تساوی حقوق زن و مرد

تساوی حقوق زن و مرد

پایان نامه کارشناسی ارشد

رشته: حقوق

تساوی حقوق زن و مرد

تساوی حقوق زن ومرد 

2.1دیدگاه‌های مختلف در خصوص برابری وتساوی زن ومرد

2.1.1زن ودیدگاه‌ها

2.1.1.1 دیدگاه اول:تفریطی‌ها

2.1.1.2 دیدگاه دوم:دیدگاه افراط‌گونه

2.1.1.3 دیدگاه اعتدالیون(دیدگاه اسلام در تساوی)

2.1.2مواردی که زن ومرد با هم مساویند

2.1.3تفاوت عین عدالت است

2.2حقوق اختصاصی زن و مرد

2.2.1حقوق اختصاصی مردها

2.2.1.1 قوامیت

2.2.1.2 سیری در قوانین مدنی ایران

2.2.1.3 حق تمکین

2.2.1.4 حق انتخاب محل سکونت

2.2.1.5 حق طلاق

2.2.1.6 ادله انحصارطلاق به مرد

2.2.1.7 تعدد زوجات

2.2.1.8 حقوق اختصاصی زن

2.2.1.9 اجرت رضاع

2.2.1.10حق دریافت اجرت جهت کارهای خانه

2.2.1.11حق حضانت

2.2.1.12حق جنسی زن

2.2.1.13حقوق اقتصادی

2.2.1.14نفقه

2.2.1.15مهریه

2.2.1.16حق حبس

2.2.1.17حق مضاجعه

2.2.2نتیجه حقوق خاص زن

2.3حقوق ادعا شده‌ی اختصاصی مردها

2.3.1قضاوت

2.3.1.1 دلایل نقلی

2.3.1.1.1        قرآن…………….

2.3.1.1.2        روایات…………

2.3.1.1.3        اجماع………..

2.3.1.2 دلایل عقلی

2.3.1.2.1ناقص بودن و عدم اهلیت برای قضاوت

2.3.1.2.2        نقد نظریه نقصان و عدم اهلیت

2.3.1.3 لزوم مستور بودن و عدم اختلاط با مردان

2.3.1.4اصل عدم جواز قضاوت زن‌یا اصل مأذون بودن او

2.3.1.4.1        ارزیابی اصل عدم

2.3.2نتیجه

2.3.3مرجعیت

2.3.3.1 مذاق شارع

2.3.3.2 روایات

2.3.3.3 اولویت قطعیه

2.3.3.3.1بررسی و نقد ادله مذکور

2.4حاکمیت

2.4.1.1 بررسی ادله

2.5نتیجه فصل

منبع

تساوی حقوق زن و مرد

• زن ودیدگاه‌ها

اصولاً تعدد و تصور نظریات ودیدگاه‌هانسبت به تمام مقولات هستی بیانگر اختیار وتسلط عملی انسان در شناخت ومعرفت طریق و روش حیات درجهان است واساساً شناخت هر مقوله نیزمتوقف بر شناخت اجزا دیگر جهان مجموعه است وشاید بتوان ادعا کرد که زن در طول تاریخ علاوه بر داشتن بیشترین سهم را در شناخت اجزاء جهان بسیاری از نظرات متشتت ومختلف را نیز به خود اختصاص داده است ابتدا قبل از بیان نظریات ودیدگاه‌ها نسبت به زن برای بیان چگونگی صحت وسقم آن نیاز به فهم ودرک منشاء پیدایش اینگونه نظریات خواهیم داشت.[1]

علاوه بر این حقوق زن ومرد در اسلام همواره مورد بحث جوامع مختلف ونهادهای بین‌المللی بوده وافکار عمومی‌جهانیان همیشه متوجه این بوده که آیا در اسلام حقوق زن ومرد عادلانه می‌باشد‌یا اینکه حقوق زن کمتر از مرد بوده واسلام چنان اهمیتی به حقوق زن نمی‌دهد ودر اجرای قوانین اسلامی‌حقوق زن پایمال می‌گردد.

از طرف دیگر همه‌ی مردم اسلام را دین مساوات و برابری می‌دانند و چطور ممکن است دینی که به مساوات وبرابری معروف است و برای برپایی عدالت آمده بین زن و مرد تبعیض قائل شود و برای آنان حقوقی غیر‌عادلانه و احکامی‌ تبعیض‌آمیز معرفی کند و از این جهت مورد انتقاد و حمله جوامع مختلف غیراسلامی‌ خصوصاً غربی‌ها قرار گیرد و وسیله‌ای برای کسانی‌که از عدالت چیزی جز لفظ آن نشنیده‌اند در مقابل اسلام این دین کامل و مکتب عدالت سرطغیان واعتراض بلند کرده و خود را منادی برابری وعدالت واسلام را دینی تبعیض‌آمیز معرفی کنند.

[1]. صالحی، صلاح الدین، زن در نظام هستی، انتشارات مولف، 1373، ص 10.

 دیدگاه اعتدالیون(دیدگاه اسلام در تساوی)

ظاهراً تساوی و برابری را که غرب در حقوق زن و مرد مطرح می‌کند همان تشابه و‌یکجور بودن است. بنابراین درغرب تساوی و برابری حقوق و وظایف آن‌ها مراد بوده بگونه‌ای که زن بتواند جانشین مرد ومرد نیزجانشین زن گردد لذا می‌بینیم همیشه اعتراض غربی‌ها بلند است و می‌گویند دین اسلام مساوات بین آن دو را رعایت نکرده است.[1]

آنچه مسلم است این است که از نظر اسلام زن و مرد هر دو انسانند و از حقوق انسانی متساوی برخوردارند. اما آنچه در برخی قوانین و مقررات این نظام حقوقی وجود دارد دال براین است که تساوی حقوق در نظام حقوقی اسلام به معنی تشابه حقوق و وظایف آنان نیست؛ بلکه زن به جهت زن بودن و ساختمان وجودی مخصوص به خودش حقوق و وظایفی دارد و مرد هم به دلیل این که مرد است حقوق و وظایف ویژه‌ای دارد؛ چرا که طبیعت و خلقت، آن‌ها را‌یکنواخت و متشابه نخواسته است. زن اگر خواهان حقوقی مساوی و برابر با مرد است راهش تشابه حقوقی با مرد نیست؛ بلکه باید با توجه به وضعیت طبیعی و احتیاجات جسمی ‌و روحی خود، حقوقی متناسب با خود را داشته باشد و مرد هم متناسب با وضعیت روحی و جسمی‌اش حقوقی را دارا شود.[2]

[1]. ناظمی، غلامرضا، برابری زن و مرد در اسلام و غرب، پیشین، ‌ص 13.

[2]. فهیمی، فاطمه، حقوق مالی زن، پیشین، ص 60.

جهت مشاهده و دانلود موارد تخفیف مجازات زن کلیک کنید . (تساوی حقوق زن و مرد)

• مواردی که زن ومرد با هم مساویند

اسلام، اولین مکتبی است که زن را به عنوان مسئله مهم زندگی و متمم حیات انسانی در مسائل اجتماعی و اخلاقی و قانونی خود جا داده است. درست در همان موقعی که دنیا در آتش جهل و ستم می‌سوخت، و جوامع مختلف بشری گرفتار انحراف‌های گوناگون بوده‌اند. گروهی از افراد زن را معبود خویش و جمعی از او را حیوانی می‌پنداشتند و هر گونه تعدی را بر او روا داشتند؛ پیامبر گرامی‌اسلام| برای خاتمه بخشودن به انحراف‌ها، کجی‌ها، و کجروی‌ها، پندارهای غلط، تجاوز از جانب خداوند متعال مبعوث، و خط بطلان بر روی غلط‌های بشری کشید و همه‌ی راه‌های فضیلت و رستگاری را به او نشان داد خداوند، حضرت محمد|را در روزگاری مبعوث نمود که جهان بشریت دستخوش تیرگی‌ها و سقوط بود، و در دریای حیرت و سرگردانی دست و پا می‌زد؛

درچنین زمانی بود که ظهور اسلام بسان باران نیروبخش بهار، زمین را عبوس بشریت را خرم و شاداب ساخت، و‌یوغ‌ها و زنجیر‌ها را از گردن‌ها و دست و پا برداشت و تجاوزات و خرافات را چون دزدان صبح شده رسوا گردانیدند و عقل‌ها و استعداد‌ها و تفکرات زندانی شده، با شکوهی خاص از زندان آزاد کرد و طومار جاهلیت را درید و این حقیقت را بهدنیای بشری اعلام داشت که زن و مرد، از نظر دارا بودن روح کامل انسانی و روح باقی برای حشر و نشر در قیامت، مساوی هستند.[1]

[1]. جمعی از پژوهشگران، حقوق و شخصیت زن «2»، انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی، چاپ نخست 1382،ص80.

دین اسلام در‌یک دید کلی، به برابری موقعیت زن مرد عنایت دارد؛ از جمله آنکه منشأ واحدی برای خلقت و اصل انسانیت آن‌ها قائل است و برای اعمال نیک هر دو جنس، بی هیچ تمایزی، حیات پاکیزه و بهشت مرزوق وعده می‌دهد، همچنانکه در بیان اوصاف برجسته‌ی همانند برای زنان و مردان، هر دو گروه را مستحق آمرزش و پاداش بزرگ می‌داند و مردان وزنان مومن را در امر به معروف و نهی از منکر و اقامه‌ی نماز و ادای زکات،‌یار و‌یاور‌یکدیگر قلمداد می‌کند و بالاخره اینکه، دربیان هویت افراد انسانی، زنان و مردان آفریدگان همانندی هستند که با‌یکدیگر مجموعه‌ی تیره‌ها و قبایل را تشکیل می‌دهند و هیچ‌یک (از زن و مرد) را جز به تقوا بر دیگری برتری نیست.[1]

[1]. مولاوردی، شهیندخت، حقوق زنان، حقوق بشر، پیشین، ص 119.

ادامه تساوی حقوق زن و مرد

• حقوق اختصاصی زن و مرد

وقتی سخن از خصوصیات تکوینی است و برای هر‌یک از مرد و زن ویژگی خاصی هست، به جهت آنکه تکوین خاستگاه و بستر جریان تشریع است، ضروری است متناسب با این تقاضا‌ها و توانایی‌های متفاوت، حقوق و تکالیف متفاوت داشته باشیم و گرنه این تفاوت‌ها بدون آثار بوده و در خلقت حکیمانه خداوند توجیه نمی‌گردند. وقتی تکوین و خلقت، ابزار عمل و خمیر مایه کنش‌ها و واکنش‌های ذهنی، روحی و رفتاری است، باید هر کدام موضوع خود را در شریعت بیابند. نمی‌توان از‌یک سو در صحنه تکوین تفاوت‌ها را پذیرفت و زن را در برخی خصوصیات جسمی‌و روانی‌اش متفاوت از مرد دانست و از سوی دیگر طرح تساوی حقوق و وظایف را در همه زمینه‌ها پی ریزی نمود.[1]

قبلاً گفتیم زن و مرد از جهت تکوینی اختلافات جسمی‌و روحی گوناگونی دارند. این اختلافات هرگز سبب نمی‌شود که در کمال حقیقی انسانیشان تفاوت و تفاضلی پدید آید. هر کس که پای‌بند تکالیف خود باشد قطعاً به کمال لایق خود می‌رسد و به خدا نزدیک می‌شود؛ خواه زن باشد‌یا مرد. ولی هر‌یک از زن ومرد به تناسب قوا و استعداد‌های ویژه‌ای که دارند تکالیف و تعهدات خاصی متوجهشان خواهد شد و به حقوق خاصی نیز دست پیدا می‌کنند.‌یعنی، اختلاف‌ها و تفاوت‌های فطری زن و مرد، منشأ اختلاف و تفاوت‌های حقوقی می‌شود؛ ولی، این تفاوت‌های حقوقی ازآنجا که در ناهمانندیهای تکوینی و فطری ریشه دارد، تبعیض نیست و ظالمانه نخواهد بود. ظلم و تبعیض در جائی است که در شرائط واحد و زمینه‌های مساوی، تفاوت قائل شوند.[2]

[1]. علاسوند، فریبا، زنان و حقوق برابر، پیشین، ص 134.

[2]. موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی&، فلسفه حقوق، پیشین، ص 228.

جهت مشاهده و دانلود حمایت اسلام از بانوان کلیک کنید .  (تساوی حقوق زن و مرد)

• حقوق اختصاصی مردها

قوامیت

بدنبال مشترکات میان زن ومردتکالیف و حقوق خاصی برای مردان وتکالیف وحقوق خاصی برای زنان وجود دارد این قسم بیشتر مربوط به امور ازدواج و وظائف زن و مرد در زندگی زناشوئی و خانوادگی آن‌ها می‌باشد.

تفاوت‌هایی که بین حقوق زن و مرد وجود دارد سلامت خانواده را تأمین می‌کند و در نهایت به صلاح جامعه است. در اینجا به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

خانواده ‌یک واحد اجتماعی است که ناگزیر باید دارای نظم و انضباط باشد و به هرج و مرج کشیده نشود که در این‌صورت، وحدت اجتماعی خانواده از هم خواهد گسست. از سوی دیگر، اساس خانواده را محبت، عاطفه و دوستی تشکیل می‌دهد.

وقتی اصل، خانواده و حفظ کیان آن است، اقتضا می‌کند که این خانواده به مثابه‌یک مجموعه به هم پیوسته توسط‌یک نفر مدیریت و اعمال ولایت شود و مدیریت او به معنای قوامیت اوست. بر این اساس، در مورد مسائل خانوادگی در مرحله‌ی نخست، باید با مشورت دو طرف و‌یا همه‌ی اعضاء خانواده، تصمیم گیری شود؛ ولی، در مواردی که اختلاف دارند و با مشورت و همفکری هم به نتیجه‌ی واحدی نمی‌رسند، تصمیم گیری نهائی با مرد است. از اینجاست که گفته می‌شود سرپرستی خانواده با مرد است.

تساوی حقوق زن و مرد

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات و پیشینه تحقیق پایان نامه های حقوق کلیک کنید.

حق تمکین

تمکین و نشوز‌ یکی از مباحث حقوق خانواده است. تمکین به معنای انجام وظایف زناشویی و نشوز مقابل آن است. این موضوع وابستگی عمیق به مبحث ریاست خانواده دارد و مبانی پذیرفته شده در آنجا روشنگر حریم این موضوع است. تمکین و نشوز غالباً نسبت به زن به کار می‌رود و آثارآن در مورد زن منظور نظر فقیهان و حتی حقوق‌دانان بوده است.‌یعنی از تمکین و نشوز زن سخن می‌گویند نه مرد!

سیری در منابع فقهی وحقوقی: در فقه شیعی بحث از تمکین و نشوز، ضمن بحث از مهر، نفقه و قسم (یکی از واجبات شوهر) ذکر می‌شود. موضوع تمکین عنوان مستقلی ندارد.

در بحث مهر، آنجا از تمکین سخن می‌رود که اگر مرد مهر را نپرداخت بر زن تمکین واجب نیست.در بحث نفقه‌یکی از شرایط وجوب نفقه بر مرد، تمکین کامل ذکر می‌شود و در بخش قسم بدین مناسبت از نشوز سخن می‌رود که ناشزه حق قسم ندارد. با این همه در کتب فقهی کنکاشی پیرامون تمکین و حدود آن به چشم نمی‌خورد که بتوان به گونه‌ای دقیق و مستدل در اطراف مسئله سخن گفت و از آن دفاع کرد.مثلاً واژه تسلیم ‌یا امکان در نوشته‌های فقهی قدیم به چشم می‌خورد اما از آن تعریفی به دست نداده‌اند.همان گونه که‌یاد شد تبیینی روشنگر از تمکین و نشوز در کلام فقیهان به چشم نمی‌خورد، بلکه گاهی با مثال مقصود خود را ابراز داشته‌یا در قالب اماره و نشانه از آن سخن گفته‌اند. شیخ طوسی در مبسوط می‌گوید:

«تمکین آن است که زن خود را کاملاً تمکین کند».

تساوی حقوق زن و مرد

نمونه ای از فهرست منابع جهت مطالعه

1. ارجمند، دانش جعفر،‌ترمینولوژی حقوق جزای اسلامی، چاپ اول، انتشارات اعظم بناب، 1378.
2. الهیان، مجتبی، نگرش فقهی و حقوقی پیرامون احکام حدود، قصاص، دیات در فقه امامیه، چاپ دوم، قم ، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی ‌قم، 1372.
3. امین زاده، محمد رضا،کتاب جایگاه اخص و ممتاز زن، بی جا، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی، 1372.
4. انصاریان، حسین، نظام خانواده در اسلام، چاپ سوم، قم، انتشارات ام ابیها،
5. آیت اللهی، زهرا، حقوق زنان برابری‌یا نابرابری، چاپ دوم، بی جا، انتشارات نشر معارف، 1388.
6. باقری، احمد، تبیین کیفری اسلام در جریان جنسی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1389.
7. باقری فرد، سعیده، پاسخ به شبهات و مسائل زنان، چاپ اول، بی جا ، دفتر نشر معارف، بی تا.
8. باهنر، محمد جواد، حقوق زن در اسلام، تهران، انتشارات قیام، بی تا.
9. البراشی، محمدعطیه، جایگاه زن در اسلام،‌ترجمه بهجت افراز، چاپ اول، بیجا، انتشارات امید آزادگان، 1378.
10. بروجردی، حسین، جامع احادیث شیعه، تهران، فرهنگ سبز، 1386.
11. بروجردی، سید حسن، قضا و شهادت، حدود تعزیرات، جلد سی ام، تهران، فرهنگ سبز، 1387.
12. بستان نجفی، حسین، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی در نهاد‌های اجتماعی، چاپ اول، تهران، انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و دفتر امور بانوان وزارت کشور، 1388.
13. ، نابرابری جنسی از دیدگاه اسلام و فمنیسم، جلد سوم، تهران، انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تهران، 1387.
14. بهرامی‌خوشکار، محمد، شهادت و قضاوت زن در مکاتب فقهی، چاپ اول،تهران، انتشارات سرای قلم،
15. جامع مدرسین حوزه علمیه قم، المیزان، قم، دفتر نشر اسلامی، 1373.
16. …
17. …