قانون بیمه در ایران

قانون بیمه

قانون بیمه

2-1- آشنایی با بیمه و قانون بیمه و تاریخچه

2-2- تاریخچه بیمه در جهان

2-3- تاریخچه و قانون بیمه در ایران

2-4- بيمه در دنياي  امروز

2-5- معرفی انواع بیمه و قانون بیمه

2-5-1-بیمه های اموال

2-5-2- بیمه های اشخاص

2-5-3- بیمه هاي مسئولیت

2-5-4- بیمه های مهندسی

2-5-5- بیمه های اتومبیل

2-6- قانون بیمه در ایران

2-6-1- معاملات بیمه

2-6-2- فسخ و بطلان

2-6-3- مسولیت بیمه گر

2-7- قانون بیمه در بيمه مركزي ايران

2-8-  صنعت بیمه و شوراهای حل اختلاف

2-9- قانون بیمه و داوری در قراردادهای بیمه

2-10- مراجع قضاوتی در ایران

2-11- تاریخچه سازمان قضاوتی ایران

2-11-1- دوران قبل از اسلام

2-11-2- دوران پس از ظهور اسلام

2-11-3-  دوران معاصر

2-12- مراجع قضاوتی قضایی

2-12-1-  دادگاه عمومی حقوقی

2-12-2-  دادگاه هاي عمومی جزایی

2-13- مراجع قضاوتی غیرقضایی

2-13-1- مراجع عمومی اداری (دیوان عدالت اداری)

2-14- مراجع استثنایی (اختصاصی) و صلاحیت آنها

2-15- مراجع استثنایی (اختصاصی) دادگستری

2-15-2- دادگاه‌های نظامی

2-15-3- دادگاه ویژه روحانیت

2-16-  مراجع استثنایی (اختصاصی) غیر دادگستری

2-17- قانون بیمه و شورای حل اختلاف

2-18- دادگاه مدني خاص در نظام قضائي جمهوري اسلامي ايران

2-18-1- تشكيل محاضره شرعيه و فقيه صلحيه

2-18-2-  تشكيل محاكم شرع

2-18-3-  تشكيل دادگاههاي شهرستان و استان

2-18-4-  تشكيل دادگاه حمايت خانواده

2-18-5-  تشكيل دادگاه مدني خاص

2-19- بیمه و قوه قضائیه

2-20- پیشینه دادگاه های تخصصی در جهان

منابع قانون بیمه

آشنایی با بیمه و تاریخچه

در همه جای دنیا اشاعه بیمه همزمان با ازدیاد خطر بوده است. دنیای فعال کنونی، پیشرفت تکنولوژی  و سرعت سرسام آور این پیشرفت و آسیب های ناشی از آن ؛ همواره انسان را به سوی دستیابی و ایجاد امنیت و آرامش سوق داده است و یافتن راه حل هایی که بتواند انسان را جهت دستیابی به اهداف آرمان گرایانه اش در این دنیا توانا سازد ، وی را به خلق ضمانتی جهت حفظ مال و جان خود و در صورت ایجاد خسارت به دیگران، به جبران آن خسارت توانا ساخته است؛ که این مخلوق را بیمه نامیده اند.

در اصطلاح حقوقی  و در ماده یک  قانون بیمه در ایران  آمده ست ، بیمه عقدی است که بموجب آن یک طرف تعهد میکند در ازاء پرداخت وجه و یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه خسارت وارده بر او را جبران نموده و یا وجه معینی بپردازد[1].

بیمه فقط یک بعد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حقوقی را شامل نمی‌شود بلکه تاریخ بیمه از سازوکارهای اخلاقی شروع شده و تابعی از شرایط زمان و اقتضاعات مکانی و امکانات است. لذا بحث بیمه ؛ اخلاقی و فرهنگی و مشارکت در تامین آسایش و آرامش جامعه است (حياتي،1383) .

بیمه پیمانی است که بر پایه‌ آن شرکت بیمه (بیمه‌گر) تعهد می‌کند در برابر مقدار پولی که فرد یا شرکت دیگری (بیمه‌گذار) به او پرداخت می‌کند، زیان وارد شده به بیمه‌گذار را در پی رویدادی ناخواسته جبران کند . پولی را که بیمه‌گذار به بیمه‌گر می‌پردازد، حق بیمه و آنچه را که بیمه می‌شود، موضوع بیمه می‌نامند.میزان حق بیمه نیز بر پایه‌ حساب احتمالات تعیین می‌شود و موضوع بیمه و شرایط آن نیز در سند نوشتاری به نام بیمه‌نامه می‌آید(بابايي، 1382).

قانون بیمه در دنيای  امروز

.امروز ديگر تصوراين كه گونه اي از فعاليت انسان  بدون وجود بيمه  شكل پذيرد مشكل ست.همراه  با ارتقا و پيچيدگي بيشتر زندگي انسان امروز، بيمه ها نيز از زواياي  مختلف و با شتاب  توسعه  يافته اند.زيان هايي  كه  ممكن  است  به  طور ناخواسته  در جريان فعاليت  و زندگي  عادي  هر فردي  به  ديگران وارد آيد و در قبال آن ها مسؤول واقع شود با بيمه مسؤوليت تحت پوشش قرار ميگيرند.

در اين  خصوص ، ميتوان به بيمه مسؤوليت پزشكان و بيمه مسؤوليت  توليد كنندگان اشاره كرد.نمونه هاي جديدتر، بيمه  افترا براي  روزنامه نگاران  و ايستگاه هاي راديو و تلويزيون  و بيمه آلودگي ناشي  ازنشت  نفت  از تانكرهاست .بيمه هاي  سيل ، زلزله وخرابي كامپيوترنيز بر همين  منوال  ظهور كرده اند.

بيمه هاي  زندگي  نيز پيشرفت هاي  شگرفي  يافته  و مجموعه  متنوعي  از انواع  اين نوع  بيمه  را ارائه  كرده  است در اين  زمينه  انواع  بيمه هاي  مستمري و عمر و پس انداز به طور چشم گيري  افزايش  يافته  است در ادامه به معرفی انواع بیمه در دنیای امروز میپردازیم (بيمه مركزي ايران، 1391).

 معرفی انواع بیمه

در اینجا بیمه ها را به شش دسته اصلی تقسیم میکنیم :

• اشخاص
• اموال
• اتومبیل
• مسئولیت
• مهندسی
• باربری

قانون بیمه در ایران

 معاملات بیمه

ماده 1- بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می کند در ازاء پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه خسارت وارده بر او را جبران نموده یا وجه معینی بپردازد .

متعهد را بیمه گر طرف تعهد را بیمه گذار وجهی  را که بیمه گذار به بیمه گر می پردازد حق بیمه و آنچه را که بیمه می شود موضوع بیمه نامند .

ماده 2- عقد بیمه و شرایط آن باید به موجب سند کتبی باشد و سند مزبور موسوم به بیمه نامه خواهد بود.

ماده 3- در بیمه نامه باید امور ذیل بطور صریح قید شود.

1- تاریخ انعقاد قرارداد

2- اسم  بیمه گر و بیمه گذار

3- موضوع بیمه

4- حادثه یا خطری که عقد بیمه به مناسبت آن بعمل آمده است

5- ابتدا و انتهای بیمه

6- حق بیمه

7- میزان تعهد بیمه گر درصورت وقوع حادثه

ماده 4- موضوع بیمه ممکن است مال باشد اعم از عین یا منفعت یا هر حق مالی یا هر نوع مسوولیت حقوقی مشروط بر اینکه بیمه گذار نسبت به بقاء آنچه بیمه می دهد ذی نفع باشد و همچنین ممکن است بیمه برای حادثه یا خطری باشد که از وقوع آن بیمه گذار متضرر می گردد.

ماده 5- بیمه گذار ممکن است اصیل باشد یا به یکی از عناوین قانونی نمایندگی صاحب مال یا شخص ذینفع را داشته یا مسوولیت حفظ آن را از طرف صاحب مال داشته باشد.

ماده 6- هرکس بیمه می دهد بیمه متعلق به خود اوست مگر آنکه در بیمه نامه تصریح شده باشد که مربوط به دیگری است لیکن در بیمه حمل و نقل ممکن است بیمه نامه بدون ذکر اسم (‌بنام حامل) تنظیم شود.

ماده 7- طلبکار می تواند مالی را که در نزد او وثیقه یا رهن است بیمه دهد دراین صورت هرگاه حادثه ای نسبت به مال مزوبور رخ دهد از خساراتی که بیمه گر باید بپردازد تا میزان آنچه را که بیمه گذار در تاریخ موقوع حادثه طلبکار است به شخص او و بقیه به صاحب مال تعلق خواهد گرفت.

ماده 8- در صورتی که مالی بیمه شده باشد در مدتی که بیمه باقیست نمی توان همان مال را به نفع همان شخص و از همان خطر مجددا بیمه نمود.

ماده 9- در صورتی که مالی به کمتر از قیمت بیمه شده باشد نسبت به بقیه قیمت می توان آ“را بیمه نمود دراین صورت هریک از بیمه گران به نسبت مبلغی از مال که بیمه کرده است مسوول خواهد بود.

ماده 10- درصورتی که مالی به کمتر از قیمت واقعی بیمه شده باشد بیمه گر فقط به تناسب مبلغی که بیمه کرده است با قیمت واقعی مال مسوول خسارت خواهد بود.

 فسخ و بطلان

ماده 11- چنانچه بیمه گذار یا نماینده او با قصد تقلب مالی را اضافه برقیمت عادله در موقع عقد قرارداد بیمه داده باشد عقد بیمه باطل و حق بیمه دریافتی قابل استرداد نیست .

ماده 12-  هرگاه بیمه گذار عمدا از اظهار مطالبی خودداری کند یا عمدا اظهارات کاذبه بنماید و مطالب اظهار نشده یا اظهارات کاذبه طوری باشد که موضوع خطر را تغییر داده یا از اهمیت آن در نظر بیمه گر بکاهد عقد بیمه باطل خواهد بود حتی اگر مراتب مذکوره تاثیری در وقوع حادثه نداشته باشد.  دراین صورت نه فقط وجوهی که بیمه گذار پرداخته است قابل استرداد نیست بلکه بیمه گر حق دارد اقساط بیمه را که تا آن تاریخ عقب افتاده است نیز از بیمه گذار مطالبه کند.

ماده 13-  اگر خودداری از اظهار مطالبی یا اظهارات خلاف واقع از روی عمد نباشد عقد بیمه باطل نمیشود ـ دراین صورت هرگاه مطالب اظهار نشده یا اظهار خلاف واقع قبل از وقوع حادثه معلوم شود بیمه گر حق دارد یا اضافه حق بیمه را از بیمه گذار درصورت رضایت او دریافت داشته قرارداد را ابقاء‌ کند و یا قرارداد بیمه را فسخ کند ـ درصورت فسخ بیمه گر باید مراتب را به موجب اظهار نامه یا نامه سفارشی دو قبضه به بیمه گذاراطلاع دهد اثر فسخ ده روز پس از ابلاغ مراتب به بیمه گذار شروع می شود و بیمه گر باید اضافه حق بیمه دریافتی تا تاریخ فسخ را به بیمه گذار مسترد دارد.

[1] -تمامي مطالب قانون بیمه در ايران و بالاخص معاملات بيمه از سايت بيمه مركزي اقتباس گرديده است .

(ادامه در فایل قانون بیمه)

قانون بیمه

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های حقوق کلیک کنید.

نمونه ای از منابع فارسی قانون بیمه

1. آشوری، دکتر محمد، آیین دادرسی کیفری، جلد دوم، انتشارات سمت، چاپ هفتم، 1385.
2. آخوندی، دکتر محمود، آیین دادرسی کیفری، جلد دوم، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ هفتم، 1382.شمس، دکتر عبدا…، آیین دادرسی مدنی (دوره پیشرفته)، جلد نخست، انتشارات دراک، چاپ شانزدهم، 1386.
3. آیین‌نامه اصلاحی قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب مصوب 15/3/1373 و اصلاحات بعدی، مصوب 9/11/1381 رئیس قوه قضاییه.
4. دکتر ایزدپناه، مسیح حقوق بیمه (پلی کپـــــی)، انتشارات دانشـــــگاه شهید بهشتی، سال تحصیلی 1368.
5. دکتــــر امامی، سیدّ حســــن . حقــــوق مدنی، جلد ششم، تهران، انتشــــــارات اسلامیه، چاپ اول، سال 1371.
6. دکتر بابائی، ایرج ؛ حقوق بیمه، انتشارات سمت، چاپ اول، سال 1382.
7. روژه ، بو؛ حقــــــوق بیمه، ترجمه دکتر محمـــــد حیاتی، تهران، انتشــــــــارات بیمه مرکزی ایران، چاپ اول.
8. بروجردی عبده؛ محمد. کلیات حقوق اسلامی، تهران، انتشارات رهام، چاپ اول، سال 1381.
9. بيمه مركزي ايران،تاريخچه بيمه در ايران و جهان.1391.
10. ساعد وكيل ،امير و عسگري، پوريا قانون اساسي در نظم حقوقي كنوني.انتشارات تهران مجمع علمي و فرهنگي مجد 1387).
11. …
12. …