ممنوعیت کار کودکان چیست؟ و در ایران چگونه است؟

ممنوعیت کار کودکان

در این مقاله قصد داریم تمامی مصادیق ممنوعیت کار کودکان چیست؟ و در ایران چگونه است؟را خدمت شما عزیزان در 87 صفحه ارائه دهیم . دقت داشته باشید که این نوشته تماما همراه با منابع لاتین و فارسی بوده است. امید است که شما عزیزان را در راستای ارتقای علمی کمک رسانده باشیم .

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………..

مبحث اول: تعریف کودک، کار کودکان و تاریخچه ﻱ ممنوعیت کار کودکان درحقوق بین الملل…. ……

گفتار اول: تعریف کودک…………………………………………………………………………………………………

گفتار دوم: تعریف کار کودک…………………………………………………………………………………………..

گفتار سوم: تاریخچه ممنوعیت کار کودکان ………………………………………………………………………

مبحث دوم: انواع و علل کار کودک و پیامد های ناشی از آن……………………………………………….

گفتار اول: انواع کار کودکان……………………………………………………………………………………………..

بند اول) کار کودکان در بخش کشاورزی………………………………………………………………….

بند دوم) کار کودکان در خیابان ها…………………………………………………………………………..

بند سوم) کار کودکان در بخش های صنعتی…………………………………………………………….

بند چهارم) کار کودکان در معادن…………………………………………………………………………….

بند پنجم) کار کودکان به عنوان مستخدمین خانگی………………………………………………..

بند ششم) کار کودکان در مخاصمات مسلحانه………………………………………………………….

بند هفتم) بهره کشی جنسی تجاری از کودکان………………………………………………………..

بند هشتم) بهره کشی از کودکان در قاچاق مواد مخدر…………………………………………….

گفتار دوم: علل کار کودکان ……………………………………………………………………………………………..

بند اول) بافت خانواده (سنت ها و فرهنگ های خانوادگی)………………………………………..

بند دوم) فقر………………………………………………………………………………………………………………

بند سوم) مهاجرت …………………………………………………………………………………………………….

بند چهارم) فقدان یا عدم اجرای قوانین و مقررات……………………………………………………

بند پنجم) فقدان کنترل در محیط های کاری کوچک تر…………………………………………

بند ششم) فقدان مدارس کم هزینه…………………………………………………………………………

بند هفتم) معیارها و نگرش های اجتماعی……………………………………………………………….

گفتار سوم: پیامد های کار کودک………………………………………………………………………………….

بند اول) پیامد های جسمانی……………………………………………………………………………………

بند دوم) پیامد های ادراکی………………………………………………………………………………………

بند سوم) پیامد های عاطفی و روانی………………………………………………………………………..

بند چهارم) پیامد های اجتماعی و اخلاقی………………………………………………………………..

مبحث سوم: وضعیت جهانی کار کودک و ضرورت بررسی حقوقی

ممنوعیت آن از منظر اسناد بین المللی……………………………………………………………………………..

گفتار اول : بررسی آماری کار کودکان در جهان………………………………………………………………

بند اول) توزیع کودکان کارگر بر اساس گروه سنی………………………………………………….

بند دوم) توزیع کودکان کارگر بر اساس جنسیت……………………………………………………..

بند سوم) توزیع منطقه ای کودکان کارگر………………………………………………………………..

بند چهارم) توزیع کودکان کارگر در کار های خطرناک بر اساس گروه سنی…………….

بند پنجم) توزیع کودکان کارگر در کار های خطرناک بر اساس جنسیت…………………

بند ششم) توزیع کودکان کارگر بر اساس بخش اقتصادی………………………………………..

گفتار دوم: ضرورت ممنوعیت کار کودک………………………………………………………………………..

بند اول) آسیب پذیری کودکان با توجه به وضعیت عمومی بدن………………………………..

بند دوم) آسیب پذیری کودکان بر اساس پوست بدن………………………………………………..

بند سوم) آسیب پذیری کودکان بر اساس ساختار مغز………………………………………………

بند چهارم) آسیب پذیری کودکان بر اساس دستگاه های معدی روده ای،

غدد درون ریز و تناسلی و عملکرد کلیوی…………………………………………………………………

بند پنجم) آسیب پذیری کودکان بر اساس سیستم آنزیم های سم زدا………………………

بند ششم) آسیب پذیری کودکان بر اساس فشار فیزیکی/ حرکات تکراری…………………

بند هفتم) آسیب پذیری کودکان بر اساس نبود رشد رفتاری و شناختی……………………

بند هشتم) دیگر عوامل خطرناک برای کودکان…………………………………………………………

گفتار سوم: اسناد بین المللی و ممنوعیت کار کودکان……………………………………………………

بند اول) میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی…………………………………………………….

بند دوم) میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی……………………………..

بند سوم) اعلامیه جهانی حقوق کودک……………………………………………………………………..

بند چهارم) کنوانسیون حقوق کودک………………………………………………………………………..

بند پنجم) اسناد مربوط به حداقل سن اشتغال ………………………………………………………..

بند ششم) اسناد مربوط به کارهای خطرناک ……………………………………………………………

بند هفتم) کنوانسیون راجع به کارگران خانگی (مستخدمان خانگی)………………………..

نتیجه گیری…………………………………………………………………

ایران و ممنوعیت کار کودکان مقدمه………………………………………………………

مبحث اول: تعریف کودک، کودک کارگر و وضعیت کار کودک در ایران………………………………

گفتار اول : تعریف کودک در حقوق داخلی ایران……………………………………………………………

گفتار دوم: تعریف کودک کارگر در حقوق داخلی ایران…………………………………………………..

گفتار سوم: ابعاد و وضعیت کار کودک در ایران………………………………………………………………

مبحث دوم: ایران و اسناد حقوقی بین المللی در زمینه کار کودک………………………………………

گفتار اول: تعهدات ایران در زمینه ی  ممنوعیت کار کودک به موجب اسناد حقوق بین الملل بشری………………………….

گفتار دوم: تعهدات ایران در زمینه ممنوعیت کار کودک به موجب اسناد سازمان بین المللی کار…………………………………….

مبحث سوم : بررسی قوانین و نهاد های داخلی ایران در زمینه  ممنوعیت کار کودک…………

گفتار اول : بررسی قوانین ایران در زمینه ممنوعیت کار کودک………………………………………

گفتار دوم: بررسی نهاد های داخلی ایران در زمینه ممنوعیت کار کودک……………………….

گفتار سوم: اقدامات ضروری در راستای تحقق ممنوعیت کار کودک در ایران…………………

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………..

تعریف کار کودکان [1]

عبارت کار کودکان تصور ویژه ای را مجسم می سازد: ما کودکان را زنجیر شده به چرخ های بافندگی در کارگاه های تاریک و در شرایط نامناسب می بینیم، گویی که در خطی طولانی و کابوس گونه جای دارند که از لنکشایر در دهه 1830 تا جنوب آسیای دهه 1990 ادامه  می یابد.[2]

به طور کلی تعریف عموما پذیرفته شده ای از کار کودکان وجود ندارد. تعاریف متنوعی از این واژه توسط سازمان های بین المللی، سازمان های غیردولتی، اتحادیه های کارگری و غیره استفاده می گردد و اغلب مشخص نمی گردد چه تعریفی از این واژه به کار برده می شود.[3]    هرچند، به طور معمول واژه “کار کودک” زمانی به کار برده می شود که منظور بهره کشی از آنها باشد. چنین دیدگاهی از آن جهت مطرح است که کودکان برای کار کردن بسیار کوچک هستند و یا کاری به آنها واگذار می شود که شرایط نامطلوب و خطرناکی را برای آنها به همراه دارد.[4]می توان این گونه بیان کرد برای کودکی که کار می‌کند، استفاده‌ از دوران و دنیای کودکی مفهومی ندارد، یا در واقع چنین‌ کسی از حقوق طبیعی سن خود محروم می‌شود. بارزترین‌ این حقوق پایمال شده، برخورداری از تعلیم و تربیت و طی طبیعی مراحل رشد کودک است.[5]

به طور کلی کار کودک یک معنا و مفهوم منفی با خود به همراه دارد و یک شاخص واضح درون کنوانسیون های سازمان بین المللی کار وجود دارد که تاکید می کند هرگونه تعریف آماری کار کودک باید شامل فعالیت هایی گردد که برای رفاه و بهزیستی کودکان خطرناک است.[6]

در سال های اخیر مفهوم کار کودکان معمولا بر اساس کنوانسیون شماره 138 [7] مشخص  می گردد که جامع ترین و موثق ترین تعریف بین المللی از حداقل سن برای شروع به کار یا همان فعالیت اقتصادی را مشخص می کند. این کنوانسیون مقرر می دارد که حداقل سن شروع به کار نباید کمتر از سن تکمیل تحصیل اجباری و کمتر از 15 سال باشد. همچنین کنوانسیون شماره 138 تصریح می کند که حداقل سن استخدام یا شروع به کار که به احتمال زیاد سلامت، امنیت و اخلاقیات کودکان را به خطر می اندازد نباید کمتر از 18 سال باشد. [8]

یونیسف[9] در سال 1997 در گزارشی راجع به وضعیت کودکان جهان عنوان کرده است: کار کودک باید برروی یک پیوستار در نظر گرفته شود، به طوریکه کار مخرب و بهره کشانه در یک انتها و کار مفیدی که رشد کودکان را بدون مداخله در تحصیل و تفریح آنها ارتقا می دهد در انتهای دیگر قرار دارد. و بین این دو قطب بخش های گسترده کار وجود دارد که به طور منفی بر رشد کودک تاثیر نمی گذارد. [10]

برنامه اطلاعات آماری و نظارت بر کار کودک سازمان بین المللی کار(SIMPOC)[11] که مسئول پیگیری و بررسی کار کودک در سرتاسر جهان است تعریفی از کودکان کارگر ارائه کرده است. طبق تعریف SIMPOC، کودکان کارگر عبارتند از کودکان بین 5 تا 11 ساله که در هر گونه فعالیت های اقتصادی شرکت می کنند، کودکان 12 تا 14 ساله که در کارهای خطرناک شرکت می کنند و کودکان 15 تا 18 ساله ای که در بدترین اشکال کار کودک شرکت می کنند. به عبارت دیگر، SIMPOC سه نوع کار را به عنوان کار کودک قلمداد     می کند:

• کاری که توسط یک کودک زیر حداقل سن اشتغال سازمان بین المللی کار انجام می شود و این کار بر تحصیل و رشد آن کودک تاثیر منفی می گذارد.
• کار خطرناک یعنی کاری که به علت ماهیت اش سلامت فیزیکی، روانی یا اخلاقی یک کودک را به خطر می اندازد.
• کارهایی که بدترین اشکال کار کودک در نظر گرفته می شوند از جمه بردگی، قاچاق، کار اجباری و بندگی، استخدام اجباری کودکان برای مخصمات مسلحانه، فاحشه گری و فعالیت های غیر قانونی.[12]

تفاوت های قابل ملاحظه ای بین انواع کارهایی که کودکان انجام می دهند وجود دارد. برخی از آنها سخت و طاقت فرسا، برخی بسیار خطرناک و برخی دیگر به لحاظ اخلاقی نامناسب هستند. در همین رابطه سازمان بین المللی کار عنوان کرده است که نباید تمام کارهایی را که کودکان انجام می دهند به عنوان کار کودک قلمداد کرد. مشارکت کودکان و نوجوانان در کاری که بر سلامت و رشد فردی آنها تاثیر نمی گذارد یا در تحصیل آنها خللی ایجاد نمی کند، به طور کلی کاری مثبت قلمداد می گردد. این کار که به عنوان “کار سبک”[13] هم از آن یاد می شود شامل فعالیت هایی همچون کمک به والدین در خانه یا انجام کارهای سبک برای کسب پول تو جیبی خارج از ساعات مدرسه یا در تعطیلات تابستانه می شود. این نوع فعالیت ها به رشد کودک و رفاه خانواده کمک می کند و برای آنها مهارت و تجربه به همراه می آورد و همچنین آنها را برای تبدیل شدن به اعضای کارآمد جامعه آماده می سازد.[14]

واژه “کار کودک” اغلب به عنوان کاری تعریف می گردد که:

• به لحاظ روانی، فیزیکی، اجتماعی یا اخلاقی برای کودکان خطرناک و مضر است؛ و
• در تحصیل کودکان تداخل ایجاد می کند،
• آنها را از فرصت حضور در مدرسه محروم می کند،
• آنها را وادار به ترک مدرسه می نماید، و یا
• آنها را همراه با حضور در مدرسه به انجام کارهای سنگین و طولانی مدت وادار می سازد. [15]

کار کودک در بدترین فرم خود شامل به بردگی گرفتن کودکان، جدا کردن آنها از خانواده هایشان، قرار دادن آنها در معرض خطرات و بیماری و یا رها کردن آنها در خیابان های شهرهای بزرگ – اغلب در سنین بسیار پایین می شود. اینکه آیا فرم های خاص کار را بتوان “کار کودک” نامید به سن کودک، نوع و ساعات کاری که انجام می دهد، شرایطی که تحت آن کار انجام می شود و اهداف ناشی از آن کار بستگی دارد.[16]

سیاست مداران تمایل دارند که کار کودک را به عنوان کاری تعریف کنند که رشد و بهزیستی کودکان را مختل می سازد. اقتصاد دانان یک تعریف عینی تر را ترجیح می دهند، آنها کار کودک را به عنوان فعالیت های اقتصادی در نظر می گیرند که کودکان در آنها شرکت می کنند. این تعریف شامل بردگی و فاحشه گری می شود اما به انواع فعالیت هایی که کودکان به طور معمول در سرتاسر جهان در آنها شرکت می کنند، بسط داده می شود. [17]

با توجه به نکات ذکر شده، می توان کار کودک را به این صورت تعریف کرد: کار کودک کاری است که کودکان را از دوران کودکی شان، پتانسیل و جایگاه انسانی شان محروم        می سازد و برای رشد فیزیکی و روانی آن مضر است.

(پاورقی)

[1] . Child Labour.

[2]. حافظیان، محمد حسین (مترجم)،  کار کودکان، نشریه کار و جامعه، شماره 23،  1376، ص 26.

[3]. Training Kit on Child Labour, Child Labour Resources Centre, IPEC and Labour & Human Resoursces Department Government of Punjab, pp 1-238, at 1, available at: www.ciwce. Org .pk /child_labour/Training_Kit_on_Child_Labour.

[4]. Making Decent Work an Asian Goal: Combating Child Labour in Asia and the Pacific, Progress and Challenges, ILO, 2005, pp 1-65, at 5.Available at: www.ilo.org/ipecinfo/product/download .do?type =document&id.

[5] . غیور، صبور، مترجم سرمد، غلامعلی، اشتغال کودکان یا محرومیت از حق طبیعی تعلیم و ترتیب؟ نشریه نامه فرهنگ، 1378، شماره 31، ص 175.

[6]. Edmond, Eric V, Defining Child Labour: A Review of the Definitions of Child Labour in Policy Research, International Programme on the Elimination of Child Labour (IPEC), International Labour Office, Geneva, 2009, pp 1-60, at 18, available at:

[7]. Minimum Age Convention.

[8]. Shafiqul Kalam M Iftekhar, Glimpse on Child Labor, BRAC University Journal, Vol.IV, No, 1, 2007, pp 19-29, at 21, Available at: www.bracuniversity.ac.bd/journal/ contents /…/Shafiqul%20Kalam.pdf.

[9] . United Nations Children’s Fund.

[10].Bellamy, Carol, The State of the World’s Children 1997, UNICEF, Oxford University Press,1997, pp 1-46, at 20-33, Available at: www.unicef.org/sowc97/download/sow1of2.pdf.

[11]. Statistical Information and Monitoring Program on Child Labor.

[12]. ILO/IPEC-SIMPOC, Towards an Internationally Accepted Statistical Definition of Child Labour: Children’s Activities and Their Definitions, Geneva, 2007, pp 1-33, at 7, available at: www.ilo.org/ipecinfo/product/ download.

[13]. Light Work.

[14]. http://www.ilo.org/ipec/facts/lang–en/index.htm, pp 1-3, at 1.

International Labour  Organization

[15]. Ibid.

[16]. Ibid. 

[17]. Edmonds V Eric, Globalization and the Economics of Child Labour, Darthmouth College, February, 2002, pp1-6, at 1, Available at: www.dartmouth.edu/~eedmonds/nzzessay.pdf.

انواع کار کودک

کودکان کارگر در همه مناطق، مخصوصا در کشورهای در حال توسعه، عمدتا در بخش غیر رسمی[1] اقتصاد متمرکز می باشند. کار آنها رسمی نیست- هیچ آژانس دولتی برای استخدام آنها وجود ندارد که این کودکان کارگر را بشناسد چرا که آنها به طور رسمی استخدام نشده اند. افرادی که این کودکان برای شان کار می کنند در بسیاری از موارد کارفرما قلمداد می گردند که عنوان آن ها رسما ثبت نشده است. کودکان برای برخی از مشاغل هیچ حقوقی دریافت نمی کنند، تنها چیزی که از این کار عاید آنها می شود مقداری غذا و جایی برای خواب است. کودکانی که در بخش غیر رسمی کار می کنند از امنیت شغلی برخوردار نیستند، اگر بیمار شده یا در حین کار آسیب ببینند هیچ پرداختی به آنها صورت نمی گیرد و چنانچه کارفرما با آنها بدرفتاری کند هیچ گونه حمایتی از آنها به عمل نمی آید.

حیطه بخش غیر رسمی شامل بخش کشاورزی، بخش خانگی، فعالیت ساخت و ساز غیر رسمی، معدن کاری، دست فروشی و. می شود. برخی دیگر از مشاغل هم هستند که با توجه به ماهیت پنهان، غیر قانونی و مجرمانه شان شناسایی شان دشوار است.[2] مواردی از این قبیل فعالیت های کارهای اجباری، به بندگی گرفتن در ازای بدهی، بهره کشی جنسی تجاری، استفاده از کودکان در قاچاق مواد مخدر و در مخاصمات مسلحانه می باشد.[3]

ضرورت ممنوعیت کار کودکان

کودک به عنوان یک انسان دارای حقوق اساسی و مشترک با سایر انسان ها به نام حقوق بشر است. حتی ضرورت حمایت از کودکان نظر به ناتوانی آنها در محافظت از خود، حساسیت و لطافت روحی، ناتوانی در تمیز مصلحت خود، آسیب پذیری و وابستگی شدید به بزرگسالان دو چندان جلوه می کند و این درحالی است که کار کردن کودکان نقض آشکار حقوق مسلم آنها است. علاوه بر این، کار کودک موضوعی کاملا گره خورده با آینده هر کشور است. کودکان امروز، سازندگان فردای هر جامعه هستند.

لذا برخورداری آن از دوران کودکی خوشایند، جهت آماده کردن آنها برای به دست گرفتن امور و ساختن جامعه ای شایسته در بزرگسالی بسیار حائز اهمیت است. به کار گیری آن ها در شرایط نفرت انگیزی که به سلامت، کرامت، روان، تربیت و تحصیل آنها آسیب می رساند، به شدت کارآیی اقتصادی، یکپارچگی و توسعه پایدار جامعه را در آینده به خطر انداخته و آن را در معرض خطر انتقام این افراد قرار می دهد. [1]

زمانیکه صرفا به کارگران بزرگسال توجه می شود، واژه خطرات شغلی معمولا به خطرات محسوس برای سلامت و ایمنی فیزیکی اشاره دارد. بنابراین، فعالیت هایی که هدفشان کاهش خطرات در محیط کار می باشند عمدتا به دنبال جلوگیری از تصادفات و بیماری ها هستند. برای مثال، لازم است که کارگران ساختمانی لباس های مناسب بپوشند، کارگران کارخانه ها از تجهیزات ایمن استفاده کرده و برای انجام اقدامات احتیاطی تجویزی آموزش کافی را دریافت کنند و همچنین کارگران در معادن باید به طور دوره ای برای علائم بیماری های شغلی معاینه شوند. [2]

برخی از موارد کارهای خطرناک برای کودکان آسان تر قابل شناسایی هستند، مخصوصا زمانیکه این شرایط کاری مشابه برای کارگران بزرگسال هم خطرناک در نظر گرفته می شود. اما آیا مشاغلی که برای کارگران بزرگسال مطابق با استانداردهای ایمنی کار هستند، ضرورتا برای کودکان هم استاندارد در نظر گرفته می شوند؟

اندازه و سایز تنها تفاوتی نیست که بدن کودکان و بزرگسالان را از هم متمایز می سازد. در واقع، در هر مرحله از رشد کودکان، عوامل محیطی می توانند خطرات متفاوتی برای سلامت بلند مدت یک کودک داشته باشند. [3]

کودکان کارگر مستعد تمام خطراتی هستند که کارگران بزرگسال با آنها مواجه می باشند. اما، کارهای خطرناک و خطراتی که بر کارگران بزرگسال تاثیر می گذارند می توانند تاثیرات منفی بیشتری بر کودکان کارگر داشته باشند. پیامد های فقدان حمایت های امنیتی و سلامتی می تواند برای کودکان کارگر مخرب تر و بلند مدت تر باشند و منجر به ناتوانی های دائمی و همیشگی آنها گردند. کودکان کارگر همچنین ممکن است از صدمات روانی ناشی از کار و زندگی در محیط های نامناسب رنج ببرند و خشونت و آزار و اذیت را تجربه کنند.

هنگام صحبت در مورد کودکان کارگر لازم است که به مفاهیمی فراتر از خطرات شغلی مربوط به کارگران بزرگسال توجه شود. به این خاطر که کودکان در حال رشد می باشند و دارای ویژگی ها و نیاز های ویژه ای می باشند که باید هنگام تعیین خطرات محیط کار و پیامد های مرتبط با آنها برحسب تاثیرات محیط بر پیشرفت رفتاری، فیزیکی و شناختی و رشد عاطفی آنها مد نظر قرار داده شوند. تعریف سازمان بهداشت جهانی از سلامت کودک در برگیرنده رفاه و بهزیستی کامل فیزیکی، ذهنی و اجتماعی یک کودک می باشد نه صرفا عدم وجود بیماری یا ناتوانی. [4]

باید توجه داشت که برخی از پیامد های کار برای سلامتی و ایمنی تا زمانیکه یک کودک تبدیل به فرد بالغ نشود ناتوان کننده نمی شوند. مثال هایی از چنین پیامدهایی مشکلات اسکلتی ماهیچه ای بلند مدت می باشند که از حمل بارهای سنگین ناشی می شوند، یا سرطان یا مشکلات تناسلی که در نتیجه قرار گیری در معرض آفت کش ها، مواد شیمیایی صنعتی یا فلزات سنگین در بزرگسالی پدیدار می گردند.[5]

بنابراین هیچ دلیلی وجود ندارد که باور کنیم کودکان کارگر قادر به اجتناب از تصادفات کاری و مشکلات سلامتی می باشند. بسیاری از خطرات و ریسک هایی که کودکان کارگر با آنها مواجه می شوند مشابه با مشکلاتی می باشند که کارگران بزرگسال با آن ها روبه رو می گردد، بنابراین هر کودک کارگر در محیط کار یک آسیب تروماتیک یا یک بیماری مزمن را تجربه خواهد کرد. در واقع، بنا به دلایل ذیل کودکان کارگر بیش از کارگران بزرگسال در معرض خطرات محیط کار قرار دارند.

اقدامات ضروری در راستای تحقق ممنوعیت کار کودک در ایران

بدون شک وقوع کار کودک تا حد زیادی با متوسط سطح درآمد در یک جامعه مرتبط است. اصلی ترین و قوی ترین عاملی که کودکان را وارد کار خطرناک و ناتوان کننده می کند، فقر است. تلاش برای حذف کامل فقر از جامعه بسیار حائز اهمیت است به این خاطر که مسئله کار کودکان، تا هنگامی که فقر وجود دارد به گونه چشمگیر کاهش نخواهد یافت. بنابراین سیاستهاي کاهش فقر باید معطوف به ارتقاي سطح رفاه سرپرست خانوارها از طریق حمایتهاي قانونی از دستمزد سرپرست خانوارهاي محروم با تأکید بر اصلاح سطح دستمزدهاي حداقل و بیمۀ بیکاري باشد.

نظر به اینکه گام نخست در طراحی استراتژی کاهش فقر، با شناسایی جمعیت فقیر آغاز می شود، آمارهای ناکافی و یا فاقد کیفیت لازم در مورد وضع اقتصادی خانوارهای کشور از جمله موانع اساسی در طراحی سیاست های موثر برای کاهش فقر است. [1]

در شرکت های کوچک تر و ثبت نشده، کار کودک شایع تر است. بازرسان کار به ندرت از چنین محیط های کاری نظارت می کنند. کار کودک می تواند در چنین شرایطی رشد پیدا کند به این خاطر که کودکان کارگر سازمان دهی شده نیستند و به راحتی مورد بهره کشی قرار می گیرند بنابراین استخدام و آموزش نیروی انسانی کافی به عنوان بازرس وزارت کار با توجه به وسعت مناطق مختلف شهری و پراکندگی کارگاه ها و بخش های تولیدی به منظور کنترل و گزارش موارد کار کودکان و برخورد با کارفرمایان متخلف می تواند تاثیر بسزایی داشته باشد.

از طرف دیگر، تدوین قوانین مشخص و نظارت بر اجرای آن ها و تاسیس نهاد نظارت بر حسن اجرای قوانین مربوط به کودکان مثل نهاد ناظر عالی حقوق کودکان در سوئد می تواند ضمانت اجرای موثر قوانین مربوط به کودکان باشد. یکی دیگر از علل کار کودک، حضور نیافتن در مدرسه می باشد. هزینه فرستادن کودکان به مدرسه برای برخی از والدین بسیار زیاد است.

اگر والدین نتوانند این هزینه ها را پرداخت کنند، کودکان از مدرسه دور می مانند و اغلب شروع به کار کردن می کنند. بنابراین اجباری و رایگان ساختن تحصیل حداقل در مقاطع ابتدایی و ارائه کمک هزینه های تحصیلی در مقاطع بالاتر می تواند به دور ساختن کودکان از محیط های کار کمک بسزایی داشته باشد. به طور کلی مدارس دو نقش مهم را در تاثیر گذاری بر کار کودک ایفا می کنند. اول اینکه، آنها در نظارت و کنترل منع کار کودک موثر هستند و به راحتی می توانند حضور موثر و پیوسته کودکان را در مدرسه کنترل کنند. دوم اینکه؛ فراهم کردن وعده های غذایی رایگان در مدارس یک استراتژی کلیدی برای کاهش کار کودک می باشد.

ناهار های رایگان باعث می شوند هزینه های اضافی برای والدینی که تمایل به ادامه تحصیل کودکان شان دارند، کاهش پیدا کنند. با توجه به اینکه برخی از خانواده ها و به طور کلی جامعه از پیامدهای جسمانی، روانی، اجتماعی و اخلاقی کار کودکان آگاهی ندارند. آگاهی رسانی در این زمینه می تواند تاثیر قابل توجهی بر کاهش وقوع کار کودک داشته باشد. ثبت تولد کودکان مخصوصا کودکان افغانی بسیار حائز اهمیت می باشد. ثبت تولد امکان دسترسی کودکان را به آموزش، مراقبت، تندرستی و دیگر خدمات و نیز ارائه مدارک سن هر کودک برای کارفرمایان و بازرسان کار اساسی می باشد.

به عنوان مثال، ثبت نشدن تولد و هویت تعداد زیادی از کودکان افغانی متولد شده از مادر ایرانی و پدر افغانی باعث شده تا از حق تحصیل در مدارس دولتی کشور محروم بمانند و در نهایت برای گذران زندگی به بازار کار سوق داده شوند. مردم هم می توانند نقش نظارتی موثری بر وقوع کار کودک در بخش های مختلف داشته باشند و چنانچه شاهد حضور کودکان در بخش های مختلف هستند موارد را به بازرسان کار گزارش نمایند.

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های حقوق کلیک کنید.

نمونه ای از منابع و ماخذ

1. آزادی، پور جعفر، سازمان بین المللی کار، انتشارات مجد، تهران، چاپ اول 1389.
2. امامی، حسن، حقوق مدنی، جلد 5، انتشارات اسلامیه.
3. بیگی، جمال ، بزه دیدگی اطفال در حقوق ایران، تهران، نشر میزان، 1384.
4. طلایی، فرهاد، حقوق سازمان های بین المللی، انتشارات جنگل، تهران، 1389.
5. عابد خراسانی، محمود رضا، در آمدی بر حقوق کودک، مطالعه تطبیقی در نظام های ملی و بین المللی، تهران، نشر میزان، 1389.
6. عبادی، شیرین، حقوق کودک، جلد اول: نگاهی به مسائل حقوقی کودکان در ایران، تهران، کانون، چاپ چهارم، 1375.
7. عبادی، شیرین، حقوق کودک تطبیقی، انتشارات کانون، تهران، 1376.
8. عراقی، عزت الله، حقوق بین المللی کار، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1367.
9. کاتوزیان، ناصر، حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها، جلد 2، انتشارات بهنشر، 1366.
10. …
11. …