Name: منطقه آزاد و سرمایه گزاری در آن - بررسی عملکرد مناطق آزاد در ایران و سایر کشورها
SKU: 31704
Price: 190000 IRR
Availability: InStock

منطقه آزاد

بررسی عملکرد مناطق آزاد در ایران و سایر کشورها

منطقه آزاد و سرمایه گزاری در آن 2-1 بخش اول-منطقه آزاد
2-1-1مروری بر مفاهیم و تعریف منطقه آزاد
2-1-1-1 مناطق آزاد تجاری
2-1-1-2 بندر آزاد
2-1-1-3 منطقه ویژه حراست شده گمرکی
2-1-1-4 منطقه پردازش صادرات
2-1-1-5 منطقه ویژه اقتصادی
2-1-1-6 بازارچه های مرزی
2-1-2 تاریخچه مناطق آزاد تجاری
2-1-3 دیدگاههای نظری منطقه آزاد
2-1-3-1بکارگیری استراتژی توسعه صادرات به جای استراتژی جایگزینی واردات
2-1-3-2 بکارگیری استراتژی استفاده از اصل برتری نسبی
2-1-3-3 بکار گیری استراتژی تجارت خارجی به عنوان عامل محرکه توسعه
2-1-4 ویژگی های منطقه آزاد
2-1-4-1تبعیت منطقه آزاد از مقررات ویژه حقوقی
2-1-4-2 تولیدی بودن مناطق آزاد
2-1-4-3 نظام اداری متمرکز
2-1-4-4 صادراتی بودن مناطق آزاد
2-1-5 اهداف ایجاد منطقه آزاد
2-1-7 عوامل موفقیت منطقه آزاد
2-1-7-1 سازگاری هدفهای منطقه آزاد با استراتژیهای اقتصادی ملی
2-1-7-2 صراحتهای قانونی
2-1-7-3 دسترسی به تسهیلات زیر بنایی و خدمات همگانی
2-1-7-4 سازمان اجرائی مناسب
2-1-7-5 ثبات سیاستهای اقتصادی
2-1-7-6 توان انتقال تکنولوژی و فرهنگ صنعتی
2-1-7-7 هماهنگی روانی– اجتماعی
2-1-7-8 هماهنگی مجریان و مردم
2-1-7-9 حمایت پیگیرانه دولت
2-1-7-10 تأمین فضای بازکار و زندگی اجتماعی
2-1-8 مناطق آزاد در برابر چالش های اقتصاد جهانی
2-2 بخش دوم- سرمایه ،سرمایه گذاری در منطقه آزاد
2-2-1 تعریف سرمایه
2-2-2 تعاریف سرمایه گذاری
2-2-3 مفهوم سرمایه گذاری خارجی
2-2-3-1 انواع سرمایه گذاری خارجی
2-2-4 تئوری سرمایه گذاری
2-2-5 طبقه بندی سرمایه گذاری
2-2-6 انواع سرمایه گذاری از لحاظ مالکیت در منطقه آزاد
2-2-7 مناطق آزاد و سرمایه گذاری های خارجی
2-2-8 عوامل مؤثر در جذب سرمایه های خارجی
2-2-8-1اندازه بازار کشور میزبان
2-2-8-2 توسعه اقتصادی و سرمایه انسانی
2-2-8-3 قوانین کشور میزبان
2-2-8-4 سیاستهای مالیاتی
2-2-8-5 دسترسی به تکنولوژی
2-2-8-6 نرخ ارز
2-2-8-7 گرایش صادراتی
2-2-9 جنبه های فرهنگی و اجتماعی در سرمایه گذاری خارجی
2-3 بخش سوم– بررسی عملکرد منطقه آزاد در سایر کشورها


2-3-1 مقدمه
2-3-2 امارات متحده عربی(بندر آزاد جبل علی)
2-3-3 ترکیه
2-3-3-1 امتیازات مناطق آزاد ترکیه
2-3-4 هندوستان
2-3-5 چین
2-3-5-1 سیاست های ترجیحی
2-3-6 ایالات متحده امریکا
2-3-6-1 انواع منطقه آزاد در ایالات متحده آمریکا
2-3-7 کره جنوبی
2-3-8 بنگلادش
2-3-8-1 انواع سرمایه گذاری در مناطق آزاد بنگلادش
2-3-8-2 تضمین سرمایه گذاری
2-3-8-3 تسهیلات و مزایا
2-3-9 عمده ترین دلایل موفقیت مناطق آزاد جهان
2-4 بخش چهارم- مناطق آزاد ایران و منطقه آزاد اروند
2-4-1 مناطق آزاد ایران
2-4-2 معرفی مناطق آزاد ایران
2-4-2-1 منطقه آزاد کیش
2-4-2-2 منطقه آزاد قشم
2-4-2-3 منطقه آزاد انزلی
2-4-2-4 منطقه آزاد ارس
2-4-2-5 منطقه آزاد چابهار
2-4-2-6 منطقه آزاد اروند
2-4-3 موقعیت جغرافیایی ،ترانزیت و تجارت در منطقه آزاد اروند
2-4-3-1 موقعیت جغرافیایی منطقه آزاد اروند


2-4-3-2 راه های ارتباطی و مسافرتی منطقه آزاد اروند
2-4-3-3 صنایع و درآمد منطقه آزاد اروند
2-4-3-4 پتانسیل و مزیت های سرمایه گذاری منطقه آزاد اروند
2-4-3-5 مزیت های جغرافیایی منطقه آزاد اروند برای توسعه صنعتی
2-4-3-6 پتانسیل های فرهنگی و نیروی انسانی
2-4-3-7 فرصت های سرمایه گذاری در بخش صنعت و سرمایه گذاری
2-4-3-8 امکانات توریستی
2-4-3-9 امتیازات و محدودیتهای قانونی برای افرادی که در منطقه آزاد اروند سرمایه گذاری
می نمایند
2-4-3-10 جمع بندی قابلیت ها و امکانات منطقه آزاد اروند

منابع

منطقه آزاد :

مروری بر مفاهیم و تعریف مناطق آزاد :

طبق تعریف بانک جهانی منطقه آزاد تجاری قلمرو معینی است که غالباً در داخل یا مجاورت بندر واقع گردیده و در آن تجارت آزاد با سایر نقاط جهان مجاز شناخته می شود .کالاها را می توان بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی از این مناطق خارج یا به این مناطق وارد کرد .اما کالاهایی که از منطقه ی تجارت آزاد به بخش های داخلی کشور میزبان وارد می شوند، حقوق و عوارض گمرکی مقرر را می پردازند.[1]

همچنین طبق تعریف سازمان توسعه صنعتی ملل متحد(UNIDO)[2]منطقه آزاد تجاری بعنوان محرکه ای در جهت تشویق صادرات صنعتی تلقی می گردد.[3]

در خصوص نام منطقه آزاد به هیچ روی وحدت نظر وجود ندارد و به طوری که در حال حاضر حداقل نوزده واژه برای توصیف این پدیده بکار برده می شود که همگی برای یک مفهوم کم و بیش یکسان بکار می رود. در اینجا چند اصطلاح که از کاربرد بیشتری برخوردار است مورد اشاره قرار می دهیم[4]:

1-منطقه آزاد صنعتی industrial free zone
2- منطقه توسعه سرمایه گذاری promotion zone industrial
3-منطقه آزاد اقتصادی Economic free zone
4- منطقه تجارت خارجی foreign trade zone
5- منطقه ویژه اقتصادی special Economic zone
6- منطقه آزاد صادرات free Export zone
7- منطقه آزاد free zone
8- منطقه آزاد تجاری free trade zone
9-منطقه آزاد پردازش صادرات free Export processing zone

صادراتی بودن مناطق آزاد :

منطقه آزاد با هدف کسب درآمد ارزی تأسیس یا راه اندازی می شوند و هنگامی می توانند چنین هدفی را به تحقق برسانند که محصولات خود را به خارج از کشور ایجاد کننده منطقه آزاد صادر نمایند .در راستای تحقق این ویژگی برخی قوانین منطقه آزاد مقرر داشته اند که درصد خاصی (مثلاً 65درصد در تایوان)از محصولات تولیدی مناطق آزاد باید صادر شود .برخی مقررات دیگر برای جلوگیری از انتقال کالا از کشور و صادر نمودن آن به خارج مقرر داشته اند که کالاهای صادراتی از منطقه آزاد وقتی از تسهیلات مخصوص این مناطق برخوردار خواهند بود که تا درصد خاصی (مثلاً 35درصد در شوروی سابق) ارزش افزوده ایجاد شده باشد .بنابراین باید گفت که مناطق آزاد صادراتی هستند ،هرچند در این خصوص برخی

استثنائات وجود دارد و به عنوان مثال منطقه آزاد مانائوس در برزیل در واقع یک منطقه آزاد واردات می باشد تا منطقه آزاد صادرات.[1]

در کشور ما نیز قرار بود مناطق آزاد ،با پرداختن به زنجیره ای از فعالیتهای اقتصادی تولیدی ،به سوی صادرات پیش می رفتند ولی در عمل ،صادراتشان بسیار کند شده و رفته رفته به عکس خود تبدیل شده به طوری که صادرات جای خود را به واردات داده و فعالیتهای اقتصادی حول محور واردات و دلالی کالا می گردد.[2]

اهداف ایجاد مناطق آزاد :

هرچند دیدگاه های گوناگونی در زمینه اهداف تأسیس مناطق آزاد در کشورهای مختلف وجود دارد لیکن شاید بتوان اهداف ایجاد مناطق آزاد را در موارد زیر خلاصه کرد :

جلب سرمایه های خارجی
ایجاد فرصت های شغلی جدید
کسب درآمد های ارزی و افزایش صادرات
دستیابی به تکنولوژی پیشرفته
جذب نقدینگی سرگردان و کمک به مهار تورم
محرومیت زدائی از مناطقی که امکان رشد و توسعه را بالقوه دارند[3]
بالا بردن میزان تخصص و کارایی نیروی انسانی [4]
تنوع بخشی به تجارت خارجی کشور صاحب منطقه و کسب تجربه برای حضور در بازارهای جهانی[5]

پیش نیازهای لازم برای تأسیس مناطق آزاد [6] :

حداقل امکانات مورد نیاز برای تأسیس مناطق آزاد را می توان در موارد زیر خلاصه کرد :

1-تأسیس امکانات زیربنایی مانند :آب ،برق ،سوخت.
2-ایجاد اسکله هایی که کشتیهایی حداقل تا 25 هزار تن بتوانند در آن پهلو گرفته و تخلیه و بارگیری کنند.
3-ایجاد محوطه مناسب برای باراندازی و همچنین استقرار تجهیزات بنادر.
4-ایجاد بندرهای مناسب و تأمین آب و سوخت منطقه.
5-ایجاد یا توسعه فرودگاه و ساختن ترمینال های مناسب.
6-ایجاد مراکز آموزشی ،درمانی ،بهداشتی ،اقامتی ،خدماتی ،تفریحی و …
7-اعطای مجوز فرود به هواپیمای مسافربری که از خارج وارد منطقه می شوند.
8-تأسیس شبکه های مخابراتی پیشرفته(تلفن ،فاکس ،…)
9-ایجاد واحدهای بانکی و استقرار مؤسسات پولی و بانکی مانند ،بازار بورس.
10-ایجاد سازمان مدیریت اجرایی قوی جهت سازماندهی و هماهنگی اجرایی لازم.
11-ایجاد و تقویت اراده ملی به منظور کمک به تأسیس منطقه آزاد.
12-شناخت و بررسی دقیق تجربه تاریخی جهان و منطقه از تأسیس مناطق آزاد.

عوامل موفقیت مناطق آزاد :

در تحلیلهای مربوط به عوامل توفیق مناطق آزاد در کشورهای مختلف جهان عوامل متعدد اقتصادی ،اجتماعی ،سیاسی ،فرهنگی ،قوانین و مقررات داخلی و موقعیت مکانی منطقه دخالت دارند.از دیدگاه اقتصادی و اجتماعی ملاحظات و الزامات زیر لازمه موفقیت هر منطقه آزاد است[7]:

مناطق آزاد در برابر چالش های اقتصاد جهانی :

از چالشهای عمده مربوط به مناطق آزاد ،یکی تغییر و تحول شتابان و دائمی شرایط ،ساختارها ،موقعیتها و روند اقتصادی جهانی است که بطور روز افزون مزیت ها و برتریهای اقتصادی مربوط به مناطق آزاد را به مبارزه می طلبد و دیگری اجبار مناطق آزاد به اتخاذ سیاستهای برون گرا و همراهی با بازار جهانی و کوشش برای حفظ ارتباط با این بازارهاست که مناطق را ملزم می سازد که خود را هرچه بیشتر و سریعتر به ابزار مورد نیاز برای حضور در بازارهای جهانی مجهز کنند. [1]

استراتژیهای جدید ضرورتهای حضور مناطق آزاد در جایگاه مناسب مربوط به بازارهای بین المللی ،دو انتخاب را پیش روی این مناطق قرار داده است. این دو انتخاب یکی تعیین نوع فعالیتهایی است که باید در این مناطق مورد پیگیری قرار دهند و انتخاب دیگر بکارگیری فرآیند رقابت در راه کارهای توسعه ای آنها است ،به نحوی که بتوانند از امکان هماوردی یا تغییر و تحول اقتصاد جهانی را برای خود فراهم نمایید.

در واقع استراتژی رقابت ،اصلی ترین مایه خود را از پدیده ای می گیرد که امروزه از آن با عنوان جهانی شدن تولید نام می برند. بکارگیری استراتژی رقابت در واقع همان پاسخی است که مناطق آزاد باید به تحولات اقتصاد جهانی ،تغییر در سلیقه های مصرف کالاها ،جایگزین شدن کالاهای جدید بجای کالاهای قدیمی ،تحول پیشرفت در تکنولوژی ها ،ابداعات ،اختراعات و بالاو پایین شدن شاخصهای اقتصادی در ابعاد جهانی بدهند و یا در ذهن خود داشته باشند.تصور وجود یک منطقه آزاد دور از چشم اندازهای مورد اشاره در واقع تصوری دور از ذهن است که در نهایت به غیر فعال شدن مناطق و متلاشی شدن آنها منجر خواهد شد ،نمونه چنین مناطقی را علی رغم وجود مناطق آزاد پویا و فعال در بسیاری از کشورها و در بسیاری از نقاط جهان می توان مورد مشاهده قرار داد.

لازم است این نکته مورد تأیید قرار گیرد که هیچ منطقه آزادی در جهان به تنهایی قادر به مقابله با تحولات و تغییرات شتابدار ساختارهای اقتصاد جهان نیست و راه کاری که می تواند این تهدید را کاهش دهد بهره گیری مناطق آزاد از برنامه ریزیهای منطقی و استراتژیک و احیاناً فراهم کردن زمینه های مربوط به سرمایه گذاریهای مشترک است.[2]

مناطق آزاد و سرمایه گذاری های خارجی :

در رابطه با جذب سرمایه های خارجی به مناطق آزاد کشور باید گفت بطور معمول دو تنگنای اساسی در کشور میزبان مناطق آزاد موجب می گردد که سرمایه های خارجی به جای خاک اصلی کشور، مکان فعالیت خود را در مناطق آزاد این کشورها قرار دهند این دو تنگنا یکی عدم وجود امنیت کافی سیاسی ،اقتصادی، اجتماعی برای سرمایه های خارجی است و دیگری وجود بحرانی پیچیده و قوانین دست و پا گیر و سد کننده در ارتباط با فعالیت این سرمایه هاست .وجود تنگناهای مورد اشاره موجب می گردد سرمایه گذاریهای خارجی در کشورهای مورد اشاره دارای ریسک پذیری بالایی باشند و به همین دلیل کمتر مورد استقبال قرار گیرند.[1]

در برابر تنگناهای موجود بر سر این سرمایه گذاریها در خاک اصلی کشورها ،متقابلاً در مناطق آزاد مزیت ها و برتری وجود دارد که خود انگیزه ی مستقل برای جذب این سرمایه ها شناخته می شود .این برتری ها که ممکن است برتری تکنولوژیکی ،برتری طبیعی ،برتری جغرافیایی و یا برتریهای قانونی ،حقوقی ،سیاسی و فرهنگی باشند ،هرکدام به نوبه ی خود جاذبه ای برای سرمایه های خارجی فراهم می کنند و فرآیند ورود این سرمایه ها را تسهیل می نمایند .

برتری تکنولوژیکی موجب خواهد شد کالاها با کیفیت بهتر ،قیمت تمام شده پائین تر و در ابعاد وسیع تر عرضه گردد که حاصل آن بازگشت سریع سرمایه برای سرمایه گذاریهای انجام شده است .سرمایه گذاریهای خارجی در مناطقی که از این وضعیت برخوردار هستند نیازی به انتقال تأسیسات و امکانات سخت افزاری ندارند و به لحاظ اینکه منطقه از سطح تکنولوژیکی بالایی برخوردار است این نیازهارا با هزینه کمتر از منطقه تأمین می کنند و به این ترتیب وجود این مزیت باعث می گردد با راه اندازی یک صنعت تنها تأمین مالی آن به انجام برسد .برتری طبیعی یک منطقه که بعضی سرمایه گذاری ها در پی برخورداری از آن هستند شامل وجود منابع و معادن غنی و یا به عنوان مثال قرار داشتن منطقه در شرایط مطلوب آب و هوایی است.[2]

نزدیکی منطقه آزاد به بازارهای مصرف که موجب سرعت در انتقال و جابجایی کالا از این مناطق به بازارها و نیز متقابلاً تسهیل در ورود مواداولیه برای مصرف واحدهای مورد نظر می گردد یک مزیت جغرافیایی شناخته می شود. این مزیت از وجوه بارز امتیاز بسیاری از مناطق آزاد موجود در دنیا است .از آنجا که فراهم کردن بسیاری مزیت ها در مناطق آزاد امری عملی است ،اما قرار دادن این مناطق در نقاط استراتژیک و نزدیک به بازارهای جهان امری غیر ممکن و غیر عملی است از این جهت این مزیت در مکان یابی مناطق آزاد به عنوان عامل تعیین کننده و امتیاز خاص محسوب می گردد که بر بسیاری مزیت های دیگر ارجحیت دارد .

مزیت های قانونی شامل آن دسته از مزیت ها است که بر تسهیلات قانونی ،تخفیفهای مالیاتی و معافیت از مقررات گمرکی و سهولت فعالیتهای مالی و پولی تأکید دارد و این مقررات هر قدر ساده تر و انعطاف پذیر تر باشد امکان بیشتری برای جذب سرمایه های خارجی فراهم می کند و بالاخره وجود ارتباطات صمیمانه با کشورهای طرف معامله را می توان به عنوان مزیتی نام برد که برتری های سیاسی را شامل می شوند و نیز برخورداری از وجوه مشترکی نظیر یک زبانی و هم دینی ،نزدیک بودن شرایط زیستی ،مشابهت داشتن در آداب و رسوم ،عادتها و علایق مشترک بخشی دیگر از این مزیتها است که در گروه مزیت های فرهنگی طبقه بندی می گردد[3].

عوامل مؤثر در جذب سرمایه های خارجی :

در ادبیات اقتصادی جدید ، نقش کیفیت نهاده ها در توسعه اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است.[4]نحوه ی توزیع FDI و نیز چگونگی جذب و تأثیر آن بر اقتصاد کشورها ، به شدت تحت تأثیر کیفیت نهاده ها و شرایط اقتصادی ،سیاسی و موقعیت کشور میزبان است .بطور خلاصه آنچه که سرمایه گذاران در مناطق آزاد را( اعم از داخلی و خارجی) تشویق بر مشارکت می کند به قرار زیر می باشد :

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های مدیریت کلیک کنید.

نمونه ای از منابع فارسی :

1- آذر ،ع ؛مؤمنی ،م .1385.آمار و کاربرد آن در مدیریت.جلد دوم ،چاپ دهم ،تهران: انتشارات سمت.
2-آشنایی با مناطق آزاد بنگلادش. 1373 .مجله مناطق آزاد ، سال چهارم ، 21- 38
3-آشنایی با مناطق تجاری آزاد . 1367 .موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
4-آمریکا 65 سال پس از تخمین آزاد شهر. 1378.مجله مناطق آزاد ،شماره 97 .
5-اسماعیلیان ،م .1385 .راهنمای جامع spss14 ،چاپ اول ،تهران :مؤسسه فرهنگی هنری دیباگران.
6-باتاچاریا ؛جانسون .1369 .مفاهیم و روشهای آماری.ترجمه شهر آشوب ؛ میکائیلی ،تهران:مرکز نشر دانشگاهی
7-بررسی شرایط سرمایه گذاری. 1371.اقتصاد و موانع تکنولوژی و اهداف مناطق آزاد چین ،مجله مناطق آزاد ، شماره 17 .
8-پی نود ،ر .1373 .مدیریت مالی.ترجمه ع جهانخانی ؛ع پارسائیان ،تهران: انتشارات سمت.
9-پیش فرضها و زمینه های جذب سرمایه های خارجی. 1375. مجله مناطق آزاد ،سال ششم.
10-تجربه جهانی مناطق آزاد تجاری . 1385.مجله ماهنامه بررسهای بازرگانی ، 113:18
11-…
12-…

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “منطقه آزاد و سرمایه گزاری در آن – بررسی عملکرد مناطق آزاد در ایران و سایر کشورها”

لطفا برای ارسال یا مشاهده تیکت به حساب خود وارد شوید

منطقه آزاد و سرمایه گزاری در آن – بررسی عملکرد مناطق آزاد در ایران و سایر کشورها