تیپولوژی معماری

تیپولوژی معماری

تیپولوژی معماری

فصل دوم: مبانی نظری پژوهش تیپولوژی معماری

۲-۱- مقدمه تیپولوژی معماری

۲-۲- شاخص های آسایش خارج بنا  (بیوکلیمای انسانی)

۲-۲-۱- شاخص پن واردن.

۲-۲-۲-شاخص الگی..

۲-٣- شاخص های آسایش داخل بنا (بیوکلیمای ساختمان)

٢-٣-۱-شاخص ماهانی .

۲-٣-٢- شاخص گیونی

منابع تیپولوژی معماری

تیپولوژی معماری

مقدمه تیپولوژی معماری

علم مطالعه و ارزیابی تاثیرات هوا و اقلیم بر روی موجودات زنده اعم از گیاهی و جانوری را بیوکلیماتولوژی یا زیست اقلیم می نامند (کاویانی، ۱٣٧۲) بنابراین هوا و اقلیم بنابر تاثیراتی که بر روی گیاه، حیوان و انسان بر جای می گذارند، زمینه ایجاد علوم مستقلی شده اند که اقلیم شناسی انسانی از جمله این علوم می باشد. بسیاری از حالات، فعالیت ها، رفتار، آسایش و عدم آسایش فیزیکی انسان به وسیله هوا و اقلیم کنترل می شود.

شرایط آسایش به مجموعه شرایطی اطلاق می شود که از نظر حرارتی حداقل برای ٨۰% از افراد مناسب باشد یا به عبارتی انسان تحت آن شرایط نه احساس سرما و نه احساس گرما کند که حالت خنثی بودن حرارتی تعبیر دیگر آن است (دانلد واتسون، ۱٣٧٢) تحت چنین شرایطی است که ارگانیسم انسانی می تواند بیلان حرارتی خود را در بهترین شکل موجود حفظ نماید بدون اینکه دچار کمبود یا مازاد انرژی شود در شکل گیری شرایط آسایش انسان چهار عنصر اقلیمی دما، رطوبت، باد و تابش نقش حیاتی داشته و در بین این عناصر آب و هوایی دما و رطوبت تاثیر بیشتری در سلامتی و راحتی انسان ایفا می کنند و به این دلیل بیشتر مدل های سنجش آسایش انسان بر این دو عنصر استوار است (علیجانی، ۱٣٧۵).

در هر صورت ساختمانی که با محیط طبیعی خود هماهنگ یا به اصطلاح همسازی اقلیمی داشته باشد در بسیاری از مناطق کشور می تواند بدون نیاز به مصرف سوخت فسیلی و استفاده از وسایل کنترل مکانیکی، شرایط حرارتی مناسبی را در تمام طول سال به ساکنان خود عرضه نماید.

انسان برای آسایش گرمایی خود به طرق گوناگون به مقابله با محیط می پردازد برای مثال هر کس می داند که در دماهای مختلف چگونه لباس بپوشد، برنامه کار و استراحت خود را چگونه انتخاب کند تا تبادل حرارت بین بدن و محیط اطرافش تنظیم شود. همچنین انسان به تجربه آموخته است که به کمک معماری، فضای اطراف خود را در شرایط گرمایی مناسب ثابت نگه دارد هر چند که در مورد اخیر همیشه موفق نبوده است و گاه سرپناه انسان خود موجب ناراحتی گرمایی می شود نیاز فزاینده جامعه به مسکن باعث شده است که ساختمان سازی در اقلیم های مختلف، توسط معماران ناآشنا بدان اقلیم ها و با مصالح غریبه با سرعتی گیج کننده در جریان باشد.

ادامه مقدمه تیپولوژی معماری

در طراحی ساخمان و مسائل فنی آن، آسایش حرارتی انسان به موقعیتی اطلاق می شود که انسان از نظر ذهنی و فکری در شرایط آسایش حرارتی قرار دارد بسیاری از محققین خنثی بودن حرارتی را آسایش حرارتی می نامند. در میان عناصر اقلیمی دما و رطوبت در آسایش انسان تاثیر زیادتری داشته و به همین دلیل نیز بیشتر مدل های آسایش براساس این دو عنصر یاد شده می باشند دمای هوا نقش عمده ای در تبادل حرارتی به شکل جابجایی دارد. رطوبت نسبی هوا در تبادل حرارتی به صورت تبخیر موثر است هر چه هوا مرطوب تر باشد نسبت تعادل حرارتی به شکل تبخیر کمتر خواهد بود. در هوای اشباع (رطوبت نسبی ۱۰۰ دصد) هیچ گونه تبادل حرارتی به شکل تبخیر انجام نمی شود.

سرعت جریان هوا تاثیر مستقیمی در تبادل حرارتی به شکل جابجایی و تبخیر دارد. هر چه سرعت جریان هوا بیشتر شود نسبت تبادل حرارتی به شکل جابجایی و تبخیر افزایش می یابد متوسط دمای سطوح دربرگیرنده محیط در تبادلات حرارتی بدن با محیط به شکل تابش اثر خواهد کرد. تحقیقات نشان داده اند که میزان تاثیر دمای تابشی (تشعشی) سطوح در بر گیرنده بر آسایش حرارتی تا دو برابر میزان تاثیر دمای هوا است. چنانچه بدن در مجاورت سطوح سرد قرار گیرد مقدار قابل توجهی از حرارت خود را به این سطوح ساطع می نماید این اتلاف حرارت بدن احساس سرما را به دنبال خواهد داشت. همچنین در صورتی که بدن با سطوح گرمتر مواجه شود حرارت کسب نموده و موجب احساس گرما خواهد شد.

از نظر علمی بر اصطلاحات گرما یا سرما نمی توان درجه حرارت معینی قائل شد زیرا این مفاهیم ناشی از احساس طبیعی انسان در رابطه با شرایط فیزیولوژیکی وی می باشد و در شرایط غالب آب و هوایی مناطق مختلف متغییر می باشد و معمولا در مناطق سردسیر دماهای پایین تر در مناطق گرمسیر دماهای بالاتر ترجیح داده می شود بر این اساس در کشورهای مختلف محدوده های متنوعی را برای آسایش حرارتی پیشنهاد کرده اند.

جدول (٢– ۱) محدوده حرارتی و رطوبتی پیشنهادی در جدول مزبور از ۵ درجه و رطوبت نسبی از صفر تا ۱۰۰ درصد را دربر می گیرد. محدوده دمایی در اغلب موارد بین ۱٩ تا ٢٧ درجه سانتی گراد است. (حریری و فیاض، ۱٣٨۰)

امروزه مطالعات زیست اقلیمی در رابطه با درجه آسایش یا عدم آسایش در مناطق مختلف به عنوان پایه و اساس بسیاری از برنامه ریزی های عمرانی به ویژه مسائل شهری و سکونتگاهی قرار گرفته که نتایج حاصل از اینگونه مطالعات در اسکان بشر در محیط های جدید و توسعه سکونتگاههای موجود بسیار موثر می باشد. طی مطالعات انجام گرفته شاخص های بیوکلیمای گوناگونی تدوین گردیده است که براساس آنها می توان شرایط آسایش انسان را تامین کرد.

با توجه به اینکه فعالیت روزمره انسان معمولا در دو نوع فضای خارجی و داخلی صورت می گیرد. بدیهی است که در ایجاد محیطی سالم و مناسب برای فعالیت انسان تامین نیازهای حرارتی انسان در هر دو نوع فضای یاد شده ضروری است. لذا در ذیل به بررسی و معرفی معیارهای تامین آسایش در داخل و خارج ساختمان می پردازیم.

تیپولوژی معماری

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات و پیشینه تحقیق پایان نامه های جغرافیا کلیک کنید. 

www.washington.edu

نمونه از منابع منابع و ماخذ تیپولوژی معماری

• -اهری، زهرا، پنجره در طراحی و نگهداری ساختمان، انتشارات مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، نشریه شماره ۱۵٩، ۱٣٧۱.
• -آزاد، عزت الله و همکاران، مبانی انرژی خورشیدی، انتشارات دانشگاه تهران، ۱٣٦٦.
• -اسلامی، حسین و مصطفوی، فاطمه، راهنمای عایق حرارتی ساختمان، انتشارات مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن. نشریه شماره ۱۴٩، ۱٣٧۱.
• – بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، معاونت مسکن و نوسازی برنامه راهبردی مسکن روستایی، طرح تدوین اسناد پشتیبان و نامه مسکن روستایی، ۱٣٨۴.
• -پور خادم، زهرا، نقش اقلیم در شکل گیری و تحول بناهای مسکونی اردبیل، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، ۱٣٨۲.
• – تقدیری، عبدالرضا، میزان تبعیت الگوی معماری در استقرار واحدهای مسکونی شهر تربت حیدریه از شرایط اقلیمی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، ۱٣٨٣.
• -توسلی، محمود، ساخت شهر و معماری در اقلیم گرم و خشک ایران، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ۱٣٦۰.
• -جهانبخش، سعید، ارزیابی زیست اقلیم انسانی تبریز و نیازهای حرارتی ساختمان، مجله تحقیقات جغرافیایی، شماره ٩، ۱٣٧۵.
• -جعفر پور، ابراهیم، اقلیم شناسی، انتشارات دانشگاه تهران، ۱٣٦٧.
• -حبیبی، سید محسن، گونه شناسی مسکن روستایی چهارمحال و بختیاری دفتر چهارم اقلیم، انتشارات مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، نشریه شماره ٩٦،۱٣٦٧.
• -…
• -…

تیپولوژی معماری