بادام‌ زمینی (و اثر سطوح مختلف آهن و گوگرد بر عملکرد و اجزای عملکرد آن)

بادام‌ زمینی

پایان نامه اثر سطوح مختلف آهن و گوگرد بر عملکرد و اجزای عملکرد بادام‌ زمینی

عنوان           صفحه

مقدمه. 1

1-1- مقدمه. 2

بررسي منابع. 3

2-1- تاریخچه بادام‌ زمینی .. 4

2-2- بادام‌ زمینی در ایران. 4

2-3- سطح زیرکشت ومیزان تولید بادام‌ زمینی در ایران وجهان. 4

2-4- اهمیت اقتصادی بادام‌ زمینی.. 5

2-5- خصوصیات گیاه شناسی.. 6

2-6- سازگاری و نیاز های اقلیمی بادام‌ زمینی .. 9

2-7 -گوگرد. 10

2-7-1- اشکال مختلف گوگرد. 10

2-7- 2- اثر گوگرد بر رشد گیاهان. 11

2-7-3- جذب گوگرد توسط گیاه 12

2-7-4-گوگرد در بافت گیاهان. 12

2-7-5- ميكروارگانيسم‌هاي اكسيد كننده گوگرد. 12

2-7-6- ميزان برداشت گوگرد در مقايسه با فسفر توسط گياهان. 13

3-6-7-فواید گوگرد در خاک‌های کشاورزی.. 13

4-6-7-حرکت گوگرد در گیاهان. 15

2-8- آهن.. 18

2-8-1- اهمیت آهن در تغذیه گیاهان زراعی.. 22

3-8-2- نقش آهن در فتوسنتز. 23

3-8-3-نقش آهن در سنتز پروتئین.. 23

3-8-4-سطح بحرانی آهن در گیاه بادام‌ زمینی  24

3-8-5-عوامل مؤثر بر فراهمی آهن برای گیاه 25

3-8-6-حساسيت گياهان نسبت به تغذيه معدني با آهن.. 26

3-8-7- نقش آهن برعملكرد گياهان زراعي : 27

3-8-8- جذب اهن توسط ريشه هاي گياهان. 28

3-8-9-جذب آهن توسط برگ هاي گياهان. 29

3-8-10- نقش آهن برعملكرد بادام‌ زمینی  31

3-8-11- نقش آهن برمقدار روغن وپروتئين دانه بادام زميني.. 31

3-8-12- اثر آهن برتثبيت نيتروژن بادام زميني.. 32

3-8-13- اثر آهن برمقدار كلروفيل گياه بادام زميني.. 33

نتايج و بحث.. 42

4-1- اثر گوگرد و آهن برعملکرد غلاف بادام زمینی.. 42

4-2-اثرگوگرد وآهن بر درصد مغزدهی بادام زمینی.. 44

4-3- اثر آهن و گوگرد بر عملکرد دانه. 44

4-4- اثر آهن وگوگرد بر وزن قسمت‌های هوایی.. 46

4-5- اثر آهن وگوگرد بر شاخص برداشت.. 48

4-6- اثر آهن وگوگرد بر وزن صد دانه. 49

4-7- اثر آهن وگوگرد بر تعداد غلاف در بوته. 50

4-8- اثر آهن وگوگرد بر مقدار روغن: 51

4-9- اثر آهن وگوگرد بر مقدار پروتئین دانه: 53

4-10- اثر آهن وگوگرد بر ضریب تسهیم. 54

4-11- اثر آهن وگوگرد بر سرعت پر شدن غلاف.. 56

4-13- همبستگی ساده بین صفات اندازه‌گیری شده 57

فصل پنجم: نتيجه گيري و پيشنهادات بادام‌ زمینی 59

5-1-نتیجه‌گیری: 60

5-2-پيشنهادها: 60

منابع: 61

چکیده:

به منظور بررسي تاثير مقادير مختلف آهن و گوگرد بر عملكرد و اجزای عملکرد گياه بادام‌ زمینی، آزمايش فاكتوريل در قالب طرح بلوك كامل تصادفي در 3 تكرار با 4 سطح كود گوگرد ازمنبع كود گوگرد گرانوله) شامل 0 ،40 ، 80 و 120 كيلوگرم در هكتار) و كود آهن از منبع كلات آهن ) به صورت محلول پاشي شامل 0، 2، 4 و 6 در هزار) در شهرستان آستانه اشرفيه واقع در شرق استان گيلان انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه از تیمارهای S80Fe2 و S80Fe4 به ترتیب با میانگین 2905 و 2890 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد.

مقایسه میانگین آهن بر مقدار روغن نشان داد که بین سطح صفر و سطح 2 درهزار آهن به لحاظ آماری تفاوت معنی‌دار وجود داشت و با افزایش مصرف آهن از سطح 2 در هزار به 4 در هزار مقدار روغن دانه افزایش یافت اما از سطح 4 به 6 در هزار افزایش معنی دار در مقدار روغن دانه مشاهده نشد. مقایسه میانگین اثر کود گوگرد بر مقدار پروتئین دانه نشان داد که بین سطح صفر و 40 کیلوگرم در هکتار گوگرد به لحاظ آماری تفاوت معنی‌دار وجود نداشت اما سطح کاربرد کود گوگرد 80 و 120 کیلوگرم در هکتار نسبت به  دو سطح دیگر گوگرد برتر بودند.

بیشترین مقدار پروتئین دانه از سطح 120 کیلو گرم در هکتار با میانگین 30/25 درصد به دست آمد که البته به لحاظ آماری تفاوت معنی دار با سطح 80 کیلوگرم در هکتار (با میانگین 17/25 درصد) نداشت. با توجه به نتایج به دست آمده برای حصول حداکثر عملکرد دانه مصرف 80 کیلوگرم در هکتار گوگرد و محلول‌پاشی 2 در هزار آهن توصیه می‌شود.

واژگان كليدي: بادام‌ زمینی ، كود گودگرد كرانوله، كلات آهن، پروتئين دانه، روغن دانه

اهمیت اقتصادی بادام‌ زمینی

روغن دانه ی بادام‌ زمینی سومین روغن مهم در جهان است (صفرزاده ویشگایی، 1378) و به عنوان بهترین روغن حاصل از دانه‌های روغنی است که خاصیت فساد آن از سایر روغن ها کمتر می باشد (ناصری،  1375). دانه‌های این گیاه دارای 25 تا 30 درصد پروتئین بوده که دارای اسید‌های آمینه‌ی تریپتوفان،  لیزین،  متیونین و سیستئین می‌باشد. در صنایع روغن کشی،  رنگ پوسته‌ی دانه‌ی بادام زمینی مهم است.

هر قدر پوسته ی دانه روشن و یا سفید باشد،  روغن بازارپسندی خوبی را خواهد داشت ولی در صورت تیره‌تر بودن از بازارپسندی آن کاسته می شود (Maiti, 2002). دانه‌ی بادام زمینی مستقیماًٌ و به صورت بوداده به مصرف آجیلی رسیده و یا دانه را آرد کرده و آرد حاصله در ترکیب برخی فرآورده های غذایی و یا صنایع شیرینی پزی وارد می شود (صفرزاده ویشگایی، 1378). پس از روغن گیری از کنجاله‌ی آن در ساختن چوب های مصنوعی و فیبر و همچنین برای افزایش حاصلخیزی خاک استفاده می شود.

از طرفی کنجاله ی آن را با کنجاله های حاصل از سایر دانه های روغنی مخلوط کرده و به مصرف تغذیه‌ی دام ها می رسد. کنجاله ی بادام‌ زمینی دارای 10تا 13 درصد آب، 40تا50 درصد پروتئین، 6تا8 درصد چربی،  21/5 تا 28/5 درصد قند، 2/5 تا10 درصد سلولز و   4 تا 6 درصد مواد معدنی می باشد. قبل از برداشت،  از اندام های هوایی آن مثل شاخ و برگ، به عنوان علوفه استفاده می‌شود،  ارزش غذایی آن مانند یونجه و شبدر بوده و از غلاف آن به عنوان سوخت و یا در ساخت تخته‌های فشاری استفاده می کنند (ناصری،  1375).

خصوصیات گیاه شناسی

بادام‌ زمینی متعلق به تیره ی Legominosae،  زیر تیره ی Papilionoidae،  قبیله‌ی Aechnomeneae،  زیر قبیله‌ی Stylosannthinae،  جنس Arachis  و گونه‌ی  Hypogaea  می باشد. کلمه ی Arachis از کلمه‌ی  a  rachis  به معنی تک ساقه ی استخراج شده است و به عدم وجود ساقه های عمودی اشاره دارد.

کلمه یHypogaea  نیز از کلمه ی hupo-ge به معنی زیر زمین گرفته شده است و اشاره به ژینوفر (ساقه، گل یا پگ)دارد که به سمت پایین خاک رشد می کند.

سازگاری و نیاز های اقلیمی بادام زمینی

بادام‌ زمینی مانند سایر دانه های روغنی یک ساله،  بادام دامنه ی وسیعی از شرایط اقلیمی سازگاری دارد. به طور کلی تغییرات آب و هوا، انواع تیپ استفاده را بیشتر تحت تأثیر قرار می دهد و بر انواع روند حداقل تأثیر را دارد (Maiti, 2002).

حداقل درجه حرارت برای جوانه زنی بذر بادام‌ زمینی حدود 13درجه ی سانتی گراد است.  دمای 25 تا 30 درجه ی سانتی گراد دمای مطلوب برای بادام زمینی است و دمای کمتر از 20 درجه ی سانتی گراد  رشد گیاه را به تعویق می اندازد. همچنین دمای بیش از 34 درجه ی سانتی گراد نیز تأثیر منفی بر تولید گل دارد، با این وجود دیده شده است که بسیاری از واریته های رونده،  نژاد هایی وجود دارند که در برابر خشکی نسبتا مقاوم است و می تواند درجه حرارت های بالا را نیز تحمل کند (Ntare and Viliams, 1994).

بارندگی به میزان 500-1000 میلیمتر تولید تجاری بادام زمینی دیم را امکان می سازد. دیم کاری بادام زمینی به حداقل 450-550 میلیمتر باران با توزیع یکنواخت  در طی فصل رشد (بسته به پتانسیل تبخیر و تعرق منطقه) نیاز دارد (خواجه پور،  1375؛ صفرزاده،  1378). از طرفی،  در مراحل انتهایی رشد بادام زمینی،  فراوانی باران مطلوب نیست، زیرا موجب افت کیفیت دانه می شود.به عبارت دیگر هنگامی که غلاف‌ها رسیدند بهتر است باران نبارد، زیرا دانه ی برخی از واریته های  بادام زمینی دوره ی خواب بسیار کوتاهی دارند که با ریزش باران بذرها ممکن است قبل از برداشت به صورت روی بوته ای جوانه بزنند (ناصری،  1375).

بادام‌ زمینی ماهیتا روز کوتاه است،  برخی ارقام اصلاح شده نسبت به طول روز بی تفاوت هستند،  با این حال طول روز های کوتاه نسبت اندام های زایشی به روشی را در این گیاه  افزایش می دهد (خواجه پور، 1375). خاک ایده آل برای بادام زمینی باید کاملا زهکشی شده، سبک،  دارای بافت لومی شنی با کلسیم کافی و مواد آلی به مقدار متوسط باشد. دلیل استفاده از خاک های شنی و سبک این است که نفوذ ریشه، پگ و آب باران به داخل آنها راحت تر بوده و نیز در زمان برداشت،  میوه به راحتی از خاک بیرون کشیده می شود، زیرا اگر مقدار رس زیاد باشد بسیاری از غلاف ها در حین برون آوردن بوته می شکنند و یا در خاک باقی می مانند.

خاک هایی که مواد آلی زیادی دارند برای تولید بادام زمینی مطلوب نیستند، زیرا شیوع آفات و امراض در این خاک ها زیاد بوده و رنگ غلاف های بادام زمینی نیز تیره می شود. بادام زمینی خاک های با  pHکمی اسیدی 6 تا 6/5 را ترجیح می دهد،  اما pH در دامنة 5/5 تا 7 نیز قابل  قبول است. خاک های شور برای بادام زمینی مناسب نیستند و از این نظر این گیاه در گروه گیاهان حساس به شوری قرار دارد.به طور کلی نمک باعث کاهش اندازه و تعداد غلاف ها و نیز کاهش خروجی گیاهچة بادام زمینی از خاک می شود 1994) ,(Smart.

بادام‌ زمینی

جهت مشاهده نمونه های دیگر از ادبیات ، پیشینه تحقیق و مبانی نظری پایان نامه های مهندسی کشاورزی کلیک کنید.

 نمونه ای از منابع پایان نامه درباره بادام‌ زمینی:

1. امام،ی.و م.نیک نژاد.۱۳۷۳.(ترجمه). مقدمه ای بر فیزیولوژی عملکرد گیاهان زراعی،انتشارات دانشگاه شیراز،۵۷۰صفحه
2. بختياري، ع. ا، م. ج. ملكوتي، ك. خاوازي و ا. باي‌بوردي. 1380. جايگزيني بيوفسفات طلايي (خاك فسفات همراه با گوگرد، كود حيواني تيوباسيلوس) با سوپر فسفات تريپل در باغهاي سيب كشور. مجله علمي پژوهشـي خاك و آب (ويـژه نامـه مصرف بهينه كود)، جلد 12، شماره 14، صفحات 235-242، مؤسسه تحقيقات خاك و آب، تهران، ايران.
3. پسنديده، م. 1381. شناخت ناهنجاريهاي تغذيه‌اي و بررسي جايگزيني بيوفسفات طلايي با كودهاي وارداتي در درختان سيب. پايان نامه كارشناسي ارشد. دانشكده كشاورزي، دانشگاه فردوسي مشهد، مشهد، ايران.
4. چاکرالحسینی، م. ر.،  رونقی،  ع.،  مفتون،  م. و کریمیان،  ن.ع.،   پاسخ سویا به کاربرد آهن و فسفر در یک خاك آهکی.مجله علوم و فنون کشاورزي و منابع طبیعی. جلد 6. شماره 4.
5. خاوازي، ك. و م. ج. ملكوتي. 1380. ضرورت توليد صنعتي كودهاي بيولوژيك در كشور (مجموعه مقالات). نشر آموزش كشاورزي، سازمان تحقيقات و آموزش كشاورزي، وزارت جهاد كشاورزي، كرج، ايران.
6. سمر، سيدمحمود و مهرداد شهابيان. 1382. اثر غني سازي كود آلي با گوگرد و سولفات آهن بر افزايش قابليت جذب آهن در يك خاك آهكي. سمينار ملي توليد و مصرف گوگرد،  شركت ملي گاز ايران. مشهد،  ايران.
7. سمر، سيدمحمود و مهرداد شهابيان. 1382. اثر غني سازي كود آلي با گوگرد و سولفات آهن بر افزايش قابليت جذب آهن در يك خاك آهكي. سمينار ملي توليد و مصرف گوگرد، شركت ملي گاز ايران. مشهد، ايران.
8. شهیدی، ف.،  آ. کوچکی و ه. بقایی. 1385. بررسی برخی ترکیبات شیمیایی و خواص فیزیکی دانه هندوانه،  کدو،  طالبی و خربزه بومی ایران و تعیین ویژگی های شیمیایی روغن حاصل از آنها. مجله علوم و صنایع کشاورزی. جلد 20. شماره 5. صفخات 421-411.
9. صفرزاده ویشکائی،محمدنقی و محمود کلباسی. ۱۳۷۹.اثر گوگرد عنصري و گچ بر رشد و عملكرد بادام زميني در گيلان.ششمين كنگره زراعت و اصلاح نباتات ايران ۱۶-۱۳ شهريور،بابلسر.
10. صفرزاده ويشكائي، م. ن. ١٣٧٧ . اثر گوگرد بر رشد و عملكرد بادام زميني . پا يان نامه کارشناس ي ارشد، دانشکده کشاورز ي، دانشگاه صنعتي اصفهان.
11. …
12. …