گردشگری چیست – اصول و مبانی گردشگری

 اصول و مبانی گردشگری

اصول و مبانی گردشگری

گردشگری چیست

فصل دوم : اصول و مباني گردشگری چیست

2-1- واژه شناسي توريسم……………………….

2-2- مفهوم توريسم……………………………

2-3-تعريف جهانگردي ………………………….

2-4- مهم­ترين ديدگاه‌هاي ارائه شده درزمينه گردشگري…

2-4-1- جهاني شدن…………………………….

2-4-2- فرهنگ پذيري ………………………….

2-4-3- نوسازي ………………………………

2-4-4- سلسله مراتب نيازها وتوريسم …………….

2-4-5-  انگيزش………………………………

2-4-6- نظريه عطاياي الهي……………………..

2-4-7- نظريه هزينه نسبي………………………

2-4-8- نظريه مزيت مطلق و دانش فني……………..

2-4-9- نظريه شرايط تقاضا …………………….

2-5-  اصطلاحات گردشگري در متون علمي‌و سازمان جهاني گردشگري…………………………………….

2-6-  انواع گردشگري – گردشگری چیست ………………………….

2-6-1-توريسم معمولي………………………….

2-6-2-توريسم بر مبناي طبيعت…………………..

2-6-3- توريسم ماجراجويانه ……………………

2-6-4-توريسم محصور…………………………..

2- 6- 5- توريسم سلامتي………………………..

2- 6-6- توريسم مصرفي…………………………

2- 6-7- اكوتوريسم …………………………..

2-6-8- جهانگردي بر مبناي هدف از مسافرت جهانگردان..

2-6-9- جهانگردي برمبناي مبدأ جهانگردان…………

2-6-10- جهانگردي بر مبناي سطح درآمد جهانگردان…..

2-6-11- توريسم تفريحي ……………………….

2-6-12-توريسم شهري ………………………….

2-6-13- توريسم طبيعت گرا …………………….

2-7- اهداف گردشگران…………………………

2-8- شهر و توريسم …………………………..

2-9-  ويژگي‌هاي بارز صنعت توريسم ………………

2-10- برنامه ……………………………….

2-10-1- پيشينه برنامه ريزي …………………..

2- 10- 2- تعريف برنامه ريزي…………………..

2- 10-3- سطوح برنامه ريزي توريسم………………

2-11- توريسم پايدار………………………….

2- 11-1- پيشينه مفهوم توسعه پايدار…………….

2- 11-2- تعاريف توسعه پايدار………………….

2- 11-3- ابعاد توسعه پايدار…………………..

2- 11-4- ارتباط گردشگري پايدارو توسعه پايدار……

2- 11-5- اصول توريسم پايدار…………………..

2-11-5 -1 -مشارکت ……………………………

2-11- 5-2-حضور ذينفع‌ها……………………….

2-11-5-3 –  اشتغال براي افراد محلي…………….

2-11-5-4- ارتباطات بازر گاني …………………

2-11-5-5 – پايداري منابع……………………..

2-11-5-6 – هماهنگي در هدف‌ها…………………..

2-11-5-7 – همکاري …………………………..

2-11-5-8 – ظرفيت پذيرش ………………………

2-11-5-9 – نظارت و ارزشيابي ………………….

2-11-5-10 -پاسخگويي …………………………

2-11-5-11- آموزش ……………………………

2-11-5-12- حفظ هويت …………………………

2- 11- 6 – اصول اساسي توسعه پايدارگردشگري………

2-12- نقش گردشگری در اقتصاد وايجاد اشتغال………

2-13- پيامد‌هاي اجتماعي – فرهنگي توريسم…………

2-14- ملاحظات اقتصادي، زيست محيطي و اجتماعي – فرهنگي…………………………………………..

2-15- آينده صنعت توريسم      …………………

2- 16- درآمد حاصل از صنعت گردشگري در مناطق مختلف جهان…………………………………………..

منابع………………………..

گردشگری چیست

واژه شناسي توريسم

واژه توريسم از نظر اتيمولوژي از کلمه tour  مشتق شده است به معناي سيرو سفر از يک نقطه به نقطه ديگر مي‌باشد. توريسم در زبان فرانسه هم به معني مسافرت به اطراف و اکناف و مشتق از کلمه tour است.(قره نژاد،1374 :42 ).درکتاب   گردشگري(ماهيت و مفاهيم)   درباره ريشه  لغت گردشگري tourism  اين گونه بيان شده است

اين کلمه از کلمه tour  به معناي گشتن اخذ شده است که ريشه در لغت لاتين turns به معناي دور زدن، رفت و برگشت بين مبدأ و مقصد و چرخش داردکه از يو نا ني به اسپانيايي و فرانسه راه يافته است. در فرهنگ وبستر گردشگري به سفري  که در آن مسافرتي به مقصدي انجام مي‌گيردوسپس بازگشتي به محل سکونت را در بر دارداطلاق مي‌گردد. در فرهنگ لانگمن گردشگري به معناي مسافرت وتفريح براي سرگرمي‌معنا شده است در فرهنگ لاروس گردشگري به معناي براي تفريح (لذت يا رضايت ) آمده است.(پاپلي يزدي، سقايي،1385 :18-19).

جهت مشاهده و دانلود  اکوتوریسم، گردشگری و توریسم کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود  امکان سنجی تغییر وضعیت معادن متروکه روباز به نواحی گردشگری کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود  اهمیت و شرایط گردشگری در اقتصاد جهانی کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود  برنامه ریزی محیطی توسعه توریسم طبیعت گرا کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود ادبیات انواع توریسم،گردشگرى و میراث فرهنگی کلیک کنید .

مفهوم توريسم

توريسم براساس تعريف سازمان جهاني توريسم، به كلية فعاليت‌هاي افرادي اطلاق مي‌شود كه به مكان‌هايي خارج از محيط عادي خود به منظور گذراندن ايام فراغت، انجام كار و ساير هدف‌ها، براي مدت كمتر از يك سال مي‌روند. به اين ترتيب، محور توريسم از مسافرت‌هايي كه صرفاً به منظور گذراندن تعطيلات و سپري كردن چند روز براي ديدار دوستان و آشنايان و بازديد از مناطق جذاب انجام مي‌گيرد، بسي فراتر مي‌رود (زاهدي، 1385: 4).

توريسم مجموع پديده‌ها و ارتباطات ناشي از کنش متقابل ميان گردشگردان، سرمايه، دولت‌ها و جوامع ميزبان، دانشگاه‌ها و سازمان‌هاي غيردولتي، در فرايند جذب، حمل و نقل، پذيرايي و کنترل گردشگران و ديگر بازديدکنندگان است ( Weaver,2000: 3).

گردشگري مجموعه مسافرت‌هايي را دربرمي‌گيرد که به منظور استراحت وتفريح يا ديگرفعاليت‌هاي شغلي ويا اينکه به منظور شرکت در مراسم خاص انجام مي‌گيرد وغيبت شخص گردشگر از محل سکونت دائم خود درطي اين مدت موقتي وگذرا مي‌باشد. بديهي است کساني که اقدام به مسافرت‌هاي شغلي منظمي‌بين محل کار و زندگي خود مي‌کنند مشمول اين تعريف نمي‌شود    (  Inskeep.2002  )

سلسله مراتب نيازها وتوريسم

تايلمن نظريه سلسله مراتب نيازهاي مزلو را درجهت تشريح رضايت مندي توريستي به کار مي‌برد طبق نظريه مزلو همه انسان‌ها داراي نيازهاي مشترک وفطري هستندکه درسلسله مراتبي از نيرومندترين تا ضعيف ترين قرار مي‌گيرندکه بايد اين نيازها ارضاشوند. نيازهايي که درپايين قراردارندبايد قبل از نيازهايي که در بالا هستند ارضا شوند. با توجه به سلسله مراتب نيازهاي مزلو يک توريست که براي انجام فعاليت توريستي به کشورديگري سفرمي‌کند بايد درجامعه ميزبان نيازهايش برطرف شود اگرجامعه ميزبان بتواند نيازهاي توريست را برطرف نمايد توريست به رضايت مندي مي‌رسددرغير اين صورت سطح رضايت او پايين خواهد آمد.

اصطلاحات گردشگري در متون علمي‌و سازمان جهاني گردشگري

برخي اصطلاحات گردشگري در متون علمي‌،با اصطلاحات سازمان جهاني گردشگري همخواني ندارد. مثلاً سازمان جهاني گردشگري،گردشگر را بازديد کننده نام نهاده است ولفظ گردشگر يا جهانگرد را براي فردي که يک شب يا بيش تر در مقصد اقامت مي‌کند،به کار برده است. همچنين گردشگري را که مدت کوتاهي( کم تر از يک شب ) را در مقصد مي‌گذراند، بازديد کننده يک روزه ناميده است. بنا براين در مطالعه متون جهانگردي بايد اين اصطلاحات را در نظر داشت وتشابه معنايي آنها را، به رغم اختلافات لفظي،مد نظر قرارداد جدول شماره  اين اصطلاحات را به طور مقايسه اي نشان مي‌دهد.

جدول 2-1 اصطلاحات گردشگري در متون علمي‌و سازمان جهاني گردشگري

منبع:(الواني،پيروزبخت،1385:  95)

  انواع گردشگري[1] – گردشگری چیست

ويليامز پنج مورد را براي اهميت نوع شناسي گردشگري بيان مي‌کند: – انواع مختلف گردشگري عبارتند از: گردشگري تجاري، فرهنگي، تاريخي وغيره

– انواع مختلف گردشگران عبارتند از: گردشگران جهاني، مسافرت‌هاي سازمان يافته و غيره

– تشخيص مغايرت محرک‌ها‌ براي سفر

– انتظار تغيير در تأثيرات درون نواحي ميزبان که وابسته به محرک و اشکال سفر است

– انتظار اختلاف در عناصر ساختاري درون گردشگري.(Stephen Williams,2000:12 )

دسته‌بندي‌هاي متفاوتي از ديدگاههاي مختلف براي توريسم وجود دارد. خانم شمس الساات زاهدي در مقاله خود تحت عنوان «درک اکولوژي، پيش نياز اکوتوريسم پايدار» در سال 1383 در کنفرانس بين المللي توريسم پايدار که در کشور اسپانيا برگزار گرديد، توريسم به دو دسته‌ي اصلي تقسيم کرده: 1- توريسم معمولي 2- توريسم بر مبناي طبيعت؛

Types of tourism -[1]

جهت مشاهده و دانلود گردشگری روستایی کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود  بررسی وضعیت گردشگری جنگ به منظور توسعه گردشگری کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود بررسی نقش تأثیر پرورش گل و گیاه در توسعه گردشگری شهر محلات کلیک کنید .

اهداف گردشگران

اهداف گردشگران براساس انگيزه‌هاي آنان متفاوت است که در اينجا به مهم ترين آنها اشاره مي‌شود

– شناخت فرهنگي: جهانگردان ممکن است براي شناخت   فرهنگ يک کشور و همچنين آشنايي با سنت‌ها،آداب ورسوم، ونحوه زندگي،خرده فرهنگ و……

– شناخت تاريخي : از ديگر اهداف گردشگران بازديد از آثار باستاني وتاريخي، ديدن موزه‌هاي يک کشور مي‌باشد باتوجه به اين که تاريخ بخش جدايي ناپذير از زندگي مردم است ومردم توجه خاصي به آثار فرهنگي – تاريخي برجا مانده از گذشته خود و آثار تاريخي ديگر کشورها دارند.

– زيارت اماکن مقدس ومذهبي: گردشگراني که به قصد زيارت مکان‌هاي مذهبي مانند زيارت کعبه،مشهد وهمچنين ديدن مراسم وشعاير مذهبي مانند مراسم عزاداري عاشورا،و مراسم قالي شويان اردهال مسافرت مي‌کنند.

– سرگرمي ‌و ورزش: برخي از جهانگردان براي رهايي از زندگي يکنواخت سراسر کار در جست وجوي زمان و مکاني براي سرگرمي‌و ورزش مي‌باشند. تعدادي از گردشگران نيز براي ديدن رويدادها ومسابقات ورزشي به کشورهاي ديگر مسافرت مي‌کنند.

– هدف‌هاي تجاري و تخصصي: بعضي افراد براي شرکت در کنگره‌هاي علمي،المپيادهاي تخصصي ونمايشگاههاي تجاري شرکت مي‌نمايند.

اصول اساسي توسعه پايدارگردشگري

– توسعه پايداراکولوژيکي ازطريق حفاظت ازچرخه‌هاي اساسي اکولوژيکي وبيولوژيکي وحفاظت از منابع بيولوژيکي ميسرمي‌گردد

– دربعدفرهنگي – اجتماعي توسعه پايدارکنترل را برروندزندگي آنها بيشترمي‌کندطوري که مناسب بافرهنگ و ارزش‌هاي مردم باشد

– دربعداقتصادي توسعه پايداربا کارايي اقتصادتعريف مي‌شود.منابع طوري مديريت مي‌گردندکه شود.منابع طوري مديريت مي‌گردندکه براي توليددرآينده نيزحفظ شوند

درکتاب توريسم واکوتوريسم پايداربرخي ازاصول توريسم پايداررا عنوان نموده است که عبارتنداز:

1 – مشارکت    2 – حضورذينفع‌ها     3- ايجاداشتغال براي افرادمحلي   4 – ارتباطات بازرگاني    5 – پايداري منابع    6 – هماهنگي درهدف‌ها    7 – همکاري   8 – ظرفيت تحمل    9 – نظارت وارزشيابي  10-  پاسخ‌گويي   11- آموزش ( زاهدي، 1385 : 113 – 114)

ارکان برنامه ريزي توسعه پايدارگردشگري

لومسون براي توريسم پايداراصولي را بيان نموده است که عبارتنداز:

• – استفاده ازماهيت پايدارگونه جوامع (طبيعي،اجتماعي،فرهنگي)
•  – کاهش بيش ازحدمصرف واتلاف
• – حفظ تنوع (حفظ ارتقاي تنوع طبيعي،اجتماعي وفرهنگي)
• – برنامه ريزي (بسط وتوسعه گردشگري که وارديک چارچوب برنامه ريزي راهبردي محلي و ملي شده وتاثيرات زيست محيطي را نيزمدنظرقرارمي‌دهد.
• – حمايت از نظام اقتصادي محلي
• – مشارکت اجتماع‌هاي محلي
• – مشاوره با افرادذينفع وعامه مردم
• – آموزش جامعه

نقش گردشگري در اقتصاد وايجاد اشتغال

توسعه جهانگردي براي رشداقتصادي واجنماعي اهميت ويژه اي دارد که مي‌توان آن را به منزله نيروي محرکه توسعه اقتصادي درتمام کشورها به حساب آورد.هيچ کشوري نيست که فاقدمواداوليه لازم براي توسعه جهانگردي باشدآنچه که کشورها را ازهمديگرمتمايزمي‌سازدخودبه خودبه تنهايي جاذبه جهانگردي به شمار مي‌رود بنابراين هرکشوربا کوشش درخورو سرمايه گذاري مناسب در زمينه جهانگردي مي‌تواند وارد کننده جهانگرد بوده و از اين راه به رشد اقتصادي خود کمک نمايد.(ديبايي،1371 : 53 )

جهانگردي پول و جمعيت را ازمرکز و ثقل صنعتي به سوي روستاها و نقاط طببعي مي‌کشاند ويا تعداد زيادي را به سوي مراکز شهري روانه مي‌سازد واين حرکت آنها باعث بازده مضاعف در اقتصاد کشورهاي جهانگرد پذير مي‌شود‌.

گردشگري در تنوع و غنا بخشيدن به اقتصاد محلي نيز حائز اهميت  بسيار است‌.براي توليد محلي اعم از صنايع دستي و يا محصولات کشاورزي جهت ارتزاق گردشگران بازارهاي جديدي ايجاد مي‌کند علاوه بر آن در بهبود کيفيت فراورده‌هاي کشاورزي و صنايع دستي نيز موثر مي‌با شد. همچنين در احياءو باسازي شهر‌ها خصوصات شهر‌هاي تاريخي نقش مهمي‌دارند چراکه در صورت عدم دريافت درآمد ناشي از اين اماکن و تخصيص بودجه لازم براي ابقاي آنها اين گونه مراکز به تدريج رونق و اهميت خود را از دست مي‌دهندواز اين رهگذر منافع اقتصادي ناشي از جذب گردشگر نيز منتفي مي‌شود(تولايي،1386 :61 -62  )

تاثير جهانگردي از بعد درآمد زايي، توليد ناخالص ملي،تسريع جريان پول و تقويت بنيه اقتصادي بر هيچ کس پوشيده نيست اين قسم از فعاليت درآمد مردم محلي را از طريق حقوق و دستمزد  افزايش مي‌دهد به علاوه امکان حصول درآمد‌هاي ديگر از طريق ارائه مشاغل در ديگر بخش‌ها نظيرساختمان،تعميرات،تامين مايحتاج،کرايه اتومبيل و…..نيز وجود دارد‌. از منابع درآمد صنعت گردشگري ماليات است که از محل ماليات‌هاي دريافتي فروش تامين مي‌شود‌.گردشگري تا ميزان شش درصد از درآمد‌هاي مالياتي که سالانه عايد دولت مي‌شود ايجاذ نمايد.گردشگري ارز آور بوده وسبب توسعه و بسط تجارت خارجي و صادرات نامرئي وبهبود تراز پرداخت‌ها نيز مي‌شود.(همان،63 )

همچنين گردشگري در ايجاد فر صت‌هاي شغلي و کاهش معضل بيکاري با تصحيح الگوي وايجاد ظرفيت‌هاي شغلي پايدار و مستمر نقش بسزايي دارند. پانزده درصد از مشاغل در سطح جهاني به بخش گردشگري اختصاص دارد.اگر چه بخش گردشگري پتانسيل بسيار بالايي از ارتباط با اشتغال دارد لکن

قدرت اشتغال زايي آن بستگي به عواملي نظير تعداد گردشگران،تعداد شب اقامت آنها وميزان پر بودن اتاق‌ها دارد طبق مطالعات انجام شده در ايران با پر بودن 79 %اتاق‌ها واقامت 5/4 شب به ازاي هر دو اتاق يک فرصت شغلي ايجاد شده است.واقعيت آن است که علاوه بر ايجاد فرصت‌هاي شغلي مستقيم به دو نوع فرصت شغلي يکي غير مستقيم و ديگر القايي نيز بايد توجه کرد. مراد از فرصت شغلي القايي اشتغالي است از نتيجه هزينه کردن و خرج کردن درآمد افرادي که طور غير مستقيم در اين  صنعت  شاغلند ايجاد مي‌شود.(همان،69 )

گردشگری چیست

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات و پیشینه تحقیق پایان نامه های جغرافیا کلیک کنید. 

نمونه ای از منابع و مأخذ

• ارمغان،سيمين(1386)، توريسم ونقش آن در جغرافيا،چاپ اول، دانشگاه آزاد اسلامي‌واحد اسلام شهر.
• استفان، ويليامز(1388) جغرافياي گردشگري مترجم محمود ضيايي انتشارات دانشگاه پيام نور چاپ دوم
• اشتري مهرجردي،اباذر (1383)، اكوتوريسم و توسعه پايدار، ماهنامه جهاد، شماره 26.
• اميني نسب،مهدي ( 1381)، قابليتهاي محدودگردشگري به منظور مشاركت در حفظ حيات وحش، مجله محيط‌ زيست شماره 37، سازمان حفاظت محيط زيست، تهران.
• احسان، غلامحسن (1385) ، بررس جاذبه ها وبرنامه ريزي  منطقه خروطبس ،پايان نامه کارشناس ارشد،دانشگاه اصفهان
• بارو،سي جي (1375) توسعه پايدار مفهوم ارزش وعمل ترجمه سيدعلي بدري فصلنامه تحقيقات جغرافيايي سال دهم شماره 44
• باهر، حسين (1377)، دگر انديشي پيرامون گردشگري( ايرانگردي و جهانگردي)، فصل نامه مديريت، شماره 20 دانشكده حسابداري ومديريت دانشگاه علامه طباطبايي تهران.
• بيرانوند،اسماعيل(1387)، تحليل فضايي چاذبه‌هاي اكوتوريسم شهرستان خرم آباد، پايان نامه كارشناسي ارشد جغرافيا، دانشگاه اصفهان
• بيگ محمدي، حسن (1378)، نگرشي نو بر آثار اقتصادي توسعه جهانگردي، اطلاعات سياسي و اقتصادي شماره 158 و 157.
• بيگ محمدي، حسن (1386)، اصفهان و گردشگري، انتشارات سازمان فرهنگي تفريحي شهرداري اصفهان.
• بيگ محمدي،حسن(1385)،‌ چالش‌ها وفرصتهاي صنعت گردشگري در ايران، مجموعه مقالات همايش جغرافيا وقرن بيست و يكم، دانشگاه آزاد اسلامي‌واحد نجف آباد.
• …
• …

جهت مشاهده و دانلود جاذبه های گردشگری درشهرستان قزوین و تاثیرات گردشگر در قزوین کلیک کنید .

جهت مشاهده و دانلود  تحلیل جغرافیایی مراکز اقامتی شهرستان رامسر و نقش آن در برنامه ریزی گردشگری کلیک کنید .

گردشگری چیست

www.washington.edu