تهدید علیه تمامیت جسمانی مواجه می‌شود به 2 صورت ممکن است عکس‌العمل نشان دهد:

اولاً: به طور آگاهانه می‌کشود که خطر را رفع کند یا منشأ تعارض را با سعی و کوشش از بین ببرد.

دوم: در صورتی که فرد نتواند یا نخواهد به صورت آگاهانه خطر و تعارض را رفع کند در این صورت می‌کوشد آن را به صورت دیگری درآورد.[7]

بزه‌دیدگی معمولاً معلول عواملی است که بزه‌دیده جرم تهدید نیز از این قاعده مستثنی نیست که این عوامل عبارتند از:….

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های حقوق کلیک کنید.

 نمونه ای از منابع

1. آقایی‌نیا، حسین، حقوق کیفری اختصاصی، جرایم علیه اشخاص (جنایات)، نشر میزان، چاپ دوم، 1385.
2. آقایی‌نیا، حسین، حقوق کیفری اختصاصی، جرایم علیه اشخاص، (شخصیت معنوی)، نشر میزان، چاپ سوم، 1387.
3. آشوری، محمد، آیین دادرسی کیفری، جلد اول، انتشارات سمت، چاپ یازدهم، 1385.
4. اتکینسون، رتیال ال و دیگران، زمینه روانشناسی هیلگارد، ج 1، مترجم: بهروز بیرشک، انتشارات رشد، چاپ دوم، 1367.
5. ادوار، اسمیت و دیگران، زمینه روانشناسی، مترجم: فاطمه بهرامی، انتشارات گپ، چاپ سوم، 1388.
6. اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، ج2، نشر میزان، چاپ 5، 1382.
7. اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، ج2 ، نشر میزان، چاپ دوازدهم، 1385
8. استفانی، گاستون و دیگران، حقوق جزای عمومی، ج 1، (جرم مجازات)، مترجم: حسن دادبان، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ اول، 1377.
9. استفانی، گاستون و دیگران، حقوق جزای عمومی، ج 2، (ضمانت‌های اجرایی)، مترجم: حسن دادبان، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ اول، 1377.
10. امامی، سیدحسن، حقوق مدنی، ج4، انتشارات کتاب‌فروشی اسلامیه، 1353.
11. …
12. …