ادبیات و مبانی نظری سبک رهبری و رهبری ، مدیریت

 سبک رهبری و رهبری ، مدیریت

سبک رهبری و سبک مدیریت یکی از جدی ترین بحث هایی است که مدیران و هبران موفق در پی فهمیدن این موضوع هستند تا بتوانند به بهترین نحوه کار خود را انجام دهند .پس اگر شما هم می خواهید رهبر و مدیر موفقی شوید پیشنهاد می کنیم این مقاله را دانلود و آن را مطالعه فرمایید .

سبک رهبری

2 -4- معنای لغوی رهبری و مدیریت و سبک رهبری

2-4-1- تعریف اصطلاح رهبری در مدیریت

2-4-2- جلوه‎های سبک رهبری

2-4-3- رهبری چیست

2-5- تعریف مدیریت

2-6- تفاوت رهبر و مدیر

2-7- وظایف مدیران

2-8- مهارت‎های  مدیران

2-8-1- مهارت‎فنی

2-8-2-مهارت‎های انسانی

2-8-3- مهارت‎های نظری یا تحلیلی

2-9- مدیران اثربخش و مدیران موفق

2-10- تعریف سبک مدیریت

2-11- تئوری‎های تشخیص رهبری

2-12- تئوری‎های رفتاری رهبر و مدیر

2-13- تاریخچه مطالعات در زمینه سبک‎های مدیریت

2-14- سبک رهبری و سبک مدیریت

2-15- مدیران دانشگاه و انتخاب سبک رهبری

2-16-مدل نظری تئوری مدیریتی

2-16-1-نظریه ابرمرد

2-16-2-نظریه صفات مدیر

2-16-3- تحقیقات دانشگاه ایالتی اوهایو

2-16-4- شبکه یا سنج سبک مدیریت

2-16-4-1- سبک مدیریت لیکرت

2-16-4-2- سیستم‎های مدیریت لیکرت

2-16-5- سبک‎های وایت من

2-16-6- نظریه کریس- آرگریس

2-16-6-1- نقد و ارزیابی نگرش‎های رفتاری

2-16-7- نظریه اقتصادی فیدار

2-16-8- تئوری مسیر- هدف

2-16-9- نظریه تاننبام و اشمیت

2-16-10- مدل سه بعدی ویلیام راین

2-16-11- نظریه منبع شناختی

2-16-12- تئوریهای جدید

2-16-12-1- تئوریهای اسناد مدیریت

2-16-12-2- نظریه رهبری فرهمند

منابع

سبک رهبری

 معنای لغوی

رهبري از لحاظ لغوی یعنی رهیابی، رهگشایی و راهنمایی انسان‎ها (متشکل در گروه‎ها، قشرها یا جوامع بشری به طور کلی) و پیشگامی به سوی اهداف خاص که در عمل از طریق نفوذ در دیگران و تغییر رفتار آنها در جهت مورد نظر امکان‎پذیر است.

 تعریف اصطلاح رهبری در مدیریت

راهنمایی و فرماندهی زیردستان در جهت بهتر فهمیدن هدف‎های سازمانی و برانگیختن آنان به کار و فعالیت است به عبارت دیگر تلاش مدیر برای ایجاد انگیزه و رغبت در زیردستان به منظور کسب اهداف سازمانی است (سید جوادین 1382، 431).

 جلوه‎های رهبری

به طور کلی می‎توان ظهور سبک رهبری را در یک جامعه بشرح زیر مجسم ساخت

الف- سبک رهبری مذهبی: رهبری مذهبی که بر مبنای نگرش دینی، جهان‎بینی مذهبی و نظام ارزشی اعتقادی رفتار افراد را هدایت می‎کند.

ب- سبک رهبری سیاسی: رهبری سیاسی دومین نوع رهبری جامعه را تشکیل می‎دهد و به عنوان وسیله‎ای برای رهبری ایدئولوژی و خط مشی کل جامعه را در جهت جهان‎بینی و نظام ارزش خاص شخص می‎نماید.

ج- سبک رهبری علمی و فلسفی: که متاثر از نگاه به جهان هستی و پدیده‎های خلقت و در قلمرو نخبه پروری به حاکمیت نخبه‎های علمی وب به ویژه فلسفی قائل است.

د- سبک رهبری سازمانی: که در قلمرو سازمان، مجری سیاست‎ها و خطی‎مشی‎های رهبران اجتماعی و سیاسی بوده و رفتار افراد را در جهت تحقق اهداف سازمانی هدایت می‎نماید (سید جوادین، 1383، ص 310)

 رهبری چیست؟

رهبری عبارت است از عمل تاثیرگذاری بر افراد به طوری که از روی میل و علاقه برای هدف‎های گروهی تلاش کنند (کریتزوکی نی کی 2001، 551).

و یا رهبري عبارت است از توانایی ایجاد حالتی در کارکنان که با اعتماد به نفس و علاقه‎مندی انجام وظیفه نمایند. رهبري توانایی استفاده موثر از شایستگی‎های استراتژیک به منظورنفوذ بر دیگران جهت کسب اهداف سازمانی (ویس 2000، 194).

رهبری عبارت است از تاثیرگذاری بر افراد تا تحقق هدف مشترکی را امکان پذیرسازند. رهبري یک فرآیند نفوذ غیر جبری برای هدایت فعالیت‎های اعضای گروه به سوی هدف می‎باشد (سید جوادین، 1382، 311).

تعریف مدیریت

تاکنون تعریفی از مدیریت که کورد قبول همگان قرار گرفته باشد ارائه نشده است و صاحب نظران و مولفان علم مدیریت بر اساس اهداف و نگرشهای مختلف آنرا تعریف نموده اند که به بعضی از این تعاریف اشاره می نماییم:

“مدیریت” فعالیتی است منظم در جهت تحقق هدفهای معین که از طریق ایجاد روابط میان منابع موجود انجام دادن کار با مشارکت افراد دیگر و شرکت فعال در تصمیم گیری صورت می گیرد.(علاقه بند 1371، 15)

پال و هرسی و کنت بلانچارد(1372)، ^[1]مدیریت را کارکردن با افراد و بوسیله افراد و گروهها برای تحقق هدفهای سازمانی تعریف می کند.(علاقه بند،1371)

فورسته (1362) در این مورد چنین اظهار نظر می کند: فراگرد تبدیل اطلاعات به عمل این فراگرد تغییر و تبدیل را تصمیم گیری می نماییم.( به نقل از علاقه بند 1371، 13)

مدیریت فراگیر بکارگیری موثر و کارآمد منابع مادی و انسانی بر مبنای یک نظام ارزشی پذیرفته شده است که از طریق برنامه‎ریزی، سازماندهی بسیج منابع و امکان هدایت و کنترل عملیات برای دستیابی به اهداف تعیین شده صورت می‎گیرد.

این تعریف پنج نکته اساسی ذیل را که زیربنای مدیریت در حوزه‎های نظریه پردازی و کاربرد هستند دربردارد.

1- مدیریت یک فراگرد است.

2- مدیریت بر هدایت تشکیلات انسانی دلالت دارد.

3- مدیریت موثر مبتنی بر تصمیم‎گیری مناسب و دستیابی به نتایج مطلوب است.

4- مدیریت کارا، متضمن تخصیص و مصرف مدبرانه منابع است.

5- مدیریت برفعالیت‎های هدفدار، تمرکز دارد (رضائیان، 1387، ص 8).

[1] Paul Hersy and Kennteeth Blanchard

تفاوت رهبر و مدیر:

رهبري و مدیریت دو آفرینش است. به این معنا که رهبري نخستین آفرینش است. رهبري مدیریت نیست، مدیریت دومین آفرینش است. نخست رهبري باید بیاید. مدیریت مسئله‎ای است که در آخر امر مورد توجه قرار می‎گیرد مسائلی نظیر این که چگونه می‎توانیم امر معینی را به بهترین شکل به انجام برسانیم؟ حال آنکه رهبري پیش از سایر امور مورد توجه قرار می‎گیرد.

مسائلی نظیر این که چه اموری را می‎خواهم به انجام برسانم؟ در گفتار پیتر دراکر^[1] و نیز در گفتار وارن بنیس^[2] می‎خوانیم مدیریت یعنی درست انجام دادن کار. رهبري یعنی انجام دادن امور درست. مدیریت یعنی کارآیی در صعود نردبان ترقی، حال آنکه رهبري یعنی تشخیص اینکه آیا نردبان به دیوار درست تکیه دارد یا نه (هفت عادت ص 113). برخی معتقدند مدیران رهبري و رهبران مدیریت می‎کنند. این پرسش مطرح است که آیا این دو فعالیت یکی است؟

صاحب‎نظران (باس 1990، 383) در جواب می‎گویند اگر چه رهبری و مدیریت در هم گره خورده‎اند ولی هر کدام فعالیت‎ها و وظایف منحصر به­ فرد خود را دارا می‎باشند، مدیران فعالیت‎های برنامه‎ریزی، سازماندهی و کنترل را انجام می‎دهند و رهبران ارتباط متقابل شخصی را هدایت می‎نمایند، رهبران پشتیبانی عاطفی فراهم می‎کنند و تلاش دارند که کارکنان را در جهت کسب هدف مشترک به پیش برانند. رهبران جریان ساز و راهبرد گرایند.

[1]. Peter Druker

[2] . Warren Dennis

تعریف سبک مدیریت

سبک مدیریت یکی از عوامل موثر در افزایش اثربخشی، کارایی و در نهایت بهره وری سازمانها می باشد آگاهی مدیران در زمینه سبک های مختلف مدیریتی می تواند منجر به بکاررگیری بهترین سبک مدیریت با توجه به موقعیت سازمانی گردد.

محققین متعددی برای تعیین سبک مناسب مدیریت تلاش کرده‎اند در نتیجه این تلاش بر اساس نوع نگرش محقق تعابیر متعددی به کار گرفته شده است نظیر اصطلاحات سبک مدیریت وظفه گرا، کارگرگرا، تولیدگرا که در برابر اصطلاحات سبک مدیریت انسانگرا، کارمندگرا و رابطه گرا به کار می‎روند. همچنین اصطلاحات مدیریت محافظه کار، مدیریت میانه‎رو و مدیریت مشارکتی با اصطلاحات مدیریت آمرانه، مدیریت حمایتی، مدیریت مشارکتی، مدیریت تفویضی، قابل مقایسه‎اند (رضائیان، 1387).

دو سبک مدیریت که در این تحقیق رابطه آنها با ویژگی های روانشناختی سنجیده شده است عبارتند از:….

  تئوری‎های تشخیص رهبری

این تئوری‎ها که بین سال‎های 1960 تا 1990 بیشتر مورد توجه قرار گرفته‎اند درباره ویژگی‎های شخصیتی رهبران بحث می‎کنند. این تئوری‎ها درصدد شناسایی مجموعه‎ای ازویژگی‎های شخصیتی هستند که بتوانند به وسیله آنها یک رهبر را معرفی نمایند.

کیرک پاتریک و لوک^[1] (1991) مهمترینویژگی‎های شخصیتی که رهبر را از افراد غیر رهبر متمایز می‎کند شش ویژگی دانسته‎اند که عبارتند از:

1- جاه طلبی و انرژی         2- میل به رهبر        3-  صداقت و درستی

4- اعتماد به نفس            5- هوشیاری           6- داشتن دانش و اطلاعات مربوطه

همچنین اعتقاد آنان این نکته را تایید نموده است. افرادی که به شدت خود کنترل هستند (دارای انعاف پذیری زیادی نسبت به کسانی که از این ویژگی بهره‎ای نبرده‎اند بهتر می‎توانند نقش رهبري را (در گروه) بر عهده بگیرند.

در مجموع نتایج تحقیقات بیانگر این است که ویژگی‎های شخصیتی احتمال موفقیت رهبر را افزایش می‎دهند اما نمی‎توانند موفقیت او را تضمین کنند (اوکل وون فیلت^[2]، 1992)

  تئوری‎های رفتاری رهبر و مدیر:

در تئوری‎های رفتاری سعی می‎شود تا رهبر بر اساس رفتار معرفی شود به این خاطر پژوهشگران درصد برآمدند تا رفتارهای برخی از رهبران معروف را مورد بررسی قرار دهند تا به این نتیجه برسند که آیا رفتار منحصر به فردی وجود دارد که رهبران موفق آن را در پیش گیرند.

اگر رفتارهای مشخص در مورد مدیران بتوان شناسایی کرد در آن صورت می‎توان ویژگی شخصیتی را نیز به افراد آموخت یعنی این که افراد آموزش پیدا کنند که چگونه باید به صورت یک مدیر موفق عمل نمایند. با این روش می‎توان مدیرانی تربیت نموده و به جامعه تحویل داد (رضائیان، 1387).

[1] – Kirk Patrick and Lock

[2]. Yukl and van Fleet

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های مدیریت کلیک کنید.

نمونه ای از منابع و مأخذ:

الف منابع فارسی:

• احسانی تیر تاشی،یداله(1383) منش انتظامی(2) تهران،معاونت آموزش،سازمان ع.س.ناجا
• احمدی محسن،کرمی نیا رضا،احدی حسن، مهردادی علیرضا(1389) مقاله اعتباریابی مقیاس امیدواری حفره های خاص در دانشجویان ایرانی)همدان.
• استفان کاوی(1379) هفت عادت مردان موثر،ترجمه محدرضا آل یاسین،هامون
• امیری،موسی(1385)بررسی شناخت سطح نیازهای اعضا هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی و ارائه راهکارها،پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه امام حسین
• بلیک و موتن(1976)شبکه مدیریت،ترجمه توتونچیان،انتشارات دانشگاه تهران
• جورکش،محمد رضا(1390) آنچه مدیران موفق باید بدانند،چاپ اول، انتشارت نشر تهران
• خنیفر حسن(1377) جزوه مدیریت(کارشناسی ارشد) مرکز مدیریت دولتی قم
• دلشاد، مصطفی(1388)دلالت دولت،چاپ دوم،انتشارات دریا
• دهخدا،علی اکبر،لغت نامه،تهران،انتشارت امیرکبیر
• رابینز،استیون پی(1387)مبانی رفتار سازمانی،ترجمه امیدواران، اخوان و ریسی فر،چاپ دوم،انتشارت موسسه کتاب مهربان نشر
• …
• …