ادبیات و مبانی نظری آموزش علمی کاربردی

 مبانی نظری آموزش علمی کاربردی

ادبیات آموزش علمی کاربردی

آموزش علمی کاربردی

فصل دوم:چارچوب نظری تحقیق

2-2-بخش دوم: آموزش علمی کاربردی ..

1-2-2-پیشگفتار آموزش علمی کاربردی .

2-2-2- پیشینه آموزشهای مهارت و فناوری در ایران.

3-2-2-ضرورت آموزش علمی کاربردی ..

4-2-2- ويژگيهاي مهم آموزشهاي علمي –كاربردي

5-2-2-آیین نامه ها

6-2-2- دستور العمل اجرایی نحوه تاسیس موسسات آموزش عالی علمی کاربردی..

2-1-کیفیت تدریس…

2-2-کیفیت تدریس…

8-2-2-آئین نامه نحوه جذب وبکارگیری مدرسان در مراکز علمی-کاربردی..

9-2-2-آئین نامه شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه

منبع آموزش علمی کاربردی

آموزش علمی کاربردی

 بخش دوم: آموزش علمی کاربردی

پیشگفتار آموزش علمی کاربردی

آموزش علمی کاربردی: انسان بزرگترین و ارزشمندترین سرمایه جامعه است و برای تربیت و بهره وری وی، آموزش امری حیاتی است. امروزه تربیت نیروی انسانی ماهر، متخصص و کارآمد از عوامل کلیدی و انکارناپذیر در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هر کشوری محسوب می گردد. مدارس و دانشگاه ها نه تنها ذهن و دید مردم را وسیع تر می‌کنند، بلکه انتظار می رود که نسل جدید شهروندان را مهیای مشارکت در زندگی اقتصادی کنند. دشوار می‌توان به موازنه درستی میان آموزش های عمومی و مهارت های کاری خاصی دست یافت، صور تخصصی تعلیم فنی، شغلی و حرفه ای غالبا ضمیمه تحصیلات عمومی می‌شود تا گذر از تحصیل به کار را هر چه آسانتر کند.

در یک دسته بندی کلی می‌توان آموزش ها را به دو دسته آموزش های نظری و مهارتی تقسیم کرد که هر یک از این دو نیز به دو سطح عمومی و عالی تفکیک می‌شوند.

آنچه که امروز جامعه ما بیش از گذشته به آن نیازمند است، توسعه آموزش های علمی و مهارتی در کنار آموزش های نظری است تا دانش‌آموختگان، هم از نظر تئوری و هم از نظر کاربردی در سطح مطلوبی قرار گیرند و توانایی تبدیل علم به عمل و دانایی به توانایی و مهارت را بدست آورند. افزایش مهارت نیروی کار و به تبع آن بالا بردن سطح درآمد و ارتقا سطح زندگی آحاد جامعه، در راس اهداف کلان اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دولتمردان قرار دارد.

شاید بتوان گفت این مهم، یکی اساسی ترین ابزار پیشرفت و بهبود سطح زندگی جامعه به شمار می رود. در کشور ما که در موقعیت بازسازی اقتصادی- اجتماعی قرار دارد، توجه به نیروی کار و عوامل موثر بر بالا رفتن راندمان و بهره وری آن ضروری و بدیهی به نظر می رسد. این مهم از طریق آموزش کارآمد و موثر که نوعی سرمایه گذاری عقلایی[1]است، میسر می گردد. آموزشهای علمی-کاربردی که وظیفه ارتقای مهارت های علمی دانشجویان را توام با آموزش های نظری برعهده دارد می‌تواند با توسعه مهارت های شغلی در برنامه‌های آموزشی در جهت تقویت برخی ویژگی ها، توانایی ها و مهارت ها گام های اساسی بردارد.

پیشگفتار آموزش علمی کاربردی

آموزشهاي علمي – كاربردي با هدف افزايش توان علمي و فني شاغلين و بهره برداران و نيز مشتاقان به اشتغال در بخشهاي مختلف كشاورزي، صنعت، فرهنگ و خدمات در كشور طراحي و راه اندازي شده است. بدون ترديد انتظار مي رود اين آموزشها كه توجه خاصي به كاربردي بودن و بهره برداري صحيح و اصولي از دانش و مهارت در عرصه عمل دارد بتواند نقش موثري در توسعه كشور ايفا نمايد. بدين لحاظ نيازمند جامع نگري و اتخاذ استراتژي هاي مناسب است تا بتواند با بهره گيري از تجربيات گذشته و تحولات آينده نيروي انساني مناسب را براي توسعه كشور تربيت نمايد.

بايد توجه داشت كه يكي از عوامل مهم در بالا بردن بهره وري در بخشهاي كشاورزي، صنعت، فرهنگ و خدمات، تواناسازي نيروي انساني است که در حال حاضر نيروي انساني شاغل در اين بخشها از نظر سطح تحصيلي و تخصصي در سطح پاييني قرار دارد. بدين لحاظ طراحي و اجراي آموزشهاي علمي –كاربردي براي بهبود و تحول در نيروي انساني شاغل گامي استراتيژيك در راستاي توسعه به حساب مي آيد .

سیاست مداران و کارفرمایان می خواهند مطمعن شوند که برنامه‌های آموزشی با الزامات اقتصادی کشور و نیازهای شغلی تطبیق می‌کند، بدین منظور دانشگاه علمی کاربردی با هدف ارتقاء سطح مهارت نیروی کار کشور و انطباق بین اولویت های نظام آموزشی و دسترسی به فرصت های شغلی و حرفه ای تاسیس گردیده است. در ماده یکم آیین نامه آموزش های علمی – کاربردی چنین ذکر شده است: آموزش های علمی – کاربردی، آموزش هایی است که با هدف ارتقاء و انتقال دانش کار، ایجاد مهارت ها، افزایش بهره وری، بهنگام کردن و ارتقاء معلومات و تجارب شاغلان، رشد استعدادهای بارز و به فعلیت در آوردن استعدادهای نهفته برای تصدی مشاغل و حرف گوناگون انجام می‌شود تا توانایی افراد را برای انجام دادن کاری که به آنها محول می‌شود به سطح مطلوب برساند.

در سال های اخیر در کشور ما جهت برقراری ارتباط بین آموزش عالی و اشتغال در بخشهای مختلف بر آموزش علمی-کاربردی تاکید شده است. چون آموزش های علمی-کاربردی آموزش هایی هستند که به قصد ارتقای دانش افراد، ایجاد مهارت های لازم و به فعلیت در آوردن استعدادهای نهفته در آنها تعلیم داده می‌شود و دانش‌آموختگان را برای احراز شغل، حرفه و کسب و کار در مشاغل گوناگون آماده می‌کند و توانایی آنان را برای انجام کاری که به آنها محول شده است تا سطح مطلوب افزایش می‌دهد. در عصر متغیر امروز آموزش های علمی-کاربردی به عنوان یک سرمایه گذاری در ظرفیت سازی نیروی انسانی تلقی می‌شود چرا که منجر به ایجاد دانش و مهارت در فرایند تولید همراه اشتغال در رابطه با توسعه اقتصادی و اجتماعی می‌شود.(لاند کینن، 1999)

پیشینه آموزشهای مهارت و فناوری در ایران – آموزش علمی کاربردی

آموزش های عالی مهارتی از زمان امیر کبیر که ایده دارالفنون و نه دارالعلوم را طرح کرد در کشور ما سابقه دارد. از ابتدای قرن حاضر شمسی نظام جدید آموزشی به ویژه آموزش عالی در ایران شکل گرفت و اولین مدارس عالی مهارتی را مدارس فلاحت، تجارت و صنعت نامیدند. در اولین دوره تاسیس دانشگاهها در کشور مراکز آموزش عالی ویژه این امر مانند: پلی تکنیک، هنر سرای عالی نارمک، تکنیکوم نفیسی و موسساتی دیگر تاسیس شد. بیشتراین مراکز که با قصد اولیه تربیت نیروی انسانی متناسب با نیازهای بازار کار در کشور راه اندازی شده بودند، پس از چندی به تبعیت کامل از برنامه‌ها و روش های سایر که جنبه علمی محض بر آنها غلبه داشت پرداختند وبرخی نیز منحل شدند.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بویژه پس از انقلاب فرهنگی، مهارتی کردن دانشگاه ها و رشته های تحصیلی مجددا مورد نظر اولیای امور قرار گرفت. تشکیل شورای عالی برنامه‌ریزی، تهیه سرفصل دروس کلیه رشته های تحصیلی دانشگاهی وگرایشی کردن رشته های مختلف تحصیلی به منظور تامین نیازهای شغلی، تاکید بر دوره‌های تکنیسینی و دوره‌های کارشناسی ناپیوسته، از جمله این اقدامات در اوایل دهه 60می باشد.

همچنین اضافه شدن گروه آموزش های علمی کاربردی به جمع سایر گروه های شورای عالی برنامه‌ریزی تحت عنوان گروه هشتم و همچنین تشکیل شورای عالی آموزشهای علمی کاربردی در سال1369وبه دنبال آن تشکیل دانشگاه جامع علمی کاربردی(تکنولوژی) در سال 1371، به منظور هماهنگ کرده آموزش های علمی کاربردی در مراکز آموزش عالی علمی کاربردی وابسته به وزارت خانه ها وسازمان های دولتی از سایر اقدامات مهم در این زمینه می باشد. دانشگاه جامع علمي – كابردي در سال 1375 اولين آزمون و در سال 1376 دومين آزمون سراسري دوره هاي علمي – كاربردي را توسط سازمان سنجش آموزش كشور برگزار كرد.

دهه 60 در اثر سياستهاي نادرست گذشته ، آموزش نيروهاي كاردان ماهر در كليه رشته هاي صنعت و خدمات در بوته فراموشي قرار گرفته و كشور جهت اجراء برنامه‌هاي عمراني پايدار خود به نيروهاي تكنسين خارجی متكي گرديد و اين حالي است بود که سيل عظيم ديپلم هاي بيكار كه فاقد هر گونه مهارت شغلي هستند در جامعه  رها شده بودند. با توجه به این مسائل سال 69 در جهت يك تلاش اساسي براي تامين نيروي انساني ماهر مورد نياز برنامه‌هاي توسعه فرهنگي و اقتصادي كشور نسبت به تدوين برنامه‌هاي جديد درسي جهت كاردانان و امكان ادامه تحصيل آنان اقدام شد و متعاقب آن گروه مخصوص يعني گروه علمي –كاربردي در كنار ساير گروههاي برنامه ريزي شوراي عالي برنامه ريزي وزارت فرهنگ و آموزش عالي تشكيل گرديد ،جهت پيشتيباني و سياست گذاري روي اين دوره ها شوراي عالي آموزشهاي علمي –كار بردي نيز با تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي تشكيل گرديد ، به اين ترتيب دو مساله اساسي يعني برنامه ريزي درسي مستقل و مركز سياست گذاري و پشتيباني از آموزشهاي فني و حرفه اي و عملي – كاربردي سازماندهي شد و خود اين عمل باعث شكوفا شدن دوره هاي هنرستاني و آموزشكده اي كارداني گرديد.  (ابتکار، 1373، ص 8).

در ادامه این فعالیت ها، دانشگاه جامع علمی کاربردی به عنوان یکی از ارکان اصلی نظام آموزش عالی مهارتی کشور شناخته شد؛ همچنین در دو سال اخیر با توجه به رویکردهای کلی نظام جمهوری اسلامی به مهارتی نمودن آموزش ها و اختصاص سهم بیشتری از آموزش های عالی به آموزش های عالی مهارتی، “نظام آموزش مهارت و فناوری”در هیات وزیران به تصویب رسید.

 ضرورت آموزش علمی کاربردی

بدون تردید توسعه منابع انسانی کاردان در کشورهای رو به رشد،پیش نیاز رشد اقتصادی و رفاه شهروندان است.ضرورت آموزشهای علمی-کاربردی به دلایل مختلف می بایستی در سیاستهای آموزشی و برنامه‌ها لحاظ شود که ذیلا به بعض از آنها اشاره می‌شود:

الف)تغییر در ترکیب جمعیت و نیروی انسانی و رشد سریع جمعیت موجب تغییر سن و در نتیجه،تغییر در ساختار هرم اشتغال کار شده،بنا به گزارش بانک جهانی در خلال قرن بیست و یکم درصدی نیروی کار رو به افزایش خواهد گذاشت واین مساله در میان گروهی کم در آمد ملموستر و آشکارتر خواهد شد،همچنین شرکت زنان در مشاغل سطوح بالا نیازمند مهارت است.( گزارش توسعه انسانی،برنامه توسعه سازمان ملل متحد،مترجم قدرت الله معمارزاده،1990و1994)

ب)به دلیل رقابت نزدیک در اقتصاد جهانی،ملتها می بایستی به تجارت و جهانی شدن نیروی کار بیندیشند زیرا این رقابت شدیدا به مشارکت نیروی کار وابسته است و نیروی انسانی را دارا است.

ج)فقر وبیکاری نیز،یکی از عوامل توجه به این آموزشهاست زیرا در نتیجه تغییرات کشاورزی به اقتصاد صنعتی و توسعه شهرنشینی،ابرشهرها ایجاد شده است و روستائیان همواره دچار فقر وبیکاری هستند و برای ریشه کنی این معضل،مناطق روستایی و شهری به این سیاستها،استراتژیها و برنامه‌های جبرانی خاص نیازمندند که با دقت در طراحی و تدوین برنامه‌های آموزشی و درسی موثر باشد.

د)حفاظت از محیط زیست،ارتقای توسعه پایدار،تجدید جهت‌گیری آموزشها و تلفیق آموزشهای محیطی در کلیه سطوح و برنامه‌های تربیت کادر آموزشی جهت ارتقای سطح منابع طبیعی مورد نیاز می باشد.

ه)ارتقای سطح کیفی زندگی و معیار آن و کاهش فاصله بین فقیر و غنی،چالش دیگری برای قرن21است.گزارشهای مربوط به شاخصهای توسعه انسانی آموزش و پرورش،بهداشت،تولید ،درآمد،قدرت خرید و جنسیت را معرفی می‌کند که باید با برنامه‌های توسعه انسانی تلفیق شود تا بتواند معیار زندگی را ارتقا ببخشد.ارتقا و توسعه آموزشهای علمی کاربردی ظرفیت تولید کشور را افزایش می‌دهد.

سرمایه گذاری بیشتر در این آموزشها برای حرفه ای کردن آموزش و ایجاد پایه ای برای توسعه انسانی و بالا بردن کیفیت زندگی و کاهش فاصله بین ملتهای فقیر و غنی مورد نیاز خواهد بود که باید اثرات آن در محتوای برنامه‌های آموزشی ایجاد شود و مخصوصا برنامه‌های فنی-حرفه ای و علمی-کاربردی را جهت برآوردن این نیازها،دوباره طراحی کنند و به این آموزشها بودجه بیشتری اختصاص دهند و همراه با رشد و تقویت تجارت و صنعت،بخشی از مسئولیت تامین آموزش را به بخش خصوصی محول نمایند.توسعه آموزشهای علمی-کاربردی می‌تواند به انحاء مختلف بسیاری از مشکلات فعلی جامعه را حل نموده و از بسیاری از مشکلات فعلی جامعه را حل نموده و از بسیاری از تنگناها که در آینده جامع دست به گریبان آن می‌شود،نجات دهد.در نتیجه به طور کلی می‌توان گفت توجه بیشتر به آموزشهای علمی-کاربردی به دلایل ذیل سبب حل مشکلات آتی خواهد شد.

[1] rational

آموزش علمی کاربردی

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های علوم اجتماعی کلیک کنید.

نمونه ای از منابع جهت مطالعه بیشتر آموزش علمی کاربردی

1. اخلاقي فائزه يارمحمديان محمدحسين ، خوشگام معصومه ، محبي نوشين، ارزشيابي كيفيت برنامه هاي آموزشي در آموزش عالي با استفاده از الگويCIPP، آذر و دی 1390، مدیریت اطلاعات سلامت، دوره هشتم، شماره پنجم
2. عسگری مسعود، رستمی حبیب، جهاد دانشگاهی و نقش آن در مدیریت آموزشهای علمی- کاربردی، 1373، سمینار بین‌المللی آموزش‌های علمی – کاربردی
3. طالبی، فضل اله، استمرار و توسعه آموزشهاي علمي – كاربردي نيازمند مديريت استراتيژيك، 1378، دومین همایش بررسی و تحلیل آموزشهای علمی-کاربردی
4. روحانی، حسین، آموزشهای علمی-کاربردی رهیافتی در بهینه سازی آموزش عالی کشور، 1377، اولین کنفرانس بهینه‌سازی و کاربردهای آن
5. جاهنشیری، نسرین، سلطانی علی ، آموزش علمی-کاربردی و نقش آن در تربیت نیروی انسان کارآمد، 1376، اولین کنگره بین‌المللی و چهارمین کنگره سراسری همکاریهای دولت
6. شاه پسند، محمد رضا، باقری اصغر، بررسی اثرات آموزش های علمی کاربردی در توانمندی شغلی کارکنان وزارت جهاد کشاورزی، 1390، مجله تحقیقات اقتصاد وتوسعه کشاورزی ایران، دوره دوم، شماره یک
7. شریعتی، محمد تقی، مهاجر علیرضا، بررسی برنامه های درسی و مهارت های برنامه ریزی در آموزش علمی –کاربردی، 1385، جهاد، دور ششم، شماره 274
8. مسعودی ندوشن، عصمت، کاربرد روش های تصمیم گیری چند معیاره در اولویت بندی توسعه آموزش های علمی –کاربردی با تاکید بر برابری فرصت های آموزشی، 1383، مدیریت فردا، سال دوم، شماره 5 و 6
9. لیث، نادر، چیذری، محمد، رضوانفر، احمد، عباسی، عنایت اله، بررسی میزان کسب و توسعه مهارت های شغلی دانشجویان علمی-کاربردی کشاورزی استان آذربایجان غربی، 1391، اقتصاد و توسعه کشاورزی، سال بیست و ششم، شماره 2
10. رضايي، محمد ، پاشا، نورالله، ارزيابي عملكرد نظام آموزش عالي مطالعه موردي موسسه هاي آموزشي علمي- كاربردي (ترميك و پودماني )در شهر تهران،1387، آموزش عالی ایران، دور اول، شماره یک
11. …
12. …

آموزش علمی کاربردی

https://ro.uow.edu.au/thss/